۳-۲ جامعه آماری
پژوهش علمی با هدف شناخت یک پدیده در یک جامعه آماری انجام می شود به این دلیل موضوع پژوهش ممکن است متوجه صفات، ویژگی ها، کارکردها و متغیر های آن باشد یا اینکه روابط بین متغیر ها، صفات، کنش و واکنش عوامل تاثیر گذار در جامعه را مورد مطالعه قرار دهد.
جامعه آماری عبارت است از کلیه عناصر و افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی مشخص دارای یک یا چند صفت مشترک باشند.
با توجه به اینکه در ایران بورس اوراق بهادار تنها سازمانی است که دارای اطلاعات در دسترس می‌باشد و مراکز اطلاعاتی جامع و کامل دیگر که بتوان از اطلاعات آن جهت پژوهش استفاده کرد وجود ندارد جامعه آماری این پژوهش ۱۰۰شرکت برترعضو بورس اوراق بهادار تهران است که با توجه به شرایط تشریح شده در ادامه به روش حذفی از میان ۴۱۷شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران برگزیده شده است.
۳-۳ حجم نمونه و روش نمونه گیری:
نمونه عبارت است از تعدادی از افراد جامعه که صفات آن ها با صفات جامعه مشابهت داشته و معرف جامعه بوده، از تجانس و همگنی با افراد جامعه برخوردارند (حافظ نیا ۱۳۸۴ ص ۱۲۱) با توجه به حجم کم شرکتهای جامعه، آمارتمام شرکتهای موجود در جامعه مورد بررسی و آزمون قرار می‌گیرد از این روی در این پژوهش نیازی به فرایند نمونه گیری نمی باشد.
تعداد شرکتهای موجود در نمونه به طور کلی در طی سال‌های مالی ۸۶ الی ۸۹ تعداد ۳۳ شرکت می‌باشد که به خاطر قابلیت اتکای بیشتر، فعال بودن و زیان ده نبودن شرکت‌ها، از بین۱۰۰ شرکت برتر از ۴۱۷ شرکت عضو بورس در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شده است. از این فهرست، بانک ها و مؤسسات مالی و شرکت های سرمایه گذاری و هلدینگ ها و شرکتهای بیمه (به دلیل ماهیت متفاوت آن ها از دیگر واحدهای تجاری) و آنهایی که فعالیتی در این دوره ی زمانی نداشته اند، یا فاقد اطلاعات مورد نیاز ما در این پژوهش بودند، حذف می‌شوند.
سایرشرایط و مشخصات اقدام به انتخاب نمونه ها:
-
- شرکت‌ها باید قبل از سال ۸۶ در بورس تهران پذیرفته شده باشد و از ابتدای سال ۸۶ سهامشان در بورس مورد مطالعه قرار گرفته باشد.
-
- این شرکت‌ها نباید در طول سال‌های ۸۶ تا ۸۹ معاملاتشان در بورس دچار وقفه شده باشد. به عبارت دیگر سهام این شرکت‌ها باید در طول سال‌های مذکور در بورس فعال باشد به استثنای توقف ناشی از تشکیل مجمع عمومی
-
- باید دسترسی لازم به صورت‌های مالی آن ها وجود داشته باشد.
-
- سال مالی شرکتهای انتخاب شده باید منتهی به پایان سال باشد.
- این شرکت‌ها نباید در طول سال ۸۶-۸۹ زیان ده باشند.
۳-۴ شکل گیری پرتفوی
پرتفوی بازار شامل چندین قلم دارایی پرریسک است که در سیستم اقتصاد بین الملل وجود دارد در این سیستم هر قلم دارایی متناسب با کل ارزش بازار سهم است (در رابطه با کل ارزش سایر همه دارایی ها) معمولا این نوع پرتفوی را پرتفوی مبتنی بر ارزش می‌نامند.
معیار عامل اندازه شرکت سهام ها با بهره گرفتن از سرمایه گذاری بازار از کوچکتر به بزرگتر تقسیم می‌شوند. برای جداکردن نمونه به دو گروه کوچک و بزرگ از مقدار میانه استفاده می شود. سپس نمونه ها هر سال بر مبنای نسبت ارزش دفتری به بازار و معیار کم، متوسط و زیاد طبقه بندی می‌شوند.
معیار نسبت BE/ME زیر ۳۰%LOW ،۴۰%MEDIUM و بالای ۷۰%HIGH و معیار WML بیش از ۳۰% افزایش قیمت متوسط سهم به عنوان سهام برنده تلقی می شود، درحالی که سی درصد کاهش قیمت متوسط، سهام بازنده تلقی می شود. دامنه ی بین سهام برنده وسهام بازنده (۴۰%) سهام بی طرف تلقی می شود.
۳-۵ پرسش های پژوهش
این تحقیق این سوال را مطرح می‌کند که آیا افزودن چولگی و کشیدگی در شاخص مدل قیمت گذاری دارایی در دوره ی کوتاه مدت، قابلیت و توانایی بالاتری نسبت به سایر مدل های قیمت گذاری دارایی برای توضیح تغییرات بازده سهام مورد انتظار خواهد داشت؟
۳-۶ متغیر های عملیاتی پژوهش
متغیر های پژوهش حاضر بر اساس رابطه ای که با یکدیگر دارند از نوع متغیر های مستقل و وابسته می‌باشند که تقسیم بندی آن ها به شرح نگاره زیر می‌باشد.
نگاره ۳-۱ متغیرهای عملیاتی پژوهش
مدل ها
متغیر مستقل
متغیر وابسته
مدلCAPM
بتا(RM-RF)
بازده مورد انتظار سهام
مدل SCAPM
بتا(RM-RF)-چولگی
بازده مورد انتظار سهام
مدلKCAPM
بتا(RM-RF)-چولگی-کشیدگی
بازده مورد انتظار سهام
مدل TFPM
بتا-SMB-HML
بازده مورد انتظار سهام
مدلSTFPM
بتا-SMB-HML –چولگی
بازده مورد انتظار سهام
مدلKTFPM
بتا-SMB-HML-چولگی-کشیدگی
بازده مورد انتظار سهام
مدل FFPM
بتا-SMB-HML-عامل گشتاوری(WML)
بازده مورد انتظار سهام
مدلSFFPM
بتا-SMB-HML- WML-چولگی
بازده مورد انتظار سهام
مدلKFFPM
بتا-SMB-HML- WML-چولگی –کشیدگی
بازده مورد انتظار سهام
۳-۶-۱ متغیر وابسته پژوهش
بازده سهام یک سرمایه گذارعبارت است از جریان نقدی قابل تحققی که توسط صاحبان آن سرمایه گذار در طول یک دوره زمانی معین تحصیل می شود. بازده به صورت درصدی از ارزش سرمایه گذاری انجام شده در آغاز دوره بیان می شود. متغیر وابسته تحقیق نرخ بازده مورد انتظار یک دارایی(اوراق بهادار) یا به عبارتی ERi Rf بازده اضافی شرکت نسبت به بازده بدون ریسک است. این بازده اضافی سهام به چند عامل مربوط می‌باشد که در زیر توضیح داده شده اند. Rf، نرخ بازده دارایی بدون ریسک است که سرمایه گذار قادر به وام دادن و وام گرفتن در آن نرخ بهره است که این جز از نرخ بازده مورد انتظار سهام برای جبران به تعویق انداختن مصرف توسط سرمایه گذار و اختصاص وجوه مورد نظر به امر سرمایه گذاری منظور می شود.
۳-۶-۲ متغیرهای مستقل و نحوه اندازه گیری آن ها
