تحلیل سود-فایده[1]
کلیه هزینههایی که در سازمان به منظور کنترل مخاطرات HSE انجام میشود به دو دسته هزینههای انطباق و هزینههای عدم انطباق تقسیم میگردد.
هزینههای انطباق به آن دسته از هزینهها گفته میشود که سازمان با برنامه جهت کاهش حوادث ، بیماریها و آسیب به محیطزیست انجام میدهد مانند آموزش، خرید لوازم حفاظت فردی، انجام بازدیدهای دورهای و … .
هزینههای عدم انطباق به آن دسته از هزینههایی گفتهمیشود که ناخواسته در اثر بروز حوادث، بیماریها و آسیب به محیطزیست به سازمان تحمیل میشود مانن خسارت به تجهیزات و نیروی انسانی، شکایا و جرائم و .. .
با تحلیل این دو دسته از هزینهها میتوان به اثربخش بودن فعالیتها، برنامهها و هزینههای صرف شده برای کنترل مخاطرات پی برد که بخشی از این تحلیل به اثربخش بودن دورههای آموزشی برگزار شده مربوط میگردد. (نصر آزادانی, و غیره 1388)
2-3-4-11) پایش شاخصهای HSE
به منظور ارزیابی میزان اثربخشی اقدامات صورت پذیرفته در مدیریت HSE تعریف و اندازهگیری شاخصهای مفید و مؤثر اجتناب ناپذیر است.
به عنوان مثال یکی از معروفترین شاخصهای مدیریت HSE، شاخصی است تحت عنوان [2]MTIF “متوسط زمان مفید کاری ازدست رفته در سازمان به واسطه حوادث یا بیماریها در ازای هر یک میلیون ساعت کاری". به عنوان مثال اگر شرکتی دارای 500 نفر پرسنل باشد ودر یک دوره یک ساله 250ساعت کاری مفید پرسنل در اثر حادثه یا بیماری از دست رفته باشد، شاخصMTIF به این ترتیب محاسبه خواهد شد:
کل زمان مفید کاری در طول یک سال برای 500نفر از پرسنل (با احتساب حدودی 2000 ساعت کاری مفید در سال) معادل 000/000/1 ساعت خواهد بود.
پس شاخص MTIF در این سازمان عدد 250 است که عدد بسیار بزرگی است. (نصر آزادانی, و غیره 1388)
2-3-4-12) ساماندهی محیط کار
5S به عنوان یکی از تکنیکهای مورد استفاده برای ساماندهی و منظم کردن محیط کار بالاخص در پروژههای عمرانی با عناوین مختلفی معروف شده است. نظام آراستگی یا همان 5S در کشور ژاپن بصورت نهادینه مورد استفاده قرار گرفت و نتایج خوبی را نیز به ارمغان داشت. پیاده سازی این نظام در شرکت هاو سازمان ها علاوه بر سازماندهی محیط کار عاملی موثر در ایجاد مشارکت بین کارکنان و حفظ سلامتی روانی میباشد. مشارکت تکتک کارکنان باعث ارتقاء فرهنگ کار مدیریت کیفیت جامع تاکنون و همچنین احساس تعلق آنان به محیط کار میشود. بیاد داشته باشیم که همیشه یک تیم خوب، چیزی بیش از حاصل جمع آن است. نظام ساماندهی محیط کار با حذف و کاهش عوامل آلاینده محیط کار، فراهم نمودن ایمنی شغلی از طریق مشخص نمودن حوزههای کاری، کاهش نرخ حوادث از طریق کاهش ریخت و پاشهای محیط کار، کاهش ضایعات، سهولت در جابهجایی وسایل نقلیه، فراهم کردن شرایط مناسب کار با تجهیزات و ماشینآلات و… نقش بسیار مهمی در ارتقاء وضعیت HSE در محیط کار دارد.
سیستم5S به ظاهر ساده و قابل فهم است و انجام اصول آن نیز به ظاهر ساده به نظر میآید که گویی در یک چشم بر هم زدن میسر است، ولی در اجراء این چنین نیست . لذا تحقق مشارکت همه افراد در کار در کلیه ردههای سازمانی اعم از کارخانه و ستاد امری ضروری است. همه سعی می کنند خانه خود را پاکیزه و مرتب نگه دارند. پس با پیروی از اصول 5S محیط کار را هم، بعنوان خانه دوم تلقی کنیم. این اصول به خانه و محیط کار ختم نمیشود بلکه گسترش آن به سطح شهر در کشور سنگاپور بخوبی رفتار اجتماعی ایجاد نموده است. رعایت ” شهر ما خانه ما“ که توسط شهرداری ها تبلیغ میگردد در این راستا است. همه ما، در زندگی روزمره، آداب و رسومی داریم که با انجام آنها میکوشیم کیفیت بهتری به زندگی خود بدهیم. خواستههای نظام آراستگی از یک سازمان که در پروژههای عمرانی دخیل است، را میتوان به شرح ذیل طبقهبندی نمود. (ادارهبهداشت،ایمنیومحیطزیستوزارتنفت 1384)
HSE Cost-benefit analysis
Mean Time Injery Ferequency