فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                        صفحه

 

فهرست جدول ها      .VII

 

فهرست نمودارها VIII

 

فهرست پیوست ها     VIII

 

چکیده فارسی .  IX

 

 

 

فصل اول: مقدمه و طرح تحقیق

 

عنوان                                                                                                  صفحه

 

1-1. مقدمه . . 2

 

1-2. بیان مساله . 3

 

1-3. اهمیت و ضرورت مساله . 7

 

1-4. اهداف تحقیق . . 8

 

1-4-1. هدف کلی . . 8

 

1-4-2. اهداف جزئی . 8

 

1- 5. فرضیه های تحقیق . . 9

 

1-6. محدودیت‌ها .  10

 

1-7. مفروضه‌های تحقیق 10

 

1-8 . تعریف اصطلاحات و متغیرها 11

 

 

 

فصل دوم- مبانی نظری و پیشینه‌ی تحقیق

 

عنوان                                                                                                  صفحه

 

2-1. مقدمه .  14

 

2-2. هموستازیس 14

 

2-2-1. پلاکت‌ها. 15

 

2-2-2. ساختار پلاکت‌ها. 17

 

2-2-3. مکانیسم انعقاد خون 19

 

2-2-4. مسیر خارجی انعقاد. 23

 

2-2-5. مسیر داخلی انعقاد. 24

 

2-2-6. فیبرینوژن. 25

 

2-3. ریتم‌های شبانه‌روزی (سیرکادین ریتم) 26

 

2-4. پیشینه تحقیق 28

 

2-4-1. تحقیقات مربوط به پاسخ به فعالیت ورزشی و تغییرات شبانه‌روزی تمام متغیرها. 28

 

2-4-2. تحقیقات مربوط به پاسخ به فعالیت ورزشی تمام متغیرها 28

 

2-4-3. تحقیقات مربوط به تغییرات ریتمیک در طول شبانه‌روز تمامی متغیرها. 35

 

2-5. جمع‌بندی 42

 

فصل سوم- مواد و روش‌های تحقیق

 

عنوان                                                                                                  صفحه

 

3-1. مقدمه   44

 

3-2. روش و طرح تحقیق 44

 

3-3.  جامعه آماری و تعداد نمونه‌ها 44

 

3-4.  متغیرهای تحقیق. 45

 

3-4-1.  متغیرهای مستقل. 45

 

3-4-2.  متغیرهای وابسته. 45

 

3-4-3. متغیرهای کنترل .45

 

3-5 . ابزار و وسایل اندازه‌گیری 45

 

3-6 . اندازه‎گیری ویژگی‎های ترکیب بدن 46

 

3-7 . روش محاسبه تغییرات حجم پلاسما. 47

 

3-8. میزان درک فشار (RPE)  48

 

3-9 . روش انجام تحقیق. 49

 

3-9-1. قرارداد فعالیت ورزشی. 49

 

3-9-2. شرایط و نحوه خون‌گیری 50

 

3-9-3. اندازه‌گیری متغیرهای مربوط به CBC               51

 

3-9-4. آزمایشات انعقادی52

 

3-10. روش‌های آماری52

 

فصل چهارم: یافته‌های تحقیق

 

عنوان                                                                                                  صفحه

 

4-1. مقدمه .  69

 

4-2. سیستم انعقادی. 69

 

4-2-1. فیبرینوژن. 69

 

4-2-1-1. داده‌های استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی در زمان‌های مختلف روز 69

 

4-2-2. زمان پروترومبین (PT).            72

 

4-2-2-1. داده‌های استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی در زمان‌های مختلف روز 72

 

4-2-3. زمان ترومبوپلاستین فعال‌ (aPTT) 74

 

4-2-3-1. داده‌های استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی در زمان‌های مختلف روز. 74

 

4-3. شاخص‌های پلاکتی.       75

 

4-3-1. تعداد پلاکت (Pct)            75

 

4-3-1-1. داده‌های استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی در زمان‌های مختلف روز. 75

 

4-3-2. متوسط حجم پلاکتی (MPV) 78

 

4-3-2-1. داده‌های استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی در زمان‌های مختلف روز. 78

 

4-3- 3. درصد پراکندگی حجم پلاکت (PDW). 80

 

4-3-3-1. داده‌های استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی در زمان‎های مختلف روز. 80

 

4-4. فشار خون. 81

 

4-4-1. فشار خون سیستولی. 81

 

4-4-1-1. داده‌های استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی در زمان‌های مختلف روز. 81

 

4-4-2. فشار خون دیاستولی 83

 

4-4-2-1. داده‌های استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی در زمان‌های مختلف روز83

 

4-5. تغییرات حجم پلاسما نسبت به یک جلسه فعالیت هوازی.84

 

فصل پنجم: خلاصه، بحث و نتیجه گیری

 

عنوان                                                                                                  صفحه

 

5-1. مقدمه . 87

 

5-2. تأثیر زمان روز بر سطوح استراحتی متغیرهای انعقادی 89

 

5-3. تأثیر زمان روز بر مقادیر متغیرهای انعقاد خون در پاسخ به یک جلسه فعالیت هوازی.90

 

5-4. تأثیر زمان روز بر سطوح استراحتی شاخص‌های پلاکتی93

 

5-5. تأثیر زمان روز بر مقادیر شاخص‌های پلاکتی در پاسخ به یک جلسه فعالیت هوازی.93

 

5-6. تأثیر زمان روز بر سطوح استراحتی فشار خون.97

 

5-7. تأثیر زمان روز بر مقادیر فشار خون در پاسخ به یک جلسه فعالیت هوازی98

 

5-8. پیشنهادات تحقیق. 98

 

5-8-1 . پیشنهادات کاربردی. 98

 

5-8-2 .پیشنهادات جهت انجام تحقیقات آینده 99

 

منابع و مآخذ .  101

 

پیوست‌ها109

 

چکیده لاتین. 111

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جدول‌ها و شکل‌ها

 

 

 

شکل 2-1. ساختار پلاکت های دیسکوئیدی.19

 

شکل 2-2. مسیرهای درونی و بیرونی سیستم انعقاد خون.22

 

جدول 2-1. فاکتورهای لخته کننده در خون20

 

جدول 2-2. خلاصه‌ی تحقیقات انجام شده در ارتباط با تقابل زمان روز و فعالیت ورزشی و شاخص‌های تحقیق.37

 

جدول 2-3. خلاصه‌ی تحقیقات انجام شده در ارتباط با زمان روز.37

 

جدول 2-4. خلاصه‌ی تحقیقات انجام شده در ارتباط با فعالیت ورزشی و شاخص‌های تحقیق.38

 

جدول 3-1. میانگین (±  انحراف معیار) مشخصات عمومی آزمودنی‌ها.45

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

 

نمودار 4-1. میانگین (± انحراف معیار) سطوح استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی فیبرینوژن در زمان‌های مختلف روز.70

 

نمودار 4-2. میانگین (± انحراف معیار) تغییرات فیبرینوژن در زمان‌های مختلف روز71

 

نمودار 4-3. میانگین (± انحراف معیار) پاسخ به فعالیت هوازی فیبرینوژن قبل و بعد از تصحیح داده‌ها در زمان‌های

 

مختلف روز71

 

نمودار 4-4. میانگین (± انحراف معیار) تغییرات فیبرینوژن بعد از تصحیح داده‌ها در زمان‌های مختلف روز72

 

نمودار 4- 5. میانگین (± انحراف معیار) سطوح استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی زمان پروترومبین در زمان‌های

 

مختلف روز.73

 

نمودار 4-6. میانگین (± انحراف معیار) تغییرات زمان پروترومبین ردر زمان‌های مختلف روز.74

 

نمودار 4-7. میانگین (± انحراف معیار) سطوح استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی زمان ترومبوپلاستین در زمان‌های مختلف روز.74

 

نمودار 4-8. میانگین (± انحراف معیار) تغییرات زمان ترومبوپلاستین در زمان‌های مختلف روز75

 

نمودار 4-9. میانگین (± انحراف معیار) سطوح استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی تعداد پلاکت در زمان‌های مختلف روز76

 

نمودار 4-10. میانگین (± انحراف معیار) تغییرات تعداد پلاکت در زمان‌های مختلف روز.77

 

نمودار 4-11. میانگین (± انحراف معیار) پاسخ به فعالیت هوازی تعداد پلاکت قبل و بعد از تصحیح داده‌ها در زمان‌های مختلف روز77

 

نمودار 4-12. میانگین (± انحراف معیار) تغییرات تعداد پلاکت بعد از تصحیح داده‌ها در زمان‌های مختلف روز.78

 

نمودار 4- 13. میانگین (± انحراف معیار) سطوح استراحتی و پاسخ به ورزش متوسط حجم پلاکتی در زمان‌های

 

مختلف روز.79

 

نمودار 4-14. میانگین (± انحراف معیار) تغییرات متوسط حجم پلاکتی در زمان‌های مختلف روز79

 

نمودار 4-15. میانگین (± انحراف معیار) سطوح استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی درصد پراکندگی حجم پلاکت در زمان‌های مختلف روز .80

 

نمودار 4-16. میانگین (± انحراف معیار) تغییرات درصد پراکندگی حجم پلاکت در زمان‌های مختلف روز81

 

نمودار 4-17. میانگین (± انحراف معیار) سطوح استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی فشار خون سیستولی در زمان‌های مختلف روز.82

 

نمودار 4-18. میانگین (± انحراف معیار) تغییرات فشار خون سیستولی در زمان‌های مختلف روز83

 

نمودار 4-19. میانگین (± انحراف معیار) سطوح استراحتی و پاسخ به فعالیت هوازی فشار خون دیاستولی در زمان‌های مختلف روز.84

 

نمودار 4-20. میانگین (± انحراف معیار) تغییرات فشار خون دیاستولی در زمان‌های مختلف روز.84

 

نمودار 4-21. میانگین (± انحراف معیار) درصد تغییرات حجم پلاسما در زمان‌های مختلف روز85

 

 

 

 

 

فهرست پیوست‌ها

 

پیوست شماره1 . فرم رضایت نامه. 110

 

پیوست شماره2 . پرسشنامه سلامتی111

 

 

 

 

 

 

 

فصل
اول 

 

 

 

Æ

 

 
مقدمه

 

و

 

طرح تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1. مقدمه

 

امروزه ورزش از روش‌های درمانی در دوره‎های توانبخشی، بازتوانی و بیماری و همچنین از روش‌های پیشگیری بیماری‌های قلبی- عروقی و تصلب شرائین به شمار می‌رود. عدم اجرای فعالیت‌های ورزشی هم اکنون عامل خطرزای مستقلی برای بیماری‌های قلب و عروق تشخیص داده می‌شود. شواهد نشان داده است که فعالیت بدنی منظم باعث افزایش طول عمر و کاهش احتمال مرگ بر اثر بیماری‌های قلبی- عروقی می‌شود (6).

 

دانشمندان علوم ورزشی و متخصصین آمادگی جسمانی یادآور شده‌اند که فعالیت بدنی منظم، بهترین دفاع در برابر خیلی از بیماری‌ها و ناهنجاری‌ها است. اهمیت فعالیت بدنی منظم در پیشگیری از بیماری‌ها و مرگ زودرس و برخوردار شدن از یک زندگی کاملاًًًً کیفی به اثبات رسیده است و در افراد فعال در مقایسه با همتایان غیرفعالشان، شیوع مرگ و میر ناشی از بیماری کرونری کمتر است (18). از طرفی مطالعات بیان کرده‎اند که فعالیت ورزشی شدید باعث تغییراتی در انعقاد خون، میزان و عملکرد پلاکت، فیبرینولیز و عملکرد اندوتلیال می‌شود  و باعث افزایش چسبندگی، تجمع پذیری، فعال سازی و عملکرد پلاکت‌ها شده و وضعیت ایجاد ترومبوز[1] را تحریک می‌کند (64). عملکرد غیر‌طبیعی، تجمع و فعال‌سازی پلاکت‌ها در آسیب‌شناسی هموستاز خون و تشکیل لخته‌ی غیرطبیعی شریانی، مسأله‌ای اساسی است (41). ارزیابی تجمع پلاکت یکی از فرآیندهای اولیه در ترومبوژنز می‌باشد. چسبندگی پلاکت‌ها که باعث آسیب دیواره رگ می‌شود یکی از رخدادهای اصلی بیماری ترومبوز می‌باشد. چسبندگی پلاکت از طریق ارتباط با فیبرینوژن رخ می‌دهد (23). مطالعات اپیدمیولوژیکی بیان می‌کنند که افزایش سطوح فیبرینوژن پلاسما همبستگی قوی با افزایش خطرات قلبی- عروقی دارد و به عنوان پارامتر اصلی در ارزیابی خطرات بالقوه انفارکتوس قلبی شدید و حمله قلبی استفاده می‌شود (53).

 

تغییرات اندازه و تعداد پلاکت‌ها با بیماری‌های کرونری شدید در ارتباط می‌باشد و متوسط حجم پلاکتی (                      MPV[2])به عنوان یکی از شاخص‌های فعالیت پلاکتی، در بیماری‌های کرونری شدید افزایش می‌یابد (95). مرگ ناگهانی با علل قلبی در طول و بعد از یک جلسه فعالیت سنگین رخ می‌دهد و تقریباً 6 تا 17 %  همه مرگ‌های ناگهانی با شدت و فشار فعالیت مرتبط می‌باشند (24).

 

کرونوبیولوژی علمی است که تغییرات وابسته به زمان و پاسخ متغیرهای فیزیولوژیکی به ورزش را بررسی می‌کند (23،26). چرخش کره زمین همه ارگانیسم‌ها را درمعرض شدت روشنایی و تاریکی قرار می‌دهد. هر دو بیماری‌های قلبی- عروقی و ترومبوآمبولیسم[3] رگی تحت تأثیر نوسانات شبانه‌روزی قرار می‌گیرند که ممکن است به طور دقیق در ارتباط با ساعت بیولوژیکی باشند. تحقیقات انجام گرفته در دهه 1980 بیان داشته‌اند که بیماری‌های قلبی- عروقی از یک ریتم شبانه‎روزی پیروی می‌کنند به طوری که تکرار بالاتری در هنگام صبح و موقع برخاستن از خواب دیده می‌شود (67). افزایش فعالیت سمپاتیک، کاهش عملکرد اندوتلیال و افزایش چسبندگی پلاکت می‌تواند اوج رویدادهای مغزی و قلبی در هنگام صبح را شرح داده اما پاسخ این فاکتورها به ورزش در زمانهای مختلف روز روشن نیست (27).

 

از آنجا که تقابل ریتم‌های روزانه و فعالیت هر دو بر همدیگر و بر بیماری‌ها اثر گذار می‌باشند، لذا تحقیق حاضر طراحی گردید تا تقابل ریتم‌های روزانه و فعالیت را در افراد مورد بررسی قرار دهد.

 

1-2. بیان مسئله