چکیده

 

هدف از انجام تحقیق حاضر تعیین ارتباط بین سبک های رهبری تحول­گرا و عمل­گرا با شخصیت و ویژگی­های شخصی مدیران دانشکده­های تربیت­بدنی دانشگاه­های ایران، بود. جامعه مورد نظر این تحقیق تمامی مدیران و معاونین دانشکده­های تربیت بدنی دانشگاه­های کشور و مدیران گروه، گروه­های تربیت بدنی دانشگاه­های کشور بود. جهت جمع آوری داده­ ها، محقق از سه پرسشنامه به شرح زیراستفاده نمود.

 

پرسشنامه رهبری چند عاملی MLQ، پرسشنامه شخصیت آیزنک (GEPQ) و پرسشنامهاطلاعاتفردی، پرسشنامه­های مذکور پس از تعیین اعتبار و پایایی در بین نمونه آماری که برابر باکل جامعه آماری بود به تعداد 67 مدیر توزیع گردید.

 

به منظور تجزیه و تحلیل داده­ ها از آزمون همبستگی پیرسون و اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام، استفاده شد. یافته­ها نشان داد که بین سبک رهبری تحول­گرا- عمل­گرا با ویژگی­های شخصی مدیران دانشکده­­های تربیت­بدنی ایرن رابطه معنادار آماری وجود ندارد. همچنین نتایج حاکی از آن بود که سبک رهبری تحول­گرا با بعد برونگرایی شخصیت ارتباط معنی­دار و منفی(577/0-r= ) و با بعد درونگرایی شخصیت ارتباط  معنی­دار و مثبت (547/0r= )، دارد ( 05/0 =). همچنین بین سبک رهبری تحول­گرا با ابعاد شخصیتی ثبات و بی ثباتی رابطه معنادار آماری وجود ندارد. بعلاوه بین سبک رهبری عمل­گرا با بعد برونگرایی شخصیت ارتباط معنی­دار و منفی (251/0-r= ) وجود دارد( 05/0  =) و با ابعاد شخصیتی ثبات ، بی ثباتی و درونگرایی رابطه معنادار آماری وجود ندارد. نتایج رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام نیز نشان داد که تنها مؤلفه برونگرایی پیش­بین معناداری برای سبک رهبری تحول­گرا می­باشد.با توجه به نتایج به نظر می­رسد وجود ویژگی­های برونگرایی در مدیران، بکارگیری سبک رهبری تحول­گرا نیز افزایش می­یابد.

 

واژه­های کلیدی: دانشکده تربیت­بدنی وعلوم ورزشی،رهبری تحول گرا، رهبری عمل گرا، شخصیت، ویژگی­های شخصی، مدیر

 

 

 

فصل اول: مقدمه و مبانی نظری

 

مقدمه 2

 

مبانی نظری تحقیق .5

 

بخش اول: رهبری.5

 

ظهور رهبری و  اهمیت آن .5

 

شناخت و تعریف رهبری .6

 

قدرت و نفوذ رهبری 8

 

سبک رهبری .9

 

مکاتب و نظریه­ های رهبری   9

 

نظریه­ های نوین در رهبری .12

 

نظریه اسنادی رهبری 12

 

نظریه رهبری فره­مند .13

 

تئوری رهبری دوراندیش 14

 

تئوری رهبری متعالی 16

 

نظریه رهبری تحول­گرا و عمل­گرا 16

 

پیشینه تاریخی رهبری تحول­گرا و عمل­گرا .16

 

مفهوم رهبری تحول­گرا از دیدگاه باس 18

 

مؤلفه­های رهبری تحول­گرا 21

 

مفهوم رهبری عمل­گرا از دیدگاه باس .23

 

مؤلفه­های رهبری عمل­گرا .25

 

رهبری عدم مداخله .26

 

مدل کامل رهبری 28

 

اثربخشی رهبری تحول­گرا در برابر عمل­گرا .28

 

رهبری تحول­گرا و خویشتن­ شناسی .29

 

بخش دوم: شخصیت .31

 

مفهوم انسان 31

 

نظریه­ های شخصیت (فلاسفه) 32

 

افلاطون 32

 

جان دیویی .33

 

نظریه­ های جامعه­شناختی شخصیت 34

 

کارکردگرایی ساختاری (پارسونز) 34

 

رویکرد کنش متقابل نمادین 35

 

جرج زیمل .35

 

هربرت مید 35

 

چارلز هورتن کولی .36

 

گافمن 36

 

شخصیت از دیدگاه مکاتب مختلف روانشناسی .37

 

کارن هورنای 37

 

کارل یونگ .38

 

سالیوان .39

 

فروید 40

 

ماری .40

 

آدلر .41

 

آلپورت .42

 

آیزنک .42

 

مفاهیم و اصول 42

 

تشخیص و اندازه ­گیری ابعاد شخصیت .43

 

نظریه بازداری 44

 

نظریه برانگیختگی 45

 

نظریه برانگیختگی درون­گرایی ـ برونگرایی .46

 

بیان مسئله .48

 

ضرورت و اهمیت تحقیق 51

 

اهداف تحقیق . 54

 

فرضیه ­های تحقیق . 54

 

پیش­فرض­های تحقیق 55

 

محدودیت­های تحقیق . .55

 

تعریف واژه­ها و اصلاحات.56

 

فصل دوم: پیشینه تحقیق

 

مقدمه 59

 

جمع­بندی.70

 

 

 

فصل سوم: روش­شناسی تحقیق

 

روش و طرح تحقیق .72

 

جامعه آماری و نمونه تحقیق .72

 

متغیرهای تحقیق .72

 

تعریف عملیاتی متغیرها 73

 

ابزار اندازه ­گیری متغیرهای تحقیق 75

 

ویژگی­های روان­سنجی ابزار اندازه ­گیری .77

 

روش جمع­آوری داده­ ها . 78

 

روش­های آماری 78

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته­ های تحقیق

 

بخش اول: توصیف داده­های آماری 80

 

توصیف ویژگی­های فردی آزمودنی­های تحقیق.80

 

شاخص­های توصیفی متغیرهای پژوهش.84

 

بخش دوم: استنباط آماری داده­ ها94

 

آزمون پیش فرض­های آماری.94

 

آزمون فرضیه ­های تحقیق.95

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری

 

خلاصه تحقیق106

 

بحث و نتیجه­گیری.108

 

جمع­بندی.111

 

پیشنهادهای تحقیق.113

 

پیشنهادهای برخاسته از تحقیق113

 

پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده114

 

منابع و مآخذ115

 

پیوست­ها122

 

 

 

 

 

جدول 1-1 مسیرها در تئوری­ها و تحقیقات رهبری .11

 

جدول 2-1 ابعاد نیمرخ رهبری مارشال ساشکین .14

 

جدول 3-1 ابعاد اخلاقی اجزای رهبری تحول­گرا .24

 

جدول 4-1 خلاصه فاکتورها و رفتارهای مربوط به تئوری رهبری تحول­گرا 25

 

جدول 5-1 مراحل تحول عقلانی از دیدگاه افلاطون.30

 

جدول 1-2 متغیرهای مطالعه شده در سبک­های رهبری تحول­گرا و عمل­گرا .57

 

جدول2-2 میانگین ابعاد رهبری، بدست آمده از دو پژوهش در آمریکای شمالی و چین68

 

جدول1-4:  مقدار سطح معنی داری آزمون کولموگروف اسمیرنوف (K-S) در کلیه ی متغیرهای

 

وابسته اندازه گیری شده .96

 

جدول2-4: ارتباط بین سبک­رهبری تحول ­گرا و خرده مقیاس­های آن با  شخصیت.97

 

جدول3-4: ارتباط بین سبک­رهبری عمل ­گرا و خرده مقیاس­های آن با  شخصیت.98

 

جدول 4-4: ارتباط بین سبک­رهبری تحول ­گرا و خرده مقیاس­های آن با  ویژگی های شخصی.100

 

جدول5-4: ارتباط بین سبک­رهبری عمل ­گرا و خرده مقیاس­های آن با  ویژگی های شخصی102

 

جدول 6-4: جدول آزمون تحلیل رگرسیون چند متغیره برای پیش بینی نمرات سبک رهبری

 

تحول گرا .104

 

جدول 7-4: خلاصه­ی مدل رگرسیونی برای محاسبه­ی نمره­ی سبک رهبری تحول­گرا از روی

 

نمره­ی برونگرایی104

 

 

 

شکل 1-1 رابطه نفوذ و قدرت رهبر 8

 

شکل 2-1 :مدل اثر افزوده رهبری عمل­گرا و تحول­گرا19

 

شکل 1- 2 :رابطه  اثربخشی رهبری و ابعاد برونگرایی و وجدان شخصیت 61

 

شکل 2- 2: رابطه رهبری تحول­گرا و برونگرایی در دو محیط واقعی و مجازی .65

 

شکل 3-2: رابطه رهبری تحول­گرا و ثبات عاطفی در دو محیط واقعی و مجازی .65

 

شکل 1-4: نمودار توزیع فراوانی متغیر سن اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق .81

 

شکل 2-4: توزیع فراوانی جنس اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق .82

 

شکل 3-4: نمودار توزیع فراوانی میزان تحصیلات اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق 82

 

شکل 4-4: نمودار توزیع فراوانی متغیر سابقه کاری اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق83

 

شکل5-4: سمت اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق83

 

شکل 6-4 : گرایش تحصیلی اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق .84

 

شکل7-4 : تعداد دوره های آموزشی مدیریتی گذرانیده اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق.85

 

شکل 8-4 : نمره خرده مقیاس برون گرایی اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق .86

 

شکل9-4 : نمره خرده مقیاس درونگرایی اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق 86

 

شکل10-4: نمره خرده مقیاس بی ثباتی اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق87

 

شکل11-4 : نمره خرده مقیاس باثباتی اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق87

 

شکل 12-4: نمره خرده مقیاس نفوذ کمال گرایانه اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق .88

 

شکل 13-4: نمره خرده مقیاس رفتار کمال گرایانه اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق 89

 

شکل14-4: نمره خرده مقیاس ترغیب به تلاش فکری یا ترغییب ذهنی اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق .90

 

شکل15-4: نمره خرده مقیاس روحیه ی ایجاد انگیزش یا انگیزش الهام بخش اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق 90

 

شکل16-4: نمره خرده مقیاس توجه به تفاوت های فردی اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق 91

 

شکل 17-4: نمره کلی سبک رهبری تحول گرا اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق.92

 

شکل 18-4: نمره خرده مقیاس مدیریت مبتنی بر پاداشهای اقتضایی یا پاداشهای مشروط اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق 93

 

شکل19-4 : نمره خرده مقیاس مدیریت فعال بر مبنای استثنائات مدیران دانشکده های تربیت بدنی

 

دانشگاه­های ایران93

 

شکل 20-4 : نمره خرده مقیاس مدیریت منفعل بر مبنای استثنائات مدیران دانشکده های تربیت بدنی

 

دانشگاه­های ایران .94

 

شکل 21-4: نمره کلی سبک رهبری عمل گرا اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق95

 

شکل22-4: نمره کلی سبک رهبری عدم مداخله اعضاء جامعه شرکت کننده در تحقیق95

 

شکل23-4: نمودار پراکنش با خط رگرسیون اضافه شده برای پیش بینی نمرات سبک رهبری تحول گرا از نمرات برونگرایی105

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

مقدمه و معرفی