عنوان                                                                                             شماره صفحه

 

فصل اول: کلیات تحقیق                                                                                                    

 

1-1) مقدمه2

 

1- 2) بیان مسئله و تبیین موضوع . .2

 

1-3) ضرورت انجام تحقیق.5

 

1- 4) فرضیه ­های تحقیق.7

 

1 -5) اهداف اصلی تحقیق7

 

 1-6) روش تجزیه و تحلیل داده­ها8

 

 1-7) روش­های گردآوری اطلاعات8

 

  1-8) قلمرو تحقیق8

 

  1-9) دوره زمانی انجام تحقیق8

 

1-10) تعریف واژ­ها و اصطلاحات تخصصی.9

 

         1-10-1) واژه­شناسی گردشگری9

 

         1-10-2)تعریف گردشگری.9

 

         1-10-3) تعریف گردشگر10

 

1-11) ساختار تحقیق.10

 

فصل دوم: چارچوب نظری

 

2-1) مقدمه12

 

2-2) سیر تاریخی گردشگری13

 

     2-2-1) توریسم در روم و یونان باستان.13

 

    2-2-2) توریسم از قرن شانزده تا قرن هجده.15

 

    2-2-3)توریسم از قرن نوزدهم به بعد.17

 

2-3) انواع گردشگری.18

 

      2-3-1)توریسم استراحت و سلامتی.18

 

      2-3-2)توریسم فرهنگی19

 

      2-3-3)توریسم مذهبی20

 

      2-3-4)توریسم روابط و همبستگی­های اجتماعی.20

 

     2-3-5)توریسم ورزشی.21

 

     2-3-6)توریسم اقتصادی.21

 

     2-3-7)توریسم سیاسی.22

 

     2-3-8)توریسم تعطیلات23

 

     2-3-9)توریسم علمی.23

 

2-4) آثار اقتصادی گردشگری.23

 

      2-4-1) آثار اقتصادی گردشگری بر جامعه محلی24

 

               2-4-1-1) آثار مثبت اقتصادی گردشگری بر اقتصاد محلی.24

 

              2-4-1-2) آثار اقتصادی منفی گردشگری بر جامعه محلی25

 

     2-4-2)آثار اقتصادی گردشگری بر دولت­ها.25

 

              2-4-2-1) آثار اقتصادی مثبت گردشگری بر دولت­ها26 

 

              2-4-2-2) آثار منفی اقتصادی گردشگری بر دولت­ها.26 

 

    2-4-3) تأثیر گردشگری بر متغیر های کلان اقتصادی26

 

            2-4-3-1) اشتغال27

 

            2-4-3-2) رشد اقتصادی.29

 

            2-4-3-3) توزیع عادلانه درآمدها و مبارزه با فقر.30

 

2-5) اثرات فرهنگی_اجتماعی گردشگری32

 

      2-5-1) آثار مثبت فرهنگی_اجتماعی گردشگری.32

 

      2-5-2) آثار منفی فرهنگی و اجتماعی گردشگری34

 

2-6) اثرات زیست محیطی توسعه گردشگری36

 

      2-6-1)آثار مثبت زیست محیطی توسعه­ی گردشگری36

 

      2-6-2) آثار منفی زیست محیطی توسعه­ی گردشگری.37

 

               2-6-2-1) دگرگونی پایای محیط زیست.37

 

                2-6-2-2) تولید زباله و آلودگی37

 

               2-6-2-3) فعالیت­های تخریبی گردشگران بر محیط زیست.38

 

2-7) جمع­بندی.39

 

فصل سوم: مروری بر برخی از مطالعات پیشینیان

 

3-1) مقدمه.42

 

3-2) مطالعات پیشین42

 

     3-2-1) مطالعات خارجی42

 

     3-2-2) مطالعات داخلی48       

 

3-3) جمع بندی.51

 

فصل چهارم:برآورد الگوها و تحلیل نتایج

 

4-1) مقدمه.53

 

4-2) مروری بر الگوی داده‌های تابلویی.53

 

      4-2-1) مزیت استفاده از الگوی داده­های تابلویی.53

 

     4-2-2) روش­های برآورد54

 

             4-2-2-1) روش داده­های ترکیبی.55

 

             4-2-2-2) روش اثرات ثابت56

 

             4-2-2-3)روش اثرات تصادفی58

 

4-3) معرفی متغیرهای تحقیق. 60

 

4-4) نتایج برآورد الگو. 64

 

     4-4-1) برآورد الگو برای گروه کشورهای در حال توسعه64

 

     4-4-2) برآورد الگو برای گروه کشورهای توسعه یافته.67

 

4-5)جمع بندی.70

 

فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادها

 

5-1)جمع بندی72

 

5-2) پیشنهادهای سیاستی76

 

5-3) پیشنهادهای مطالعاتی.77

 

 

 

 

 

منابع79

 

کلیات تحقیق

 

 1-1) مقدمه

 

در این فصل به بررسی کلیات تحقیق و مسأله اصلی تحقیق پرداخته می­شود. پس از تشریح و بیان موضوع، ضرورت انجام تحقیق ذکر می­شود. سپس فرضیه ­های تحقیق، هدف اصلی انجام این تحقیق و روش انجام پژوهش ارائه می­شود. در ادامه واژه­ها و اصطلاحات تخصصی بیان خواهد شد.

 

1-2) بیان مسئله و تبیین موضوع

 

جهان دارای اقتصادهایی بسیار متفاوت و ناهمگون است. با این وجود، رشد و توسعه اقتصادی از جمله اهدافی است که هر اقتصادی دنبال می­ کند که دلیل این مسأله نیز وجود منافع و مزایای فراوانی است که در روند رشد تحقق می یابد(یاوری و دیگران،1389:2). رشد اقتصادی یکی از شاخص­های کمّی سنجش میزان پیشرفت اقتصادی کشورها بوده و عوامل اثرگذار بر آن از اهمیت ویژه­ای برخوردار هستند. این شاخص­ها از عوامل متعددی تأثیر می­پذیرد که در این میان ظرفیت­های صنعت گردشگری، مانند ایجاد فرصت­های شغلی، توسعه زیرساخت­ها، ورود گردشگران خارجی، افزایش تقاضا برای کالا­های داخلی، افزایش صادرات و افزایش امکان سرمایه­گذاری خارجی از دلایل اصلی است که در راستای رشد اقتصادی باید بدان توجه ویژه ای داشت. با درک موقعیت برتر این صنعت در الگو­های مختلف توسعه اقتصادی، می­توان رشد اقتصادی کشور را تقویت کرد.

 

بررسی اقتصاد توریست مانند روند صادرات کالاست به طوری که ورود توریست سبب افزایش صادرات می­شود. اقتصاد توریست یعنی ورود ارزهای خارجی به شریان های اقتصادی کشور و به تبع آن ارتقای سطح معیشت دهک­های پایین اقتصادی و توزیع عادلانه تر درآمدها(محمدی ده چشمه و زنگی آبادی، 1387).

 

فرضیه صادرات منجر به رشد[1]، فرض می کند که رشد اقتصادی نه تنها به وسیله افزایش در میزان نیروی کار و سرمایه­گذاری در اقتصاد ایجاد می­شود، بلکه به وسیله توسعه صادرات نیز حاصل می­گردد. مستقیماً از این فرضیه، فرضیه گردشگری موجد رشد[2] اقتباس شده است. زیرا اولاً گردشگری بین ­المللی به عنوان یک منبع تأمین مالی، نوعی صادرات جدید محسوب می­شود و ثانیاً یک عامل استراتژژیک بالقوه برای رشد و توسعه اقتصادی به حساب می­آید که مبنای بسیاری از مطالعات اقتصادی در سطح جهانی قرار گرفته و در بیشتر موارد درستی آن به اثبات رسیده است که تنها تفاوت آن با صادرات کالا و خدمات این است که مصرف کننده، آن را در کشور میزبان مصرف می­ کند. این نظریه استدلال می­ کند که رشد اقتصادی یک کشور نه تنها تابعی از نیروی کار، سرمایه، صادرات و عوامل دیگر در آن کشور است بلکه می ­تواند تحت تأثیر میزان گردشگر وارد به آن کشور نیز باشد(شریفی رنانی و دیگران1389:5).

 

ارزیابی آثار اقتصادی صنعت گردشگری سبب فراهم کردن اطلاعات برای شکل­ گیری سیاست­های توسعه­ی گردشگری می­شود. این سیاست­ها تعیین کننده­ کل ساختار مورد نیاز یک کشور برای دست یافتن به مناسب­ترین نوع تولید در گردشگری است. مزایای اقتصادی اولیه­ی گردشگری عموماً عبارتند از: کمک به درآمد ارزی و ترازپرداخت­ها، ایجاد اشتغال و درآمد، بهبود ساختارهای اقتصادی، تشویق فعالیت­های کارآفرینی و افزایش درآمدهای مالیاتی. شواهد مربوط به مناطق توریستی کشورهای در حال توسعه، ترکیبی از کلیه­ی این موارد را نشان می­دهد. هزینه­ های اقتصادی گردشگری بین المللی به خوبی شناخته نشده­اند اما به نظر می رسد که شاید شامل این موارد باشند: افزایش تورم، فصلی شدن تولید و اشتغال، مشکلات مربوط به وابستگی بیش از حد به یک محصول و هزینه­ های سنگین زیرساخت­ها(لی[3]،71:1378).

 

 

 

گردشگری از جنبه های زیر بر رشد اقتصادی اثر می­گذارد:

 

کسب درآمد ارزی: یکی از جنبه­های بسیار مهم گردشگری در کشور میزبان افزایش درآمدهای ارزی آن کشور است. بدیهی است که مسافران خارجی در بدو ورود باید پول خود را به پول کشور میزبان تبدیل کنند. بنابراین، میزان تبدیل پول گردشگر به درآمد ارزی کشور میزبان به اضافه می­شود. این امر برای کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته از اهمیت بیشتری نسبت به کشورهای پیشرفته برخوردار است، زیرا آنان به علت وابستگی به ویژه در مسائلی مانند فناوری که ارزبری فراوانی دارد نیاز به مقدار زیادی ارز برای واردات دارند و به همین دلیل است که در برخی از کشورهای در حال توسعه، گردشگری و توسعه آن از بالاترین اولویت­ها برخوردار است(سلیمی سودرجانی و دیگران،1390:8).
 

افزایش درآمد ملی جامعه میزبان: مخارجی که یک گردشگر در کشور میزبان صرف می­ کند به اقتصاد آن جامعه یا منطقه تزریق می­شود. وقتی که گردشگری به کشور مقصد می­رود، پولی را که در کشور خود کسب کرده در این کشور خرج می کند. بنابراین این پول به اقتصاد کشور میزبان تزریق می­شود و مخارجی را که گردشگران در کشور میزبان هزینه می­ کنند را می­توان به عنوان صادرات خدمات گردشگری کشور میزبان تعریف کرد. وقتی که گردشگری در یک کشور مقصد پول خرج می­ کند این خرج او باعث درآمد برای شخص دیگری می­شود. مثلاً شخصی که به ایران می­آید و به هتل دار خود هزینه هتل را می ­پردازد، این هزینه برای هتل دار درآمد ایجاد می­ کند. این اولین منفعتی است که از گردشگری حاصل می­گردد. هتل دار بخشی از این درآمد را بابت هزینه­ های خود(از قبیل دستمزد و خرید کالا) می ­پردازد. بنابراین پول برای یک دسته دیگر درآمد ایجاد می­ کند. افرادی که برایشان درآمد ایجاد شده به نوبه خود این پول را برای لباس، غذا، مسکن و . هزینه می­ کنند و کسانی که این پول را دریافت می­ کنند(فروشگاه های پوشاک و مواد غذایی) آن را برای موارد دیگری هزینه می­ کنند و موج تزریق اولیه پول یعنی پرداخت به هتل­دار باعث ایجاد درآمد و هزینه های متوالی در جامعه می­شود. بنابراین اگر در هر مرحله اثرات افزایش درآمد ناشی از تزریق اولیه پول را