چکیده:
استان گلستان به لحاظ موقعیت ممتاز طبیعی و جاذبه های گردشگری از شرایط ویژه ای برای گردشگران داخلی و خارجی برخوردار است لذا با بهره گرفتن از ظرفیت های بالقوه در صورت برنامه ریزی مناسب میتوان این استان را به یک مکان بی نظیر در گردشگری تبدیل کرد.
گردشگری رویداد گونه ای جدیدی از گردشگری است که با سایر انواع گردشگری در پیوند است. از میان اشکال متنوع رویداد ها بر گزاری کورس اسب دوانی گنبد کاووس کاووس می تواند بعنوان یک مقصد جدید و مهم برای گردشگرانی باشد که شور و هیجان مسابقات ورزشی را دنبال می کنند.
در این پایان نامه سعی شده است قابلیت های توسعه گردشگری رویداد ورزشی را در استان گلستان مورد بررسی قرار دهیم، روش تحقیق حاضر توصیفی بوده که به شکل میدانی اجرا شده است، جامعه آماری نمونه این تحقیق 375 نفر گردشگر بومی و غیر بومی بوده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی بهره گرفته شد. یافته ها نشان داد که بین توانمندی استان گلستان بدلیل تلفیقی از جاذبه های گردشگری و برگزاری رویداد اسب دوانی در جذب توریست و توسعه گردشگری ارتباط معنی داری وجود دارد.
واژگان کلیدی:
استان گلستان، گردشگری رویداد ورزشی، کورس اسب دوانی گنبد کاووس، توسعه گردشگری
فهرست مطالب
فصل اول. 1
مقدمه. 2
1-1 بیان مسأله. 3
2-1 ضرورت و اهمیت تحقیق 6
3-1 سابقه تحقیق 8
4-1 کاربرد های متصور از تحقیق: 10
5-1 فرضیه یا سوالات تحقیق 10
6-1-تعریف نظری و عملیاتی واژگان. 11
6-1-1- گردشگری رویداد: 11
6-1-2- گردشگری رویداد ورزشی: 13
6-1-3- اسبدوانی: 15
فصل دوم. 16
مقدمه. 17
2-1-گردشگری 18
2-2-گردشگری جشنواره ها و رویدادها 21
2-3- ویژگیهای بهترین رویدادها 25
2-4-مدیریت در رویدادها و جشنواره ها 26
2-5- نقش صنعت گردشگری در گسترش ورزش. 28
2-6- جایگاه تمدن اسب ترکمن در استان گلستان. 29
2-6-1- سرزمینی به نجابت اسب های ترکمن و سبزی جنگلهای گرگان. 29
2-6-2-ترکمن ها در گلستان. 30
2-6-3- آداب و رسوم ترکمن : 33
2-6-4-عید باستانی نوروز: 33
2-6-5- عید قربان: 33
2-6-6- ماه مبارک رمضان و عید فطر: 34
2-6-7- جشن شصت و سه سالگی: 35
2-6-8-رقص خنجر: 35
2-7- راه های جذب گردشگر به وسیله صنعت اسب سواری: 36
2-7-1- صنعت اسب و پتانسیل بالای اشتغالزایی 36
2-7-2- صنعت اسب دوانی ایالات متحده آمریکا 39
2-8-شرط بندی در مسابقات اسب سواری 40
2-8-1-پیش بینی های مجاز باعث کمک به اقتصاد اسب است. 44
2-9- اسب درمانی با هدف جذب گردشگر : 47
2-10- پرورش اسب در ایران. 49
2-11- موقعیت اسب ایران در سطح بین المللی 51
2-12-جایگاه ویژه اسبدوانی در بین مردم منطقه. 52
2-13- طبقه بندی رویداد. 54
2-14- بررسی عوامل موثر در میزان اثرات ناشی از گردشگری رویداد -. 55
2-15- تأثیرات ناشی از رویدادها -. 57
2-15-1- تأثیرات اقتصادی 58
2-15-2- تأثیرات اجتماعی فرهنگی و روانشناختی 59
2-15-3- تأثیرات سیاسی 59
2-15-4- تأثیرات تجاری 59
2-16- پیشینه تحقیق : 60
2-16-1- تحقیقات انجام شده در ایران. 60
2-16-2- تحقیقات انجام شده در خارج از ایران. 61
فصل سوم. 64
مقدمه. 65
3-1-جامعه آماری 65
3-2-نمونه آماری و روش نمونه گیری 66
3-3-ابزار و شیوه جمع آوری اطلاعات. 67
3-4-روش میدانی 67
3-5-روشهای آماری 68
3-6-پایایی پرسشنامه: 69
3-7-روش آلفای کرونباخ 69
فصل چهارم. 71
مقدمه : 72
4-1-آمار توصیفی 73
4-2-طرح سوالات تحقیق: 75
4-3- فرضیات و آزمون های تحقیق 81
فصل پنجم. 91
مقدمه. 92
5-1- بحث و نتیجه گیری 92
5-2- پیشنهادات. 94
5-3- محدودیت ها 98
منابع و مأخذ: 99
مقدمه
گردشگری ، یکی از متنوع ترین و بزرگترین فعالیت های اقتصادی در دنیا به شمار می آید. این فعالیت نشان داده است که می تواند به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال زایی، رشد و توسعه یک کشور نقش چشمگیری را ایفا کند. گردشگری دارای انواع گوناگونی چون : گردشگری تاریخی، فرهنگی، ماجراجویانه، ورزشی، درمانی،روستایی، رویدادها و. است. توجه به رویدادها در گردشگری دارای سابقه طولانی نیست. بعضی از رویدادها همچون مناسک حج از سابقه طولانی برخوردارند و با گذشت زمان، فعالان این رشته دریافته اند که با برگزاری یک رویداد می توان علاوه بر اهالی یک محل، توجه دیگر بازدید کنندگان، از سایر مناطق را نیز به آن محل جلب نمود.(رنجبریان، 1378)
برگزاری یک رویداد موجب اعتبار بخشی، توجه رسانه ها و سرازیر شدن سرمایه ها به یک محل می شود، که در پی آن تامین هر چه بهتر نیازهای مردم محلی، رشد و توسعه یک منطقه را به همراه دارد.این نوع گردشگری را می توان از محدود راه کارهایی برشمرد که سبب بازدید دوباره گردشگر از یک محل و یا جذب گردشگران در ایام غیراز اوج سفر می شود. یک رویداد ممکن است به صورت متناوب و سالیانه (مناسک حج) یا چند سال یکبار (مسابقات جام جهانی فوتبال) برگزار گردد، و مدت زمان آن می تواند یک روزه، چند روزه تا چند هفته و در برخی موارد یکساله (انتخاب یک شهر به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام) باشد. (مولادوست، 1391)
رویدادها دارای تنوع و گستردگی فراوان می باشند، و می توانند در برگیرنده یک رویداد ساده برای مردم محلی یک منطقه (مراسم امیری خوانی در استان مازندران) و یا در سطح کلان (برگزاری مسابقات المپیک) باشند. رویداد اسبدوانی گنبد کاووس تنها رویداد مهم ورزشی در حال برگزاری در استان گلستان می باشد. ()
1-1 بیان مسأله
پیکره اقتصادی بسیاری از کشورها را گردشگری تشکیل می دهد که به عنوان دومین منبع درآمد بیش از 49 کشور در حال توسعه به حساب می آید. گردشگری راهبردی است برای افزایش درآمد، فقرزدایی و توسعه است که براساس پیش بینی WTO (سازمان جهانی گردشگری) در سال 2012 بیش از 6/8 درصد از اشتغال جهان را تشکیل می داد. بر طبق جدیدترین آمارهای ارائه شده از سوی WTO در سال 2010 ، بازار تقاضای گردشگری 935 میلیون گردشگر در سال 2013 ، حدود یک میلیارد دفتر در سال 2020 به عدد 6/1 میلیارد نفر خواهد رسید. (سقایی، 1385)
با توجه به سه عنصر مهم گردشگری یعنی جاذبه های فرهنگی، طبیعی و رویداد ، گردشگری مبتنی بر رویداد در طی 50 سال گذشته از مهمترین پدیده های اجتماعی و اقتصادی قرن بیستم بوده است.در برگزاری فستیوال 800 ساله چین که به جشن اژدها مشهور است تا رخدادهای پرزرق و برق امروزی، رویدادها مقاصد گوناگون گردشگری قرار گرفته اند. در دهه های پایانی قرن بیستم روند برگزاری رویدادهای گوناگون در مقاصد مختلف چنان شتاب گرفته است که گویا مسابقه ای در تدارک و برگزاری رویداد میان مقاصد گردشگری در جریان است. این موضوع از آنجا که مسئله توسعه گردشگری در کشور در چارچوب سیاست های کلی نظام قرار دارد، می توان به عنصری جذاب برای معرفی طیفی به نسبت روزآمدتر و قابل توسعه تراز جاذبه ها در گردشگری بدل گردد. بدیهی است نخستین گام در این مسیر شناخت انواع رویدادها و نحوه مدیریت آنهاست. (برنجبریان و مزاهدی، 1385)
موضوعات گردشگری رویداد که تقریباً در تمامی جوامع وجود دارد و منبع مهمی برای جذب گردشگری می باشد، بسیار متنوع است:
جشن های فرهنگی مثل جشنواره ها، کارناوال ها، رخدادهای مذهبی مثل مناسک حج و یادبودها
نشست های سیاسی و دولتی مثل جلسات سران، مراسم سلطنتی ، دیدارهای افراد سیاسی مهم
هنر و سرگرمی مثل کنسرت های موسیقی و مراسم های اعطای جوایز مثل مراسم اسکار و فستیوال کن در فرانسه
تجارت و جلسات تجاری، نمایشگاه های عرضه مصرف کنندگان
کارگاههای آموزشی و علمی مثل کنفرانس ها و سمینارها و جشن های فارغ التحصیلی
ورزش و رقابت های ورزشی مثل برگزاری المپیک و جام جهانی و مسابقات اسبدوانی
رخدادهای خصوصی مثل عروسی های خاص، مهمانی ها و اجتماعی (گتز، دونالد ، 2004)
گردشگری رویداد ورزشی به گردشگرانی می گویند که تماشاگران زیادی برای دیدن قهرمان ورزشی و رویداد رقابت های ورزشی به سفر می روند. گذشته از رویدادهای ورزشی زیادی که در ایران برگزاری می شود ، یکی از منحصر به فردترین رویدادهایی که توجه مردمان محلی را از دیرباز با شور و شوق فراوان به خود جلب کرده است، مسابقات اسبدوانی صحرای ترکمن به خصوص کورس بهاره و پائیزه گنبد کاووس کاووس، پایتخت اسبدوانی ایران است. رویداد اسبدوانی گنبد کاووس کاووس در استان گلستان، با تلفیقی از فرهنگ اصیل ترکمن ، صنایع دستی ، آئین ها و سنت های قدیمی ، جایگاه خود را از دیرباز در بازار تقاضای داخلی با حجم