این پژوهش با هدف بررسی تأثیر الگوی ارزشیابی توصیفی بر بهبود فرآیند یاددهی یادگیری دانش آموزان کلاس سوم ابتدایی استان هرمزگان انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش، کلیه معلمان کلاس سوم ابتدایی بودند. نمونه پژوهش۱۴۰نفرمعلم بودند که از بین دو گروه معلمان مجری ارزشیابی توصیفی(72نفر) و معلمان مجری ارزشیابی کمی(68نفر) انتخاب شدند. برای جمعآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روشهای آماری تی تک نمونهای و آزمونهای ناپارامتریک یومن ویتنی، فریدمن و کروسکال والیس استفاده شد. نتایج آزمونهای تی تک نمونهای به دست آمده از تحلیل دادههای حاصل از پاسخهای معلمان مجری ارزشیابی توصیفی بیانگر آن بود که از دیدگاه آنان الگوی ارزشیابی توصیفی در بهبود فرآیندهای ناظر به عمل یاددهی معلم و فرآیندهای ناظر به عمل یادگیری دانشآموز تأثیر بالاتر از متوسط و در حد مطلوبی داشته است. نتایج آزمون یومن ویتنی بیانگر آن بود که بین دو دیدگاه معلمان مجری ارزشیابی توصیفی و معلمان مجری ارزشیابی کمی بر اساس همهی مولفههای فرآیند ناظر به عمل یاددهی معلم و فرآیندهای ناظر به عمل یادگیری دانش آموز تفاوت معناداری در سطح 95 درصد وجود دارد. نتایج آزمونهای یومن ویتنی و کروسکال والیس نشان داد که بین فرآیندهای یاددهی ناظر به عمل معلمان از دیدگاه معلمان مجری ارزشیابی توصیفی بر اساس جنسیت، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی و سابقه خدمت تفاوت معناداری وجود ندارد.
کلید واژه ها: ارزشیابی، توصیفی، کمی، فرایند، یاددهی، یادگیری، دوره ابتدایی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول:کلیات پژوهش.1
مقدمه2
بیان مسئله3
هدف کلی6
اهداف جزئی.6
سوال های پژوهش.6
استفاده کنندگان از نتیجه پایان نامه7
اهمیت و ضرورت پژوهش.7
جنبه نوع آوری طرح8
تعاریف نظری مفاهیم.8
تعاریف عملیاتی مفاهیم9
فصل دوم:ادبیات و پیشینه پژوهش.11
مقدمه.12
اندازه گیری.12
ارزش یاب وارزشیابی آمورشی12
مسیر تحول (تاریخچه) ارزشیابی آموزشی.14
انواع ارزشیابی پیشرفت تحصیلی و هدفهای استفاده از آنها.16
دسته بندی ارزشیابی های آموزشی با توجه به زمان وهدف استفاده از آنها17
1- ارزشیابی آغازین17
2- ارزشیابی تکوینی.17
3 – ارزشیابی تشخیصی.18
4- ارزشیابی تراکمی19
رویکردهای یاددهی-یادگیری.20
رویکردهای یاددهی – یادگیری مکتب رفتارگرایی.20
مراحل یا توالی فعالیت معلم و شاگرد20
نقش معلم و دانش آموز و نحوه ارتباط آنها.20
تلقی نسبت به چگونگی ارزشیابی آموخته ها21
رویکرد یاددهی – یادگیری مکتب شناختگرایی.21
نقش معلم و دانش آموز و نحوه ارتباط آنها.22
تلقی نسبت به ارزشیابی آموختهها22
رویکرد یاددهی – یادگیری مکتب انسانگرایی.22
نقش معلم و دانش آموز و نحوه ارتباط آنها.23
تلقی نسبت به ارزشیابی آموخته ها.23
رویکرد یاددهی – یادگیری ساخت و سازگرایی.23
نقش معلم و شاگرد و نحوه ارتباط آنها.24
تلقی نسبت به ارزشیابی آموخته ها24
رویکردهای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی.24
ارزشیابی از یادگیری.25
ارزشیابی در خدمت یادگیری.26
ویژگی های رویکرد ارزشیابی در خدمت یادگیری.28
نقش سنجش در فرایند آموزش – یادگیری.29
ارزشیابی مستمر و رابطه آن با بهبود فرایند یاددهی یادگیری31
آموزش و یادگیری فرایند مدار31
مزایای آموزش و یادگیری فرایند مدار.32
ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در آموزش و یادگیری فرایند مدار32
ضرورت تغییر تظام ارزشیابی در ایران33
ارزشیابی توصیفی35
تاریخچه الگوی ارزشیابی توصیفی36
اهداف ارزشیابی توصیفی37
1- 1- بهبود کیفیت فرایند یاددهی – یادگیری37
1-2- فراهم نمودن زمینه مناسب براین حذف فرهنگ بیستگرایی.38
1-3 – تاکید بر اهداف آموزش و پرورش از طریق توجه به فرایند یادگیری به جای تاکید بر محتوا39
1-4- فراهم نمودن زمینه مناسب برای حذف حاکمیت مطلق امتحانات پایانی در تعیین سرنوشت تحصیلی.39
1-5- افزایش بهداشت روانی محیط یاددهی- یادگیری با کاهش اعتبار نمره40
ویژگی های ارزشیابی توصیفی41
1- پویایی .41
2- بازخورد41
3- کیفی 41
4- فرایندی.42
خلاقیت در بستر ارزشیابی توصیفی42
ابزارهای ارزشیابی توصیفی44
الف- آزمونها 44
ب- بازخورد توصیفی45
ج- کارنامه توصیفی.45
د- پوشه کار45
ه- برگه ثبت مشاهده 46
ی- فهرست وارسی ( چک لیست یا سیاههی رفتار).46
پیشینه پژوهش در ایران47
پیشینه پژوهش در خارج از ایران.51
فصل سوم:روششناسی پژوهش55
مقدمه.56
روش انجام تحقیق.56
جامعه آماری.57
حجم نمونه و روش نمونه گیری.57
ابزار جمعآوری اطلاعات59
روش اجرا.60
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات61 روایی.62
پایایی یا اعتبار پرسشنامه62
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها.64
مقدمه .65
تحلیل توصیفی65
تحلیل استنباطی.74
سؤالهای اصلی پژوهش.74
سؤالات فرعی پژوهش.80
فصل پنجم:بحث و نتیجهگیری83
مقدمه.84
بحث و نتیجهگیری84
کاربردها و رهنمودهای آموزشی.89
پیشنهادهایی برای پژوهشهای آتی89
محدودیتهای تحقیق89
مقدمه
تغییر و پیشرفت در هر جامعهای مستلزم ایجاد تغییر وسیع و جامع نظام آموزشی آن جامعه است.
در توسعه آموزش و پرورش، ملاکها و عوامل متعددی نقش دارند. از مهمترین آنها میتوان به نظامی جامع و هدفمند در آموزش اشاره نمود. آموزش را میتوان به عنوان فرآیند کنش متقابل معلم و دانشآموز تعریف نمود که به موجب آن تجارب یادگیری برای نیل دانش آموزان به اهداف کلان آموزش و پرورش فراهم میشود. در آموزش و پرورش سنتی، ارزشیابی به عنوان آخرین حلقههای یاددهی- یادگیری تلقی میشود که در پایان دوره آموزشی برای جدا نمودن دانش آموزان با توانایی یادگیری متفاوت بهکار میرود(جعفری،1384).
امروزه ما نیازمند آن نوع سنجش و ارزشیابی هستیم که به هر دانشآموز به دیده حرمت نظاره نماید، موهبتهای طبیعی و انسانی او را بسیار بیشتر از آزمونهای سنتی نشان داده، بازخوردی مثبت و تکالیفی رشددهنده به او ارائه دهد و باور داشته باشد که هر دانشآموز قابلیت رشد و پیشرفت مداوم را داردر)رستگار،1382). ولیکن آنچه که میتوان از آن به عنوان مهمترین تغییر دنیای امروز در عرصه تعلیم و تربیت قلمداد نمود، تفاوتی است که در نوع نگرش به ارزشیابی تحصیلی رخ داده است.تغییری که در آن، حافظهمداری و حفظ کردن صرف مطالب درسی از سوی دانش آموزان رنگ باخته و جای خود را به سنجش مستمر و گام به گام میدهد. سنجش و
