پیشینه پژوهش
تحقیقات انجام شده در رابطه با مسئولیت اجتماعی و هویت تیمی و تعامل اجتماعی هواداران در دو دسته تحقیقات داخلی و تحقیقات خارجی ارائه می شود.
پیشینه پژوهش در ایران
جبارزاده و بایزدی (۱۳۸۹) تحقیقی را با عنوان “بررسی رابطه بین مسئولیت پذیری اجتماعی و تعهد سازمانی با محافظه کاری در گزارش گری مالی شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران” انجام دادند. آن ها تعداد ۱۱۵ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره ی زمانی ۱۳۸۱-۱۳۸۷ را مورد بررسی قرار دادند. یافته های پژوهش آن ها نشان داد: رابطه ی بین سازه‌های اخلاقی (مسئولیت اجتماعی شرکت و تعهد سازمانی) و محافظه کاری مثبت بوده ولی تنها رابطه متغیر مسئولیت اجتماعی شرکت و محافظه کاری از لحاظ آماری معنی دار می‌باشد. نتایج آن ها همچنین نشان داد که حدود ۲۴ درصد از تغییرات محافظه کاری در شرکت های بررسی شده تحت تأثیر سازه‌های اخلاقی مورد بحث بدون توجه به متغیرهای کنترلی بوده است و این تأثیر با توجه به متغیرهای کنترلی به ۳۱ درصد افزایش یافته است. در بین متغیرهای پژوهش، مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت دارای بیشترین قدرت توضیح دهندگی برای محافظه کاری را داشته است (جبارزاده، کنگرلوئی. بایزدی، انور،۱۳۸۹).
در تحقیقی که مشبکی و خلیلی شجاعی (۱۳۸۹) انجام دادند، آن ها به این نتیجه رسیدند که بین عوامل سازمانی و مسئولیت اجتماعی سازمان همبستگی مثبت و زیادی وجود دارد. آن ها بیان کردند الگوی ذهنی کارکنان اصلی ترین عامل مؤثر بر مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان است.
مرتضوی و همکاران (۱۳۸۹) در تحقیقی با عنوان “بررسی نقش تعدیل گری متغیر اهمیت مسئولیت اجتماعی بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و تعهد سازمانی؛ نمونه مورد مطالعه: شرکت های صنایع غذایی شهر مشهد” صنعت مواد غذایی را به عنوان جامعه مورد مطالعه انتخاب کردند. با مشارکت ۱۰۵ عضو در قالب نمونه آماری و با بهره گرفتن از پرسش نامه جهت جمع آوری داده ها، به انجام تحقیق پرداختند. نتایج پژوهش آن ها نشان داد: نقش تعدیل گری متغیر اهمیت مسئولیت اجتماعی بر رابطه ی بین ابعاد چهارگانه مسئولیت اجتماعی (کارکنان، مشتریان، دولت و ذینفعان اجتماعی و غیر اجتماعی) مورد تأیید است، این یافته بدان معنا است که تأکید بر اهمیت مسئولیت اجتماعی و رعایت آن از سوی سازمان ها می‌تواند از کارکردی مثبت بر عملکرد سازمان ها برخوردار باشد به نحوی که به طور معناداری تعهد سازمانی کارکنان را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد (میکائیلی،۱۳۸۹).
همچنین در تحقیق دیگری که حسنی و حیدری زاده (۱۳۹۲) تحت عنوان برازش روابط علی- ساختاری اخلاق اسلامی کار بر مسئولیت اجتماعی و پاسخ‌گویی فردی با توجه به تأثیرات میانجی فرهنگ خدمتگزاری، انجام دادند به این نتیجه رسیدند که بین اخلاق اسلامی کار با مسئولیت اجتماعی و پاسخ‌گویی فردی همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد. و همچنین نقش میانجی فرهنگ خدمتگزاری در رابطه بین اخلاق اسلامی کار و مسئولیت اجتماعی تأیید نشد ولی یافته ها حاکی از تأیید نقش میانجی فرهنگ خدمتگزاری در رابطه بین اخلاق اسلامی کار و پاسخ‌گویی فردی است. تحقیقی که در مورد عوامل تأثیرگذار بر حضور تماشاچیان در کشور انجام شده اس توسط معصومی (۱۳۸۷) بوده که عوامل تأثیرگذار بر حضور تماشاچیان در مسابقه بین پرسپولیس و سپاهان را مورد بررسی قرار داده است. در بررسی رابطه بین انگیزه ها ومیزان حضور تماشاچیان نشان داد که حمایت از تیم، گریز، هیجان بازی، علم به فوتبال، بازی پایاپای، خدمات رفاهی و سرگرم کنندگی بازی‌ها با میزان حضور تماشاچیان رابطه معناداری دارد اما علاقه به بازیکن خاص و پیروزی نیابتی با میزان حضور تماشاچیان رابطه معنادار ندارد. در نهایت تأثیر کل انگیزه های حضور تماشاچیان در میزان حضور آنان سنجیده شد. متغیرهای تأثیر گذار در سطح ۵ درصد به ترتیب اهمیت عبارتند از: خدمات رفاهی برای تماشاچیان، هیجان، علاقه مندی به تیم، علاقه مندی به بازیکنان، علم به فوتبال و بازی پایاپای (معصومی،۱۳۸۷).
پیشینه پژوهش در خارج از کشور
سارتور[۳۴] و والکر[۳۵] (۲۰۱۱) تحقیقی را با عنوان “فرایند هویت سازمانی: نقش مسئولیت اجتماعی، تصویر و هویت سازمانی چیست؟ بر روی انجمن ملی مسابقات اتومبیل رانی در فصل ۲۰۰۸ انجام دادند. جامعه تحقیق آن ها تماشاگران شرکت کننده در این مسابقات بودند که در مجموع ۲۳۵ نفر در تحقیق آن ها شرکت کردند. آن ها دریافتند عملیات مسئولیت اجتماعی بر مصرف رسانه ی تماشاگران مسابقات اتومبیل رانی تأثیر مثبت دارد. همچنین مسئولیت اجتماعی بر مصرف رسانه، بیان دهان به دهان، مصرف محصولات و تکرار خرید به صورت غیر مستقیم تأثیر مثبت و معنادار دارد. در مجموع یافته ها نشان می‌دهد مسئولیت اجتماعی بر قصد حمایت تماشاگران تأثیر مثبت دارد (سارتور،۲۰۱۱).
والکر و همکاران (۲۰۱۰) در تحقیقی که در رابطه با مسئولیت اجتماعی بازی های المپیک با عنوان “مسئولیت اجتماعی و بازی های المپیک: نقش میانجی ویژگی های مشتریان” انجام دادند، تأثیر مسئولیت اجتماعی بازی های المپیک بر پاسخ مشتریان را بررسی کردند. آن ها داده های تحقیق شان را از شرکت کنندگان با ۳۸ ملیت مختلف در بازی های المپیک ۲۰۰۸ پکن جمع آوری کردند. در مجموع ۵۳۸ نفر از تماشاگران به صورت تصادفی انتخاب شدند و در تحقیق شرکت داده شدند. پس از حذف پرسشنامه های ناقص،۵۰۳ پرسشنامه (۲۷۶ مرد و ۲۱۷) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق آن ها نشان داد به طور کلی آگاهی تماشاگران از مسئولیت اجتماعی پایین بود. نتایج تحقیق آن ها همچنین نشان داد آگاهی تماشاگران از مسئولیت اجتماعی بر خوشنامی بازی های المپیک، تکرار خرید، بیان دهان به دهان و مصرف محصولات تأثیر مثبت و معناداری دارد (والکر،۲۰۱۰).
والکر[۳۶] و کنت[۳۷] (۲۰۰۹) تحقیقی را با عنوان “آیا طرفداران مراقب هستند؟ بررسی تأثیر مسئولیت اجتماعی بر نگرش هواداران در صنعت ورزش” بر روی هواداران لیگ ملی فوتبال (NFL )[38]در شمال آمریکا انجام دادند.
آن ها با انتخاب نمونه تحقیق از بین هواداران دو تیم منتخب از لیگ ملی فوتبال فرضیه های زیر را مورد بررسی قرار دادند:
