(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                     صفحه

 

چکیده .1

 

فصل اول: کلیات          

 

1-1 مقدمه.2

 

1-2  بیان مسأله اساسی تحقیق به طور کلی3

 

1-3  اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.6

 

1-4  جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق.7

 

1-5  اهداف مشخص تحقیق7

 

1-6  سوالات پژوهش7

 

1-7  فرضیه‏های پژوهش8

 

1-8 روش شناسی پژوهش.8

 

1-8-1 جامعه آماری، روش نمونه‏گیری و حجم نمونه9

 

1-9 قلمرو پژوهش .10

 

1-9-1 قلمرو موضوعی پژوهش 10

 

1-9-2 قلمرو مکانی پژوهش .10

 

1-9-3 قلمرو زمانی پژوهش 11

 

1-10 روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها 11

 

1-11 کلید واژه­ها .11

 

1-12خلاصه فصل.13

 

 

 

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش

 

2-1  مقدمه .16

 

2-2  دوره کارشناسی17

 

عنوان                                                                        صفحه

 

2-3 اخلاق 19

 

2-4 معانی و کاربردهای اخلاق.20

 

2-5 اخلاق حرفه‌ای.20

 

2-6  عوامل پایه‌ای اخلاق حرفه‌ای23

 

2-7 ضرورت ترویج اخلاق حرفه‌ای در سازمان24

 

2-8  اخلاق حرفه ای در حسابداری و حسابرسی 25

 

2-9  هدف‌های عمده حسابداری و اخلاق27

 

2-10  رهنمودهای اخلاقی در حسابداری و حسابرسی.29

 

2-11 آیین رفتار حرفه‌ای‌.30

 

2-12 اصول بنیادی30

 

2-13 احکام.31

 

2-14 ضمانت اجرای آیین رفتار حرفه‌ای .32

 

2-15 اثربخشی حسابداری در سطوح و عوامل اساسی تکامل اخلاق.32

 

2-16 نقش اخلاق در ارتقای جایگاه ارزشی‌ حرفه حسابداری و حسابرسی.33

 

2-17 پیشینه پژوهش 36

 

2-17-1 پژوهش های داخلی .36

 

2-17-2 پژوهش های خارجی .38

 

2-18 خلاصه فصل.40

 

 

 

فصل سوم: روش پژوهش 

 

3-1   مقدمه 42

 

3-2   نوع پژوهش .43

 

3-3 روش پژوهش 43

 

عنوان                                                                      صفحه

 

3-4 فرضیه های پژوهش43

 

3-5 متغیرهای  پژوهش44

 

3-6  جامعه آماری44

 

3-7 حجم نمونه و روش برآورد حجم نمونه.45

 

3-8 ابزار جمع آوری داده ها45

 

3-9 روایی پرسشنامه.46

 

3-10 اعتبار یا پایایی.46

 

3-11 روش های تجزیه و تحلیل آماری و آزمون فرضیه ها. 47

 

3-11-1 آمار ناپارامتریک .47

 

3-11-2 آزمون من- ویتنی 48

 

3-12 خلاصه فصل 49

 

 

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ ها

 

4- 1   مقدمه. 52

 

4-2  متغیرهای پژوهش. 53

 

4-3  آمار توصیفی. 53

 

4-4 تحلیل روایی پرسشنامه 55

 

4-5 تحلیل پایایی پرسشنامه 55

 

4-6 آمار استنباطی. 55

 

4-6-1 آزمون نرمال بودن .56

 

4-6-2 آزمون مقایسه میان پاسخ های خانم ها و آقایان .57

 

4-6-3 آزمون فرضیه های پژوهش 58

 

4-7 خلاصه فصل 61

 

عنوان                                                                      صفحه

 

فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادها

 

5- 1 مقدمه . 64

 

5-2 خلاصه­ 65

 

5-3  نتیجه­گیری . 66

 

5-3-1 تحلیل نتایج­ آزمون فرضیه­­­ی اول   66

 

5-3-2 تحلیل نتایج­ آزمون فرضیه­­­ی دوم  66

 

5-3-3 تحلیل نتایج­ آزمون فرضیه­­­ی سوم 67

 

5-3-4 تحلیل نتایج­ آزمون فرضیه­­­ی چهارم . 67

 

5-3-5  تحلیل نتایج­ آزمون فرضیه­­­ی پنجم 68

 

5-3-6  تحلیل نتایج­ آزمون فرضیه­­­ی ششم 68

 

5- 4  محدودیت­های پژوهش 69

 

5- 5  پیشنهادهای پژوهش . 69

 

5-5-1 پیشنهادهایی مبتنی بر یافته­ های پژوهش . 69

 

5-5-2 پیشنهادهایی برای پژوهش­های آتی 69

 

5-6- خلاصه­ی فصل . 70

 

 

 

منابع و مآخذ 72

 

ضمائم و پیوست ها . 76

 

چکیده انگلیسی . 84

 

چکیده:

 

دو پدیده، “اخلاق‌” و “حسابداری‌” از دیرباز نیاز اساسی انسان برای زیستن‌ در کنار یکدیگر در جامعه مدنی بوده‌ است و تاکنون نیز این دو عنصر اساسی‌ قوت و اثر خود را حفظ نموده‌اند.

 

با توجه به اهمیت حرفه حسابداری و اخلاق حرفه ای و بادر نظر گرفتن مبانی نظری و پیشینه ی پژوهش، تاثیر دوره کارشناسی حسابداری بر آشنایی دانشجویان با  اخلاق حرفه ای حسابداری مورد بررسی قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ­ها، با بهره گرفتن از فرمول کوکران، نمونه­ای متشکل از 400 پرسشنامه (مرد – زن) بین دانشجویان سال اول و آخر دانشگاه دولتی اصفهان و دانشگاه های آزاد واحد های خوراسگان، مبارکه و نجف آباد توزیع گردید.

 

بطور کلی نتایج نشان می دهد که دوره کارشناسی بر میزان شناخت دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص احکام آیین رفتار حرفه‌ای جامعه حسابداران رسمی ایران مصوب شورای عالی در تاریخ 10/10/1382، تاثیر معناداری نداشته است. بخش عمده ای از نتایج این پژوهش در تطابق با مبانی نظری بوده و می تواند به ارتقاء سطح کیفیت تحصیل با افزودن واحد درسی آیین رفتار حرفه ای، کمک کند.

 

کلید واژه ها: دوره کارشناسی پیوسته حسابداری، اخلاق حرفه ای حسابداری

 

  

 

 

 

 1-1-مقدمه

 

تحصیلات مناسب آکادمیک یکی از مهم ترین بخش های هر جامعه را تشکیل می دهد و تربیت دانشجویانی که توانایی درک و تحلیل مسائل کاری را داشته باشند همواره از نیازهای اساسی جامعه بشری محسوب می شود. در این میان مسائل مالی یکی از مهم ترین بخش های هر جامعه و شرکت ها است که می بایست به خوبی درک شود. سرفصل دروس ارائه شده در دانشگاهها یکی از مسائل حیاتی برای آمادگی نیروی جوان برای اشتغال می باشد از این رو در پژوهش حاضر تاثیر دوره کارشناسی حسابداری بر آشنایی دانشجویان با  اخلاق حرفه ای حسابداری (مطالعه نمونه ای استان اصفهان) بررسی شده است.

 

در این فصل ابتدا توضیحاتی پیرامون موضوع پژوهش ارائه شده است. سپس اهمیت و ارزش،  جنبه جدید بودن و نوآوری در پژوهش و اهداف بیان می­گردد. در ادامه، فرضیه ­های پژوهش بیان گردیده و روش پژوهش مورد استفاده تشریح می گردد. سپس جامعه­ی آماری، روش نمونه گیری، ابزار گردآوری داده­ ها و ابزار تجزیه و تحلیل ارائه  می­شود و در پایان واژه­های کلیدی پژوهش بیان می­گردد.

 

1-2-  بیان مسأله اساسی تحقیق به طور کلی:

 

با توجه به رشد روز افزون جمعیت در دهه‌های گذشته و افزایش ظرفیت دانشگاه‌ها و اقبال فراوان جوانان جویای تحصیلات و شغل به رشته حسابداری همزمان با افزایش تقاضا در بازار حرفه حسابداری در سال‌های اخیر، شاهد ازدیاد فارغ‌التحصیلان این رشته و ورود آنها به بازار کار بوده و به نظر می‌رسد در این مورد نیز طبق معمول، کیفیت در پای کمیت قربانی شده است و اغلب فارغ ‌التحصیلان در هنگام فراغت از تحصیل، فاقد هر گونه مهارت کاربردی و عملیاتی هستند. حرفه حسابداری بیشتر از آن که یک علم[1] (دانش) باشد، یک فن[2] (مهارت) است. در متداول‌ترین و رایج‌ترین تعریف حسابداری، حسابداری را «فنّ» ثبت، طبقه‌بندی و تلخیص اطلاعات و رویدادها نامیده‌اند.

 

البته این عارضه فقط به دلیل شیوه تدریس و مهارت برخی اساتید به وجود نیامده است، بلکه با بررسی اجمالی سرفصل دروس و منابع و مراجع مورد استفاده نیز فاصله معناداری با نیازمندی‌ها، موضوعات، الزامات روزمره وجاری شرکت‌ها وسازمان‌ها مشاهده می‌شود؛ مواردی مثل حسابداری مدیریت، تجزیه و تحلیل‌های مالی واقتصادی، بودجه‌بندی عملیاتی و نقدی و نگاه ویژه‌ای که به حسابداری مالیاتی در فرهنگ مدیران وشرکت‌های ایرانی وجود دارد، قیمت تمام شده در شرکت‌های بازرگانی وموارد بسیاری که حسابداران و مدیران مالی در طول دوران کاری خود انجام می‌دهند، ولی در هنگام تحصیل، آموزش لازم و کافی مربوط به آن را دریافت نکرده‌‌اند، از این زمره‌اند(اسکندری، 1391) وموارد فوق الذکر با فقر اخلاق و عدم پایبندی به اخلاق حرفه ای بیش ازپیش نمایان می باشد.

 

از آنجا که سیستم حسابداری نقش موثری در برنامه ریزی و کنترل عملیات موسسات اقتصادی جامعه ایفا می کند و مدیریت می تواند با تجزیه و تحلیل دقیق آنها چگونگی اجرای عملیات را مورد ارزیابی قرار دهد و علل عدم کارایی را کشف کند و در هر مورد تصمیمات مقتضی اتخاذ نماید، تربیت کارشناسان حسابداری می تواند بسیاری از کمبودها و نارسایی ها را جبران نماید.

 

کارشناس علمی – کاربردی حسابداری، فردی است که دانش و مهارتهای لازم را در زمینه های حسابداری صنعتی، دولتی و مالی فراگرفته باشد. هدف از این دوره طبق نظر این شورا، تربیت کارشناسان علمی – کاربردی در رشته حسابداری است که بر اساس نظام آموزشهای علمی– کاربردی گروه هشتم شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، پژوهش ها و فناوری طراحی و تدوین شده است(شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، پژوهشات و فناوری، 1380).

 

جایگاه و ظرفیت شغلی رشته حسابداری در جامعه و بازار کار، اهمیت ولزوم تربیت کارشناسان خبره و کارآمد دراین رشته را بیش از پیش توجیه و الزام آور مینماید. ازجمله تخصص های مورد نیاز در بازارکار حرفه حسابداری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

 

مدیرمالی وحسابدار صنعتی در شرکتها و موسسات
 

مدیرمالی وحسابدار دولتی(انجام امور حسابداری عمومی در موسسات بازرگانی، بانکها و واحدهای تولیدی و صنعتی و موسسات دولتی)
 

مدیرمالی وحسابدار عمومی در موسسات (انجام امور حسابداری در موسسات عمومی، غیرانتفاعی و تعاونیها)
 

مشاورین مالی و مالیاتی و
 

حسابرسی شرکت های بازرگانی، تولیدی و صنعتی
 

طراحی و اجرای سیستم های حسابداری و مالی(شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، پژوهشات و فناوری،1380)
باتوجه به موارد مطرح شده در بالا که ضرورت تخصص در بازار کار حسابداری را بیان می دارد، داشتن اخلاق حرفه ای در کنار علم حسابداری یک امر بسیار مهم می باشد.

 

دراین بین در لغتنامه دهخدا، اخلاق را جمع خلق و خوبیها و علم اخلاق را دانش بد و نیک خوبیها تعریف کرده است (علی مدد، 1389)

 

در دنیای پیچیده امروز که سرعت پیشرفت ابداعات و نظریه پردازیهای بشر بسیار زیاد است و هر روزه سبکها، روشها و فنون فراوانی در هر عرصه علمی نمایان می گردد، مهمترین و پررنگ ترین عاملی که باعث حفظ کیان و کرامت این رویه ها می گردد حفظ اصول و چارچوبهای اخلاقی و انسانی است که باعث بقا و تبیین علوم و نظریه های مختلف است (کبیری و داروییان، 1389).

 

ارﺗﺒﺎط دو ﺳﻮﻳﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺣﺮﻓﻪ حسابداری ﻛﻪ از ﻳﻚ ﻃـﺮف اراﺋـﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﺣﺮﻓﻪ ای ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ اﺳـﺘﻔﺎده اراﺋـﻪ ﻛﻨﻨـﺪه اﻳﻦ ﺧﺪﻣﺎت اﺳﺖ، ﻧـﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑﺎﻳـﺪ ﺗـﺎﺑﻊ ﺿـﻮاﺑﻂ دﻗﻴﻘـﻲ ﺑﺎﺷـﺪ ﻛـﻪ دوﻃﺮف را ﺑﻪ ﺣﻘﻮق ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ آﺷﻨﺎ و آﮔﺎه ﻛﻨﺪ. ﺿـﻮاﺑﻂ رﻓﺘـﺎری و اﺧﻼﻗﻲ ﻫﺮ ﺣﺮﻓـﻪ، ﻣﻬـﻢ ﺗـﺮﻳﻦ ﺧـﻂ ﻣﺸـﻲ ﻫـﺎی آن را ﺗﺸـﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﺪ. اﺧﻼق و رﻓﺘﺎر ﺣﺮﻓﻪ ای ﺑﺮای ﺣﺮﻓﻪ ﺣﺴـﺎﺑﺪاری ﺑﺴـﻴﺎر ﻣﻬـﻢ اﺳﺖ. ﺑﺪون ﭘﺬﻳﺮش و ﺟﻠﺐ اﻋﺘﻤﺎد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت از ﺳﻮی ﺣﺴﺎﺑﺪاران ﺑﻴﻬﻮده اﺳﺖ. اعتماد به خدﻣﺎت، ﺗـﺎﺑﻊ اﻋﺘﻤـﺎد ﺑﻪ اراﺋﻪ ﻛﻨﻨﺪه و آن ﻧﻴﺰ ﺗـﺎﺑﻊ درﺳـﺘﻜﺎری و ﭘﺎﻳﺒﻨـﺪی ﺑـﻪ اﺻـﻮل اﺧﻼﻗﻲ اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘـﺶ ﺣﻴـﺎﺗﻲ ﺣﺴـﺎﺑﺪاری در ﭘﻴﺸـﺮﻓﺖ اﻗﺘﺼﺎدی و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﻧﻴﺰ اﻫﻤﻴﺖ درﺳﺘﻲ اﻃﻼﻋﺎت ﺑـﺮای ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاران و اﻋﺘﺒﺎر دﻫﻨـﺪﮔﺎن، اﺧـﻼق در ﺣﺮﻓـﻪ ﺣﺴـﺎﺑﺪاری، عنصری ﻣﺤﻮری ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ.از اﻳﻨـﺮو در ﺳﺎلﻫﺎی اﺧﻴﺮ ﺑﻴﺶازﭘﻴﺶ روی ﺑﺮرﺳـﻲ و ﺑـﺎزﻧﮕﺮی ﻣﺴـﺎﺋﻞ ﺣﺮﻓﻪ ﺣﺴﺎﺑﺪاری و ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺑـﻪ وﻳـﮋه رﻋﺎﻳـﺖ آﻳـﻴﻦ و اﺧـﻼ ق ﺣﺮﻓﻪای در ﺳﻄﺢ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ.

 

اﺻﻮل اﺧﻼﻗﻲ ﺣﺴﺎﺑﺪاری ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒـﺎً در ﻫﻤـﻪ ا ﻧﺠﻤـﻦ ﻫـﺎی ﺣﺴﺎﺑﺪاری ﻣﺸﺘﺮک اﺳـﺖ و ﻣﻮﺟـﺐ ﺗـﺄﻣﻴﻦ اﻫـﺪاف اﻳـﻦ ﺣﺮﻓـﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ:

 

درﺳﺘﻜﺎری
 

ﺻﻼﺣﻴﺖ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺣﺮﻓﻪ ای
 

رازداری
 

اﺳﺘﻘﻼل
 

ﺗﻀﺎد ﻣﻨﺎﻓﻊ (اعتمادی و همکاران، 1391).
مسئله اخلاق در حسابداری امروزه به عنوان یکی از مهم ترین عوامل ارتقای جو سازمانی درآمده وبخش اعظم پژوهش ها انجام شده توسط مراکز پژوهش های معتبر جهان وانجمنهای مطرح حسابداری بین المللی را تشکیل میدهد. این مسئله از آنجا ناشی میشود که وقوع تخلفات بارز دراین حرفه حساس در تمام نقاط جهان گزارش شده و نیازبه تجدید نظر دراین امر مهم را امری اجتناب ناپذیر نموده است (پلاسس و همکاران [3] 2007  ) .

 

همچنین رایو[4] و وبر[5] ( 2004) اعلام نمودند که ارائه گزارشات نادرست درخصوص تخلفات حرفه ای حسابداران سبب ایجاد عدم اطمینان درجامعه سرمایه گذاران به طور خاص و درکل اقتصاد جامعه به صورت عام شده است.

 

پژوهش ها محدودی در رابطه با ارزیابی اخلاق حرفه ای توسط کولبرگ[6] (1976)، رست ) 1970 ( و ویکتور[7] ( 1989 ) به اجرا درآمده وپژوهش ها انجام شده دررابطه با اخلاق حرفه ای در حسابداری چشمگیر نمی باشد؛ و همچنین کمیته فنی سازمان حسابرسی (1385) بیان می کند که در ایران پژوهش ها عمده ای دررابطه با اخلاق حرفه ای در حرفه حسابداری به اجرا درنیامده است، از اینرو درحال حاضر مسئله اخلاق حرفه ای در حسابداری در ایران هم بسیار حائز اهمیت است و این مسئله توسط برنامه ریزان کلان سیستم آموزشی کشور از بدو تحصیل تا مقاطع تحصیلات تکمیلی مورد تأکید خاص قرار دارد.

 

با توجه به مطالب عنوان شده در خصوص اهمیت اخلاق حرفه ای حسابداری و ضرورت آشنایی فعالان رشته با این امر، پژوهش حاضر به دنبال بررسی تاثیر دوره کارشناسی این رشته بر آشنایی دانشجویان با  اخلاق حرفه ای حسابداری و درصورت نیاز، لزوم وجود دروس مربوطه را بررسی نماید.

 

 

 

1-3-  اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:

 

اخلاق حرفه ای از جمله عوامل مهمی است که امروزه مورد توجه برنامه ریزان و مدیران مسئول سازمانهای دولتی و خصوصی قرار گرفته است.