شرکت­های فاقد اطلاعات مورد نیاز (اطلاعات ناقص) در حداقل یک سال از دوره تحقیق

۵۱

۷۵

۳-۸- روش تحقیق
یکی از انواع روش های تحقیق توصیفی (غیر آزمایشی)، تحقیق همبستگی است. دراین نوع تحقیق رابطه میان متغیرها بر اساس هدف تحقیق تحلیل می گردد.
پس از جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز برای محاسبه متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق برای نمونه های انتخابی، اقدام به آزمون فرضیات تحقیق می کنیم. آزمون فرضیات تحقیق از طریق مدل­ها و فرمول­ها انجام می شود.

روش این تحقیق از نوع همبستگی می­باشد. در روش همبستگی اثر متغییرهای مستقل بر متغییر وابسته اندازه گیری می شود. به عبارت دیگر آیا رابطه ای میان دو یا چند متغیر کمی وجود دارد و اگر دارد اندازه و حد آن چقدر است؟
۳-۹- متغیرهای مورد مطالعه
۳-۹-۱- متغیر وابسته
متغیر وابسته متغیری است که تغییرات آن تحت تأثیر متغیر مستقل قرار می­گیرد. متغیر وابسته این تحقیق هموارسازی سود تقسیمی است. برای سنجش میزان هموارسازی سود تقسیمی از دو مدل رایج در این زمینه به شرح زیر استفاده شده است.
۳-۹-۱-۱. مدل اصلاح جزئی لینتنر^[۳۳]
لینتنر (۱۹۵۶) در تحقیقات خود به این نتیجه دست یافت که مدیران شرکت­ها بر این باورند که سهامداران خواستار جریان ثابت و بدون نوسان شدید سود تقسیمی هستند. در نتیجه شرکت­ها تمایل دارند که سالانه تغیرات اندکی را در نسبت سود تقسیمی خود داشته باشند تا اینکه شاهد تغییرات شدید در سود تقسیمی خود باشند. نحوه سنجش میزان هموارسازی سود تقسیمی در این مدل که سرعت اصلاح^[۳۴] (SOA) نامیده می­ شود، با بهره گرفتن از مدل زیر مورد سنجش قرار می­گیرد:
که در آن:
: میزان تغییرات در سود تقسیمی نسبت به دوره ماقبل (سال پیشین)
: سود تقسیمی سال پیشین
: سود خالص هر سهم
در مدل فوق میزان هموارسازی سود تقسیمی (SOA) بر اساس ضریب بتای تخمینی در منفی یک () در نظر گرفته می­ شود. هر چه مقدار بدست آمده بزرگتر باشد، بیانگر هموارسازی کمتری است.
۳-۹-۱-۲. مدل مبتنی بر نسبت سود تقسیمی هدف^[۳۵]
در این مدل که توسط لیری و میشلی (۲۰۱۱) مطرح شد، از یک نسبت سود تقسیمی هدف استفاده می­ شود. نحوه سنجش هموارسازی سود تقسیمی به شرح زیر است:
که در آن:
در این مدل­ها:
: میزان تغییرات در سود تقسیمی نسبت به دوره ماقبل (سال پیشین)
: سود تقسیمی سال پیشین
: سود خالص هر سهم
: میزان انحراف در سود تقسیمی نسبت به سال قبل.
: نسبت سود تقسیمی هدف که بر اساس میانه^[۳۶] نسبت سود تقسیمی شرکت در طول دوره مورد رسیدگی محاسبه می­ شود. منظور از نسبت سود تقسیمی، نسبت سود تقسیم شده به سود خالص می­باشد.
در مدل فوق میزان هموارسازی سود تقسیمی بر اساس ضریب بتای تخمین زده شده () محاسبه می­ شود.
۳-۹-۲- متغیر مستقل
متغیر مستقل یک ویژگی از محیط فیزیکی یا اجتماعی است که بعد از انتخاب، دخالت یا دستکاری شدن توسط محقق، مقادیری را می­پذیرد تا تأثیرش بر روی متغیر دیگر مشاهده شود.
۱-۱. نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری
نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری از طریق تقسیم نسبت ارزش بازار شرکت به ارزش دفتری آن و از طریق کسر زیر صورت می­گیرد:

ارزش بازار سهام + ارزش دفتری بدهی­ها

= MB

جمع دارایی­ ها

۲-۱. میزان وجوه نقد نگهداری شده
این متغیر از طریق نسبت وجوه نقد شرکت به جمع دارایی­ ها محاسبه می­ شود.
۳-۱. جریانات نقد آزاد
این متغیر از طریق نسبت سود عملیاتی به جمع دارایی­ ها محاسبه می­ شود.
۴-۱. سطح تقسیم سود