فایده گرایی
فایده گرایی دیدگاهی اخلاقی است که نخستین بار توسط جرمی بنتام (۱۷۸۹) مطرح شد و بعدها توسط جان استوارت میل و هربرت اسپنسر گسترش یافت. این دیدگاه معتقد است ؛ مؤلفه اخلاقی بودن یعنی فراهم آوردن خوشی بیشتری برای تعداد بیشتری از افراد. بنتام از دموکراسی سیاسی که در آن قوانین و نهادها به جامعه خدمت می‌کنند و خیر عمومی را بر منافع شخصی مقدم می دانند، دفاع می‌کند. این دیدگاه فلسفه اخلاق به اصول میزگرد کاکس نزدیک است.
قرارداد اجتماعی
قبل از مطرح شدن فایده گرایی بن تام، جان لاک (۱۶۸۹) گفته بود که اگر حقوق طبیعی و منافع افراد محفوظ باشد، به صورت آزاد، برابر و مستقل به قراردادهای اجتماعی پایبند خواهند بود. دیوید هیوم (۱۷۴۰) نیز این دیدگاه را گسترش داد .این نوع از فلسفه اخلاق تا حدود زیادی شبیه اصول» شبکه همیاری اجتماعی« است.
فردگرایی یا رویکرد اقتصاد آزاد
آدام اسمیت ( ۱۷۵۹)، علی رغم آنکه بعضی از اندیشمندان نظیر توماس هابز معتقدند فرصت طلبی خودخواهانه برای پیشبرد منافع شخصی می‌تواند به زیان منافع دیگران تمام شود، منافع انسان را در گرو خوشی و خیر دیگران می‌داند. بنابرین به وجود اقتدار خشن برای وادار کردن مردم به درگیر ی در یک روند متمدنانه با یکدیگر ، نیازی نیست . طبق اظهارات اولیه اسمیت که بعدها آن را بسط و توسعه داد » : اگر تمامی کارآفرینان برای به حداکثر رساندن منافع تجاری آزاد باشند، در دراز مدت، سود و رفاه بیشتری برای آنان و برای کل جامعه به ارمغان می آورند« در نظریه اسمیت، کارآفرینان تشخیص می‌دهند که فرصت های کوتاه و محدود ، یک معنای غیرقابل اعتماد به وجود می آورد که برای تجارت در درازمدت مضر و ضد تولید است . این فلسفه اخلاق تا حد زیادی شبیه »تجارت برای مسئولیت اجتماعی « است. بخش» کانادایی تجارت برای مسئولیت اجتماع « نیز پیشروی این عقیده است.
اگر به کلیه گفتمان های موجود در حوزه مسئولیت اجتماعی شرکت ها نگاه کنیم ، دو رهیافت مسلط به موضوع مسئولیت اجتماعی شرکت ها وجود دارد که به نظر می‌رسد نشانه افتراق این دو رهیافت ، سود باشد. اولی که می توان آن را رهیافت شرکتی نامید، توسط اغلب شرکت های فراملی، سازمان بین‌المللی استاندارد، سازمان های تجاری و نهادهای مالی بین‌المللی مورد حمایت قرار گرفته است که در نهایت به سودآوری مرتبط است. غالب تحقیقات درباره مسئولیت پذیری شرکت ها، توسط طرفداران این رهیافت به دلیل امکانات و مقدورات بیشتر صورت پذیرفته است. دامنه این تحقیقات از حمایت اندک از مسئولیت اجتماعی شرکتی شروع شده و تا حمایت زیاد از مسئولیت پذیری اجتماعی ادامه می‌یابد. اما انگیزه سود شرکت بدون استثنا اصل هدایتگر این قضیه است .رهیافت شرکتی ، رویکرد تدریجی ضعیف به توسعه پایدار دارد. حامی برجسته این رهیافت، شورای تجارت جهانی برای توسعه پایدار و بانک جهانی می‌باشد. سازمان ملل و مجمع جهانی اقتصاد نیز در این زمینه فعالیت گسترده ای می‌کنند. سازمان ملل ، معاهده جهانی[۲۵] را که بر اساس آن باید شرکت ها ۹ اصل را در فعالیت هایشان رعایت کنند، ارائه کرده‌است. اصل اول :سازمان ها، بنگاه های اقتصادی و بازرگانان باید در حوزه فعالیت و نفوذ خود از حقوق بشر حمایت کنند و به آن احترام بگذارند. اصل دوم :سازمان ها و بنگاه های اقتصادی تضمین کنند که نقشی در نقض حقوق بشر ندارند. اصل سوم : سازمان ها و بنگا ه ها و به طور کلی بخش خصوصی باید از آزادی انجمن ها و سندیکاها و شناسایی مؤثر حقوق مذاکره و قدرت عمل دسته جمعی حمایت کرده و حق چانه زنی متقابل را به رسمیت بشناسند. اصل چهارم : سازمان ها باید در حذف کامل هر نوع کار اجباری بکوشند. اصل پنجم: سازمان ها باید به طور مؤثری کار کودکان را ملغی کنند. اصل ششم: سازمان ها باید هر گونه تبعیض شغلی را منع کنند. اصل هفتم : سازمان ها باید حامی رویکرد پیشگیرانه در مقابله با مشکلات محیط زیست باشند. اصل هشتم : سازمان ها باید متعهد شوند که در حفاظت از محیط زیست مسئولیت بیشتری را بر عهده بگیرند و پیشقدم باشند. اصل نهم : سازمان ها باید در تشویق، توسعه و گسترش فن اوری سازگار با محیط زیست بکوشند . معاهده تجاری ، ابزاری داوطلبانه برای ارتقای مسئولیت اجتماعی سازمان ها است. این معاهده از شرکت ها دعوت می‌کند تا به این اصول متعهد باشند و گزا رش سالیانه خود را پیرامون گام هایی که در این خصوص برداشته اند، به سازمان ملل ارائه کنند .اهمیت معاهده جهانی صرفاً به شروط آن ؛ یعنی یک چارچوب جهانی برای گسترش رشد پایدار و شهروندی خوب از طریق مدیریت خلاق و متعهدانه شرکت ها، مربوط نیست، بلکه به تلاش برای تشخیص تفضیلی اصولی که باید فعالیت های شرکتی در مقیاس جهانی بر پایه آن ها شکل گیرد نیز مربوط می شود. .(white house2002)
جدول (۲-۲) اصول معاهده تجاری
حقوق بشر
استانداردهای کار
محیط زیست
احترام، حمایت و دفاع ازاعلامیه جهانی حقوق بشر.
ایجاد اطمینان در عدم نقض حقوق بشر و همدستیبا فعالیت های ضد حقوقبشر.
حذف تمامی اشکال کاراجباری، کار کودکان و تبعیض در کار و اشتغال.
به رسمیت شناختن آزادی تجمعات و حقوق اتحادیه ها و چانه زنی متقابل.
حمایت از نگرش هایپیشگیرانه در خصوصچالش های محیط زیست.
مسئولیت پذیری بیشتر درحفاظت از محیط زیست.
توسعه وگسترش فناوری های سازگار ودوستدار محیط زیست.
سازمان جهانی استاندارد، در خصوص مسئولیت پذیری شرکت ها و بنگاه های اقتصادی نسبت به تدوین استانداردهایی در حوزه های مختلف مدیریت کیفیت، محیط زیست و مسئولیت های اجتماعی اقدام نموده است . مجموعه استانداردهای ۹۰۰۰ Iso که پیرامون مدیریت کیفیت طراحی شده اند، استانداردهای Iso 14000 پیرامون محیط زیست و استانداردSA 8000 پیرامون پاسخ‌گویی اجتماعی از این دسته می‌باشند. استاندارد پاسخ‌گویی اجتماعی، موضوعاتی نظیر کار کودکان، کار اجباری، تبعیض، شیوه های انضباطی، غرامت، حق آزادی انجمن ها، حق چانه زنی و مذاکره جمعی، امنیت و سلامتی کار و نظائر آن را شامل می شود.
