مهم­ترین اهداف عمران و توسعه روستاها در برنامه دوم عبارتند از (سازمان برنامه و بودجه، ۱۳۷۸):
- توسعه یکپارچه فضاهای دارای ظرفیت بالقوه رشد و توسعه روستایی؛
- ساماندهی جمعیت نقاط کوچک و پراکنده روستایی در مراکز جمعیتی با امکانات توسعه؛
- اصلاح ساختار کالبدی سکونتگاه­های روستایی؛
- تنوع بخشی به فعالیت­های تولیدی؛
- ایجاد شرایط لازم جهت واگذاری امور روستاها به نهادهای مدیریتی و مردمی؛
- ارتقای مهارت فنی و افزایش بهره­وری روستاییان.
از اهداف برنامه سوم (۱۳۷۹ – ۱۳۸۳) که گروه ­های آسیب­پذیر به ویژه روستایی را در بر می‌گیرد، تلاش برای حفظ قدرت خرید گروه ­های کم درآمد، فراهم آوردن زمینه ­های اشتغال و تشویق سرمایه‌گذاری و کارآفرینی، اهتمام به توسعه و عمران روستاها و توجه ویژه به معیشت روستاییان، تأمین امنیت غذایی و خودکفایی در کالاهای اساسی با افزایش تولید داخلی به­ ویژه کشاورزی، گسترش و عمق بخشیدن به روحیه تعاون و مشارکت عمومی و رفع محرومیت­ها به خصوص در مناطق روستایی کشور است (سازمان مدیریت و برنامه­ ریزی، ۱۳۸۱).

بررسی برنامه ­های توسعه روستایی بعد از انقلاب در دوره ۱۱ ساله، از اول انقلاب تا پایان جنگ تحمیلی و از دوره بعد از جنگ تاکنون نشان دهنده ویژگی­های زیر است (عجمی، ۱۳۷۹):
۱- بررسی­ها نشان می­دهدکه سیاست­های توسعه روستایی در بعد از انقلاب، قبل از همه واکنشی بود نسبت به سیاست­ها و پیامدهای نه چندان توسعه­ای قبل از انقلاب؛
۲- دوره اول (۱۱ ساله) دوره بدون برنامه­ای بود که هیچ راهبرد مشخصی چه در سطح ملی و چه در سطح روستایی درآن ارائه نشد و غالباً اقدامات در قالب رویکرد اجتماعی و نیازهای اساسی صورت گرفت. در این دوره دولت به سازماندهی مجدد مدیریت سنتی کشاورزی و ایجاد نهادهای انقلابی در اجرای برنامه ­های زیربنایی و… به منظور حل سریع معضل توسعه­نیافتگی روستایی و کشاورزی اقدام کرد. اما این اقدامات در زمینه تولیدکشاورزی، اشتغال روستایی و افزایش سطح زندگی روستائیان موفقیت چندانی به­دست نیاورد.
۳- در دوره دوم که همراه با تدوین برنامه پنج ساله اقتصادی و اجتماعی از سال ۱۳۶۸ مشخص می‌شود. غالباً رشد اقتصادی و بعدها توسعه صنعتی در چارچوب برنامه ­های تعدیل ساختاری دنبال می‌شد. در برنامه اول و دوم محور توسعه بخش کشاورزی تعیین و در برنامه سوم بدان تأکید شد و بخش قابل توجهی از اهداف که در برنامه دوم تحقق نیافته بود در اهداف برنامه سوم گنجانده شد. ارزیابی­ها حاکی از آن است که علی­رغم محوریت کشاورزی، تخصیص اعتبارات و سرمایه ­گذاری­ها، این بخش در مقایسه با سایر بخش­ها نوسانات زیادی تجربه کرد (قلی­نیا، ۱۳۷۵).
به­ طور کلی سیاست توسعه­ روستایی به­ ویژه کشاورزی بعد از انقلاب در افزایش تولید محصول در مقایسه با قبل از انقلاب موفق بود، اما این افزایش با تقاضای جمعیت رو به رشد مطابقت نکرد. رشد محصول بیشتر یا حرکت­های مردمی در قالب جهاد سازندگی و امثال آن صورت گرفت که از یک برنامه منسجم و پایدار توسعه­ای تبعیت نکرد. بعلاوه علی­رغم فعالیت­های عمرانی و زیربنایی قابل توجه در روستاها، در ماهیت، این برنامه­ ها به ندرت در کاهش فاصله طبقاتی بین گروه­ ها و قشرها، افزایش درآمد، کاهش فقر و تنزل شکاف بین شهر و روستا مؤثر بودند (شکوری، ۱۳۸۴).
۲-۶- راهبردهای توسعه روستایی
راهبردهای متنوعی در مورد توسعه روستایی مطرح شده است. بسیاری از کشورهای در حال توسعه که عموماً در استمعار غرب بوده ­اند، پس از کسب استقلال سیاسی تلاش کردند که از راهبرد توسعه برون­زا در قالب دیدگاه نوسازی برای سیاست­های توسعه خود استفاده کنند. این کشورها در زمینه توسعه روستایی الگوهای تکنوکراتیک و اصلاح­طلبانه را تجربه کردند. نقطه مقابل این راهبرد، راهبردی است که معتقد به ایجاد تغییرات بنیادی در ساختارهای جوامع روستایی است. در قالب این رویکرد بدون تحول بنیادی در ساختارهای اجتماعی، اقتصادی، جوامع روستایی که بی­ارتباط با تحول ساختاری از نوع انقلاب در کل جامع نبوده و نابودی فقر و تنگ­دستی و رسیدن به توسعه واقعی امکان‌پذیر نیست (ازکیا و غفاری، ۱۳۸۶). لی و چئودوری^[۳۷] راهبردهای مربوط به توسعه روستایی را در چهار گروه تکنوکراتیک^[۳۸]، اصلاح گرایانه، رادیکال و مبتنی بر بازار آزاد طبقه ­بندی کرده ­اند. آنها بر مبنای اهداف اصلی، بهره­برداران و نظام بهره ­برداری مسلط ویژگی­های هر یک از راهبردهای با مثال‌های مربوطه در قالب جدول ۲-۱ طبقه ­بندی کرده ­اند.
جدول۲ – ۱- راهبردهای توسعه روستایی

مطابق نظریه شناختی- اجتماعی، رشد خودتنظیمی به عوامل شخصی، محیطی و رفتاری که بطور جداگانه اما در ارتباط با یکدیگر عمل می کنند، وابسته است (باندورا، ۱۹۸۶ به نقل از ویپ، ۲۰۰۴). بر اساس این دیدگاه فرض می شود که یادگیری خود تنظیم در یک تعامل سه جانبه یعنی شخص، محیط و رفتار شکل می گیرد. براساس این رویکرد، خودتنظیمی صرفاً تحت تأثیر عوامل شخصی ایجاد نمی شود. بلکه از محیط و رفتار نیز متأثر است. تاثیر این سه عامل یکسان نیست بلکه ممکن است هر یک از سه عامل بسته به موقعیت و یا شرایط خاص بر جریان تعامل اثر بیشتری گذاشته و نتایج حاصل را تحت تأثیر قرار دهد. وجود این یادگیری خود تنظیم زمانی به وجود می آید که فرد بتواند فرآیندهای شخصی را برای تنظیم راهبردهای رفتاری و محیط یادگیری به کار گیرد (زیمرمن، ۱۹۸۹ و ۱۹۹۰، به نقل از غلامی، ۱۳۸۳).

براساس این رویکرد تعیین کننده های خود تنظیمی در یادگیری به سه دسته، تقسیم می شوند: شخصی، رفتاری و محیطی
شکل۲-۲: تعیین کننده های خودتنظیمی در یادگیری
نظریه شناختی- اجتماعی چهار خرده فرایند را در خود تنظیمی معرفی می کند: هدف گزینی، خود-مشاهده گری، خود قضاوتی و خود واکنشی (باندورا، ۱۹۸۶ و شانگ، ۱۹۸۹ به نقل از چالروت^[۵۵]، ۲۰۰۴). هدف گزینی برای خودگردانی ضروری است. فرآیندهای خود تنظیمی شامل فعالیتهای شناختی هدف- محور هستند که دانشجویان را تحریک و تقویت می کنند و تغییر می دهند .
سه خرده فرایند دیگر خودتنظیمی (خود مشاهده گری، خود قضاوتی و خود واکنشی) جداگانه عمل نمی کنند، بلکه در خدمت اهداف تحت پیگیری متقابلاً با یکدیگر تعامل می کنند (باندورا، ۱۹۸۶ به نقل چالروت، ۲۰۰۴). خود مشاهده گری به دانش آموز فرصت می دهد تا دریابد که آیا اهداف، به دست آمده اند یا خیر؛ و چه چیزی تاکنون انجام شده است. خود قضاوتی به عنوان یک نقطه ی ارجاع برای این که پیشرفت به سمت اهداف ادامه یابد یا نه، عمل می کند. خود- واکنشی همچنین
نقش مهمی در فرایند خود تنظیمی ایفا می کند (چالروت، ۲۰۰۴).
جدول۲-۱: تعیین کننده های خودگردانی (خودتنظیمی) در یادگیری (زیمرمن، ۱۹۹۰ به نقل از طلایی، ۷۹)

زیمرمن (۱۹۹۸ و ۲۰۰۱ به نقل از ویپ، ۲۰۰۴)، یک چرخه سه مرحله ای از خود تنظیمی را توصیف کرد که شامل الف) دوراندیشی (آینده نگری)، ب) عملکرد، ج) خود واکنشی است. در هر یک از این مراحل، یادگیرنده خود گردان راهبردهای شناختی را با باورهای انگیزشی کلیدی که به نوبه ی خود میتوانند از عوامل محیطی و اجتماعی تأثیر بپذیرد شد، ترکیب می کند. مثلاً در مرحله دوراندیشی یادگیرنده خود گردان موفق، راهبردهای هدف گزینی و برنامه ریزی را با باورهای خودکارآمدی نیرومند برای گزینش اهداف واقع بینانه و تحقق یافتنی، ترکیب می کند. دست یابی به این اهداف میزان خودکارآمدی و رضایت برای تلاش جهت اهداف بلندتر را ارتقا می دهد.
در مرحله عملکرد، یادگیرندگان، راهبردهای خود کنترلی (مانند تمرکز توجه، خود آموزشی) و راهبردهای خود- مشاهده گری (مانند خود نظارتی و یا یادداشت برداری) مختلفی را همراه با راهبردهای شناختی سنتی (تکرار، مرور کردن) به کار می برند.
در مرحله خود واکنشی یادگیرندگان راهبردهای خود ارزیابی را برای قضاوت درباره ی عملکرد بکار می برند. این قضاوتها به میزان زیادی به علت نتایج وابسته اند، مانند این که آیا عملکرد ضعیف ناشی از توانایی محدود است یا ناشی از تلاش ناکافی. چنین قضاوتهایی به نوبه خود بر دور اندیشی و عملکرد آینده تأثیر می گذارد (ویپ، ۲۰۰۴).
محققان شناختی- اجتماعی رشد خودگردانی را در چهار سطح توصیف کرده اند: سطح مشاهده، سطح تقلید، سطح خود کنترلی و سطح خود گردانی. بنابراین از دیدگاه شناختی- اجتماعی، فراگیری و ارتقای سطح مهارت یا راهبرد یاد گیرنده از منابع اجتماعی آغاز و در پی آن به منابع شخصی در یک سری از سطوح منتقل می شود (زیمرمن، ۲۰۰۱، به نقل از طلوع تکمیلی ترابی، ۱۳۸۳).
۲-۳- پیشینه نظری دست برتری
از همان آغاز شکل گیری تمدن، انسانها در به کارگیری ابزار از یک دست بیشتر از دست دیگر استفاده کرده اند و بنا به دلایل خاصی، دست راست در اغلب انسان ها دست مسلط بوده است. بعد از سال ها مطالعه بر روی عدم تقارن مغز، روان شناسان به کارکرد متفاوت نیمکره مغز پی برده اند. ساختار متفاوت مغز در افراد منجر به پردازش های هیجانی متفاوت و در نتیجه ی الگوی شخصیتی متفاوت می شود. ضایعه های نیمکره های راست و چپ تأثیرات متفاوتی به رفتار هیجانی دارند و تأثیر قابل توجهی بر عملکرد افراد می گذارد.(به نقل از علی پور ، صادقی، و همکاران، ۱۳۹۱).
بدن انسان دارای اندام های زوج بسیاری است که از نظر ساختمانی و عملکرد قرینه یکدیگرند ، اما در این میان دست برتری انسان به معنی برتری یک دست در اعمال خاص حرکتی یک استثناء است. اکثریت انسان ها به جای مهارت مساوی در دو دست در یک دست برتری بارز نشان می دهند و حال اینکه برتری در یک طرف، بارز است و در اکثر افراد در طرف راست می باشد. پدیده برتری مهارت یک دست ، خاص انسان و گونه های بالاتر است .تقریباً بین ۶ تا ۱۷ درصد افراد جامعه را افراد چپ برتر،۳ تا ۱۷ را دو سوتوان و بین ۶۶ تا ۸۹ درصد را فراد راست برتر تشکیل می دهند. چپ برتری و به عبارت دقیق تــر راست برتری در ۵ الی ۱۵ درصــد جامعه و با ارجحیت بیشتری در مردان دیده می شود.(حکیمی،خداپناهی،حیدری،۱۳۸۹).
منطقه وسیعی از کورتکس آدمی به بازنمایی اعمال دست ها برای اهمیت مهارت دستی در دوره تکامل اختصاص یافته است واز دو دست به ندرت برای تسهیلات یکسان استفاده می شود(بیتون،۲۰۰۳). با وجود آنکه راست دستی تمایل غالب همه جوامع مورد مطالعه است.(هریس، ۱۹۸۳، ۱۹۹۰؛ پیترز،۱۹۹۵)، بخشی از جمعیت این جوامع همیشه دارای ترجیح دست چپ بوده اند. تنوع این نسبت در نواحی مختلف دنیا می تواند ناشی از عوامل فرهنگی و یا عوامل زیست شناختی (برایدن و همکاران، ۱۹۹۷) باشد. دست برتری مطلق نیست و در سه طبقه مجزای زیست شناختی، چپ دستی و دو سو توانی قرار می گیرد (بیتون، ۲۰۰۳). توزیع دست برتری از ۲۵۰ سال قبل از میلاد تاکنون تغییری نکرده است و با یافته های کنونی مشابهت دارد. به طوری که در بیشتر مطالعات ۹۰% از انسان ها راست دست و ۱۰% ار آنها چپ دست هستتند (ون استرین، ۲۰۰۰)، همچنین شیوع چپ دستی در مردان نسبت به زنان بیشتر بوده و به صورت نسبت ۵ به ۴ است(گیلیبرت و ویسوکی، ۱۹۹۲). .اگله (۱۸۷۱) هم معتقد است که زنان نسبت به مردان کمتر چپ هستند که این امر در جوامع غربی مدرن و در جوامع که دارای فراوانی کمتری از چپ دستی هستند، مصداق دارد(آنت،۱۹۸۵؛ پوراک و کورن، ۱۹۸۱؛ گیلبرت و ویسوکی، ۱۹۹۲). شیوع چپ دستی برای تکالیف دودستی در آمریکای شمالی و اروپای غربی (حدود ۱۰%) نسبت به آفریقا و کشوری های مشرق زمین (آسیایی) (حدود۵% یا کمتر) بیشتر است و برای آن تبیین های فرهنگی – محیطی و ژنتیکی پیشنهاد شده است (سینگ، مانچاری و دلاتولای، ۲۰۰۱). در مطالعه سینگ، مانجاری و دلاتالوس(۲۰۰) مشخص شد که شیوع چپ دستی ۲/۳% است.
حقایق متعددی از تاثیر عوامل فرهنگی روی فراوانی چپ دستی حمایت می کنند. درصد کمتر استفاده از دست چپ برای نوشتن در کشورهای غربی در نیمه اول قرن بیستم در مقایسه با نیمه دوم قرن بیستم به علت آنکه برای تحصیلات، سهل گیری بیشتری در نظر گرفته شده بود (بئوکلار و کروننبرگ، ۱۹۸۶؛ دلاتولاس، دی اگوستینی، ژالون و پنست، ۱۹۸۸) و مواردی که در آنها فشارهای فرهنگی مانع چپ دستی و استفاده از دست چپ برای فعالیت های مرتبط با غذا خوردن استفاده می شوند به عنوان مثال، در بسیاری از کشورهای آسیایی و کشورهای مسلمان به دست چپ به عنوان یک عضو ناپاک نگاه می شود و از آن برای غذا خوردن استفاده نمی شود، بنابراین فراوانی چپ دستی در این کشورها ۵% و حتی کمتر است (دی اگوستینی، خامیس، آهویی و دلاتولاسف ۱۹۹۷). البته واضح است که افراد چپ دست در یک دنیای راست دست زندگی می کنند، به طوری که قیچی، لب تاپ، ماشین های چرخ خیاطی و بسیاری از ابزارهای دیگر زندگی آنها، کاملاً برای راست دست ها طراحی شده است ( علی پور، آگاه هریس،۱۳۹۱).
ارتباط بین دست برتری و توانایی های شناختی از زمان طولانی مورد علاقه محققان بوده و یکی از موضوع های بحث انگیز می باشد.با وجود اینکه تعریفی با توافق جهانی برای دست برتری (چپ دستی و راست دستی) وجود ندارد، با این حال در اغلب ، دست برتری، ترجیح فطری یا زیست شناختی برای استفاده از یک دست بیشتر از دست دیگر در انجام تکالیف و وظایف خاص در نظر گرفته شده و با غالب بودن یکی از نیمکره ها در انجام آن تکالیف در ارتباط است (رایس^[۵۶]، ۱۹۹۸)، و غالب بودن نیمکـــره ها برنامه زیســت شناختی از پیش تعیین شده و تغییر ناپذیر می باشد (کاردول^[۵۷]، ۲۰۰۳).
البته در تبیین دست برتری نظــریه های مختلفی وجود دارد، از نظــریه های ژنتیــکی دست برتری می توان به نظریه آنت ۱۹۸۵، ۲۰۰۲ و مکماوس^[۵۸]، ۱۹۸۱ اشاره کرد، نظریه پردازان دیگر از جمله باکان^[۵۹] (۱۹۷۱) و کورن^[۶۰] (۱۹۹۵) راست دستی را ویژگی جهان شمول و چند ژنی دانسته و چپ دستی را نتیجه عوامل خطرساز حاملگی (سن مادر، استرسورهای مختلف) و تــــولد (نارس، با تأخیر و سخت، وزن کم) می دانند (بیلی^[۶۱] و مککیور^[۶۲]، ۲۰۰۴)( به نقل از علی پور،صالح میر حسینی ۱۳۹۰).
سه رویکرد متفاوت و حتی متضاد وجود دارد که در غالب آنها تلاش می شود تا ارتباط دست برتری با توانایی های ذهنی توجیه شود: رویکرد اول معتقد است که با توجه به اقلیت بودن چپ دستان، چپ دستی به علت نوعی انحراف در رشد و یا آسیب مغزی ایجاد می شود. (بیکن، دیب ورید^[۶۳]، ۱۹۷۳) برای مثال روشن شده است که میزان چپ دستی در افراد عقب مانده ذهنی (پایپ^[۶۴]، ۱۹۹۰) و مبتلایان به صرع (هریس و کارلسون، ۱۹۸۸) دو برابر جمعیت عادی است. همانطور که گشویند و گالابورد^[۶۵] (۱۹۸۵) پیش بینی کرده اند، میزان اختلالات یادگیری، اختلالات دستگاه ایمنی، بیماری ها و نابهنجاری ها جسمی و مشکلات حین تولد در چپ دستان بیشتر از راست دستان است (مک مانوس و بریدن^[۶۶]، ۱۹۹۳).
در رویکرد دوم اعتقاد بر این است که به علت استفاده از ظرفیت های نیمکره راست، چپ دستان توانایی های ذهنی برجسته تری نسبت به راست دستان دارند. در این راستا تان^[۶۷] (۱۹۸۹) نشان داده است که چپ دستان متوسط توانایی های ذهنی غیرکلامی بهتری نسبت به راست دست ها دارند. هیکز و دالک (۱۹۸۰) نیز گزارش کرده اند که دانشجویان تیزهوش مدارس ابتدایی که هوشبهری بالاتر از ۱۳۲ دارند، کمتر از جمعیت عادی راست دست هستند. همچنین ، اعتقاد بر این است که چپ دستان هنرمندتر از راست دستان هستند، لئونارد و داوینچی یکی از این موارد است. در واقع افراد غیر راست دست در میان هنرمندان و معماران بیشترند (آنت، ۱۹۸۵) برخی مطالعات نیز نشان داده اند که چپ دستی با استعداد هنری بالا به ویژه نقاشی وموسیقی ارتباط دارد (آگلیتون، کنتریج و گود^[۶۸]، ۱۹۹۴).
در کودکانی که استعداد ریاضی بالایی داشته اند، نیز میزان چپ دستی دو برابر جمعیت عادی بوده است. (بن باو^[۶۹]، ۱۹۸۶) کیلشا و آنت (۱۹۸۳) نیز گزارش کرده اند که ۲۰ درصد تنیس بازان حرفه ای در دو جنس چپ دست هستند.
در سومین رویکرد که احتمالاً بهتر از دو نظریه دیگر می تواند نتایج پژوهش های متناقض را توجیه کند، اعتقاد بر این است که جانبی شدن صرفنظر از جهت آن (چپ دستی یا راست دستی) با پیشرفت ذهنی ارتباط دارد؛ یعنی افراد کاملاً چپ دست و کاملاً راست دست توانایی های برجسته ای نسبت به دیگران دارند. به عبارت دیگر جانبی نشدن انحراف رشدی محسوب می شود. (علی پور ، کلانتریان ، ۱۳۹۱).

فراوانی

۴۲.۹

۳۰

۹۵.۷

۶۷

ندارد

۵۷.۱

۴۰

۴.۳

۳

دارد

۱۰۰

۷۰

۱۰۰

۷۰

جمع

نتایج جدول (۲-۵) حاکی از آن است که بیش از نیمی از مجرمین در میان نمونه­های انتخابی دارای سابقه ارتکاب انواع جرایم در گذشته هستند و با توجه به اینکه مجرمین مبتلا به اختلالات شخصیت دارای بیشترین آمار ارتکاب جرم (۳۱.۴%) در این پژوهش می­باشند اینطور می­توان استنباط نمود که اعمال این مجرمین همواره بدون برنامه ریزی قبلی و به صورت پیش بینی نشده ارتکاب یافته است.
گفتار دوم : رابطه اختلال سایکوز ناشی از مواد یا ضربه با جرایم ارتکابی
امروزه مسئله مصرف مواد و الکل یکی از مشکلات اساسی جوامع محسوب می­ شود­ و در حال حاضر بیش از سرطان و ایدز باعث دل­مشغولی متخصصان بهداشت جهانی شده است (دادستان، ۱۳۸۲، ص ۱۹۵). طبق نتایج حاصله از نمونه انتخابی در این پژوهش، اختلال سایکوز ناشی از مواد و ضربه در رتبه دوم اختلالات جرم­زا با درصد فراوانی ۲۲ قرار دارد و پس از اختلالات شخصیتی، جرم­زا­ترین اختلال روانی محسوب می­ شود.
همانطور که در جدول متقاطع بیان شد مجرمین مبتلا به اختلالات ناشی از مواد و الکل مرتکب جرایمی همچون قتل با درصد فراوانی ۱۰، سرقت ۵.۷%، قتل ۲.۹%، جرایم مرتبط با مواد و الکل ۱.۴%، جرایم مالی ۱.۴%، توهین ۱.۴% شده ­اند. همانطور که در پژوهش­های متعدد دیگر نیز رابطه میان ارتکاب رفتارهای غیرقانونی و خشونت­آمیز با مصرف مواد به اثبات رسیده است و بیان می­ کند که تقریبآ نیمی از افرادی که به علت جرایم وخیم مانند قتل، سرقت مسلحانه و … دستگیر می­شوند به هنگام دستگیری از مواد استفاده کرده ­اند و همچنین ۴۰ تا ۵۰ درصد از کسانی که به علت ارتکاب انواع جرایم در زندان به سر می­برند به هنگام ارتکاب جرم تحت تآثیر مصرف مواد و الکل بوده ­اند (همان، ۱۳۸۲، ص ۱۹۴) و همچنین طبق تحقیقاتی که توسط دکتر گلدستین انجام شده و سازمان ملل متحد آن را در سال ۱۹۹۷ منتشر کرده اشخاصی که مواد مخدر مصرف می­ کنند هوشیاری و عقل خود را از دست داده و مرتکب انواع جرایم و خصوصآ جرایم خشونت آمیز می­شوند (زراعت، ۱۳۸۶، ص ۲۲)، در نتیجه ارتکاب انواع جرایم مرتبط با اختلال در نظم و قتل در این بیماران دور از انتظار نخواهد بود.
همچنین به سبب اینکه سایکوز ناشی از مواد یا سوء­مصرف مواد به عنوان یکی از عوامل تسهیل کننده جرم محسوب می­ شود و با توجه به نرخ بالا انواع مواد مخدر در جوامع و نیاز مفرط بیماران معتاد به این مواد و همچنین اوضاع اقتصادی نابسامانی که عمومآ اینگونه بیماران با آن دست و پنجه نرم می­ کنند، ارتکاب انواع جرایم مالی همچون سرقت برای کسب پول به جهت تهیه مواد مورد نیازشان قابل توجیه می­باشد.

لازم به ذکر می­باشد که اختلال سایکوز بر اساس نتایج حاصله در این پژوهش، می ­تواند ناشی از ضربه نیز باشد که به عنوان زیر مجموعه اختلالات روانی ناشی از یک اختلال طبی محسوب می­ شود، بدین معنا که فرد مبتلا در گذشته ضربه­ای شدید به جمجمه و مغز خود را تجربه کرده و مدتی نیز در بیهوشی بسر برده و هم اکنون به دلیل اختلالات روانی ناشی از آن ضربه، گاهی دچار تجربه سایکوز و توهمات می­ شود و در این حین مستعد ارتکاب انواع جرایم خواهد بود.
گفتار سوم : رابطه اختلال اسکیزوفرنی با جرایم ارتکابی
اسکیزوفرنی همواره به عنوان شدیدترین اختلال روانی محسوب می­ شود که همیشه آمار بالایی از بیماران بستری شده در بیمارستان­های روانپزشکی را به خود اختصاص می­دهد. همانطور که در نتایج این پژوهش نیز بیان شد مجرمین مبتلا به اسکیزوفرنی با ارتکاب ۱۲ جرم شامل قتل ۷.۲%، جرایم مرتبط با اختلال در نظم ۴.۳%، سرقت ۲.۹%، توهین ۱.۴% و آدم­ربایی ۱.۴% و احراز آمار ارتکاب جرم ۱۷.۱درصد، به عنوان بالاترین آمار ارتکاب انواع جرایم در نمونه انتخابی پس از مجرمین مبتلا به اختلالات شخصیتی و اختلالات سایکوز می­باشند.
این اختلال دارای تمامی نشانه­ها و علایم حاد روانی از جمله­ انواع هذیان­ها، توهمات، گفتار و رفتار آشفته و … می­باشد که در اکثر موارد منجر به واکنش­های غیرمنطقی و عجیب وغریب می­ شود؛ بدین صورت که فرد بیمار به طور کامل رابطه افکار و گفتار و رفتار خود را با واقعیت از دست داده و مرتکب انواع جرایم خصوصآ جرایم خشونت­آمیز همچون قتل و جرایم مرتبط با اختلال در نظم می­شوند.
همچنین طبق مطالعاتی که روی نمونه ­ای متشکل از ۵۹ فرد مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی که مرتکب جرایمی همچون قتل و اختلال در نظم شده بودند، انجام شده به این نتیجه رسیدند که ۳۹% این رویدادها پیامد حالتهای هذیانی (از جمله ترغیب به

رابطه (۲- ۲۸) y_Γ۱ (x) = (h_d + h_t ) (۱ – )^۲ – ux – x² ; – w₀/2 < x < 0
y_Γ۲ (x) = (h_d + h_t ) (۱ – )^۲ + ux – x² ; ۰ < x < w₀/2
y_Γ۳ (x) = h_d (۱ – )^۲ ; – w_i /۲ < x < w_i /۲
y_Γ۴ (x) = h_c (۱ – )^۲ ; – w_i /۲ < x < w_i /۲
y_Γ۵ (x) = – (h_d + h_c) (1 – )^۲ ; –w₀/2 < x < w₀/2
ناحیه حفره­ی دهانی بین لب پایینی و بالایی ۲/۳ h_iw_i است. ناحیه لب­ها به صورت
w₀ R= 2/3 h₀w₀ + ( uw₀ /۱۲) می­باشد. پارامترها برای بیضی مدل شده برای زبان y_ton، که مرکز عمودی از زبان، h_ton ارتفاع زبان، w_ton پهنای زبان هستند. مساحت قابل مشاهده از زبان /۴ h_tonw_ton π است. برای سادگی تمام سهمی­ها به یک کانتور R ∂ Γϵ از الگوی انعطاف­پذیر گروه­بندی می­شوند.

رابطه (۲- ۲۹) () = ( x , y_Γ (x) )^T = (x() ,y() )^T
که ϵ [۰,۱] و N گره­ که,…..,N} 1} n ϵ .
الگوی انعطاف­پذیر سعی در می­نیمم سازی انرژی دارد. انرژی­ها می­توانند وابسته به دره­ها^[۳۸] یا قله­های نواحی در تصویر تعریف شوند.
رابطه (۲- ۳۰) E_v = () dA
یا روی لبه­های تصویر به شکل رابطه (۲- ۳۱) تعریف شود.
رابطه (۲- ۳۱) E_e = () d
_e () , Ф_v (Ф پتانسیل­های لبه و دره­ها از تصویر هستند.
انرژی محدودیت داخلی ۲ E_con= k/2 (w₀ – λh₀)² ; λ می­باشد. پارامترهایی همچون، , w₀ , h₀) θ) توسط تابع انرژی E_v و بقیه پارامترها توسط می­نیمم سازی انرژی لبه E_e تنظیم می­شوند.
یکی دیگر از روش_­ها برای شناسایی دیداری صحبت روش مبتنی بر تصویر است که روش پایین به بالا نیز نامیده می­ شود. در واقع این روش مبتنی بر شدت روشنایی پیکسل­های تصویر است و هر گونه پردازشی روی این مقادیر شدت روشنایی صورت می­گیرد و ویژگی­ها از آن­ها استخراج می_­شود.
۲- ۶ موجک هار^[۳۹]
یکی از روش­های مبتنی بر تصویر DWT می­باشد که کاربردهای زیادی در حوزه استخراج ویژگی به خصوص از تصویر دارد و یکی از ویژگی­های مؤثر در شناسایی تصاویر می­باشد. که مستقیما از خود این ضرایب استفاده شده یا از سایر ویژگی­ها و مشخصه­ها که از این ضرایب استخراج می­ شود استفاده شده است. از دیگر کاربردهای ویولت حذف نویز از سیگنال­ها و تصاویر با حذف محدوده خاصی از ضرایب موجک و فشرده­سازی تصاویر می­باشد.
یکی از ساده­ترین انواع این تبدیل ، ویولت هار می­باشد که در [۱۶] این روش به کار گرفته شده و لب با بهره گرفتن از این تبدیل قطعه­بندی شده و بردارهای ویژگی از نتیجه آن استخراج می­ شود. قطعه­بندی لب در چند مرحله صورت گرفته است.
۲- ۶- ۱ پیش پردازش
شرایط نوری برای نرمالیزه کردن سطح روشنایی در تصویر اصلی با تابع لگاریتمی به صورت زیر تغییر داده شده است.
رابطه (۲- ۳۲)
که f(x , y) تصویر اصلی و g(x,y) تصویر پیش پردازش شده است. مجموعه پارامترهای (k , d , t) برای کنترل موقعیت و شکل منحنی تنظیم شده ­اند. در این مطالعه به طور نسبی (۲، ۰٫۵، ۱۲) در نظر گرفته شده ­اند.
۲ – ۶ – ۲ تبدیل رنگی
رنگ لب و ناحیه پوست معمولاً هم­پوشانی دارند بنابراین فضای رنگی خاصی باید برای نشان دادن تغییرهای کوچک انتخاب شود. از آن‌جا که فاصله بین هر دو نقطه در فضای رنگی متناسب با تفاوت رنگ آن­ها است. یک فضای رنگی یکنواخت نیاز است. تصویر رنگی به فضای رنگی CIEL^*u^*v^* و CIEL^*a^*b^* تبدیل می­کنیم. بردار رنگی{ L^*,a^*,b^*,v^*,u^*} برای هر تصویر با بهره گرفتن از معادله­هایی که در [۱۷] ارجاع داده شده است محاسبه می­ شود. در این­جا فقط پارامترهای{ a^*, u ^*} استفاده شده است چون تفاوت اصلی بین لب و ناحیه چهره رنگ قرمز لب می­باشد و در دو بردار انتخاب شده این رنگ مؤثر­تر است.
۲ - ۶ – ۳ قطعه بندی ^[۴۰]
بعد از پیش پردازش و تبدیل تصویر به فضای رنگی ذکر شده در بالا فرایند قطعه­بندی به صورت زیر انجام می­ شود.

1. 1. دو مؤلفه برداری { a^*, u^*} به یکدیگر اضافه شده و اندازه تصویر برای تطابق با تصویر اصلی تغییر می­ کند.

1. 1. تبدیل هار صورت گرفته و ضرب انجام شده است و چهار ماتریس مختلف ( dA ,dH ,dV ,dD) مشخص می­شوند.

ماتریس dA برای استخراج ناحیه لب کافی می­باشد. پس سه ماتریس دیگر در نظر گرفته نشده است و در نهایت فیلترینگ شکل شناسی^[۴۱] و پس پردازش برای افزایش دقت بکار برده شده است. شکل لب با این روش استخراج شده و ویژگی­هایی همچون پهنا و ارتفاع و زوایای گوشه لب و میانگین فاصله عمودی بین نقاط محاسبه می­ شود.
۲ – ۷ آنالیز مؤلفه­ های خاص
عملکرد این روش به این صورت است که ابتدا میانگین داده ­ها ( بر روی هر بعد) را از داده ­ها کم می­ کند و داده ­های جدید با میانگین صفر تولید می­نماید. سپس ماتریس کوواریانس داده ­های جدید محاسبه می­ شود. بردارهای ویژه یکه ماتریس کوواریانس را می­توان به عنوان بردار ویژگی­ها در نظر گرفت زیرا به نوعی پراکندگی داده ­ها را نشان می­دهد. داده ­های نهایی، با ضرب بردارهای ویژگی در داده ­های با میانگین صفر به دست می­آیند.
آنالیز مؤلفه­ های خاص برای فشرده­سازی و استخراج ویژگی استفاده می­ شود. در [۱۸] نمایش منیفلد^[۴۲] بر اساس آنالیز مؤلفه­ های خاص برای شناسایی دیداری صحبت ارائه شده است. داده ویدیویی زمان واقعی توسط آنالیز مؤلفه­ های خاص فشرده شده و نقاط با بعد کم برای هر فریم که منیفلد را تعریف کند محاسبه می­شوند. سیستم شناسایی شامل سه مرحله می­باشد. در اولین گام تصویرها با بهره گرفتن از مؤلفه شبه رنگ^[۴۳] از داده RGB لب­ها استخراج می­شوند [۱۹] و با روش آستانه­گیری^[۴۴] مبتنی بر هیستوگرام^[۴۵] یا سابقه­نما لب­ها قطعه­بندی می­شوند. دومین گام تولید ماکزیمم انتظار^[۴۶] منیفلدها و انجام درون­یابی و نمونه گیری دوباره از منیفلدها می­باشد. سومین گام کلاسه­بندی منیفلدها است.
۲- ۷ – ۱ زمینه ریاضی EM – PCA
ماکزیمم انتظار آنالیز مؤلفه­ های خاص تعمیمی از روش آنالیز مؤلفه­ های خاص به وسیله ترکیب مزایای الگوریتم Em در بخش­های تخمین مقادیر ماکزیمم احتمال برای اطلاعات از دست رفته می­باشد. این روش در دو مرحله مجزا صورت می­گیرد.
مرحله E : W = (V^T V)^-1V^-1A
مرحله : M V_new = AW^T(W W^T )^-۱
W ماتریس حالت­های مجهول وV بردار داده و A داده مشاهده است.
۲- ۷- ۲ تولید منیفلد از تصویر ورودی
لب­ها در هر فریم قطعه­بندی شدند و داده سطح خاکستری اطراف ناحیه لب استخراج می­ شود و برای تولید فضایی با بعد کم توسط فرایند EM – PCA استفاده می­ شود. سپس، داده سطح خاکستری روی این فضا طرح­ریزی^[۴۷] شده و برای هر فریم یک نقطه یا بردار با بعد کم محاسبه می­ شود. نقاط ویژگی به دست آمده بعد از طرح­ریزی داده روی فضای EM-PCA با بعد کم، با مرتب­سازی فریم­ها به صورت افزایشی نسبت به زمان توسط چندین خط به هم متصل می­شوند. در شکل (۲- ۶) می­بینیم.

شکل ۲- ۶ فرایند تولید منیفلد
منیفلدها مستقیماً برای شناسایی دنباله تصویر نمی ­توانند استفاده شوند به این دلیل که تعداد فریم­های موجود در دنباله ورودی متغیر است و وابسته به پیچیدگی کلمه­ی بیان شده است. برای حل این مشکل نیاز به درون­یابی منیفلدها برای دستیابی به یک سطح پیوسته و نمونه گیری مجدد آن به طور یکنواخت با بهره گرفتن از تعدادی نقاط کلیدی از پیش تعیین شده داریم.
برای درون­یابی از نوار باریک مکعبی^[۴۸] استفاده شده است. که استفاده از آن باعث ایجاد سطح یکنواخت برای منیفلد و کاهش اثر نویز می­ شود. در شکل (۲- ۷) نمونه درون­یابی شده (a) و نمونه گیری شده (b) نشان داده شده است.

­­­

۴-۵- استنتاج فرضیه ­ها
بررسی­های حاصل از اطلاعات دریافت شده از طریق پرسش­نامه و مصاحبه از خبرگان بازار سرمایه، صنعت بیمه و کارشناسان فقه اقتصاد اسلامی و نیز تطبیق تحقیقات انجام شده در نقاط مختلف جهان با مسایل و موضوعات مطرح شده در کشور، به بررسی و امکان­سنجی تأسیس صندوق سرمایه ­گذاری بیمه­ای در بازار سرمایه کشور ایران پرداخته شد. نتایج نشان می­دهد این اوراق در صورت به وجود آمدن زیرساخت­های یاد شده مانند وجود مؤسسات رتبه ­بندی،کاهش فاصله بین بازارهای سرمایه، بیمه و پول، توسعه بیمه و کاهش ریسک سرمایه ­گذاری قابلیت کاربرد دارد؛ در نتیجه فرضیه اول با عنوان"صندوق سرمایه ­گذاری مشترک بیمه­ای در بازارهای مالی قابلیت کاربرد دارد" مورد تأیید قرار می­گیرد.
هم­چنین بررسی­ها و تحلیل نتایج حاصل از مصاحبه­ ها و پرسش­نامه­ ها نشان می­دهد، استفاده از خدمات این صندوق موجب کاهش هزینه شرکت­های بیمه نسبت به خرید پوشش بیمه اتکایی می­گردد؛ هم­چنین در شرایط تحریمی و اجرای فرامین اقتصاد مقاومتی، در جهت مقابله با تحریم­ها کمک شایانی می­نماید. عدم وابستگی ریسک و بازده این صندوق با ریسک و بازده موجود در بازار سرمایه موجب افزایش جذابیت سرمایه ­گذاری برای سرمایه ­گذاران می­ شود. جذب سرمایه ­های سرگردان در بازار سرمایه به سمت بازار بیمه منجر به افزایش ظرفیت بیمه و به تبع آن افزایش ظرفیت بیمه اتکایی می­گردد؛ در نتیجه فرضیه دوم مبنی بر این­که “صند­وق سرمایه ­گذاری مشترک بیمه­ای موجب افزایش ظرفیت بیمه اتکایی می­ شود" تأیید می­گردد. هنگامی که شرکت­های بیمه بتوانند با هزینه کم­تر و سهولت بیش­تر اقدام به خرید پوشش اتکایی نمایند، توانایی فروش بیمه­نامه­ های مختلف و پوشش ریسک­های گوناگون بیمه­ای را بیش از قبل خواهند داشت. ساختار این صندوق و تعامل و تراکنش بین بازیگران و ارکان آن نمایان­­گر این مطلب است که شرکت­های بیمه و بیمه اتکایی با هزینه بسیار کم­تر نسبت به بیمه اتکایی خارجی قادر به خرید پوشش بیمه اتکایی خواهند بود. هم­چنین این قرارداد به صورت ریالی و با پول رایج ملی انجام می­ شود و شرکت بیمه کم­ترین تهدید را از جانب نوسان­های مترتب بر نرخ ارز خواهد داشت. بنابراین شرکت بیمه اقدام به توسعه بازار و فروش بیمه­نامه­ های بیش­تر می­نماید که این امر موجب افزایش سهم حق بیمه در تولید ناخالص داخلی می­ شود. در نتیجه فرضیه سوم مبنی بر این­که “صند­وق سرمایه ­گذاری مشترک بیمه­ای موجب افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور می­ شود" مورد پذیرش قرار می­گیرند.

در ادامه با توجه به اقدامات صورت گرفته، ساختار پیشنهادی برای اجرای صندوق­های سرمایه ­گذاری مشترک بیمه­ای، خاص بازار سرمایه ایران ارائه می­ شود.
۴-۶- مدل اجرایی تاسیس صندوق سرمایه‌گذاری بیمه‌­ای
با توجه به نتایج پرسش­نامه­ ها و مصاحبه های به عمل آمده و نیز مطالعات تحقیقات انجام شده در نقاط مختلف جهان و تطبیق آن­ها با مسایل فقهی، حقوقی و فرهنگی کشور، ساختار اجرایی صندوق­های سرمایه ­گذاری بیمه­ای به صورت زیر پیشنهاد می­ شود. نتایج حاصل از تحقیقات انجام شده بیان می­نماید که فعالیت این صندوق تطابق زیادی با بیمه اتکایی دارد. بنابراین از این پس این صندوق، به نام صندوق بیمه اتکایی خواهد بود.
شکل ۴-۱: نمودار تعاملی بین بازیگران صندوق
۴-۶-۱- بازیگران صندوق بیمه اتکایی

1. 1. صندوق بیمه اتکایی

این صندوق یکی از نهادهای فعال در بازار سرمایه است که پس از اخذ مجوزهای لازم از سازمان بورس و اوراق بهادار و تایید شرکت بیمه مرکزی ایران فعالیت­های خود را آغاز می­نماید. این نهاد پس از جمع­آوری وجوه سرمایه ­گذاران، اقدام به پوشش بیمه­ای شرکت­های بیمه می­نماید. هم­چنین در سرمایه خود را در اوراق با درآمد ثابت و ریسک پایین سرمایه ­گذاری نموده که نقدشوندگی بالایی نیز داشته باشد. در هنگام بروز خسارت طبق قرارداد بیمه اتکایی که با شرکت بیمه واگذارنده دارند، نسبت به پوشش بیمه­ای اقدامات لازم را به عمل می­آورد.

2. 2. بیمه­گر واگذارنده

شرکت یا شرکت­های بیمه و بیمه اتکایی که صندوق بیمه اتکایی با پشتیبانی آن­ها به وجود می ­آید. بیمه­گر واگذارنده اقدام به خرید پوشش بیمه­ای از صندوق می­ کند و تنها مشتری او و فلسفه وجودی صندوق بیمه اتکایی است. شرکت بیمه یا بیمه اتکایی، مسئول تمام جنبه­ های مراحل بیمه­گذاری و تصفیه مطالبات بیمه­گذاران است و یک کارمزد به عنوان حق خدمات از صندوق، بابت این اقدامات دریافت خواهد کرد که میزان آن رابطه عکس با سودآوری صندوق بیمه اتکایی دارد.

3. 3. سرمایه ­گذاران

سومین بازیگران صندوق بیمه اتکایی سرمایه ­گذاران هستند. آن­ها با در نظر گرفتن ریسک­های موجود اقدام به خرید واحدهای صندوق سرمایه ­گذاری می­نمایند و در قبال این سرمایه ­گذاری از محل درآمدهای صندوق کسب منفعت می­ کنند. این سرمایه ­گذاران می­توانند شرکت­های بیمه، صندوق­های سرمایه ­گذاری و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی باشند.

4. 4. ارائه کننده خدمات (ارکان صندوق)

از آن­جایی که این صندوق یک نهاد، بدون نیروی اداری و کارمند است، برای انجام خدماتی نظیر خدمات مدیریت صندوق، خدمات مدیریت مطالبات، خدمات سرمایه ­گذاری وجوه و مشاوره­های قانونی، اقدام ب
ه برون­سپاری این خدمات و خرید آن­ها از شرکت­های ارائه کننده این خدمات می­نماید. بنابراین شرکت ارائه کننده خدمات به عنوان یک بازیگر فرعی حضور دارد و سه بازیگر اصلی در راه ­اندازی یک صندوق بیمه­ای، بیمه­گر واگذارنده، خود صندوق بیمه اتکایی و سرمایه ­گذاران خواهند بود. در صندوق سرمایه ­گذاری بیمه­ای ارائه­کنندگان خدمات تحت عنوان ارکان صندوق نامبرده می­شوند. ارکان صندوق شامل مجمع صندوق، مدیر صندوق، مدیر ناظر، متولی، متعهد پذیره­نویس، بازارگردان، حسابرس، هیئت مدیره صندوق و بیمه­گر واگذارنده است که هر کدام به شرح زیر معرفی می­شوند. این ارکان در ازای دریافت کارمزد، خدمات مورد نیاز صندوق را ارائه می­نمایند. در ادامه نمودار تعاملی و نیز خدمات ارائه شده از سوی ارکان به صندوق تشریح می­گردد.
۴-۶-۲- معاملات و تراکنش­های بین بازیگران

1. 1. قرارداد بین صندوق بیمه اتکایی و بیمه­گر واگذارنده

بین صندوق بیمه اتکایی و بیمه­گر واگذارنده دو نوع رابطه وجود دارد:
بیمه­گر واگذارنده مشتری انحصاری صندوق به عنوان بیمه­گذار اتکایی است.
بیمه­گر واگذارنده ارائه کننده خدمات به شرکت صندوق است.
بیمه­گر واگذارنده به عنوان مشتری صندوق، نسبت به خریداری پوشش بیمه­ای در مقابل ریسک وقوع حوادث در قبال بیمه­نامه­ هایی که منعقد کرده است، اقدام می­ کند و بخشی از ریسک این بیمه­نامه­ ها را واگذار می­نماید. اما این نحوه واگذاری به شکل مشارکتی است. یعنی صندوق اقدام به مشارکت در بخشی از ریسک بیمه­نامه­ های خاصی می­ کند که با شرکت بیمه به توافق خواهد رسید؛ در نتیجه به مقدار متناسب بخشی از حق بیمه دریافتی از هر بیمه­نامه نیز از طرف شرکت بیمه به صندوق پرداخت خواهد شد. درصد و میزان این حق بیمه اتکایی ارتباط مستقیم با نرخ بیمه اتکایی بازار بیمه خواهد داشت. رابطه بین صندوق بیمه اتکایی و بیمه­گر واگذارنده از نوع بیمه و واجد تمام ارکان عقد و معامله است؛ به این مفهوم که دارای انشای عقد، طرفین عقد و ذکر عوضین در عقد است. هم­چنین معامله­ای عقلایی است و عقلا آن را کاری پسندیده و مفید می­دانند و رغبت به آن نوعی دوراندیشی شمرده می­ شود. اصل اول در عدم مشروعیت عقد و معامله، فساد و بطلان است. اما درباره تایید شرع باید گفت که این معامله امری مستحدث و نو است. بر اساس آیات و روایات، بیمه مصداق تعهد و ضمانت است و شارع مقدس آن را تایید می­ کند. از آن­جایی که بیمه مورد تایید فقیهان شیعه قرار گرفته، ارزش­گذاری ریسک بلامانع است. حق بیمه در قراردادهای بیمه، تابعی از میزان ریسک موجود در این فرایند است. پس دریافت حق بیمه توسط صندوق از بیمه­گر واگذارنده صحیح است. در نتیجه این قرارداد از نوع قرارداد بیمه و بر اساس قراردادهای رایج در بازار بیمه اتکایی است.
در قراردادی دیگر، بیمه­گر واگذارنده به عنوان تأمین کننده خدمات، اموری مانند پذیره­نویسی بیمه­نامه­ ها، مدیریت مطالبات و ادعاها را در مقابل دریافت کارمزدهای متناسب انجام می­دهد.

2. 2. قراردادهای بین سرمایه ­گذاران و صندوق بیمه اتکایی

سرمایه ­گذاران که همان تامین­کنندگان وجوه هستند از طریق خرید غیرمستقیم واحدهای سرمایه ­گذاری عادی و ممتاز، اقدام به سرمایه ­گذاری می­نمایند. قرارداد بین صندوق و سرمایه ­گذاران را به چند صورت می­توان فرض نمود.
الف) اصل قرارداد قرض باشد. قرض تملیک مالی به دیگری به شرط ضمان است. بدین صورت، قرض کننده متهد می­ شود که خودِ آن مال یا مثل و یا قیمت آن را بپردازند. (روح الله خمینی, ۱۳۷۳) صندوق بیمه اتکایی پولی را از سرمایه ­گذاران می­گیرد و تعهد می­ کند اصل و سود ثابتی را پرداخت نماید. چنین قراردادی در زمره قرض ربوی محسوب می­ شود و حرام است. (علیرضا ناصرپور, ۱۳۹۰)
ب)اصل قرارداد مضاربه باشد. مضاربه عقدی است که انسان مالی را به دیگری بپردازد تا آن که در مقابل حصه­ای از ربح آن، کار و فعالیت نماید. (جعفر بن حسن حلی, ۱۳۶۷) بر این اساس صندوق پس از جمع­آوری وجوه، قراردادی مبنی بر پرداخت درصدی از سود با سرمایه ­گذاران منعقد می­نماید و مبلغ دریافتی را در فعالیت­های تجاری سودآور به کار می­گیرد. در این صورت پرداخت هرگونه سود ثابت، قرارداد را با مشکل مواجه می­سازد و آن را داخل در قراردادهای ربوی می­نماید.
ج) اصل قرارداد وکالت عام باشد. وکالت نیابت در تصرف از طرف موکل است. (جعفر بن حسن حلی, ۱۳۶۷) بر این اساس صندوق بیمه اتکایی پول را سرمایه ­گذاری و همه سود را به سرمایه ­گذاران پرداخت و خود حق­الوکاله دریافت می­ کند. در صورت وقوع خسارت، به صورت شرط ضمن عقد به میزان تعهد، از سرمایه و سود سرمایه ­گذاران برداشت می­نماید.
پیرامون این که آیا بیمه فعالیتی بازرگانی است، بین فقها اختلافاتی وجود دارد. از طرفی ساختار قرارداد مضاربه نسبت به وکالت با پیچیدگی­هایی همراه است. بنابراین قرارداد بین سرمایه ­گذاران و صندوق بیمه اتکایی از نوع وکالت است و صندوق به عنوان وکیل سرمایه ­گذاران بر اساس مفاد قرارداد، خواهد بود.
صندوق وجوه حاصل از تأمین مالی فروش واحدهای سرما­یه­گذاری و نیز حق بیمه­های دریافتی از بیمه­گر واگذارنده را در اوراق با درآمد ثابت و سپرده بانکی که ریسک پایین و نقدشوندگی بالایی دارند، سرمایه ­گذاری می­ کند. بیمه­گر واگذارنده طبق قرارداد در مواقع تحمل زیان­های بیمه­ای نسبت به برداشت آن اولویت خواهد داشت و مازاد آ
ن نیز به صورت اصل و فرع سود تقسیمی سهام، بین سرمایه ­گذاران تقسیم می­ شود.

3. 3. قرارداد بین ارکان و صندوق

صندوق در ازای دریافت خدمات از ارکان به منظور پیش­برد فعالیت­های خود اقدام به عقد قراردادهای مختلف با ارکان می­نماید. نمودار تعاملی بین ارکان صندوق و صندوق بیمه اتکایی در ادامه نشان داده شده است.
۴-۶-۳- مجمع صندوق