تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
تجزیه و تحلیل داده ها فرایندی چند مرحله ای است که طی آن داده هایی که از طریق بکارگیری ابزار های جمع آوری فراهم آمده اند، خلاصه، دسته بندی و در نهایت پردازش می شوند تا زمینه برقراری انواع تحلیل ها و ارتباط بین داده ها را فراهم آورند.
تجزیه و تحلیل داده ها در هر نوع تحقیق از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه در بیشتر تحقیقاتی که متکی بر اطلاعات جمع آوری شده از موضوع تحقیق است، تجزیه و تحلیل اطلاعات از اصلی ترین و مهم ترین بخش های تحقیق محسوب می شوند.
تجزیه و تحلیل داده های آماری در این تحقیق به وسیله نرم افزار spss و همچنین استفاده از قابلیت های برنامه Excell صورت پذیرفته اند. همچنین به منظور تحلیل داده ها از روابط ریاضی میانگین وزنی ، میانگین و همچنین فرمول okpala بهره گرفته شده است.
در این بخش سعی شده که تمام عملیات انجام شده بر روی پرسشنامه ها در قالب دسته بندی های معین ارائه گردند.
۱-۴جمع آوری داده ها
در ابتدا به منظور شناسایی علل به وجود آوردنده ادعای زمان و هزینه در پروژه های ساخت، علاوه بر بررسی پروژه ها، و با نظر سنجی از مشاوران و خبرگان درگیر در پروژه ها و همچنین مطالعه تحقیقات انجام شده فهرست کاملی شامل ۱۰۰ مورد شناسایی گردید.(۱۰۰ مورد در پیوست ب آمده است)
طراحی پرسشنامه۱-۱-۴
با بررسی عوامل مشخص گردید که برخی از عوامل به نوعی با هم اشتراک دارند و در نتیجه قابل حذف هستند و یا می توانند در هم ادغام شوند بنابراین پرسشنامه ای با ۴۷ علت تنظیم گردید که در پیوست چ آمده است. در این پرسشنامه میزان درجه احتمال وقوع و شدت اثر عوامل مورد نظر در بروز دعاوی از منظر زمان و هزینه به طور مجزا سنجیده می شوند. برای سنجش پایایی و روایی پرسشنامه، بعد از ملاحظه استاد محترم راهنما و ۵ نفر از متخصصان و خبرگان از نظر روایی و سنجش موضوع مورد مطالعه مورد تایید قرار گرفت و برای سنجش اعتبار و پایایی بعد از اجرای آزمایشی ۳۰ پرسشنامه و محاسبه ضریب آلفایی کرونباخ توسط نرم افزارSPSS نتایج زیر حاصل گردید:
در بخش سنجش عوامل ادعای زمان برای احتمال وقوع عدد ۰/۸۷ و برای شدت اثر عامل عدد ۰/۸۴بدست آمده است. نتایج در ادامه آورده شده اند.
برای ادعای هزینه نیز عدد کرونباخ برای احتمال وقوع و اثر آن به ترتیب اعداد۰/۸۵و ۰/۸۳ بودند؛ از آنجا که این ضرایب بیشتر از ۰/۷ می باشد بیانگر پایایی مناسب پرسشنامه ها می باشد.
۲-۱-۴پرسش شوندگان
ابتدا مدیران و تعدادی از کارشناسان مطلع و صاحبنظر در گیر پروژه ها با بیش از ۵ سال سابقه کاری در زمینه ساخت و شاغل در سیستمهای کارفرما، مشاور، پیمانکار انتخاب شدند و پرسشنامه ها یا به صورت حضوری و یا ارسالی، تحویل گردیدند.
جامعه آماری شامل ۲۳۰ پرسشنامه بود که از بین پرسشنامه های توزیع شده، با مشکل بی پاسخ ماندن بعضی از پرسشها مواجه بودیم که باعث گردید این پرسشنامه ها از رده خارج گردند. در نهایت ۶۰ پرسشنامه در گروه مشاور و ۶۰ پرسشنامه در گروه پیمانکار و ۶۰ پرسشنامه در گروه کارفرما مورد تأیید قرار گرفتند.
۲-۴محاسبه میانگین وزنی و رتبه بندی عوامل بروز ادعا
در هر سه گروه کارفرما، پیمانکار و مشاور میانگین وزنی احتمال و اثر و شاخص هر کدام از عوامل با توجه به نتایج حاصله از پرسشنامه ها در حوزه های دعاوی زمان و هزینه محاسبه گردیدند و بدین ترتیب عوامل بر اساس بزرگی شاخص رتبه بندی شدند که نتایج رتبه بندی عوامل بروز دعاوی هزینه و زمان از منظر کارفرما، مشاور و پیمانکار به طور مجزا در جداول زیر به اختصار آورده شده است. همچنین جداول مربوط به رتبه بندی ۴۷ عامل پرسشنامه به طور کامل در پیوست ارائه گردیده است.
۱-۲-۴اولویت بندی علل محتمل بروز دعاوی هزینه از دیدگاه سه گروه؛کارفرما،مشاور،پیمانکار
(جدول۱-۴)- اولویت بندی علل ادعای هزینه از دیدگاه کارفرما
ردیف | شرح علت محتمل بروز دعاوی هزینه از دیدگاه کارفرما | میانگین وزنی اثر | میانگین وزنی احتمال | شاخص | رتبه |
۱ | عدم انتخاب صحیح پیمانکار که منجر به عدم تناسب بین توانایی فنی و مالی و اجرایی پیمانکار انتخاب شده با نوع و حجم کارپروژه خواهد شد | ۲/۶۵ | ۲/۶۵ | ۷/۰۲ | ۱ |
۲ | تغییر در سطوح مختلف مدیریتی کارفرما در طول مدت اجرای پروژه | ۲/۵۶ | ۲/۶۰ | ۶/۶۶ | ۲ |
۳ | ضعف برنامه ریزی و کنترل پروژه جهت اتمام پروژه در تاریخ مورد نظر | ۲/۶۶ | ۲/۵۰ |