اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 11
فرضیه ­ها. 11
تعریف متغیرهای پژوهش. 12
نظریه تحلیل رفتار متقابل. 12
پرسشنامه روابط متقابل. 12
هنجاریابی. 12
نرم یا هنجار. 13
روایی. 13
پایایی. 13
فصل دوم
ادبیات و پیشینه پژوهش 14
مبانی نظری پژوهش. 15
نظریه تحلیل رفتار متقابل. 15
تحلیل رفتار متقابل چیست؟. 17
نظریات اساسی تحلیل رفتار متقابل. 18
الگوی روابط متقابل: والد- بالغ- کودک. 19
پیش­نویس زندگی. 20
گروه درمانی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل. 21
فرض­های اساسی از تحلیل رفتار متقابل. 25
منطق رویکرد گروهی تحلیل رفتار متقابل. 27
مفاهیم کلیدی- الگوی روابط متقابل. 28
تعریف روابط متقابل. 28
بازدارنده­ها و سوق دهنده­ها. 30
نیاز به نوازش­ها. 32
تصمیمات و بازتصمیم­ها. 35
بازی­ها و ضدبازی­ها. 36
بازی­های روانی چگونه آموخته می­شوند؟. 38
بازی­ها در نمایشنامه­ی زندگی. 39
وظایف و نقش­های رهبر گروه. 40
فرایندهای درمان 41
رویکرد بازتصمیمی گولدینگ در گروه. 42
مراحل گروه درمانی. 43
مرحله­ی شناسایی. 43
مرحله­ی میانی یا مرحله­ی کار گروهی. 44
مرحله­ی نهایی گروه. 48
ارزیابی از تحلیل رفتار متقابل در گروه. 49
چارچوب­ها و سابقه تحقیق. 51
فصل سوم
فرآیند پژوهش 57
مواد و روش پژوهش. 58
جامعه آماری. 59
نمونه­ها و روش نمونه گیری. 59
حجم نمونه. 59
روش نمونه گیری. 60
ابزار پژوهش. 60
روش جمع­آوری اطلاعات 61
روش­های تجزیه و تحلیل داده­های پژوهش. 61
فصل چهارم
یافته­ های پژوهش 62
تجزیه و تحلیل و بیان نتایج حاصله از تحقیق و توصیف داده­ ها. 63
تحلیل عاملی اکتشافی. 63
مرحله اول 63
تحلیل عامل اکتشافی. 79
مرحله آخر (مرحله بیست و سوم). 79
بررسی ضریب پایایی آزمون با آلفای کرونباخ. 87
هنجاریابی. 91
فصل پنجم
نتیجه­گیری 96
خلاصه فصول 97
بحث و تفسیر و نتیجه­گیری. 97
بیان محدودیت­ها و مشکلات 103
پیشنهادها و جمع­بندی. 103
منابع
منابع فارسی. 105
منابع انگلیسی. 108
پیوست
پرسشنامه سنجش روابط متقابل (ترجمه شده). 112
پرسشنامه سنجش روابط متقابل (هنجاریابی شده). 115
امتیازها و پروفایل. 116
دستورالعمل. 116
پروفایل پرسشنامه تحلیل رفتار متقابل. 117
تفسیر پروفایل. 117
Abstract. 120
چکیده
هدف: این پژوهش با هدف هنجاریابی مقیاس سنجش روابط متقابل پرسنل شرکت ایران خودرو انجام شد. و کلیه پرسنل شرکت ایران­خودرو شاغل در سال 1393 جامعه آماری آن را تشکیل دادند. روش: روش پژوهش مذکور از نوع توصیفی، همبستگی با هدف توسعه­ای- روان­سنجی می­باشد در این پژوهش از پرسشنامه تحلیل رفتار متقابل هیر استفاده شده است و پرسشنامه­ها با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی منظم و به تعداد 500 نفر از پرسنل تکمیل و تجزیه و تحلیل بر روی آنها انجام شد. یافته­ها: ضریب پایایی و همسانی درونی مقیاس با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ  673/0 به دست آمد. برای بررسی روایی مقیاس سنجش روابط متقابل از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. تعداد 8 عامل با ارزش ویژه بیشتر از یک 198/56% از واریانس کل را تبیین می­ کنند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که مقیاس سنجش روابط متقابل با 21 سوال قادر است 8 عامل کودک مطیع و سازگار، بالغ عملگرا، والد کنترل­گر و مستبد، والد حمایتگر،  والد احساسی، والد عملگرا، بالغ اخلاقی، بالغ دانشمند را اندازه گیری نماید. بحث و نتیجه­گیری: این مقیاس می ­تواند برای سنجش روابط متقابل، بر اساس نظریه تحلیل رفتار متقابل به کار گرفته شود. و به طور کلی می ­تواند جهت اندازه ­گیری روابط متقابل و یا تغییرات آن در زمان درمان و یا در آموزش و یادگیری استفاده گردد.
واژه­های کلیدی: پرسشنامه، هنجاریابی، نظریه تحلیل رفتار متقابل، حالات نفسانی
مقدمه 
افراد برای رشد و توسعه به محرک­ها و انگیزه­های فیزیکی، اجتماعی و عقلانی نیازمند هستند. یکی از این نیازها، نیاز به تحریک­های جسمی و عاطفی است. برن، این حالت را نیاز به محرک[1] نامید. در یک تحقیق معتبر و شناخته شده رنه اسپتیز[2] (1945) به مشاهده کودکان پرورشگاهی پرداخت. آنها تغذیه­ی خوبی داشتند، از نظر بهداشت و درجه حرارت کاملاً در وضعیت مطلوبی قرار داشتند، با این حال آنها از کودکانی که با پدر یا مادر و یا مراقبین خود زندگی می­کردند بیشتر در معرض اختلالات بدنی و روانی قرار می­گرفتند. اسپتیز به این نتیجه رسیده بود که آنچه این کودکان نداشتند محرک بود. و اسپیتز آن را محرومیت عاطفی[3] ­نامید، انتخاب کلمه نوازش توسط برن به نیاز اولیه برای لمس شدن مربوط می­شود. اینکه ما به عنوان افراد بزرگسال هنوز در پی تماس جسمانی هستیم ولی یاد می­گیریم که شکل­های دیگر درک حضور دیگری را جانشین لمس کنیم. یک تبسم، یک تعریف، و یک تمجید یا حتی اخم و ترشرویی نشان می­دهد که حضور ما درک شده است. (جونز و استوارت، 1382)مقدمه
یک نوازش عبارتست از هر فعالیتی در جهت بازشناسی یا نمایش مرحله­ای از انگیزه­ها می­باشد. نوازش­های روانی «کلامی و غیرکلامی[4]» برای احساس ارزش مهم و ضروری است. نوازش­ها دارای حالات مختلفی از جمله: کلامی و غیرکلامی، شرطی و غیرشرطی، محبت، گرمی یا قدردانی کلامی با همراه با نگاه، لبخند، تماس و یا حتی حالت­های صورت هستند که همگی برای سلامت روان مفید می­باشد. (کوری، 2013)
با توجه بر این موضوع که اساساً همه علوم از مفاهیم یا سازه­هایی نظری و ارتباط بین این مفاهیم تشکیل می­شوند ولی تا هنگامیکه مفاهیم نظری قابل اندازه ­گیری و کمی شدن نباشند، یافتن قوانین و روابط علمی به منظور پیش ­بینی پدیده ­ها ممکن نیست. (آناستازی، 1386) چون موضوع مطالعه در علوم تربیتی و رفتاری انسان است، اندازه گیری و بدنبال آن تصمیم ­گیری در این حیطه فوق­العاده حساس است. و این امر نیز بدیهی است که چیزی تا مورد اندازه ­گیری قرار نگیرد نمی­تواند بطور علمی مورد مطالعه قرار گیرد. (ثرنداک، 1369) روش اندازه ­گیری، پایه و اساس مطالعات علمی است و وسایل مورد نیاز را برای آزمون فرضیه ­های علمی می­سازد و به همین دلیل است که توجه به کاربردهای پژوهشی روش­های اندازه ­گیری به ویژه در علوم رفتاری روزافزون است. (هومن، 1368)
بنابراین ما در این پژوهش بر آنیم تا مقیاس سنجش روابط متقابل هیر را جهت اندازه ­گیری روابط متقابل ترجمه نماییم و روایی، اعتبار و هنجاریابی آزمون مذکور را تهیه نماییم.
بیان مسئله
نظریه تحلیل رفتار متقابل توسط دکتر اریک برن[5] بنیان گردید او در دهه 1950 با بیان مقالات مختلف اساس نظریه خود را مشخص نمود و در سال 1958 مقاله مشهور و تاثیرگذار خود را با عنوان «تحلیل رفتار متقابل: روشی بدیع و کارا برای گروه درمانی» منتشر نمود و این مقاله سرآغازی برای شناساندن نظریه­ای جدید با عنوان «تحلیل رفتار متقابل» یا به انحصار TA[6]، شد. اساس اولیه نظریه تحلیل رفتار متقابل بر پایه روابط شخصیتی ارائه گردید. او برای سهولت و همه فهم شدن این روابط به ابتکار عمل جالبی دست زد و از نامهای ملموسی چون کودک، والد و بالغ استفاده نمود. (استوارت و جونز، 1382)

«کودک[7]» هر شخصی روزگاری از امروزش جوان­تر بوده است، پس در مغز خود آثار ثبت شده­ای از سال­های اولیه­ی زندگی­اش دارد که این آثار در شرایط و موقعیت­های معین فعال می­شود «کارکرد روانی قدیمی[8]». به زبان ساده «هرکس در درون خود پسر بچه یا دختر بچه کوچکی دارد.» (برن، 1966) «کودک» درون همان بخش از وجود ماست که دوست دارد کودکی کند؛ درست مثل یک بچه سرزنده و با هیجان باشد. خلاقیت، شور و شوق، احساسات تند و تیز، قهر و آشتی، ترس، وحشت، عشق و تنفر همه و همه از کـودک درون ما نشـأت می­گیرد. او برای توضیح بیشتر دو نوع کودک درون را تعریف می­ کند یکی کودک‌سازگار و کودک طبیعی.، کودک سازگار همان بخش از شخصیت ماست که قوانین و باید و نباید­های جامعه را می­پذیرد و مثل یک بچه خوب هرچه والدنیش می­گویند گوش می­ کند اما برعکس این کودک ناسازگار است که مرتب بچگی می­ کند و البته در مواردی برای ما دردسر ایجاد می­ کند اما همین کودک ناسازگار است که منجر به شور زندگی و خـلاقیت و ابتـکار می­شود. وگرنه از کودک سازگار کاری جز بله قربان گویی بر نمی­آید. به همین دلیل اریک برن اغلب بیمارانش را تشویق می­کرد به کودک ناسازگار خود بیشتر بها بدهند و نگران بچگی­های او نباشند. (استوارت و جونز، 1382) در وجود «کودک» درک و خلاقیت و سائق­های فی­البداهه و لذت نهفته است. (برن، 1982)
 

«بالغ[9]» هر فرد «اعم از بچه­ها، بیماران عقب­افتاده­ی ذهنی یا اشخاص که به اسکیزوفرنی مبتلا هستند» می ­تواند اطلاعات ذهنی­اش را در مغزش مرتب کند، به شرط آنکه «حالت من[10]» مناسب او به کار بیفتد «کارکرد روانی جدید[11]». به زبان ساده «هرکس یک «بالغ» در درونش دارد.» (برن، 1966) «بالغ» بخش عاقل شخصیت ماست؛ بخشی که تصمیم‌های منطقی می‌گیرد، اطلاعات را پردازش می‌کند، با دیگران رابطه محترمانه برقرار می‌کند و کلاً واقع گراست.
 

«والد[12]» هر فرد پدر و مادری «یا جانشین آنها را» داشته است و در درون خـود دارای مجموعه ­ای از «حالات من» آن پدر و مادر «همان­طور که آنها را می­دید»، و این «حالات من» پدری و یا مادری ممکن است در شرایط معینی فعال شود «کارکرد روانی برونی[13]». به زبان ساده «هر کسی پدر و مادرش را در درون خود دارد.» (برن، 1966) «والد» درون که منفور­ترین بخش شخصیت ما را از نظر اریک برن تشکیل می­دهد همان باید و نباید­های بدون منطق و دلیل ماست. همان دستور­العمل­های بی­چون و چرایی که سالهاست برای خود ساخته­ایم و حتی اطرافیانمان را هم با آن اسیر کرده­ایم. اما اریک برن والد را نیز دو نوع می­داند اولی والدی سخت گیر