ﺗﺤﻮل ﮔﺮا
ﺑﻌﺪ ﺳﺎﺧﺘﺎري
ﺗﺒﺎدل ﮔﺮا
ﺑﻌﺪ راﺑﻄﻪ اي
اﻧﻔﻌﺎﻟﯽ
ﺑﻌﺪ ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ
ﻧﯿﺖ ﺑﺮاي ﺗﺴﻬﯿﻢ داﻧﺶ
ﺷﮑﻞ : 1-1 ﻣﺪل ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺗﺤﻘﯿﻖ
-8-1 ﻗﻠﻤﺮو ﺗﺤﻘﯿﻖ
-1-8-1 ﻗﻠﻤﺮو ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ و زﻣﺎﻧﯽ ﺗﺤﻘﯿﻖ
در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮﺳﺒﮏ رﻫﺒﺮي و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺮ ﻧﯿﺖ ﺑﺮاي ﺗﺴﻬﯿﻢ داﻧﺶ از ﭘﺎﯾﯿﺰ1389 ﺗﺎ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن 1390 ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد.
ﻓﺼﻞ اول- ﮐﻠﯿﺎت ﺗﺤﻘﯿﻖ 14
-2-8-1 ﻗﻠﻤﺮو ﻣﮑﺎﻧﯽ ﺗﺤﻘﯿﻖ
در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت در ﺷﺮﮐﺘﻬﺎي ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ- ﺗﻬﯿﻪ و ﺳﺎﺧﺖ25 ﻧﻔﺘﯽ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد. ﻣﻨﻈﻮر از ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت آن دﺳﺘﻪ از ﻣﺪﯾﺮان و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻃﻮر ﺗﺨﺼﺼﯽ در زﻣﯿﻨﻪ ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت (اﻋﻢ از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ، ﺷﺒﮑﻪ، اﻣﻨﯿﺖ داده، ﻧﺮم اﻓﺰار و ﺳﺨﺖ اﻓﺰار) در ﻗﺎﻟﺐ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ و ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﺛﺒﺖ ﺷﺪه و ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ- ﺗﻬﯿﻪ و ﺳﺎﺧﺖ در ﺣﺎل ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
Engineering, Procurement, and Construction (EPC)٢٥
ﻓﺼﻞ دوم
ادﺑﯿﺎت ﭘﮋوﻫﺶ
ﻓﺼﻞ دوم- ادﺑﯿﺎت ﭘﮋوﻫﺶ ١٦
-1-2 ﻣﻘﺪﻣﻪ
ﻓﺼﻞ دوم اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ اﺧﺘﺼﺎص ﺑﻪ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي داردﻫﺪف. از ﺗﺪوﯾﻦ اﯾﻦ ﻓﺼﻞ اﯾﺠﺎد ﺑﺴﺘﺮِ ﻧﻈﺮي ﻻزم در زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺒﮏ رﻫﺒﺮي، ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻧﯿﺖ ﺑﺮاي ﺗﺴﻬﯿﻢ داﻧﺶ اﺳﺖ. در اﺑﺘﺪاي اﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﯽ رﻫﺒﺮي و ﻣﺮور ﻣﺨﺘﺼﺮي ﺑﺮ ﺗﺌﻮري ﻫﺎ و ﺳﺒﮏ ﻫﺎي رﻫﺒﺮي ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﭘﺲ از آن ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻣﺪﻟﻬﺎي ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. در اداﻣﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ داﻧﺶ، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ، ﺗﺴﻬﯿﻢ داﻧﺶ، ﻧﯿﺖ ﺑﺮاي رﻓﺘﺎر آورده ﺷﺪه اﺳﺖ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﺪل ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ اراﺋﻪ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ.
-2-2 رﻫﺒﺮي1
درﺑﺎره ﻫﺪاﯾﺖ و رﻫﺒﺮي در ﺳﺎزﻣﺎن ﺳﺨﻦ ﺑﺴﯿﺎر ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، و ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﻮﺷﯿﺪه اﻧﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و وﻇﺎﯾﻒ آﻧﺮا ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﻨﺪ، در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﺗﻌﺮﯾﻒ وﺟﻮد دارد. ﮔﺮوﻫﯽ رﻫﺒﺮي را اﺛﺮﮔﺬاري ﺑﺮ اﻓﺮاد در اﻧﺠﺎم وﻇﺎﯾﻔﺸﺎن ﺑﺎ ﻣﯿﻞ و ﻋﻼﻗﻪ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﮐﺮده اﻧﺪ (ﻫﺮﺳﯽ و ﺑﻼﻧﭽﺎرد2،
.(1972 ﮔﺮوﻫﯽ دﯾﮕﺮ رﻫﺒﺮي را ﻧﻔﻮذ ﺑﺮ زﯾﺮدﺳﺘﺎن ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮده اﻧﺪ. در ﺗﻌﺮﯾﻔﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻓﺮاد، رﻫﺒﺮي ﻧﻔﻮذ ﺑﺮ ﻣﺮﺋﻮﺳﺎن از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ آﻧﺎن در ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ(ﻫﺎﻣﭙﺸﻦ3، .(1981 اﯾﻮاﻧﺴﻮﯾﭻ(1977) 4 رﻫﺒﺮي را ﻋﺒﺎرت از ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﮔﺮوﻫﯽ از اﻓﺮاد داﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﻣﯽ ﮐﻮﺷﺪ ﺗﺎ دﯾﮕﺮان را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻫﺪف ﻣﻌﯿﻨﯽ ﺳﻮق دﻫﺪ. ﺗﻌﺎرﯾﻔﯽ دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﺧﺘﻼﻓﺎﺗﯽ ﺟﺰﺋﯽ، ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻧﻔﻮذ و اﺛﺮﮔﺬاري ﺑﺮ ﻣﺮﺋﻮﺳﺎن از ﻃﺮﯾﻖ ارﺗﺒﺎﻃﺎت و اﻧﮕﯿﺰش را، رﻫﺒﺮي و ﻫﺪاﯾﺖ داﻧﺴﺘﻪ اﻧﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت ﺳﺎده رﻫﺒﺮي ﻓﺮآﯾﻨﺪي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺿﻤﻦ آن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯽ ﮐﻮﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ اﯾﺠﺎد اﻧﮕﯿﺰه و ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻣﻮﺛﺮ اﻧﺠﺎم ﺳﺎﯾﺮ وﻇﺎﯾﻒ ﺧﻮد را در ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺗﺴﻬﯿﻞ و ﮐﺎرﮐﻨﺎن را از روي ﻣﯿﻞ و ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم وﻇﺎﯾﻔﺸﺎن
Leadership ١ Hersey & Blanchard ٢ Hamption ٣ Ivancevich ٤
ﻓﺼﻞ دوم- ادﺑﯿﺎت ﭘﮋوﻫﺶ ١٧
ﺗﺮﻏﯿﺐ ﮐﻨﺪ. از اﯾﻦ رو رﻫﺒﺮي در ﻣﻔﻬﻮم ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺰﺋﯽ ﻣﺠﺰا و ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻄﺮح ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﯾﮑﯽ از وﻇﺎﯾﻒ ﻋﻤﺪه و اﺻﻠﯽ ان ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ آﯾﺪ. ﻫﺮ ﻣﺪﯾﺮي ﻋﻼوه ﺑﺮ وﻇﺎﯾﻔﯽ ﭼﻮن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي، ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ، و ﮐﻨﺘﺮل ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم اﯾﻦ وﻇﯿﻔﻪ؛ ﯾﻌﻨﯽ ﻫﺪاﯾﺖ اﻓﺮاد ﺳﺎزﻣﺎن، را ﻧﯿﺰ ﻋﻬﺪه دار ﺷﻮد(اﻟﻮاﻧﯽ، .(142- 141 : 1386
ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ در ﺗﻌﺮﯾﻒ رﻫﺒﺮي ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد، ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ در رﻫﺒﺮي ، ﺟﻬﺖ دادن و ﻧﻔﻮذ ﺑﺮ اﻋﻀﺎي ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺖ. رﻫﺒﺮي ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻧﻔﻮذ ﮐﺮدن و اﺛﺮﮔﺬاري ﺑﺮ اﻓﺮاد اﺳﺖ و ﻣﺪﯾﺮ در ﻧﻘﺶ رﻫﺒﺮ ﮐﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮ اﻓﺮاد ﺗﺤﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﯽ ﺧﻮد ﻧﺎﻓﺬ و ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﻣﺮﺋﻮﺳﺎن ، ﻧﻔﻮذ و ﻗﺪرت او را ﺑﭙﺬﯾﺮﻧﺪ(اﻟﻮاﻧﯽ ، .(142 :1386
رﻫﺒﺮي ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﻫﺪاف، ﻣﻬﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. از آن ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ رﻫﺒﺮي ﯾﮏ ﻋﺎﻣﻞ ﮐﻠﯿﺪي ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺖ، ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﯾﺎ ﺷﮑﺴﺖ ﺳﺎزﻣﺎن واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ رﻫﺒﺮي در ﺗﻤﺎم ﺳﻄﻮح ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﯿﺎن ﻣﯽ دارﻧﺪ ﮐﻪ رﻫﺒﺮي، ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﺛﺮﮔﺬاﺷﺘﻦ ﺑﺮ ﻧﮕﺮش ﻫﺎ، ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻫﺎ و ﺑﺎورﻫﺎي ﮐﺎرﮐﻨﺎن در ﺟﻬﺖ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ. ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻫﺎ رﻫﺒﺮي ﯾﮏ ﻣﻮﺿﻮع اﺻﻠﯽ در ﺑﯿﻦ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ اﻣﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﻪ در ﻃﻮل دو دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﺤﺚ رﻫﺒﺮي اﺛﺮﺑﺨﺶ، ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ(دوﮐﺖ و ﻣﮏ ﻓﺎرﻟﻦ5، .(2003
-3-2 ﺳﺒﮏ رﻫﺒﺮي6
ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده رﻫﺒﺮ از ﻗﺪرت و ﻧﻔﻮذ را ﺳﺒﮏ رﻫﺒﺮي ﮔﻮﯾﻨﺪ (رﺿﺎﯾﯿﺎن، .(424 :1386 ﺳﺒﮏ ﻫﺎي رﻫﺒﺮي ﺑﻪ ﻧﻮع وﻧﺤﻮه رﻓﺘﺎر ﻓﺮدي ﮐﻪ ﺳﻌﯽ ﺑﺮ اﯾﺠﺎد ﺗﺎﺛﯿﺮ و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﺮ دﯾﮕﺮان دارد اﻃﻼق ﻣﯽ ﺷﻮد(اﻓﺠﻪ، .(450 : 1385
Duckett & Macfarlane ٥ Leadership style ٦
ﻓﺼﻞ دوم- ادﺑﯿﺎت ﭘﮋوﻫﺶ ١٨
-4-2 ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻫﺎي رﻫﺒﺮي
در ﻃﻮل ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ، ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎري ﺑﺮاي ﺗﺒﯿﯿﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎ و رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﻣﺆﺛﺮ رﻫﺒﺮي ﮐﻪ اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﻨﺪه اﻧﮕﯿﺰش و ﺗﻼش ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه اﻧﺪ. ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻧﻈﺮ ﺑﺎس و آووﻟﯿﻮ7
(1993) ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻫﺎي رﻫﺒﺮي ﺑﺮاي ﻣﻌﺮﻓﯽ روش ﺟﺪﯾﺪي از ﺗﻔﮑﺮ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﺮ ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻣﺸﮑﻞ دار ﺗﻤﺮﮐﺰ ﮐﻨﻨﺪ، ﺑﻪ ﺷﺎﻏﻼن در ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪ و ﻣﺒﻨﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻫﺎﯾﯽ اراﺋﻪ دﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده رﻫﺒﺮان از رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﺧﺎص اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﺪ(ﻫﻮي و ﻣﯿﺴﮑﻞ8، .(2008
در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻫﺎي ﺳﻨﺘﯽ رﻫﺒﺮي ﮐﻪ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ رﻫﺒﺮي ﻣﺆﺛﺮ را ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﯽ دﻫﺪ و ﭘﺎﯾﻪ اي ﺑﺮاي ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻫﺎي رﻫﺒﺮي ﺗﺤﻮل ﮔﺮا و ﺗﻌﺎﻣﻞ ﮔﺮا و ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر اﻟﮕﻮي رﻫﺒﺮي ﺗﻤﺎم ﻋﯿﺎر ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ.
-1-4-2 ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻫﺎي ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻓﺮدي 9رﻫﺒﺮي
در آﻏﺎز ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ، در ﺑﯿﻦ ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮان اﯾﻦ اﻋﺘﻘﺎد وﺟﻮد داﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ اﻓﺮاد ﻧﯿﺎز ﻧﺪارﻧﺪ ﺑﺮاي رﻫﺒﺮي آﻣﻮزش ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ﺑﻠﮑﻪ آﻧﺎن از ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا رﻫﺒﺮ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ .ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﯽ ﺑﺮﺧﯽ از اﻓﺮاد داراي ﯾﮑﺴﺮي ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ذاﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از آﻧﺎن رﻫﺒﺮان ﻣﻮﻓﻖ ﻣﯽ ﺳﺎزد (رﺿﺎﺋﯿﺎن ، : 1386
.(425 ﺧﺼﻮﺻﯿﺖ رﻫﺒﺮ ﯾﮏ وﯾﮋﮔﯽ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﯾﺎ ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان از آن ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد ﺗﻤﺎﯾﺰ ﻣﯿﺎن رﻫﺒﺮان و ﭘﯿﺮوان اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد. راﺑﺮت ﻟﺮد10 ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺠﺪد ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ، ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ اﻓﺮاد، داراي اﻟﮕﻮﻫﺎي رﻫﺒﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺷﻨﺎﺧﺖ آن ﻫﺎ در ﻣﻮرد ﯾﮏ رﻫﺒﺮ ﻣﺆﺛﺮ ﯾﺎ ﻏﯿﺮ ﻣﺆﺛﺮ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﯽ ﮔﺬارد. در واﻗﻊ اﻟﮕﻮي رﻫﺒﺮي ﻧﻤﺎﯾﺸﯽ از ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت و رﻓﺘﺎرﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺨﺘﺺ رﻫﺒﺮان ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻟﺮد ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮد زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﻓﺮاد داراي ﺧﺼﻮﺻﯿﺎﺗﯽ از
Bass & Avolio ٧ Hoy & Miskel ٨ Trait Theory ٩ Robert Lord ١٠
ﻓﺼﻞ دوم- ادﺑﯿﺎت ﭘﮋوﻫﺶ ١٩
ﻗﺒﯿﻞ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪي، ﻣﺮداﻧﮕﯽ و ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﻫﺒﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ (ﮐﺮﯾﺘﻨﺮ و ﮐﯿﻨﯿﮑﯽ، ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﺻﻔﺮزاده، .(1386
دﯾﻮﯾﺲ(1972) 11 ﭼﻬﺎر ﺧﺼﻮﺻﯿﺖ ﻋﻤﺪه را ﺑﺮاي رﻫﺒﺮان ذﮐﺮ ﮐﺮده اﺳﺖ :