(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
چکیده
مهاجرت مردم افغانستان به ایران از جمله مهاجرت های بین المللی به شمار رفته است. علاوه از سه دوره مهاجرت گروهی که در اثر عوامل سیاسی(جنگ های داخلی و خارجی) صورت گرفته بود، مهاجرت های دوره ای نیروی کار به ایران نیز در دوره های مختلف رواج داشته است. هدف این تحقیق، بررسی علل مهاجرت مردم افغانستان به ایران است.
این تحقیق از نگاه هدف، کاربردی بوده و از نگاه پردازش و جمع آوری اطلاعات، پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق مهاجرین افغانی بالای 15 سال ساکن در تهران هستند؛ نمونه آماری با بهره گرفتن از فرمول کوکران 384 نفر انتخاب گردید؛ اطلاعات بر اساس شیوه نمونه گیری تصادفی ساده، با بهره گرفتن از پرسشنامه که این پرسشنامه دارای اعتبار صوری و ضریب آلفای کرنباخ پایایی متغیرها بالای 0.7 بوده، جمع آوری گردید. داده های تحقیق توسط نرم افزار spss در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داده است که بیشتر پاسخگویان، فرضیه های تحقیق : عوامل دافعه ـ جاذبه از قبیل جنگ داخلی و خارجی (در مهاجرت های گروهی)، احساس ناامنی، فقر، اشتراکات فرهنگی ـ تاریخی بین ایران ـ افغانستان، زمینه کار و اشتغال، درآمد بیشتر در ایران، و شرایط اجتماعی ـ اقتصادی را در مهاجرت مردم افغانستان به ایران مؤثر دانسته اند. فرضیه اصلی با میانگین بیشتر از 4 و فرضیه های فرعی نیز با میانگین بیشتر از 3.2 بطور معنی داری از حد متوسط بالاترند. در نتیجه، فرض فرضیه های اصلی تحقیق(Hi)، با مهاجرت مردم افغانستان به ایران رابطه مثبت و معنی داری داشتند.
کلید واژه ها: عوامل دافعه ـ جاذبه، شبکه های اجتماعی، مهاجرت افغان ها، مهاجرت دوره ای، مهاجرت غیر قانونی، معیشت.
فهرست مطالب صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه .2
1-2- بیان مساله .6
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق.9
1-3-1- ضرورت نظری .12
1-3-2- ضرورت عملی .12
1-4- اهداف تحقیق .12
1-4-1- هدف اصلی 13
1-4-2- اهداف فرعی 13
فصل دوم: ادبیات تجربی و نظری تحقیق
2-1- علل گوناگونی تعریف مهاجرت .15
2-2- دسته بندی مهاجرت .17
2-3- وجه جغرافیایی و انسانی مهاجرت 18
2-4- جهانی شدن مهاجرت .19
2-5- گرایش های جدید در مطالعات مهاجرت 21
2-6- انواع مهاجرت با تأکید بر مهاجرت مردم افغانستان 22
2-6-1- مهاجرت بر حسب زمان . 23
2-6-2- مهاجرت بر حسب خواست مهاجرین .24
2-6-3- مهاجرت بر حسب قلمرو سیاسی 25
2-6-4- مهاجرت فردی و گروهی 26
2-6-5- مهاجرت بر حسب قانونی بودن و غیر قانونی بودن.27
2-6-6- مهاجرت از نگاه حقوقی 27
2-7- تاریخچه مهاجرت افغانستانی ها به ایران 28
2-8- آمار پناهندگان افغانستان در ایران بر اساس سطح تحصیلات و اشتغال .31
2-9- پیامدهای چند دهه جنگ و ناامنی در افغانستان 37
2-10- نقش عوامل سیاسی و موقعیت ژئوپلتیکی در مهاجرت 38
2-10-1- آخرین موج مهاجرت گروهی مردم افغانستان .41
2-11- مهاجرت های زنجیره ای نیروی کار در دوران جدید 42
2-12- مهاجرت غیر قانونی جوانان و نیروی کار افغانستان به ایران 44
2-12-1- تمایز میان قاچاق انسان و قاچاق مهاجر .46
2-13- احساس ناامنی و نقش آن در مهاجرت مردم افغانستان .49
2-14- شرایط اقتصادی – اجتماعی مهاجرت مردم افغانستان به ایران 52
2-14-1- نقش توسعه اقتصادی در مهاجرت نیروی کار 56
2-14-2- نقش استخراج منابع معدنی افغانستان در جذب نیروی کار مهاجر .59
2-14-3- نقش توسعه کشاورزی در روند مهاجرت نیروی کار روستایی 61
2-14-4- فقر و نقش آن در مهاجرت مردم افغانستان 65
2-14-5- تأثیر هزینه های گزاف ازدواج در مهاجرت جوانان به ایران70
2-14-6- بیکاری و نقش آن در مهاجرت .72
2-15- اشتراکات تاریخی – فرهنگی ایران و افغانستان .73
2-15-1- فرهنگ مشترک . 75
2-15-2- زبان مشترک .77
2-15-3- دین مشترک 78
2-16- پیشینه تحقیق 83
2-16-1- تحقیقات داخلی 84
2-16-2- تحقیقات خارجی 92
2-17- مبانی نظری 98
2-17-1- حوزه های مطالعاتی مهاجرت 99
2-17-2- دیدگاه اقتصادی مهاجرت: .101
2-17-2-1- الگوی اقتصادی دوبخشی توسعه .105
2-17-2-2- نظریه سرمایه گذاری انسانی و هزینه ـ فایده .106
2-17-2-3- نظریه اسکوتز و شاستاد .111
2-17-2-4- نظریه مایکل تودارو (مدل هریس ـ تودارو) .112
2-17-3- نظریه کارکردگرایی .113
2-17-4 مدل دافعه ـ جاذبه 115
2-17-4-1- نظریه راونشتاین .115
2-17-4-2- نظرات استافر و زیپف 118
2-17-4-3- نظریه اورت اس . لی .119
2-17-4-4- نظریه لاوری و راجرز 122
2-17-5- دیدگاه سیاسی مهاجرت .124
2-17-6- دیدگاه اجتماعی مهاجرت .125
2-17-7- دیدگاه فرهنگی مهاجرت 127
2-17-8- مدل شبکه ای .129
2-17-9- مدل رفتاری .135
2-17-10- مدل سیستمی 138
2-17-11- مدل وابستگی .140
2-17-12- نظری های روانشناختی مهاجرت 142
2-17-13- مدل معیشتی 145
2-17-14- مدل محرومیت نسبی .147
2-18- چهارچوب نظری تحقیق .148
2-19- مدل مفهومی تحقیق 152
2-20- فرضیه های تحقیق 152
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1- مقدمه 154
3-2- مفهوم تحقیق 154
3-3- فرایند تحقیق 154
3-4- نوع و روش تحقیق .155
3-5- واحد و سطح تحلیل .155
3-6- جامعه و نمونه آماری 156
3-7- روش و ابزار جمع آوری اطلاعات .157
3-8- ابزار تحقیق .158
3-9- متغیرهای تحقیق 159
3-9-1- تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق .160
3-9-2- شاخص سازی مؤلفه های پرسشنامه .163
3-10- تعیین روایی و پایایی پرسشنامه .167
3-11- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 169
3-11-1- آمار توصیفی 169
3-11-2- آمار استنباطی 169
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمه .171
4-2- تجزیه و تحلیل آمار توصیفی تحقیق .172
4-3- آزمون آمار استنباطی تحقیق 201
4-3-1- فرضیه های اصلی . 201
4-3-2- فرضیه های فرعی 203
فصل پنجم: نتیجه گیری
5-1- نتیجه گیری .110