• کلی است که از مجموع اجزای آن بیشتر است.

• تاریخچه سازمان را منعکس می‌کند.

• به مطالعه انسان‌شناسی مانند رسوم و نهادها مربوط می‌شود.

• توسط گروهی از افراد که یک سازمان را تشکیل داده‌اند شکل‌گرفته است.

• حرکت آن کند و سخت است.

• تغییر آن به‌سختی صورت می‌گیرد.

۲-۱-۱-۲-سطوح فرهنگ‌سازمانی:
فرهنگ‌سازمانی را معمولاً در سه سطح تقسیم‌بندی می‌کنند یکی نمادهای قابل‌مشاهده که در سطح عینی‌تر قرار دارند که درواقع همان ظهور فیزیکی فرهنگ می‌باشد؛ و سطح دوم ارزش‌های قراردادی است و سطح سوم هم فرضیات بنیادی که غیرقابل رؤیت‌اند (طبرسا و میرزاده، ۱۳۸۹)
هوی و میسکل^[۶۸]‏، ترجمه: عباس زاده (۱۳۷۱)، معتقدند که فرهنگ‌سازمانی به سه سطح‏ تفکیک می‏شود:
اصول: اصول در سطح بالای فرهنگ‌سازمانی، به مقررات‏ و معیارهای هستند که به شکل رفتار و سلوک اجتماعی، رفتار اخلاقی، تسلیم، تبعیت از اقتدار و قبول مسؤولیت کارکنان نمود می‏یابند. اصول ضمن این‌که نقش‏ها مورد انتظار یک کارمند را تعیین می‏کنند، انجام آنی نقش‏ها را نیز مورد تأیید قرار می‏دهند. به‌علاوه، موجب هدایت کارکنان در ایفا و انتخاب نقش‏ها می‏شوند.
ارزش‌ها: مفاهیمی هستند که در تعیین موفقیت کارکنان‏ به‌عنوان معیار مورداستفاده قرار می‌گیرند. باعث رشد سازمان‏ می‏شوند و جایگاه ارزشی انسان، اشیا و پدیده‏ها را در درون سازمان تعیین‏ می‏کنند. بر این اساس، مفهوم ارزش‏ از اصول عمیق‏تر و ذهنی‏تر است. بدین‏ معنی که تا اصلی ناشی از ارزش‌ها نباشد، نمی‏تواند شروع شود و ارزش‏های فرهنگی هستند که به اصول، ماهیت، قواعد و معیار می‏دهند.
موارد پنهانی: نسبت به ارزش‌ها و اصول بیش‏تر ذهنی‏ هستند و عناصر فرهنگی عمیقی را در برمی‌گیرند. کارکنان یک‏ سازمان موارد پنهانی را در رابطه با انسان و پدیده‏ها، گسترش و توسعه‏ می‏دهند. این موارد باوجود ذهنی بودن، اساس رفتارهای سازمان‏ را تعیین می‏کنند و حتی رفتار سازمانی کارکنان را نیز عمیقاً تحت تأثیر قرار می‏دهند (مرمریان، ۱۳۸۵).
۲-۱-۱-۳- مدل‌های فرهنگ‌سازمانی

• مدل دنیسون^[۶۹]

این‌یکی از مدل‌های جدید در فرهنگ‌سازمانی است و برای تغییر سازمانی و اندازه‌گیری عملکرد آن مدل مناسبی است. ولی پژوهش‌هایی درزمینۀ فرهنگ‌سازمانی و اثربخشی سازمانی (فی و دنیسون، ۲۰۰۳) عملکرد سازمانی (اسمارک و دنیسون^[۷۰] ۲۰۰۷) رضایت مشتری (گیلسپی و دنیسون^[۷۱]، ۲۰۰۸) و تنوع در محل کار (کویدروز و کوتربا و دنیسون، ۲۰۰۹) انجام دادند. بر طبق این مدل فرهنگ‌سازمانی از دو بعد محیط متغیر و ثابت و استراتژی ازلحاظ تمرکز درونی و بیرونی تشکیل می‌شود که هریک از این دو بعد چهار نوع فرهنگ‌سازمانی را به وجود می‌آورند:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• فرهنگ مشارکتی

• فرهنگ ثبات و یکپارچگی

• فرهنگ انعطاف‌پذیری

• فرهنگ مأموریتی

۱- فرهنگ مشارکتی: در این نوع فرهنگ مشارکت کارکنان در فعالیت‌های مختلف سازمان مورد تشویق قرار می‌گیرد و حس مالکیت و مسئولیت را در آن‌ها به وجود می‌آید، حس مالکیت موجب تعهد بیشتری به سازمان و قابلیت استقلال را در کارکنان افزایش می‌دهد. در فرهنگ مشارکتی، سازمان حول محور تیمی، ارتقا و قابلیت‌های افراد و تعهد به کار در هر سطح بنانهاده شده است. (دنیسون، ۲۰۰۱).
۲- فرهنگ ثبات و یکپارچگی: دربرگیرنده‌ای ارزش‌ها و نظام‌هایی است که مبنای شکل‌گیری یک فرهنگ قوی را در سازمان به وجود می‌آورند (رحیم نیا و علی زاده،۱۳۸۸).
۳- فرهنگ سازگاری یا انعطاف‌پذیری: که شامل ایجاد تغیر، مشتری مداری و یادگیری سازمانی است.
۴- فرهنگ مأموریتی: که شامل رهبری راهبردی یا جهت‌گیری استراتژیک، اهداف، مقاصد و چشم‌انداز می‌باشد (مبلی و همکاران^[۷۲]، ۲۰۰۵).

• مجموعه مؤلفه‌های فرهنگ مشارکتی: توانمند سازمانی، تیم سازی، تیم محوری، قابلیت رشد و توسعه.

• مجموعه مؤلفه‌های فرهنگ ثبات و یکپارچگی: ارزش‌های بنیادی، توافق و هماهنگی.

• مجموعه مؤلفه‌های فرهنگ انعطاف‌پذیری: به وجود آوردن تغییر، مشتری مداری، یادگیری سازمانی.

• مجموعه مؤلفه‌های فرهنگ مأموریتی: استراتژی هدایت و تصمیم‌گیری، اهداف و غایات و فرا دید.

• فرهنگ از دیدگاه رابینز:

رابینز، (۱۹۹۶) در کتاب خود تحت عنوان تئوری سازمان ضمن تعریف فرهنگ سازمان به‌عنوان باورهای مشترک کارکنان در سازمان، ۱۰ ویژگی را هدف و نمایانگر فرهنگ‌سازمانی به شرح زیر می‌داند.

• نوآوری فردی: درجه مسئولیت‌پذیری، آزادی عمل و استقلال کاری که اعضاء از آن برخوردارند.

• تحمل مخاطره: حد و حدودی که کارکنان پیشرفت و نوآوری را دوست داشته و ریسک‌پذیر باشند.

• جهت‌دهی: میزانی که سازمان اهداف و انتظارات عملکرد را به‌صورت واضح و روشن‌بیان می‌دارد.

• یکپارچگی و وحدت: واحدهای درونی سازمان چقدر تمایل دارند به شیوه یکسان و هماهنگ عمل کنند.

• روابط مدیریت: مدیران تا چه حدی با زیردستان ارتباط برقرار کرده و از آن‌ها حمایت می‌کنند.

• کنترل: سازمان تا چه حدی برای سرپرستی و کنترل رفتار کارکنان، به قوانین و مقررات و سرپرستی مستقیم متوسل می‌شود.

• هویت: تا چه حدی اعضای سازمان خود را با کل سازمان یکی دانسته و از آن کسب هویت می‌کنند.

• سیستم پاداش: تا چه حدی پرداخت بر اساس معیار عملکرد کارکنان صورت می‌گیرد.

• الگوهای ارتباطی: درجه انحصار ارتباطات سازمان به سلسله‌مراتب رسمی فرماندهی و اختیار.

• تعارض پذیری: میزان تشویق و ترغیب کارکنان به بهره‌گیری از تعارضات مثبت و حل تعارض منفی.

مقاومت افراد در مقابل تغییرات وعدم تمایل به ترک برخی عادات
غرق شدن در روش‌ها و تکنیکها و تغییر باورهای فکری
بلند پروازی وبی توجهی به مسائل به ظاهر کوچک وراه حلهای خرد
مشخص ننمودن متولی کار
ناهماهنگی ونبود هدایت ونظارت مناسب
ضعف تعهد اجرایی
عجله در حصول نتیجه
دخالتهای بی جای برخی کارشناسان در سایر حوزه‌های کاری واظهار نظرهای غیر کارشناسانه
عدم وجود کارشناسان خبره و یا عدم انگیزش آنها در ارزیابی سیستم و تجزیه و تحلیل و اندازه گیری بهره وری
برخورد مقطعی با موضوع بهره وری وناپیوستگی روند بهره وری
۲-۱۵)منافع و فواید بهره ‌وری:
افزایش سود و درآمد
کاهش هزینه‌ها
افزایش تقاضا
رضایت شغلی کارکنان
سرعت عمل کارکنان
دقت عمل کارکنان
ایجاد رقابت سالمتر
ارتقای شغلی کارکنان
ایجاد محیط کاری جذاب
آموزش عمومی کارکنان
افزایش حقوق و دستمزد
امنیت شغلی کارکنان
انجام درست کارها و انجام کارهای درست
افزایش کیفیت زندگی کاری
افزایش رفاه کارکنان
افزایش انگیزه کاری
بهبود و ارتقای بهره‌وری مستلزم کوشش و تلاش برنامه ریزی شده همه جانبه از سوی افراد و مسئولین ذیربط است که خود نیازمند بهبود شرایط کار و تغییر محرکه‌ها و روش های انگیزشی کارکنان، بهبود نظامها، دستورالعملها، قوانین،بخشنامه‌ها، دستورالعملها، روشها، فناوری و غیره می‌شود.

۲-۱۶)عوامل موثردر  افزایش سطح بهره وری :
۱- بهبود کیفی عامل کار(نیروی انسانی)
با توجه به اینکه نیروی انسانی مهم‌ترین عامل در بهبود بهره وری می‌‌باشد لذا می‌توانند با بکارگیری نکات ذیل موجبات ارتقای بهره وری را فراهم نمایند .
الف: نگرشهای مثبت کاری، به‌عنوان مثال غرور داشتن در کار و متمایل به پیشرفت مستمر.
ب: کسب مهارتهای جدید و ارتقای تخصص با کمک آموزش.
ج: کمک به همکاران در مواقع لزوم و اجرای کارها به صورت گروهی و دسته جمعی
د: مشارکت در برنامه‌های بهبود بهره وری همچون کمیته‌های بهره وری، طرح پیشنهادها، نظام جامع کیفیت مدیریت و گروه های کنترل کیفی
ه: انجام درست کارها از بدو امر
و: حفظ سلامت جسمانی و تغذیه مناسب افراد
ز: انگیزش مناسب کارکنان از طریق اعطای پاداشهای مادی، تفویض اختیار، ایجاد محیط دوستانه و روابط غیررسمی بین کارکنان
ح: بالا رفتن سطح آموزش مستمر و مداوم نیروی کار
ط:انجام پژوهش و تحقیقات متناسب با کار
ی: سپردن کار به کاردان و گماردن افراد در مشاغل متناسب
ک: ایجاد شرایط خوب کاری و تفریحات سالم برای کارکنان
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ل: بهبود روش های انجام کار
م: استفاده از سیستم مکانیزه و روش خودکار
ن: حذف مراحل زاید
۲- بهبود روابط حاکم بین مدیر و کارکنان
الف: بکارگیری سبک مدیریتی صحیح و علمی
ب: توجه مدیریت به مشکلات کاری و زندگی کارکنان
ج: ایجاد سیستم اطلاعاتی مدیریتی صحیح جهت استفاده مدیران از اطلاعات و آمار درست و دقیق درباره عملکرد سیستم و عملیات انجام شده و سایر اطلاعات مورد نیاز.
د: ایجاد روابط دوستانه و صمیمی مدیریت با کارکنان
ه: دادن آگاهی و شناخت به کارگران و کارکنان درباره اهداف و وظایف سازمانی و جایگاه افراد درآن.
ز: ایجاد روحیه همکاری و مشکل گشایی در سازمان و باور داشتن آن توسط مدیران و کارکنان.

در این روش، از شاگرد پرسیده میشود که آیا مایل است فلان مطلب برایش بیان شود و به این روش، توجه مخاطب به معلم، جلب میشود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

قرآن کریم نیز از این روش، برای جلب توجه و انگیزه مخاطب به موضوعی مهم بهره گرفته است.^[۴۱۱] برای نمونه خداوند چنین می‌فرماید: *(یَأَیهَُّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ هَلْ أَدُلُّکُمْ‏ْ عَلَىَ تِجَارَهٍ تُنْجِیکُم مِّنْ عَذَابٍ أَلِیم؛ اى کسانى که ایمان آورده‏اید! آیا شما را به تجارتى راهنمایى کنم که شما را از عذاب دردناک رهایى مى‏بخشد؟)* صف/ ۱۰
هنگامى که با این سؤال، دل‌ها را به سوى خود جذب کرد، بى‏آنکه منتظر پاسخ آن‌ها باشد، به شرح آن تجارت پرسود پرداخته،^[۴۱۲] مى‏افزاید: *(تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُجَاهِدُونَ فِى سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِکُم‏ْ وَ أَنفُسِکُمْ ذَالِکمُ‏ْ خَیْرٌ لَّکمُ‏ْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُون؛ به خدا و رسولش ایمان بیاورید و با اموال و جانهایتان در راه خدا جهاد کنید این براى شما (از هر چیز) بهتر است اگر بدانید.)* صف/ ۱۱
استفاده از این شیوه در سیره معصومان:نیز فراوان است.^[۴۱۳] برای نمونه، پیامبر۶می‌فرماید: «أَ لَا أَدُلُّکُمْ عَلَى سِلَاحٍ یُنْجِیکُمْ مِنْ عَدُوِّکُمْ وَ یُدِرُّ أَرْزَاقَکُمْ قَالُوا بَلَى قَالَ تَدْعُونَ رَبَّکُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهَارِ فَإِنَّ الدُّعَاءَ سِلَاحُ‏ الْمُؤْمِنِین‏؛آیا شما از سلاحی که از دشمن نجاتتان میدهد و روزی را بر شما سرازیر میسازد، آشنا نسازم؟ عرض کردند: بفرمایید. فرمود: شب و روز، پروردگار خود را بخوانید؛ زیرا سلاح مؤمن دعا است».^[۴۱۴]
۲-۵-۱-۴- روش مقایسه
یکی از روش‌های مؤثر که در تفهیم مطالب، نقش مهمی دارد، روش مقایسه است. در توضیح باید گفت ارتباط میان مفاهیم، نقش اساسی در یادگیری مطالب دارند، به این معنا که هرگاه انسان، بتواند رابطهای میان چند مفهوم را کشف نماید، ذهن او از این ارتباط منطقی، به مفهوم جدیدی میرسد که به یادگیری منجر میشود. در روش مقایسه‌ای، برای یادگیری، از دو مفهوم مخالف یا مشابه هم استفاده میشود تا ذهن با بهره گرفتن از آن کلمه، راحت‌تر و بهتر به معنا منتقل گردد، مانند اینکه برای مفهوم نور، از تاریکی کمک گرفته شود».^[۴۱۵]
در واقع، ویژگی طبیعی انسانها اینگونه است که اشیاء را از راه مقایسه با هم و مقایسه با نقطه مقابلشان میشناسند و اگر نقطه مقابل نباشد، نمیتوانند آنها را بشناسد، گرچه در کمال ظهور باشد مثل حرکت و سکون.^[۴۱۶]
روش مقایسه‌ای از جمله روش‌های تعلیمی- تربیتی است که در قرآن کریم بسیار فراوان به چشم میخورد. در سراسر قرآن، دو چهره « نیک و بد»، « شکر و کفران» ، « عقل و جهل» و .. در کنار هم معرفی شده‌اند تا شناخت هر دو آسان‌تر امکان‌پذیر شود.^[۴۱۷]
برخی از این زوج‌های متضاد از آن جهت در کنار یکدیگر مطرح میشوند که یکی باید نفی و طرد شود و دیگری جامه تحقق بپوشد. برای نمونه قرآن کریم، خاطرنشان میکند بینا با نابینا، سایه با آفتاب و زندگان با مردگان مساوی نیستند: *(وَ مَا یَسْتَوِى الْأَعْمَى‏ وَ الْبَصِیرُ(۱۹)وَ لَا الظُّلُمَاتُ وَ لَا النُّورُ(۲۰)وَ لَا الظِّلُّ وَ لَا الْحَرُورُ(۲۱)وَ مَا یَسْتَوِى الْأَحْیَاءُ وَ لَا الْأَمْوَاتُ…؛ و نابینا و بینا هرگز برابر نیستند، (۱۹) و نه ظلمتها و روشنایى، (۲۰)و نه سایه (آرامبخش) و باد داغ و سوزان! (۲۱) و هرگز مردگان و زندگان یکسان نیستند…)* فاطر/ ۱۹تا ۲۲
نمونه‌های دیگری از این تقابل‌ها، عبارتند از: نیکی با بدی(فصلت/ ۳۴)، ناپاک با پاک (مائده /۱۰۰)، بینا با نابینا و مؤمنان و صالحان با افراد گناهکار (غافر/ ۵۸)، آگاهان با ناآگاهان (زمر/ ۹)، مؤمن با فاسق (سجده/ ۱۸) .
با توجه به اهمیت و تأثیرگذاری زیاد این روش، یکی از شیوه‌های اقناعی لقمان حکیم در بیانات شیوایش، مقایسه ارزش‌ها و ضد ارزش‌ها در عرصه عمل و اندیشه بود؛ چرا که این شیوه، تأثیر بسزایی در بیداری وجدان و انگیزش روان مخاطبان دارد و فطرت خفته آن‌ها را به هوش میآورد تا با انتخاب ارزش‌ها، به سوی سعادت گام بردارند.^[۴۱۸] نمونه‌هایی از توصیه‌های ایشان به فرزندش، مطابق با شیوه مقایسه را در ذیل مرور میکنیم:
«یَا بُنَیَّ إِنِّی نَقَلْتُ الْحِجَارَهَ وَ الْحَدِیدَ فَلَمْ أَجِدْ شَیْئاً أَثْقَلَ مِنْ قَرِینِ السَّوْء؛ ای پسرکم! جابه جا کردن سنگ و آهن بهتر از داشتن دوست بد است».^[۴۱۹]
«یَا بُنَیَّ الْفَقْرُ خَیْرٌ مِنْ أَنْ تَظْلِمَ وَ تَطْغَى؛ ای پسرم! تهیدستی بهتر از آن است که ستم و طغیان را روا داری».^[۴۲۰]
«عَدُوٌّ حَلِیمٌ‏ خَیْرٌ مِنْ صَدِیقٍ سَفِیه‏؛ دوست بردبار و متین، بهتر از دوست نادان است».^[۴۲۱]
با توجه به اینکه لقمان حکیم از این شیوه مؤثر برای تعلیم معارف دینی به فرزندش استفاده کرده، بر این اساس میتوان جهت تعلیم آموزه‌های دینی به ویژه مفاهیم قرآنی و اخلاقی، از این شیوه بهره برد.
۲-۵-۲- کاربرد روش‌های اکتشافی در تعلیم آموزه‌های قرآن
بنا بر ‌آن‌چه گفته شد، برای تقویت قوّه تفکّر کودکان، گردش و تفکّر در طبیعت و مشاهده آیات الهی، توصیه میشود. چنان‌چه قرآن کریم در موارد مختلف، به تفکّر و تدبّر در اینباره دستور داده است. چه در آیاتی که به تفکر در مجموعه خلقت امر کرده و چه آنها که به اندیشه در جزء جزء آن، مانند زنبور عسل، شتر، کوهها، نهرها، درختان، میوه ها، باران، آفتاب، ماه، خواب و غیر آن فرمان داده است.^[۴۲۲]
البته باید توجه داشت که جهان طبیعت دو چهره دارد؛ یکی همین ظاهر آن است که ما مشاهده میکنیم و دیگر عالم ملکوت و باطن آن، که ارتباط این ظاهر با مبدأ آفرینش یعنی خداوند است. لذا باید در مطالعه و مشاهده طبیعت، کودکان را به هر دو جنبه توجه داد. متأسفانه بسیاری از درسهای علوم که به بررسی مسائل طبیعت میپردازند، به گونهای طرح میشوند که دانشآموزان را در همان محدوده ظاهر طبیعت نگه میدارند. کار مهم مربیان تربیتی قرآن، در این زمینه آن است که به صورت غیر مستقیم، دانشآموزان را از این پوسته بیرون ببرند و آنان را متوجه نحوه ارتباط موجودات عالم با خالق خویش بنمایند.^[۴۲۳]
قرآن کریم درباره کسانیکه فقط در جهان طبیعت محصور میشوند و هرگز از این ظاهر به باطن، راه نمیبرند، میفرماید: *(یَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِّنَ الْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَ هُمْ عَنِ الأَخِرَهِ هُمْ غَافِلُون؛ آن‌ها فقط ظاهرى از زندگى دنیا را مى‏دانند، و از آخرت (و پایان کار) غافلند!)* روم/ ۷.
بدیهی است که تماشای زیباییهای طبیعت، تفکر و دقّت در شگفتیهای آن و اندیشیدن درباره آفرینش موجودات طبیعی، اثری عمیق در تلطیف عواطف، تعالی احساسات، وسعت روح و صفا و سلامت روان کودکان خواهد داشت و این همه، موجب درست دیدن، درست اندیشیدن، حقیقت گرایی، آشنایی با رموز نهفته در طبایع هستی، قاعده یابی و داناتر شدن بچه ها نسبت به واقعیت زندگی خواهد شد.^[۴۲۴]
هم‌چنین مربی قرآن باید سعی کند که از دانسته های ملموس شاگردان، برای رسیدن به مجهولات و تبیین و تدریس دروس جدید، به عنوان یک قاعده کلی بهره گیرد و مثلاً با بهره گرفتن از یادآوری حرکات فارسی، به آموزش حرکات عربی برسد و یا با یادآوری نمونههایی از حروف ناخوانای فارسی به حروف ناخوانای قرآن برسد و آنها را تدریس نماید. البته در این میان، توجه به این نکته، بسیار مهم است که آن‌چه را که ما با آن آشنایی داریم، لزوماً شاگردان نیز با آن آشنا نیستند، پس باید ابتدا سطح معلومات شاگردانمان را به تناسب موضوع درس، بسنجیم و سپس از طریق معلومات ذهنی ایشان، مجهولات و موضوعات درسی را به آنان تفهیم نماییم.^[۴۲۵]
برای نمونه، پیش از بیان داستانی قرآنی، باید با ایجاد انگیزه در مخاطب، علاقه او را به شنیدن داستان افزایش داد. ایجاد انگیزه، دستورالعمل خاصّی ندارد و بهتر است با بهره گرفتن از وقایعی که در اطراف دانش آموز اتفاق میافتد و برای آنها جالب یا پرسش برانگیز است، زمینه بیان داستان را فراهم کرد. برای مثال، میتوان با پرسش و پاسخ از دانش آموزان درباره برادر یا خواهر خردسالشان، آنها را به ظرافتها، زیباییها و نیازهای نوزادان آشنا کرد و گفت آیا شما سراغ دارید که مادری مجبور شود نوزاد خود را از خود جدا کند و به این ترتیب آنها را برای شنیدن داستان کودکی حضرت موسی۷آماده کرد.^[۴۲۶]
یا این‌که مثلاً معلم، برای آموزش اصل توحید، به طور عملی وارد میدان شود، ذهن بچه ها را درگیر کند و از آنها بخواهد سؤالاتی که در مورد خدا دارند را مطرح کنند تا به نحوی شایسته، پاسخگوی آنها باشد. هم‌چنین مربّی قرآن می‌تواند از روش مقایسه، برای تبیین هر چه بیشتر مفاهیم قرآنی به خصوص اخلاق نیکو، استفاده نماید. به همین منظور، شایسته است که او هر یک از فضایل اخلاقی را با ضدّ آن بیان کند تا کودک تفاوت این دو و ارزش فضایل و زشتی رذایل را بهتر بفهمد. در این بخش ، در کنار استفاده از آیات قرآن، ذکر داستانهای از سیره امامان که نمونه اخلاق عملی هستند کمک شایانی میکند.
۲-۵-۳- پاسخ محوری بودن؛ آسیب سیستم آموزشی کشور
متأسفانه مشکل آموزش و پرورش امروز جامعه ما در همه مقاطع این است که به بچه ها آموزش داده نشده که در مورد کوچک‌ترین خلجان ذهنی خویش، تفکّر کنند، بپرسند و تلاش کنند تا خودشان به پاسخ صحیح برسند. این در حالی است که غربیها معتقدند برای کودکان، زمینه فهم خیلی مهیاست، آنها به همین دلیل، پروسهای با نام «تفکّر برای کودکان» تعریف کردهاند و روی آن مشغول کار هستند. مراد آنها، اندیشیدن برای کودکان است و ظاهراً هم تا حدّ زیادی موفق بودهاند. آنها روی دوره های پیشدبستانی که کودک هنوز نمیتواند چیزی را بخواند در حال برنامه ریزی هستند و از طریق تصویر، نقّاشی و فیلم شرایطی را برای بچه به وجود میآورند که او بتواند در آن شرایط، فکر و اندیشه خودش را بارور کند و حقیقت را خوب بفهمد.
بنابراین میتوان گفت مشکل اساسی در عدم انس بچه ها با قرآن، این است که سیستم آموزشی ما، به جای سؤال محوری، پاسخ محور است. به همین دلیل مربّیان، مدّرسان و کسانی که دست‌اندرکار تعلیم فرهنگ قرآنی هستند، به اولین مسأله‌ای که می‌اندیشند، دادن اطلاعات است نه ایجاد زمینههایی برای تفکّر و پرسشگری. لذا در کلاس‌های قرآن، شاگردان برتر، کسانی هستند که اطلاعات بیش‌تری در زمینه مسایل مختلف مذهبی داشته باشند. وجود ده‌ها کتاب معمّا، سرگرمی و پرسش‌ها و پاسخ‌های قرآنی، نشان‌دهنده ولع سیری ناپذیر مسئولان و متولّیان فرهنگ قرآنی به دادن اطلاعات است، در حالی‌که این اطلاعات، معلوماتی ابتدایی هستند که به تنهایی نمیتوانند اثرات سازندهای در شخصیت و شکلگیری بینشهای عمیق اعتقادی بگذارند.
در جمعبندی، میتوان گفت که یکی از روش های بسیار ارزشمند در تربیت و بویژه تربیت قرآنی آن است که با برانگیختن حس کنجکاوی، کودکان و نوجوانان را تشویق کنیم که خودشان با کشف و تجربه، به حقایق دست پیدا کنند. بر این اساس پیشنهاد میشود کتاب‌های آموزش مفاهیم قرآن کودکان سرتاسر ایجاد سؤال باشد و آنها باید تلاش کنند تا برای این سؤالات، جواب بیاورند و گرنه حافظه بچه ها را از هزاران شنیدنی پر کردن(برای نمونه صرف حفظ آیات قرآن) کمکی به تربیت نسلی قرآنی نمیکند.
۲-۶- اصل انگیزش احساسات و عواطف
دوره کودکی و نیز نوجوانی، زمان شکلگیری بسیاری از عواطف انسانی و دینی است. باید توجه داشته باشیم که احساسات و عواطف در کودکان، قبل از عقل، ظهور و بروز پیدا میکند، یعنی پرورش مایه های عاطفی باید خیلی زودتر از تربیت عقلی آنها شروع شود.
بر این اساس، والدین، مربیان و معلمان باید از میان عواطف مختلف، احساسات مذهبی کودکان را تحریک کنند.^[۴۲۷] لذا یکی از مهمترین اموری که مربی باید در آموزش قرآن مورد نظر قرار دهد، ایجاد انگیزه در فراگیری است.^[۴۲۸] معصومان:نیز سعی میکردند انگیزه و رغبت به یادگیری را از راه های گوناگون در شاگردان ایجاد کرده و یا انگیزه موجود در آن‌ها را افزایش دهند؛ زیرا یکی از مهمترین عوامل مؤثر در یادگیری، رغبت و انگیزه دانش آموز است.^[۴۲۹]
در تعلیم آموزههای قرآنی، برای برانگیختن احساسات مذهبی کودکان، میتوان روش های زیر را دنبال کرد: تلاوت قرآن با لحن خوش، گفتن اذان با صدای زیبا، خواندن اشعار مذهبی( در توصیف و منقبت اولیای دین و مسائل عاطفی و فداکاریهای بزرگان دین)، مناجات با آوای دلپذیر و در صورت امکان، برپا داشتن مراسم مذهبی و نمایشها و قصههای قرآنی.
۲-۶-۱- عوامل ایجاد انگیزه در فراگیران قرآن
برای ایجاد انگیزه یادگیری آموزه‌های قرآنی، عوامل گوناگونی وجود دارند که مهمترین و کارسازترین آنها را بیان میکنیم:
۲-۶-۱-۱- نقش محبت و برقراری ارتباط صمیمانه
محبت، یکی از مفیدترین و کارآمدترین روش‏های تربیت است. این روش بیشترین تناسب را با فطرت آدمی و سرشت انسانی دارد. نیروی محبت در تربیت، برانگیزاننده و تحول آفرین است و اگر درست و به اعتدال به کار گرفته شود، تأثیری شگفت در تربیت آدمی می‏گذارد.
به بیانی دیگر، یکی از نیازمندیهای ضروری و روحی بشر، محبت متقابل است به این معنا که انسان، تمایل شدیدی دارد که او را دوست بدارند و او نیز دیگران را دوست بدارد. تأمین این حاجت روانی مانند تأمین سایر نیازمندیهای روحی، تأثیر بسزایی در ساختمان شخصیت انسان- بخصوص در مراحل اولیه زندگانی- دارد.^[۴۳۰]
بر این اساس، یکی از مهمترین امور در تربیت، ایجاد ارتباط بین مربی و متربّی است و بهترین نوع رابطه، رابطهای است که بر اساس محبت باشد؛ زیرا چنین رابطهای، رابطهای طبیعی است.
لذا مهمترین مسأله در پرورش فکری، علمی و آموزشی کودکان، متکّی بودن مسائل آموزشی به جنبه های احساسی و عاطفی مورد علاقه کودکان و هم‌چنین توجه به ویژگیهای روانی آنان در این دوران است. در چنین شرایطی، کودک با شوق و علاقه، معلومات تازهای دریافت میکند و تلاش خود را برای کشف هر چه بیشتر حقایق، افزونتر میسازد.^[۴۳۱]
از آنجا که عاطفه، زیرساز و پایگاه دیانت، اخلاق، ادب و نظایر اینهاست، بنابراین کودکی که تأمین عاطفی نمیشود، امکان ندارد دیندار شده و اخلاق در او پا بگیرد. در وجود چنین کودکی، جز تصنّع، چیز دیگری پا نمیگیرد، پایگاه عاطفه، قلب انسان است که در آن، توجه به لطافتها، زیباییها، معنویات و سرانجام، توجه به خدا پدید میآید. از اینرو، باورهای دینی را میتوان یک فرایند درونی دانست که پایگاه آن قلب است و چون دوران طفولیت، دوران حضور قلب و رشد عواطف است، بنابراین فرصت لازم برای تربیت دینی بویژه قرآنی را فراهم میآورد.^[۴۳۲]
بنابراین نقش محبت در تربیت، نقش کلیدی است. خداوند نیز در قرآن کریم، سخن خویش را با محبت و ابراز آن آغاز کرده است. نخستین جمله از آغاز همه سوره‌های قرآن (به غیر از سوره توبه)، ابراز محبت به بندگان است: *(بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم؛ به نام خدایی که بخشنده و مهربان است)*
همچنین خداوند در موارد بسیاری در قرآن- بیش از چهل مرتبه- از محبت و بی محبتی خویش به بندگان یاد کرده است.^[۴۳۳] مانند:
*(…فَإِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَّقِین)* آل عمران/۷۶، *(… إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْکَافِرِین)* روم/۴۵ و … .
این امر در تعلیم و تربیت قرآن، برجسته‌تر است زیرا خداوند در سوره الرّحمن میفرماید: *(الرَّحْمَانُ(۱)عَلَّمَ الْقُرْءَانَ؛ خداوند رحمان، قرآن را تعلیم فرمود.)* الرحمن/۱-۲
کلمه «رحمن» باعث نرمی دلها میشود^[۴۳۴] و شروع کردن کلام با آن، دل‌ها را متوجه رحمت واسعه الهی می‌سازد.^[۴۳۵] از آن‌جا که این سوره، بیانگر انواع نعمت‌ها و مواهب بزرگ الهى است با نام مقدس” رحمن” که رمزى از رحمت واسعه او است آغاز مى‏شود،^[۴۳۶] چرا که اگر صفت” رحمانیت” او نبود، این‌چنین، خوان نعمت را براى دوست و دشمن نمى‏گستراند.^[۴۳۷] به این ترتیب نخستین و مهم‌ترین نعمت را همان” تعلیم قرآن” بیان مى‏کند، زیرا اگر درست بیندیشیم، قرآن مجید، سرچشمه همه مواهب، وسیله وصول به هر نعمت و بهره‏گیرى از تمام نعمت‌هاى معنوى و مادى است و جالب این‌که بیان نعمت” تعلیم قرآن” را حتى قبل از مسأله” خلقت انسان” و” تعلیم بیان” ذکر کرده، در حالى‌که از نظر ترتیب طبیعى، باید نخست اشاره به مسأله آفرینش انسان و بعد، نعمت تعلیم بیان و سپس نعمت تعلیم قرآن شود، اما عظمت قرآن ایجاب کرده که برخلاف این ترتیب طبیعى، نخست از آن سخن گوید.^[۴۳۸]
یعنی مطابق با کلام خداوند که اولین مرّبی انسانهاست، مربّیان قرآن نیز باید توجه داشته باشند که حقیقت قرآن، چیزی جز حبّ نیست، لذا باید با محبت تعلیم داده شود.^[۴۳۹]
برای نمونه، موسی۷از محبت، برای هدایت و ارشاد مردم استفاده می‏کند؛ مانند برخورد عاطفی و محبت‏آمیز او در مواجهه با بنی‏اسرائیل: *(وَ قَالَ مُوسَى‏ یَاقَوْمِ إِن کُنْتُمْ ءَامَنْتُم بِاللَّهِ فَعَلَیْهِ تَوَکَّلُواْ إِن کُنْتُم مُّسْلِمِین؛ موسى گفت: اى قوم من! اگر شما به خدا ایمان آورده‏اید، بر او توکّل کنید اگر تسلیم فرمان او هستید!)* یونس/۸۴
در این آیه، نوع خطاب موسی نسبت به بنی‏اسرائیل، (یَا قَوْمِ)، نشان از ابراز محبت او نسبت به قومش است و به ما می‏فهماند که در امر تربیت از این روش نباید غافل شد، حتی در مقام گفتار و خطاب.^[۴۴۰]
در آیه‌ای دیگر، خدای متعال این حقیقت را به پیامبر خویش گوشزد میکند که نرمش با مردم، یک هدیه‏ الهى است.^[۴۴۱] در واقع ملایمت، بهترین عامل براى تربیت و هدایت مردم به سوی پیامبر خدا بود^[۴۴۲]: *(فَبِمَا رَحْمَهٍ مِّنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شَاوِرْهُمْ فىِ الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکلِِّین؛ به (برکت) رحمت الهى، در برابر آنان [مردم‏] نرم (و مهربان) شدى! و اگر خشن و سنگدل بودى، از اطراف تو، پراکنده مى‏شدند. پس آنها را ببخش و براى آنها آمرزش بطلب! و در کارها، با آنان مشورت کن! اما هنگامى که تصمیم گرفتى، (قاطع باش! و) بر خدا توکل کن! زیرا خداوند متوکلان را دوست دارد.)* آل عمران/۱۵۹.
نیز خداوند در تربیت انسان، محبت را به عنوان پیوندی محوری به کار میگیرد: *(یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ مَن یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِى اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَه…؛ اى کسانی‌که ایمان آورده‏اید! هر کس از شما، از آیین خود بازگردد، به خدا زیانى نمى‏رساند. خداوند جمعیّتى را مى‏آورد که آنها را دوست دارد و آنان (نیز) او را دوست دارند…)* مائده/۵۴.
در این آیه، «یحبهم» قبل از «یحبّونه» آمده است، یعنی ابتدا از ابراز محبت خدا و سپس از ابراز محبت آدمی نسبت به خدا سخن میگوید و این نشان میدهد که ابراز محبت مربّی، به دلبستگی متربّی، سمت و جهت میدهد و حاصل آن، ظهور شیفتگی عمیق در متربّی نسبت به مربّی است. هنگامیکه این شیفتگی حاصل شد، میتوان با ابراز محبت، فرد را به انجام برخی اعمال و با منع محبت، او را به ترک اعمالی برانگیخت.^[۴۴۳]
۲-۶-۱-۱-۱- آثار محبت به کودکان
با توجه به اهمیت نقش محبت در تربیت، معصومین:نیز به این مطلب توجه داشتند. برای نمونه نقل شده که امام صادق۷به فرزند خود بسیار محبت میکرد. از امام پرسیدند که چقدر او را دوست میداری؟ فرمود: به اندازهای که دوست ندارم فرزند دیگری داشته باشم تا محبتم را بین آنها تقسیم کنم.^[۴۴۴]

۸۵/۰

۵۷/۰

جملات خطا دچار واریانس ناهمسانی نیستند

۵-۵- نمایش مسئله بهینه‎سازی در فضای حالت
شکل ماتریس معادلات قیود بدست آمده در بخش قبل، به صورت زیر می‎باشد:
(۵-۱۰)
که در آن X_t یک ماتریس (۱*۱۴) از متغیرهای حالت، A یک ماتریس (۱۴*۱۴)، B یک ماتریس (۱*۱۴) و W_t نیز بردار ستونی جملات اخلال (۱*۱۴) است که به صورت مستقل و یکسان در طول زمان توزیع شده‎اند.
ماتریس‎های معرفی شده در نمایش فضای حالت مسئله بانک مرکزی به صورت زیر هستند.
ماتریس های فوق قیود مسئله را نشان می‎دهند. برای نمایش تابع هدف (زیان) یک بردار (۱*۴) از متغیرهای هدف را تعریف می نمائیم.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

(۵-۱۱)
که در آن بردار Y یک ماتریس (۱×۴) از متغیرهای تابع هدف، C_i ماتریس (۱×۴) و C_X ماتریس (۱۳×۴) به شکل زیر هستند.
باتوجه به ماتریس های بالا فرم درجه دوم تابع زیان بانک مرکزی به صورت زیر خواهد بود.
(۵-۱۲)
که در آن K یک ماتریس (۴×۴) به صورت زیر است.
در نهایت نمایش فضای حالت مسئله کنترل بانک مرکزی ما را قادر خواهد ساخت تا بتوانیم مسئله را به صورت یک مسئله تنظیم کننده بهینه تنزیل شده تصادفی به شرح زیر در نظر بگیریم، به طوری که بتوانیم تابع زیان ذکر شده (۵-۱۲) را باتوجه به قید مطرح شده (۵-۱۰) کمینه کنیم.
۵-۶- حل مسئله بهینه‎سازی
مسئله بهینه‎سازی پویا عبارتست از تخصیص بهینه منابع کمیاب، بین عوامل رقیب در فاصله زمانی. به بیان ریاضی، مسئله تعیین مسیرهای زمانی است برای متغیرهای معینی که متغیرهای کنترل نامیده می‎شوند. حساب تغییرات، برنامه ریزی پویا و اصل ماکزیمم سه روش حل برای مسئله کنترل بهینه می‎باشد.
در این تحقیق برای حل مسئله بهینه‎سازی سیاست پولی از روش حل برنامه ریزی پویا استفاده شده است. به طور حلاصه در این روش با بکارگیری اصل بهینگی، رابطه اساسی بازگشتی به دست می‎آید، که با برخی فروضات اضافی رابطه اساسی بازگشتی یک معادله با مشتقات جزئی پایه‎ای به دست می‎دهد که معادله بلمن نام دارد. در این بخش حالتی از مسائل برنامه ریزی پویا در نظر گرفته می‎شود که در آن تابع بازدهی درجه دوم (۵-۱۲) و تابع انتقال خطی (۵-۱۰) است. این حالت منجر به استفاده از مسئله تنظیم کننده خطی بهینه می‎شود به طوری که معادله بلمن می‎تواند با بهره گرفتن از جبر خطی حل گردد. در استخراج قاعده بهینه پولی فرض می‏گردد که تابع بازدهی و انتقال هر دو مستقل از زمان بوده و مسئله تصادفی نیست. زیرا این فروض محاسبات را ساده کرده و در نتایج نیز تغییری ایجاد نمی‎کند. نکته قابل توجه اینکه بر اساس اصل حتمی این نتایج با نتایج توابعی که مستقل از زمان نباشند برابر خواهد بود. تنها تفاوت آن‎ها اینست که در تعریف تابع مقدار عبارت d در مسائل غیرتصادفی وجود ندارد. ^[۶۰]
نقطه شروع برای حل مدل یک حدس اولیه برای فرم تابع مقدار V(x) است. فرم این تابع درجه دوم و به صورت زیر فرض می‎شود.
(۵-۱۳)
که در آن P یک ماتریس متقارن شبه معین است و d برابر است با:
که tr اثر ماتریس P ضرب در کواریانس بردار اخلال ها می‎باشد.
با بهره گرفتن از قانون انتقال در جهت حذف حالت دوره بعدی، معادله بلمن به صورت زیر خواهد بود.
(۵-۱۴)
شرط لازم مرتبه اول برای ماکزیمم کردن مسئله عبارت است از:
(۵-۱۵)
که بیان کننده نقش بازخور برای RM است.
(۵-۱۶)
(۵-۱۷)
F، یک بردار (۱۴*۱) است که شامل پاسخ بهینه ضریب نرخ رشد حجم نقدینگی به هر عنصر برداری X است. با جایگزین کردن مقدار بهینه (۵-۱۷) در سمت راست معادله (۵-۱۴) و مرتب نمودن دوباره آن داریم:
(۵-۱۸)
این معادله به معادله جبری ماتریس ریکاتی معروف است. این معادله ماتریس P را به صورت تابع ضمنی از ماتریس های B,R,Q,A بیان می‎کند. تحت شرایط خاص، معادله (۵-۱۸) دارای یک جواب شبه معین واحد است که در حد وقتی j به سمت بی نهایت میل می‎کند، با تکرار معادله تفاضلی ماتریس ریکاتی زیر بدست می‎آید:
(۵-۱۹)
با شروع از P₀=0 تابع سیاست وابسته به P_j عبارتست از:^[۶۱]
(۵-۲۰)
با نوشتن برنامه حل مسئله بهینه‎سازی بانک مرکزی با بهره گرفتن از برنامه Olrp در نرم افزار MATLAB (که در پیوست به آن اشاره شده است) مقادیر ضرایب مختلف به ازای مقادیر مختلف λ و υ و γ به دست آمد. با درنظر گرفتن بازۀ (۱> υ > 1/0) و (۵ > γ > 01/0) و (۵ > λ > 01/0) بهترین حالات ممکن که مقدار زیان حداقل‎تری را ارائه می دهند انتخاب گردیده و از میان آن‎ها یک سناریوجهت مقایسه مقادیر بهینه نقدینگی با مقادیر واقعی نقدینگی و تقاضای نقدینگی انتخاب می‎شود.
نتایج قاعده بهینه پولی تحت فروض مختلف در جدول (۵-۶) گزارش شده است.
جدول ۵-۶- ضرایب قاعده پولی با تغییر وزن هریک از متغیرهای تابع زیان به طور جداگانه

حالت هفتم

حالت ششم

حالت پنجم

عنوان صفحه
انواع انگیزش و معیارهای ارزیابی عملکرد مدیران ۳۴
فهرست نقشه‌ها و نمودارها
عنوان صفحه
- هزینه سرمایه ۲۱
- تاثیر روش های مختلف تامین مالی بر هزینه شرکت ۲۳
چکیده
تحقیق حاضر به دنبال تدوین یک الگو برای اندازه گیری تامین مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. هدف اصلی تحقیق مبتنی بر بیان این موضوع است که نوع و ترکیب بدهی یک واحد تجاری تحت تاثیر چه عواملی است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

بدین منظور از اطلاعات صورتهای مالی شرکت های حاضر در جامعه که شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از ابتدای سال ۱۳۸۵ که سال مالی آنها پایان اسفند ماه هر سال باشد و تغییر سال مالی نداده باشند و از بورس حذف نشده باشند و از شرکتهای واسطه گری مالی(شرکت های سرمایه گذاری و موسسات مالی و…) نباشند و در دوره ی مورد مطالعه که سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۹ می باشد معامله گردیده اند ، استفاده گردیده است.
از جامعه نمونه ای به حجم ۱۰۳ شرکت از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردیده و متغیرهای مستقل و وابسته در نمونه های انتخابی مشاهده و دسته بندی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج آزمون فرضیه، نشان داد که نسبت سود خالص به جمع دارایی ها که شاخص سودآوری و عملکرد مدیر می باشد و هم چنین وجود سهامدار عمده دولتی و شبه دولتی درترکیب سهامداران شرکت با نسبت بدهی رابطه دارند. اما نسبت جریان نقدی عملیاتی ، اندازه شرکت و رشد فروش رابطه ای با نسبت بدهی ندارند. مدل تحقیق نشان می دهد هرگاه نسبت سود به جمع دارایی ها افزایش یابد ، نسبت بدهی کاهش می یابد. هم چنین هرگاه در ترکیب سهامداران شرکت ، سهامدار عمده دولتی افزایش یابد ، نسبت بدهی نیز افزایش می یابد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اندازه شرکت رابطه ای با نسبت بدهی ندارد. این موضوع به دلیل آن است که احتمالاً در نمونه تحقیق شرکتها هم اندازه بوده و تعداد شرکتهای بزرگ کم می باشد. جریان نقدی عملیاتی و رشد فروش نیز تاثیری بر نسبت بدهی ندارند. پیشنهاد این پژوهش آن است که برای بهبود نسبت بدهی ، ابتدا باید عملکرد و سودآوری شرکت بهبود یابد.
وا‍ژه های کلیدی این تحقیق:
ساختار سرمایه،عملکرد و سودآوری شرکت،نسبت بدهی به جمع دارایی ها
فـصـل اول
کــلیـات تحـقیـق
۱ -۱- مقدمه
در این پژوهش به بررسی عوامل تعیین کننده بر تامین مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پرداخته می شود. برای این منظور برای تعیین یک ساختار بهینه سرمایه، از متغیر نسبت بدهی به جمع دارایی ها، به عنوان متغیر وابسته درصد سهام متعلق به سهامدار عمده با مالکیت دولتی، رشد فروش و نسبت سودخالص به جمع دارایی ها ، اندازه شرکت و نسبت جریان نقدی عملیاتی به عنوان متغیرهای مستقل در این پژوهش استفاده می شود.
در این فصـل کلیات پژوهش بیان می شود. در ابتدا بـیـان مسـاله و اهـمیت مـوضـوع ارائه شده، سپـس فرضـیه ها، اهـداف و علـت انتخـاب مـوضوع تحـقیق ارائه می شود. همچنین متغیرها، محدودیت ها و تعریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق به صورت مختصر ارائه خواهد شد.
۱ -۲ - بیان مسأله تحقیق
محیطی که شرکت ها در آن فعالیت می کنند محیطی بسیار رقابتی است. پژوهش در زمینه ساختار بهینه سرمایه می تواند، توان رقابتی شرکت را در بازار افزایش دهد. هم چنین افزایش توان رقابتی، موجب ورود جریان نقدی عملیاتی به داخل واحد تجاری شده و در نتیجه نیاز شرکت به استقراض کاهش یافته و از این رو ساختار سرمایه شرکت نیز بهبود می یابد. بنابراین تعیین میزان مناسب بدهی در ساختار سرمایه می تواند به این مهم کمک نماید.
از دیدگاه مدیریت مالی، ساختار سرمایه یکی از مهمترین موضوعاتی است که در دو دهه اخیر به آن پرداخته شده است. امروزه درجه بندی شرکت ها از لحاظ اعتباری تا حدود زیادی به ساختار سرمایه آنان وابسته است و در واقع مبنای تولید و ارائه خدمات، به نحوه تأمین و مصرف وجوه مالی مربوط می شود. ساختار سرمایه هر شرکت،هشدار اولیه ای در ارتباط با میزان مضیقه مالی شرکت است و لازم است در برنامه ریزی استراتژیک شرکت ها، تعیین عوامل موثر بر کارایی تأمین مالی آنان مورد توجه جدی باشد.از سوی دیگر نقش اصلی موفقیت در تجارت را توان رقابتی تعیین می کند و شرکتها به رقابت می پردازند تا بازگشت سرمایه خود را افزایش دهند و جایگاه خود را در بازار تحکیم بخشند و رقبای خود را از دور خارج کنند و قدرت بازار را در دست گیرند(اسمیت و دیگران ، ۲۰۰۸).
۱-۳- سوالات تحقیق
این تحقیق در پی یافتن جوابهای مناسب برای سوالات زیر است:
۱- تا چه اندازه سودآوری شرکت بر نسبت بدهی اثرگذار است؟
۲- تا چه اندازه نوع مالکیت (سهامدار دولتی) بر نسبت بدهی اثرگذار است؟
۳- تا چه اندازه رشد فروش شرکت بر نسبت بدهی اثرگذار است؟
۴- تا چه میزان اندازه و بزرگی شرکت بر نسبت بدهی اثرگذار است؟
۵- تا چه میزان جریان نقدی عملیاتی شرکت بر نسبت بدهی اثرگذار است؟
۱ - ۴- ضرورت تحقیق
آغاز مالکیت شرکتی از طریق مالکیت سهام تأثیر چشمگیری بر روش کنترل شرکت ها داشت و باعث شد تا مالکان، اداره شرکت را به مدیران تفویض کنند. جدایی مالکیت از مدیریت و عدم همسویی منافع مالکیت و مدیریت؛ منجر به یک مشکل سازمانی مشهور به نام مشکل نمایندگی^[۱] شد. با توجه به این موضوع و از آنجایی که بخش اعظمی از تصمیم های مدیران پیرامون تأمین منابع مالی فعالیت های شرکت و ترکیب ساختار سرمایه است که باید در درباره این موارد در مقابل طیف های مختلف مالکان پاسخگو باشند؛ لذا از این نظر موضوع بررسی تامین مالی از طریق بدهی و تعیین ساختار سرمایه از اهمیت ویژه ای بر خوردار است.
همچنین از آنجایی که سودآوری و جریان نقدی شرکت ها در تصمیم گیری سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه و اعتباردهندگان می تواند نقش به سزایی را داشته باشد به همین منظور می توان گفت؛ عملکرد و سودآوری و جریانات نقدی شرکت می تواند نقش بسزایی در تأمین اهداف مدیران و همچنین تأمین منابع مالی شرکت ها را بر عهده داشته باشد.
انجام تحقیق حاضر از این حیث ضرورت دارد که می توان ادعا نمود تحقیقات انجام شده در ایران درباره ی موضوع تامین مالی از طریق بدهی و تدوین الگو برای آن، محدود بوده واین پدیده هیچ گاه از رویکرد ساختار سرمایه مورد بررسی قرار نگرفته است.
سازمانها ،شرکتها،موسسات برای کمک به درج و تفسیر اطلاعات حسابداری و تاثیر آن بر هزینه سرمایه شرکت توسط گروه های مختلف ذینفع در بازار سرمایه، تعیین سیاست های اعتباری، پیش بینی مخاطرات بحران های مالی شرکت ها، استفاده از نتایج در راستای گسترش پژوهش و ارائه مبانی نظری، کمک به ارائه ی نرخ حق بیمه مناسب در بیمه های اعتباری نسبت به سنجش عوامل موثر بر تامین مالی از طریق بدهی مبادرت می ورزند.
این تحقیق می تواند توسط گروه های مختلفی از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار، بانک های تجاری ، موسسات رتبه بندی اعتباری ،دانشگاه ها ، مراکز تحقیقاتی ،شرکتهای بیمه مورداستفاده قرار گیرد.
۱ -۵ - اهداف تحقیق
اغلب تحقیق به منظور کشف یک مجهول یا تایید یک موضوع یک موضوع پذیرفته شدهانجام می گیرد از این دیدگاه هر اقدامی که برای روشن کردن موضوعی که وضعیت موجود آن مورد توجه قرار گرفته می تواند هدف تحقیق باشد به طور کلی ممکن است برای تایید یا رد یک فرضیه باشد.
هدف اصلی از انجام این تحقیق ارزیابی عوامل تاثیرگذار بر بدهی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. مشخص کردن عوامل تاثیرگذار بر بدهی می تواند در تصمیم گیری های مدیران، در جهت تعیین یک ساختار بهینه سرمایه مؤثر واقع شود. بنابراین می توان گفت، به طور مشخص این مطالعه به دنبال تحقق اهداف زیر است:
آزمون اثرات نسبت سودآوری ، جریان نقدی عملیاتی ،رشد فروش، اندازه شرکت و نوع مالکیت بر نسبت بدهی
بهره گیری از نتایج تحقیق برای تدوین الگو برای تبیین عوامل تاثیرگذار بر نسبت بدهی
بسط مبانی نظری تحقیق
۱-۶ - فرضیه ‏های تحقیق:
برای پاسخ دادن به سوالات تحقیق بر اساس متغیرهای در نظر گرفته شده، فرضیه های پژوهش به شرح زیر تبیین می شود:
۱- میان نسبت بدهی وسودآوری رابطه وجود دارد.
۲- میان نسبت بدهی و وجود سهامدار عمده رابطه وجود دارد.
۳- میان نسبت بدهی و رشد فروش شرکت رابطه وجود دارد.
۴- میان نسبت بدهی و جریان نقدی عملیاتی رابطه وجود دارد.
۵- میان نسبت بدهی و اندازه شرکت رابطه وجود دارد.
۱-۷- روش تحقیق:
روش تحقیق از نظر هدف کاربردی ،از جهت طرح تحقیق پس رویدادی و از جهت استنتاج از نوع استقرائی است.در این روش داده ها از محیطی اخذ و بکار گرفته شده که در نتیجه وقایع گذشته پدید آمده است.بنابراین امکان دستکاری اطلاعات از جانب پژوهشگر وجود نداشته است.