(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

 

 

 

 

 

چکیده

 

این پژوهش، به منظور بررسی تأثیرآموزش مهارت های یادداشت برداری بر انگیزه پیشرفت در یادگیری و خودکارآمدی تحصیلی  با روش آزمایشی ( طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل) انجام یافته است. جامعه ی آماری، شامل کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در مقطع کارشناسی دانشکده ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان و دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کرمان ورودی 89-1388 است. نمونه ی تحقیق، شامل 110نفر ، 55 نفر گروه آزمایش(30 نفر دانشکده ادبیات و25 نفر دانشکده بهداشت) و 55  نفر گروه کنترل(30 نفر دانشکده ادبیات و25 نفر دانشکده بهداشت) است که به طور تصادفی، انتخاب و جایگماری شده اند. برای انتخاب نمونه مورد نیاز روش نمونه گیری  خوشه ای یک مرحله ای به کار گرفته شد، به این ترتیب که هرکدام از کلاس ها ی دانشکده های ادبیات و بهداشت  به عنوان یک خوشه در نظر گرفته شد. سپس از هر دانشکده به صورت تصادفی دو کلا س مجموعاً چهار کلاس انتخاب شد و مجدداً به طور تصادفی یک کلاس از هر دانشکده به گروه آزمایش و یک کلاس به گروه کنترل تخصیص داده شد. برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه ی انگیزه پیشرفت در یادگیری رضابخش و مقیاس کارآمدی دانش آموز مورگان-جینکز استفاده شد. پیش از اجرای آموزش در دوگروه پیش آزمون اجرا شد. سپس هفت جلسه کارگاه آموزشی دوساعته، در مدت هفت هفته، در مورد نمونه های گروه آزمایش اجرا گردید.  بعد از اتمام دوره آموزش، از دو گروه  پس آزمون گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون     t مستقل و برای تأیید نتایج از تحلیل کوواریانس استفاده شد.

 

     یافته های پژوهش نشان داد که انگیزه پیشرفت در یادگیری و خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان گروه آزمایش،  پس از آموزش مهارت های یادداشت برداری به طور معناداری افزایش یافت. از اینرو، لازم است دست اندرکاران امرآموزش نسبت به ترویج آموزش مهارت های یادداشت برداری سرمایه گذاری بیشتری نمایند.

 

واژگان کلیدی: مهارت های یادداشت برداری ، انگیزه  پیشرفت ، یادگیری، خودکارآمدی تحصیلی

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                         صفحه

 

فصل اول: طرح مسئله

 

مقدمه                                                                                                                                 1

 

1-1. بیان مسئله                                                                                                                   2

 

1-2. اهداف تحقیق                                                                                                             5

 

1-3.اهمیت و ضرورت تحقیق                                                                                             5

 

1-4.فرضیه های تحقیق                                                                                                       8

 

1-5.تعریف مفاهیم مطرح شده در فرضیه های تحقیق                                                           9

 

فصل دوم: بررسی پیشینه مسئله

 

مقدمه                                                                                                                               12

 

2-1.مبانی نظری مسئله                                                                                                      12

 

2-1-1.یادداشت برداری                                                                                                   12

 

2-1-2.کارکردهای یادداشت برداری                                                                                12

 

2-1-3.ارتباط یادداشت برداری با شناخت و فرا شناخت                                                     13

 

2-1-4. ارتباط یادداشت برداری بایادگیری وضرورت آموزش این مهارت                          14        

 

2-1-5.فواید یادداشت برداری                                                                                           16 

 

2-1-6.مراحل یادداشت برداری                                                                                         16

 

2-1-7.روش های یادداشت برداری                                                                                   18

 

2-1-8.راهکارهایی برای نوشتن یادداشت های با کیفیت                                                    24

 

2-1-9.انگیزه پیشیرفت در یادگیری                                                                                  25

 

2-1-10.انگیزه یا انگیزش                                                                                                25

 

2-1-11.انگیزه پیشرفت                                                                                                   26  

 

2-1-12.الگوی اتکینسون                                                                                                27

 

2-1-13. نظریه مک کللند                                                                                              27

 

2-1-14. نقش انگیزش در یادگیری                                                                                28

 

2-1-15. خود کار آمدی                                                                                               28

 

2-1-16. سطوح خودکارآمدی                                                                                       29

 

2-1-17.ارتباط انگیزه پیشرفت و خودکارآمدی                                                             31

 

2-2. مروری بر تحقیقات گذشته                                                                                    32

 

2-2-1. تحقیقات انجام شده درداخل کشور                                                                   32

 

2-2-2. تحقیقات انجام شده درخارج کشور                                                                  34

 

فصل سوم: روش تحقیق

 

مقدمه                                                                                                                             52

 

3-1.روش تحقیق                                                                                                           52

 

3-2. داده های مورد نیاز متناسب با فرضیه های تحقیق                                                      53

 

3-3. متغیرها ی مورد بررسی                                                                                           53

 

3-4.جامعه آماری، حجم  نمونه و روش نمونه گیری                                                       53            

 

3-5. شیوه گرد آوری داده ها                                                                                        54                     

 

3-6. ابزارهای جمع آوری داده ها                                                                                   54

 

3-7. روش های تجزیه وتحلیل داده ها                                                                            56

 

فصل چهارم: تحلیل داده ها

 

مقدمه                                                                                                                             58

 

4ـ1. توزیع فراوانی جنسیت آزمودنی های دانشکده های مختلف                                      59

 

4-2.توصیف وضعیت متغیرهای اصلی پژوهش                                                                60

 

4-3.بررسی فرضیه های تحقیق                                                                                       64

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

 

مقدمه                                                                                                                             92

 

5-1. نتیجه گیری                                                                                                            92

 

5-1-1. فرضیه های کلی تحقیق                                                                                      92

 

2-5-1.فرضیه های جزئی                                                                                                94

 

3-5-1. بحث و بررسی                                                                                                   97

 

4-5-1 . پیشنهادها                                                                                                          98

 

5-5-1 .توصیه ها                                                                                                            99

 

6-5 -1. محدودیت ها                                                                                                    99

 

فهرست منابع

 

– منابع فارسی                                                                                                                100

 

– منابع انگلیسی                                                                                                             103  

 

– پیوست ها                                                                                                                  111     

 

 مقدمه

 

    پیامبرگرامی اسلام(ص) فرمودند: «علم را برای خود نگاه دارید» پرسیدند: چه چیزی علم را نگاه میدارد؟ فرمود: نوشتن آن، همچنین امام صادق(ع) نیز فرموده اند: « بنویسید! زیرا تا ننویسید، چیزی برایتان باقی نخواهد ماند ».

 

یکی از اهداف تعلیم و تربیت آماده کردن  دانشجویان برای مواجهه با مسائل آینده و نو آوری است، به همین دلیل باید علاقه به مطالعه و یادگیری آنان در کانون توجه قرار گیرد و تقویت شود، اما تجربه نشان داده است که به حافظه انسان نمی توان اعتماد کرد و هردانشی که روی کاغذ نیاید با مرور زمان ازبین می رود.

 

  همچنین ما هنگام مطالعه، اطلاعات زیادی را بدست می آوریم، ولی به یاد سپردن تمامی آنها غیر ممکن است، بنا براین مهارت در یادداشت برداری به سود ما خواهد بود. نتایج پژوهش های علمی نیز نشان می دهد که بیشترین بازدهی در مطالعه، بر مبنای یادداشت برداری حاصل می شود (شاهرخی،1386). یادداشت برداری از نکات مهم واساسی درس استاد، از راه های مبارزه با فراموشی مطالب است. مشاوران تحصیلی نیز معتقدند که یادداشت برداری کمک فراوانی به یادگیری می کند. یادداشت برداری نوعی تکرار مطالب است که موجب به خاطر سپردن و تمرکز حواس می شود. فرد از طریق یادداشت برداری  به طور خلاصه موارد مهم را می نویسد واز آن ها در آینده استفاده می کند(حسینی، 1386).

 

بنابراین، برای حفاظت از دانسته هایی که از طرق مختلف بدست می آید، بهتراست یادداشت برداری کرد تا هم برای خود انسان و هم برای دیگران وآیندگان ثمر بخش باشد، لذا با توجه به اهمیت یادداشت برداری در امر آموزش و یادگیری چه از نظر دانشجویان و چه از نظر اساتید و همچنین با توجه به این که مطالعات علمی بسیار کمی در مورد یادداشت برداری اصولی در کشور انجام شده دراین پژوهش سعی شده است که تاثیر مهارتهای یادداشت برداری بر دو متغیر انگیزه پیشرفت یادگیری و خودکارآمدی تحصیلی(و مؤلفه های سه گانه آن استعداد،کوشش، بافت ) که از مقوله های اساسی و اصلی در یادگیری هستند  بررسی گردد.

 

1-1. بیان مسئله

 

      با این که از دانشجویان انتظار می‌رود با توانایی یادداشت‌برداری خوب پا به دانشگاه گذارند اما همیشه این طورنیست. دبیرستان این توانایی را ایجاد نمی‌کند و بنابراین مهارت های خوب گوش دادن و یادداشت برداری دانشجویان ضرورتاً باید بهتر گردد. یادداشت های کافی جزء ضروری یادگیری و مطالعه کار آمد در دانشگاه به شمار می آید، اگر جزوه ای دقیق و منظم داشته باشید می توانید آن را سالیان سال نگه داشته و در مراحل مختلف تحصیل از مطالب آن بهره ببرید. همچنین شناخت و استفاده از نکات کلیدی باعث افزایش فعالیت مغز و در نتیجه یادگیری بالاتر و دقیق تر می شود(قیدر ،1385).

 

 مشکل نظام آموزشی ایران این است که از دوره ابتدایی تا دانشگاه راهبردهای یادداشت برداری به طوررسمی به دانش آموزان و دانشجویان آموزش داده نمی شود و معمولا”یادداشت های دانشجویان براساس سلیقه شخصی خودشان و یا برخی از راهنمائی های غیر رسمی معلمان قرار دارد، به همین دلیل دانشجویان در استفاده از راهبردهای یادداشت برداری مجرب نیستند و به دلیل حذف نکات اصلی، نوشتن کلمه به کلمه جزوه از صحبت های استاد و نیز عدم استفاده از مخفف ها، یادداشت های ضعیفی می نویسند (حق وردی، بیریا و کریمی ،2010).

 

از دانشجویان انتظار می رودکه مقدار زیادی از اطلاعات را هم از طریق کلاس های درس و هم ازطریق مطالب خواندنی و کتاب ها و همچنین از سایر مواد آموزشی بدست بیاورند(خان پور، 2009). بسیاری از مطالعات نشان داده اند که یادداشت برداری، جزوه هایی را فراهم می کند که برای مرور درآینده در دسترس هستند، همچنین این مطالعات مشخص کرده اند که دانش آموزانی که یادداشت های خودشان را مرور می کنند، موفقیت تحصیلی بالاتری نسبت به کسانی بدست می آورندکه این کار را نکرده اند (هارتلی1،1983 ،کیورا2، 1985 ،نقل از اولموس و اویزون3، 2008).

 

 از نظرخان پور( 2009) کار اصلی یادداشت برداری حین یادگیری انجام می گیرد همچنین او عقیده دارد که اکثر دانشجویان احساس می کنندکه یادداشت برداری یک امر ضروری برای مدیریت موفق ثبت اطلاعات است.

 

___________

 

1- Hartley

 

2- Kiewra

 

3-Olmos & Oyzon

 

 

 

مکنی، کمپ و درور1( 2008 ) اظهار می دارند که صرف نظر از اینکه دانشجویان کدام یک از تکنیک های یادداشت برداری را انتخاب میکنند، معلمان باید قبل از اینکه به دانشجویان اجازه بدهند که در کلاس های آموزش عمومی از یادداشت برداری استفاده کنند، یک آموزش رسمی برای یاد دادن این تکنیک ها برای آنها تدارک ببینند. به همین دلیل حق وردی، بیریا و کریمی(2010) اعتقاد دارند که  برای جبران این نقص، آموزش راهبردهای یادداشت برداری برای این که دانشجویان یک روش مؤثر ر ابه کار ببرندکمک کننده به نظر می رسد.

 

اورنستین2(1994) نیز معتقد است که اگر معلم به صورت هدفمند(عمدی) به دانشجویان  مهارت های یادداشت برداری را آموزش دهد به نفع همه ی آنها، به خصوص دانشجویان با سطح یادگیری پایین خواهد بود.                           

 

  نیاز به پیشرفت عبارتست از میل به انجام دادن خوب کارها در مقایسه با معیار برتری، این نیاز افراد را برای جستجو کردن «موفقیت در رقابت با معیار برتری» با انگیزه می کند(مک کللند، اتکینسون، کلارک و لوول3 ۱۹۵3، نقل ازمحمدزاده،۱۳۸۴). اما معیار برتری، اصطلاح گسترده ای است به طوری که رقابت با تکلیف، مثل حل کردن معما، نوشتن رساله ای متقاعد کننده، رقابت با خود، مثل دویدن در مسابقه در بهترین زمان ممکن، بالا بردن معدل نمره ها، یا رقابت کردن با دیگران، مثل بردن مسابقه و شاگرد اول کلاس شدن را شامل می شود. آن چه در تمام موقعیت های پیشرفتی مشترک است این است که شخص می داند عملکرد آتی او ارزشیابی معناداری از شایستگی فردی اوست. معیارهای برتری به این علت نیاز پیشرفت را برمی انگیزند که عرصه بسیار معناداری برای ارزیابی میزان شایستگی فرد تأمین می کنند(ریو4، 2005، ترجمه سید محمدی،1386).

 

همچنین انگیزش پیشرفت به عنوان سایقی تعریف شده است که به یادگیری تکالیف درسی سرعت می‏بخشد تا شخص با کیفیت یافتن و کامیابی، افتخار کسب کند( کریمی ،1385، نقل از موسوی نسب، 1388 )

 

   فوستر لینگ5 (۱۹۸۵)توصیه می کند مدارس باید به دانش آموزان آموزش دهند که با تلاش و پشتکار خود می توانند به موفقیت دست یابند. بهترین راه ایجاد‌