(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

چکیده

 

بهداشت هوا یک مسئله مهم زیست محیطی است و آلودگی هوا به یک منطقه از جهان اختصاص ندارد. جو زمین در منطقه بیوسفر به طور کامل مخلوط می شود و چنان سریع می چرخد که به راحتی آلودگی ها انتشار می یابند. طی سالیان اخیر مشکلاتی در محیط زیست به وجود آمده که معلول استفاده از تکنولوژی پیشرفته جهت تامین رفاه مادی و نسبی انسان ها بوده است که از جمله این مشکلات می توان به تغییر در ترکیب هوا یا به عبارتی دیگر آلودگی هوا اشاره نمود. مهم ترین منابع آلاینده­ی هوا، منابع ناشی از فعالیت­های انسانی هستند که از میان این منابع، منابع آلاینده­ی متحرک شامل انواع وسائط نقلیه و سپس منابع آلاینده­ی ثابت شامل منابع صنعتی، تجاری و­­ در اولویت می­باشند­­­­­­. از یک سو وجود لاینفک جنبه­های زیست محیطی گوناگون از قبیل انتشار گرد و غبار و انتشار گازهای آلاینده در فرآیند تولید سیمان و از سوی دیگر با افزایش رشـد صنعت سیـمان در کشور، کارخانجات سیمان سـهم عمده­ای را در افزایـش آلودگی محیط زیست به خود اختصـاص می­ دهند.

 

استفاده از سیستم­های کنترل آلودگی و روش­های تصفیه دهنده از شیوه ­های عمومی کنترل آلودگی محیط زیست به شمار می­روند. تکنیک های کنترل مختلف و متعددی وجود دارند که به منظور کاهش انتشارات آلودگی هوا به کار می روند. لذا هدف از این تحقیق، طراحی یک مدل تصمیم گیری چند شاخصه فازی برای انتخاب مناسب ترین تجهیزات جهت کنترل آلودگی هوا در شرکت سیمان شرق مشهد می باشد. در این راستا، به کمک روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در دو محیط قطعی و فازی این امکان فراهم می شود که تمامی عوامل موثر بر فرآیند تصمیم گیری که در این جا مشتمل بر عوامل محیطی، عوامل مهندسی و عوامل اقتصادی است، در نظر گرفته شوند. هم چنین به کمک این متد، اوزان اهمیت معیارهای موثر بر انتخاب تجهیزات کنترل آلودگی و سپس اولویت گزینه های مدل که همان سیستم های مختلف کنترل آلودگی هستند با توجه به معیارهای ذکر شده در بالا، تعیین می شوند. در نهایت مدل ارائه شده که بر پایه روش تحلیل سلسله مراتبی فازی قرار دارد، نشان می دهد که تکنیک مناسب جهت فیلتر کردن گرد و غبار در منابع اصلی انتشار آلودگی در شرکت سیمان شرق، تکنیک بگ هاوس خواهد بود.

 

واژگان کلیدی: آلودگی هوا، تکنیک های کنترل، تصمیم گیری چند شاخصه، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، منطق فازی

 

فهرست مطالب

 

فصل اول: مقدمه و کلیات طرح تحقیق 1

 

1-1 مقدمه 2

 

1-2 بیان مسئله 3

 

1-3 اهداف تحقیق 5

 

1-4 سوالات تحقیق 5

 

1-5 روش انجام تحقیق 6

 

1-6 جامعه آماری 6

 

1-7 سابقه و ضرورت انجام پژوهش 7

 

1-8 جنبه جدید بودن و نوآوری 7

 

فصل دوم: ادبیات موضوع 8

 

بخش اول: مقدمه ای برآلودگی هوا، منابع، اثرات و راه های کنترل آن   9

 

2-1-1 مقدمه 10

 

2-1-2 ترکیب طبیعی هوا 10

 

2-1-3  آلودگی هوا چیست؟ 12

 

2-1-4  تاریخچه آلودگی هوا 12

 

2-1-5 پیامد های هوای آلوده 14

 

2-1-5-1 تاثیر آلودگی هوا بر سلامت انسان 15

 

2-1-5-2 تاثیر آلودگی هوا برگیاهان 16

 

2-1-5-3 تاثیر آلودگی هوا بر اموال و آثار هنری و تاریخی 17

 

2-1-5-4 تاثیرات جهانی آلودگی هوا 17

 

2-1-6 ارزیابی خسارات ناشی از آلودگی هوا 20

 

2-1-7 منابع آلودگی هوا 21

 

2-1-7-1 منابع متحرک 22

 

2-1-7-2 منابع ثابت 23

 

2-1-8 سهم صنعت سیمان در آلودگی هوا 25

 

2-1-9 کنترل آلودگی هوا 25

 

2-1-9-1 شاخص کیفیت هوا 26

 

2-1-10 فناوری و تجهیزات کنترل آلودگی هوا 28

 

2-1-10-1 منابع متحرک 28

 

2-1-10-2 منابع ثابت 28

 

بخش دوم: آشنایی با منطق فازی 30

 

2-2-1 مقدمه 31

 

2-2-2 سیر تطور 31

 

2-2-3 روش های علم مدیریت فازی 33

 

2-2-4 مفاهیم اساسی مجموعه های فازی 36

 

2-2-4-1 تابع عضویت 36

 

2-2-4-2 نمایش مجموعه های فازی 37

 

2-2-4-3 زیرمجموعه های فازی 38

 

2-2-4-4 عملگرهای مجموعه های فازی 38

 

بخش سوم: مروری بر شیوه های تصمیم گیری 40

 

2-3-1 مقدمه 41

 

2-3-2تعریف تصمیم گیری 41

 

2-3-3 ماهیت تصمیم گیری 42

 

2-3-4 شرایط حاکم بر تصمیم گیری 42

 

2-3-4-1 تصمیم گیری در شرایط اطمینان کامل 43

 

2-3-4-2 تصمیم گیری در شرایط ریسک (احتمالی) 43

 

2-3-4-3 تصمیم گیری در شرایط فازی 43

 

2-3-4-4 تصمیم گیری در شرایط عدم اطمینان کامل 44

 

2-3-5 طبقه بندی مدل های تصمیم گیری 44

 

2-3-5-1 طبقه بندی مدل های تصمیم گیری بر اساس نوع مدلسازی 44

 

2-3-5-1-1 فنون تصمیم گیری سخت 44

 

2-3-5-1-2 فنون تصمیم گیری نرم 45

 

2-3-5-1-3 فنون تصمیم گیری ترکیبی 45

 

2-3-5-2 طبقه بندی مدل های تصمیم گیری بر اساس تعداد معیارها 45

 

2-3-5-2-1 فنون تصمیم گیری تک معیاره (تک هدفه) 46

 

2-3-5-2-2 فنون تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) 46

 

2-3-5-2-2-1 تصمیم گیری با اهداف چند گانه (MODM) 46

 

2-3-5-2-2-2 تصمیم گیری با شاخص های چند گانه (MADM) 46

 

2-3-6 تصمیم گیری چند شاخصه فازی (FMADM) 50

 

بخش چهارم: پیشینه تحقیقات انجام شده 52

 

2-4-1 مقدمه 53

 

2-4-2 کاربردهای برنامه ریزی قطعی 53

 

4-2-2 کاربردهای برنامه ریزی های احتمالی و فازی 56

 

4-2-3 کاربرد تکنیک های MADM. 59

 

فصل سوم: روش تحقیق 61

 

3-1 مقدمه 62

 

3-2 معرفی شرکت سیمان شرق 62

 

3-2-1 تاریخچه مجتمع 62

 

3-2-2 ماموریت، ارزش ها و اهداف شرکت 63

 

3-2-3 مرکز ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE) 65

 

3-2-4 فیلتراسیون (کنترل آلودگی هوا) 66

 

3-3 روش تحقیق 67

 

3-4 جامعه آماری 67

 

3-5 روش گردآوری اطلاعات 67

 

3-6 ابزار گردآوری اطلاعات 68

 

3-7 سنجش روایی و پایایی ابزار تحقیق 69

 

3-8  روش تجزیه و تحلیل داده ها 70

 

3-9 فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) 70

 

3-10 فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) 71

 

3-11 فرآیند تحلیل سلسله مراتبی گروهی فازی (FGAHP) 76

 

3-12 مراحل انجام تحقیق 77

 

فصل چهارم: مدلسازی و حل مدل 79

 

4-1 مقدمه 80

 

4-2 مراحل مدلسازی 80

 

4-2-1 گام اول: تعیین هدف مدل 81

 

4-2-2 گام دوم: تعیین معیارهای مدل 82

 

4-2-3 گام سوم: تعیین زیر معیارهای اولیه مدل 82

 

4-2-4 گام چهارم: تعیین زیرمعیارهای نهایی مدل 84

 

4-2-5 گام پنجم: تعیین گزینه های مدل 85

 

4-2-6 گام ششم: مدل سلسله مراتبی نهایی انتخاب تجهیزات کنترل آلودگی هوا   86

 

4-3 تجزیه و تحلیل داده ها 88

 

4-3-1 تعیین اوزان معیارها، زیرمعیارها و گزینه های مدل 88

 

4-3-1-1 تعیین اوزان معیارهای اصلی 88