عنوان صفحه

چکیده 1
فصل اول:کلیات تحقیق
1-1 مقدمه 3
1-2 بیان مساله 3
1-3 ضرورت انجام تحقیق. 4
1-4 فرضیه های تحقیق. 5
1-5 اهداف تحقیق. 5
1-5-1 اهداف علمی. 5
1-5-2 اهداف کاربردی. 5
1-6 استفاده کنندگان از تحقیق. 6
.1-7 روش تحقیق. 6
1-8 روش گردآوری اطلاعات ( میدانی، کتابخانه‌ای و غیره ) 6
1-9 ابزار گردآوری اطلاعات 7
1-10 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 7
1-10-1 شرایط نمونه 7
1-11 قلمرو تحقیق. 8
1-12 تعریف عملیاتی واژه های کلیدی تحقیق: 8
1-13 ساختار تحقیق. 10
فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1 مقدمه 12
2-2 شدت سرمایه 12
2-3 تعریف شدت سرمایه 14
2-4 هدف شدت سرمایه 14
2-5 اهرم مالی و عملیاتی. 15
2-6 رابطه ی بین اهرم و شدت سرمایه 16
2-7 حاکمیت شرکتی. 18
2-8-1 تعاریف حاکمیت شرکتی. 19
2-9 چارچوب نظری حاکمیت شرکتی. 20
2-10- اصول حاکمیت شرکتی. 21
2-11 طبقه بندی سیستم حاکمیت شرکتی. 21
2-11-1 حاکمیت شرکت درون سازمانی (رابطه ای) 22
2-11-2 حاکمیت شرکتی برون سازمانی (محیطی) 23
2-11-3 سیستم درون سازمانی در مقابل سیستم برون سازمانی. 23
2-12-سازو کارهای موثر بر حاکمیت شرکتی. 23
2-12-1–مکانیزم های برون سازمانی. 23
2-12-2-مکانیزم های درون سازمانی. 24
2-13 شدت سرمایه و حاکمیت شرکتی. 24
2-14 تحقیقات داخلی و خارجی. 27
2-14-1 تحقیقات داخلی. 27
2-14-2 تحقیقات خارجی. 29
۲-۱۵ خلاصه ی فصل. 31
فصل سوم: روش‌ تحقیق
3-1 مقدمه 33
3 ـ 2 روش تحقیق. 33
3 ـ 3 جامعه مطالعاتی و نمونه آماری. 34
۳-4 مدل تحقیق و شیوه اندازهگیری متغیرها 36
3-4-1 متغیر وابسته 36
3-4-2 متغیر مستقل. 37
3-4-3 متغیر های کنترلی: 37
3 ـ 5 روش و ابزار گردآوری داده ها 38
3-۷ پایایی و اعتبار ابزار تحقیق. 39
3-۸ روش تجزیه و تحلیل داده ها 39
3-۹ آزمون های تحقیق. 40
3-۹-1 مدل رگرسیون. 40
3-۹-2 آزمون ریشه واحد. 41
3-۹-3 آزمون خود همبستگی. 42
3-۹-4 آزمون نرمال بودن پسماندها 43
3-۹-5 همبستگی. 44
3-۹-6 ضریب همبستگی® 44
3-۹-7 ضریب تعیین (2r) 45
3-۱۰ خلاصه فصل. 45
فصل چهارم: تخمین مدل
۴-۱-مقدمه 47
4-۲- آمار توصیفی داده های تحقیق. 47
4-۳- آزمون نرمال بودن متغیر وابسته و جمله خطا 48
4-۴- آزمون مانایی. 50
4-۵- آزمون هم خطی. 51
4-۶- آزمون ناهمسانی واریانس (آزمون وایت) 53
4-۷- انتخاب مدل در داده های تلفیقی ایستا 53
4-۷-1- آزمون چاو (Chow) 54
4-۷-2- آزمون هاسمن. 55
4-۸- آزمون فرضیه ها بر حسب مدل های تعیین شده 56
4-۸-1- آزمون فرضیه تحقیق. 56
4-۸-1-1- آزمون فرضیه فرعی اول تحقیق. 57
4-۸-1-2- آزمون فرضیه فرعی دوم تحقیق. 59
۴-۹-خلاصه فصل. 62
فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- مقدّمه 64
5-2- فرضیات و نتایج آزمون ها 64
۵-۳-نتیجه گیری و پیشنهادها 67
5-4-پیشنهادات کاربردی. 68
5-5-پیشنهاد برای تحقیقات آتی. 68
5-6-محدودیت تحقیق. 69
۵-۷-خلاصه فصل. 69
منابع. 70
منابع فارسی. 70
منابع خارجی. 71
پیوست و ضمایم. 74
پیوست ب :خروجی های نرم افزار 76

























فهرست جداول
عنوان صفحه
(جدول3-1) حذف سیستماتیک شرکتها 35
(جدول 4-1) آماره توصیفی داده های تحقیق. 48
(جدول 4-2) آزمون مانایی. 51
(جدول 4-3) نتایج آزمون هم خطی فرضیه فرعی اول تحقیق. 52
(جدول 4-4) نتایج آزمون هم خطی فرضیه فرعی دوم تحقیق. 52
(جدول 4-5) نتایج آزمون وایت 53
(جدول 4-6) خروجی آزمون چاو فرضیه اول. 54
(جدول 4-7) خروجی آزمون چاو فرضیه دوم 55
(جدول 4-8) خروجی آزمون هاسمن فرضیه اول. 56
(جدول 4-9) خروجی آزمون هاسمن فرضیه دوم 56
جدول (4-10) آزمون فرضیه فرعی اول تحقیق- اولین تخمین مدل. 57
جدول (4-11) آزمون فرضیه فرعی اول تحقیق- بهترین تخمین مدل. 58
جدول (4-12) آزمون فرضیه فرعی دوم تحقیق- اولین تخمین مدل. 60
جدول (4-13) آزمون فرضیه فرعی دوم تحقیق- بهترین تخمین مدل. 61
جدول (5-1) نتایج آزمون فرضیه فرعی اول. 65
جدول (5-2) نتایج آزمون فرضیه فرعی دوم 66









چکیده
در تحقیق حاضر به بررسی رابطه ی بین شدت سرمایه و حاکمیت شرکتی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. نمونه ی آماری پژوهش شامل ۸۷ شرکت در طی دوره ی زمانی ۱۳۸۸ لغایت ۱۳۹۲ می باشد. در راستای هدف پژوهش و برای مطالعه ی اثر شدت سرمایه برتعداد اعضای هیات مدیره و نسبت اعضای غیرموظف به کل اعضای هیات مدیره از طریق روش داده های تلفیقی ایستا استفاده شده است.یافته های پژوهش حاکی از وجود رابطه ای معنادار بین شدت سرمایه و شاخص های حاکمیت شرکتی است. به طوریکه٬ شدت سرمایه با تعداد اعضای هیات مدیره رابطه ای مثبت و معنادار و با نسبت اعضای غیرموظف به کل اعضای هیات مدیره رابطه ای منفی و معناداری دارد.

واژه های کلیدی: شدت سرمایه ٬ حاکمیت شرکتی٬ داراییهای نامشهود٬ اهرم




فصل اول:
کلیات تحقیق
1-1 مقدمه

1-1 مقدمه  2
1-2 بیان موضوع و مسئله تحقیق 4
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق 6
1-4 اهداف تحقیق 7
1-5 سؤالات تحقیق 8
1-6 فرضیه‌های تحقیق 8
1-7 روش پژوهش 9
1-8 قلمرو پژوهش 9
1-8-1 قلمرو موضوعی 10
1-8-2 قلمرو مکانی 10
1-8-3 قلمرو زمانی 10
1-9 تعریف واژه‌ها و اصطلاحات تحقیق 10
1-10ساختار تحقیق 11
فصل دوم:مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2-1 مقدمه 14
2-2 گفتار اول: دارایی‌ها و بدهی‌ها 15
2-2-1 دارایی‌ها 15
2-2-2 بدهی 16
2-3 جریان وجوه نقد آزاد. 16
2-4 تولید ناخالص داخلی 17
2-5 چسبندگی هزینه. 18
2-5-1 تفسیر اقتصادی چسبندگی هزینه‌ها 22
2-6 پیشینه تحقیق 23
2-6-1 پیشینه داخلی 23
2-6-2 پیشینه خارجی 31
2-7 خلاصه پیشینه تحقیقات انجام شده 38
2-8 مدل مفهومی تحقیق 45
فصل سوم:روش اجرای تحقیق
3-1 مقدمه 50
3-2 روش کلی تحقیق 50
3-3 جامعه آماری 51
3-4 حجم نمونه و کفایت آن 51
3-4-1 روش نمونه‌گیری و دلیل انتخاب 52
3-5 روش گردآوری داده‌ها 52
3-6 ابزار گردآوری داده‌ها 52
3-7 پایایی و اعتبار ابزار تحقیق 53
3-8 روش‌ها و ابزار تجزیه‌وتحلیل داده‏ها 53
3-8-1 مدل تحقیق 55
3-8-1-1 مدل ریاضی تحقیق 56
3-8-1-2 تعریف متغیرها 56
3-8-1-3 نحوه اندازه‌گیری متغیرها 57
3-8-1-4 دسته‌بندی متغیرها 58
3-8-1-5 رابطه بین متغیرها: 59
3-8-1-6 اندازه‌گیری رابطه. 59
3-8-2 نرم‌افزارها 59
فصل چهارم:بیان یافته‌ها
4-1 مقدمه ‏ 62
4-2 توصیف جامعه آماری 62
4-3 توصیف نمونه آماری 63
4-4 توصیف یافته‌ها 65
4-5 تحلیل پیش‌فرض‌ها 66
4-6 تحلیل رابطه بین نرخ دارایی، بدهی، جریان نقدی آزاد و تولید ناخالص داخلی با چسبندگی هزینه. 76
4-7 جمع‌بندی 85
فصل پنجم:خلاصه بحث و نتیجه گیری
5-1 مقدمه 91
5-2 خلاصه یافته ها 92
5-3 نتیجه گیری 97
5-4 پیشنهادهای کاربردی 99
5-5 پیشنهادها برای تحقیقات آتی 101
5-6 محدودیت های تحقیق 102
منابع:
منابع فارسی 104
منابع لاتین 106
 
پیوست­ها:
پیوست الف: خروجی‌های نرم‌افزار Eviews. 109
 
جدول(2-1): خلاصه تحقیقات صورت گرفته در زمینه تحقیق حاضر. 39
جدول (4-1): توزیع جامعه آماری 63
جدول (4-2): توزیع نمونه آماری 64
جدول (4-3): توصیف یافته‌های تحقیق 65
جدول (4-4): ضرایب چولگی و کشیدگی استاندارد. 67
جدول (4-5): نتایج آزمون جارک-برا برای متغیر وابسته. 68
جدول (4-6): آزمون جارک-برا برای متغیر وابسته پس از نرمال‌سازی 68
جدول (4-7): آزمون جارک-برا برای متغیرهای مستقل 69
جدول (4-8): آزمون جارک-برا برای متغیرهای مستقل پس از نرمال‌سازی 70
جدول (4-9): ارزیابی نرمال بودن توزیع خطاهای مدل برآوردی 71
جدول (4-10): نتایج ارزیابی استقلال خطی متغیرهای مستقل (پیرسون) 73
جدول (4-11): آزمون همسانی واریانس‌ها (ارچ) 74
جدول (4-12): خلاصه نتایج آزمون چاو 75
جدول (4-13): برآورد پارامترهای رابطه دارایی، بدهی، جریان نقدی آزاد و تولید ناخالص داخلی با چسبندگی هزینه. 78
جدول (4-14): اعتبار سنجی رابطه خطی بین متغیرها 82
جدول (4-15): تحلیل واریانس 84
جدول (4-16): جمع‌بندی ارتباط بین متغیرها 89
جدول 5-1: خلاصه نتایج پژوهش 99
 
 
نمودار (2-1): سطح بهینه منابع با توجه به هزینه‌های تعدیل 23
نمودار (3-1): مدل مفهومی تحقیق 56
نمودار 4-1: بررسی نرمال بودن توزیع خطاها 72
 
 
 
چکیده
هدف از این تحقیق، تعیین رابطه بین دارایی، بدهی، جریان نقدی آزاد و تولید ناخالص داخلی با چسبندگی هزینه بوده است. تحقیق موردنظر از جهت هدف، یک تحقیق کاربردی است. ازلحاظ نوع طرح تحقیق به جهت تکیه‌بر اطلاعات تاریخی، پس رویدادی است و روش استنتاج آن استقرایی و از نوع همبستگی می‌باشد در این راستا از دارایی، بدهی، جریان نقدی آزاد و تولید ناخالص داخلی به‌عنوان متغیرهای مستقل اصلی و از وجه نقد عملیاتی و اهرم مالی به‌عنوان سایر متغیرهای مستقل استفاده شده است.تحقیق حاضر شامل یک فرضیه اصلی و چهار فرضیه فرعی می‌باشد. جامعه مطالعاتی پژوهش حاضر شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی یک دوره پنج‌ساله (سال‌های 1392-1388) می‌باشد. درنهایت با توجه به محدودیت‌های تحقیق اطلاعات مربوط به 150 شرکت جمع‌آوری گردید و سپس با بهره گرفتن از جدول مورگان تعداد 110 شرکت به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. جهت مستندسازی نتایج تجزیه‌وتحلیل آماری و ارائه راه‌حل‌های نهایی، محقق از شیوه آماری با بهره گرفتن از نرم‌افزار Eviews اقدام به تجزیه‌وتحلیل سؤالات و فرضیات نموده است.فرضیه‌های تحقیق با بهره گرفتن از رگرسیون خطی مرکب و آزمون‌های F و t تحلیل‌شده‌اندنتایج برآورد رگرسیونی حاکی از رابطه مستقیم بین دارایی‌ها و وجه نقد عملیاتی با  چسبندگی هزینه بود. بر مبنای این نتایج مشخص شده است که با افزایش دارایی‌ها و وجه نقد عملیاتی ، چسبندگی هزینه نیز افزایش یافته است. در صورتی که بین بدهی و جریان نقدی آزاد با  چسبندگی هزینه رابطه ی معکوسی یافت گردید .بر مبنای این نتایج مشخص شده است که با افزایش بدهی و جریان نقدی آزاد ، چسبندگی هزینه کاهش می یابد.
 
واژه‌های کلیدی:چسبندگی هزینه، وجه نقد عملیاتی،جریان نقدی آزاد، تولید ناخالص داخلی

 
 
فصل اول:
کلیات تحقیق
 

1-1   مقدمه
 

تولید محصول و ارائه خدمات به مشتریان در زمان معین و کسب درآمد و تحمل هزینه‌ای که در بلندمدت سود معقولی را برای شرکت داشته باشد هدف اصلی واحد تجاری می‌باشد. جهت تعیین اهداف یک واحد تجاری و استفاده از منابع این واحد جهت دستیابی به اهداف تعیین‌شده برنامه‌ریزی و کنترل از وظایف مهم مدیران است. مدیران در مرحله برنامه‌ریزی و کنترل جهت پیش‌بینی سود نیاز دارند از گرایش هزینه‌ها، یعنی چگونگی تغییر رفتار هزینه‌ها آگاه شوند. اطلاعات موردنیاز در این زمینه را نمی‌توان به سهولت از صورت‌های مالی استخراج کرد. گرایش هزینه به چگونگی واکنش هزینه‌ها در برابر تغییر در سطح فعالیت اشاره دارد به‌عبارت‌دیگر مقصود از گرایش هزینه‌ها، مدلی است که بر اساس آن یک هزینه مشخص نسبت به تغییر در سطح فعالیت واکنش نشان می‌دهد. با توجه به ادبیات مطرح‌شده در حسابداری بهای تمام‌شده و حسابداری مدیریت مدل‌های سنتی هزینه‌ها رفتاری متقارن نسبت به تغییرات سطح فعالیت نشان می‌دهند؛ به‌عبارت‌دیگر متناسب با تغییر محرک هزینه تغییر می‌کنند. میزان تغییر هزینه‌ها به میزان تغییر در سطح فعالیت بستگی دارد نه به جهت تغییر با توجه به تحقیقات اخیر این ادبیات تغییر کرد و رفتار هزینه‌ها موردتوجه بیشتری قرار گرفته است. در اواخر سال 1960 و اوایل 1970 سولومون و استابوس[1] برای اولین بار به رابطه بین فعالیت‌ها و هزینه‌ها اشاره کردند؛ اما توجه جدی محافل دانشگاهی و حرفه‌ای در سال 1980 به این مسئله بیشتر جلب گردید و بر اساس ادبیات رایج پذیرفته‌شده هزینه بر اساس تغییر نسبت به سطح فعالیت به دودسته ثابت و متغیر تقسیم می‌شوند. هزینه‌های ثابت فرض می‌شود که از سطح فعالیت مستقل باشند درحالی‌که هزینه‌های متغیر فرض می‌شود به‌صورت خطی و در تناسب با تغییرات در سطح فعالیت تغییر کنند. در سال 2003 فرض رفتار چسبنده هزینه‌ها توسط اندرسون و همکارانش مطرح شد و ادبیات جدیدی مطرح گردید. این ادبیات چنین استدلال می‌کند که شدت کاهش هزینه‌ها در اثر کاهش حجم فعالیت کمتر از شدت افزایش هزینه‌ها در اثر افزایش حجم فعالیت است و به نوع رفتار هزینه “رفتار چسبنده” گفته می‌شود (اندرسون و همکاران، 2003)[2].
تحقیقات اخیر که بر روی رفتار هزینه‌ها صورت گرفته است نشان می‌دهد هزینه‌ها به نسبت تغییرات در فروش، تغییر نمی‌کنند. برای توضیح این مسئله ما می‌توانیم بگوییم هزینه‌ها به نسبت افزایش در فروش افزایش پیدا می‌کنند، اما به نسبت کاهش در میزان فروش کاهش پیدا نمی‌کنند این هزینه‌های نامتناسب اصطلاحاً هزینه‌های چسبنده[3] نام‌گرفته‌اند­. دو تئوری متمرکز بر روی علت وجود هزینه‌های چسبنده وجود دارد: یکی از تئوری‌ها ارائه می‌کند که هزینه‌ها بر اثر تصمیمات عمدی و آگاهانه  مدیران حالت چسبندگی (حالت نامتناسب بودن) را به خود می‌گیرند که تحت عنوان ” تئوری تصمیمات عمدی ” نام گرفته است. طبق این تئوری هنگامی‌که فروش کاهش می‌یابد، برخی از مدیران، این کاهش را موقتی تصور کرده و انتظار بازگشت فروش به سطح قبلی را در آینده نزدیک دارند. بنابراین در تصمیمی سنجیده، منابع مربوط به فعالیت‌های عملیاتی را در دوره‌های کاهش فروش حفظ می‌کنند؛ زیرا اگر منابع در پاسخ به کاهش فروش، حذف‌شده و در دوره‌های افزایش فروش، مجدد تحصیل شوند. هزینه‌های شرکت در بلندمدت افزایش می‌یابد و تئوری دیگر به این نکته اشاره می‌کند که هزینه‌های چسبنده ممکن است در نتیجه عدم توانایی کاهش هزینه‌ها به‌اندازه کاهش در فروش، باشد که تحت عنوان ” تئوری تعدیل تأخیری هزینه ” نام گرفته است. مدل‌های سنتی رفتار هزینه‌ها (به‌عنوان‌مثال روش حد بالا و پایین و رگرسیون)، ارتباط میان هزینه‌ها و سطوح مختلف فعالیت را بدون توجه به چگونگی تأثیرگذاری اختیاری مدیران در تعدیل دارایی‌های عملیاتی در دوره‌های افزایش و کاهش سطح فعالیت شرح می‌دهند و چسبندگی هزینه‌ها را نادیده می‌گیرند (نمازی و دوانی پور، 1389).
 فرضیه‌های مختلفی در ارتباط با علت رخداد چنین رفتار چسبنده‌ای در هزینه‌ها وجود دارد یکی از نظریه‌های غالب، اقدام مدیریت در حفظ ظرفیت بی‌استفاده در دوره‌های کاهش درآمد به‌منظور پرهیز از هزینه‌های تعدیل ظرفیت تولیدی و کاهش سطح دارایی‌های عملیاتی است. برخی چنین پدیده‌ای را از منظر تئوری نمایندگی و انگیزه‌های شخصی مدیران در حفظ سطح ظرفیت تولیدی در دوره‌های همچنین به بررسی اهمیت توجه به کاهش درآمد نیز تحلیل کرده‌اند. پژوهشگرانی نظیر اندرسون، بنکر و جاناکریمان در سال 2003[4] و بنکر و چن در سال 2006[5]، رفتار چسبنده هزینه‌ها در ارزیابی عملکرد آتی شرکت و تجزیه‌وتحلیل‌های بنیادی پرداخته‌اند.
این تحقیق به دنبال آزمون تجربی‌تأثیر و رابطه علت و معلولی برخی از عوامل مالی از جمله دارایی‌ها، بدهی‌ها، جریان نقدی آزاد و تولید ناخالص داخلی بر شدت چسبندگی هزینه‌ها می‌باشد. پس ما در این پژوهش از متغیرهای مالی که در اینجا عبارت‌اند از: دارایی‌ها، بدهی‌ها، جریان نقدی آزاد و تولید ناخالص داخلی که به‌عنوان متغیرهای مستقل اصلی و چسبندگی هزینه به‌عنوان متغیر وابسته استفاده می‌کنیم.

1-2   بیان موضوع و مسئله تحقیق
 

 شناخت رفتار هزینه در واکنش به تغییرات سطح تولید و فروش برای مدیریت شرکت‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است. پژوهش‌های تجربی اخیر درباره رفتار هزینه نشان داده، میزان کاهش هزینه‌ها به هنگام کاهش فروش، کمتر از میزان افزایش هزینه‌ها به هنگام همان میزان افزایش فروش است. به این رفتار هزینه‌ها چسبندگی هزینه‌ها گفته می‌شود. مطابق یکی از فرضیه‌های ارائه‌شده، چسبندگی هزینه‌ها نتیجه تصمیمات سنجیده مدیران است. هنگامی‌که فروش کاهش می‌یابد، برخی از مدیران، این کاهش را موقتی تصور کرده و انتظار بازگشت فروش به سطح قبلی را در آینده نزدیک دارند. بنابراین در تصمیمی سنجیده، منابع مربوط به فعالیت‌های عملیاتی را در دوره‌های کاهش فروش حفظ می‌کنند؛ زیرا اگر منابع در پاسخ به کاهش فروش، حذف‌شده و در دوره‌های افزایش فروش، مجدد تحصیل شوند، هزینه‌های شرکت در بلندمدت افزایش می‌یابد. نتایج پژوهش ویس (2010) نیز نشان داده است که رفتار چسبنده هزینه‌ها، دقت تحلیلگران در پیش‌بینی درآمد را درمجموع کاهش داده که البته با توجه به در نظر گرفتن این مورد که افق پیش‌بینی و اثرات خاص صنعت این تحلیل را تحت کنترل قرار داده است. با توجه به طبقه‌بندی هزینه‌ها به هزینه‌های چسبنده و غیر چسبنده، یافته‌های تحقیق ویس (2010) نشان می‌دهد که دقت تحلیلگران در پیش‌بینی درآمد برای شرکت‌های با رفتار هزینه چسبنده به‌طور متوسط 25% کمتر از کسانی است که برای شرکت‌های با رفتار هزینه غیر چسبنده تحلیل می‌کنند. بدیهی است رفتار هزینه نفوذ قابل‌ملاحظه‌ای در دقت پیش‌بینی تحلیلگران دارد. (ویس،2010)[6].
 به‌طورکلی می‌توان گفت یک شرکت با هزینه‌های چسبنده، زمانی که سطح فعالیت کاهش پیدا می‌کند، کاهش بیشتری در درآمد دارد، درصورتی‌که یک شرکت با چسبندگی کمتر، کاهش درآمد کمتری را در زمان کاهش فعالیت نشان می‌دهد. تحقیق حاضر می‌تواند کاربردهایی برای مدیران و حسابرسان داشته باشد. یکی از اهم وظایف مدیران کنترل عملیات و امور مالی سازمان است. مدیران باید اطلاعات خوبی برای تصمیم‌گیری داشته باشند تا با بهره گرفتن از توانایی‌های رهبری خود نیروهای شرکت را به اجرای این تصمیمات تشویق کنند. آن‌ها می‌توانند با توجه به حساسیت تغییرات هزینه به متغیرهای مالی و اقتصادی سهم هزینه‌های چسبنده را از کل هزینه‌ها ارزیابی کرده و در اتخاذ تصمیمات مناسب و مقتضی مؤثر باشند. حسابرسان از طریق مقایسه روابط میان اطلاعات مالی و غیرمالی منطقی بودن مبالغ صورت‌های مالی را ارزیابی می‌کنند. آگاهی از نتایج این پژوهش پیش‌بینی دقیق‌تر سودآوری شرکت‌ها و پیروان و تصمیم‌گیری دقیق مدیران و همچنین تدوین بهتر برنامه‌های آتی شرکت و بودجه‌ریزی را به دنبال دارد و بحث در مورد این مطلب باعث گسترش بحث رفتار هزینه‌ها در حسابداری مدیریت استراتژیک در ایران نیز می‌شود. با توجه به اهمیت کاهش چسبندگی هزینه‌ها در شرکت‌ها، در این تحقیق به دنبال پاسخ به این مهم هستیم که آیا چسبندگی هزینه‌ها در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران رخ می‌دهد؟ چه عواملی بر چسبندگی هزینه در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران تأثیرگذارند؟

1-3   اهمیت و ضرورت تحقیق
 

 با توجه به آنچه گفته شد درواقع تناسب بین هزینه‌ها و سطح فعالیت به‌گونه‌ای که در مدل سنتی هزینه‌یابی عنوان می‌شود همیشه برقرار نیست و برآورد رفتار هزینه بدون در نظر گرفتن رفتار چسبندگی هزینه‌ها گمراه‌کننده خواهد بود. آگاهی از رفتار هزینه برای حسابداران، محققین و تمام کسانی که با حوزه مدیریت در ارتباط‌اند و تغییرات در هزینه‌ها را برحسب تغییرات در درآمد ارزیابی می‌کنند، دارای اهمیت است. استنباط مدیریتی از این تحلیل این است که چسبندگی هزینه قابل‌تشخیص و کنترل است. مدیران باید دلیل خود را برای چسبندگی هزینه از طریق توجه به حساسیت تغییرات هزینه به نسبت کاهش حجم، ارزیابی کنند و ظرفیت واکنش شرکت را در برابر کاهش تقاضا برای کالاها یا خدمات افزایش دهند. این امر به بهبود فرایند پاسخگویی کمک می‌کند. با مشخص کردن چسبندگی هزینه، صاحبان شرکت می‌توانند تحلیل کنند که آیا مدیران باعث وارد آمدن هزینه برای بنگاه می‌شوند (مدیروس و کاستا، 2004).[7]
همچنین طبق یک تحلیل سنتی افزایش نامتناسب هزینه‌ها نسبت به فروش یک نقطه‌ضعف کنترلی مدیریت در نظر گرفته می‌شود که این تحلیل ممکن است گمراه‌کننده باشد زیرا اگر هزینه‌ها چسبنده باشند با افزایش فروش متناسب با آن حرکت می‌کنند درحالی‌که با کاهش فروش متناسب با آن کاهش پیدا نمی‌کنند این در حالی است که حسابرسان به طرز مشابهی به هنگام اجرای رویه‌های تحلیلی فرض می‌کنند که هزینه‌ها متناسب با نوسانات فروش تغیر می‌کند؛ بنابراین درک بهتر از نحوه تغیر هزینه‌ها نسبت به نوسانات فروش برای حسابرسان در بهبود اجرای رویه‌های تحلیلی راه گشا خواهد بود.
با توجه به نکات فوق بررسی و مطالعه بیشتر در خصوص چسبندگی هزینه‌ها لازم به نظر می‌رسد

فهرست مطالب
فصل اول: کلیـات تحقیق 2
1-1- مقدمه. 3
1-2- بیان مسئله. 3
1-3- اهمیت و ضرورت 6
1-4- مدل مفهومی پژوهش. 7
1-5- اهداف تحقیق. 8
1-6- فرضیه‌های تحقیق. 8
1-7- تعریف متغیرها 9
1-7-1- تعریف مفهومی؛ 9
1-7-2- تعریف عملیاتی؛ 10
1-8- قلمرو پژوهش. 11
1-9- جمع‌بندی فصل اول. 12
فصل دوم: مرور منابع، ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق 13
2-1- مقدمه. 14
2-2- تئوری رفتارهای ناکارآمد. 14
2-2-1- استقلال. 18
2-2-2- فشار بودجه زمانی 22
2-2-3- پیچیدگی کار. 26
2-2-4- اهمیت مشتری 28
2-3- تئوری تغییر شغل. 33
2-3-1- بررسی تئوری رفتار ناکارآمد و تأثیر آن بر تئوری تغییر شغل. 34
2-4- بررسی پیشینه پژوهش. 35
2-5- پیشینه حسابرسی در ایران. 39
2-6- جمع‌بندی فصل دوم. 41
فصل سوم: روش اجرای تحقیق، مواد و روش‌ها 44
3-1- مقدمه. 45
3-2- روش پژوهش. 45
3-3- جامعه و نمونه آماری پژوهش. 46
3-3-1- جامعه آماری پژوهش. 46
3-3-2- نمونه آماری پژوهش. 47
3-4- روش‌های گردآوری اطلاعات 48
3-5- پرسشنامه پژوهش. 49
3-5-1- بررسی روایی پرسشنامه. 49
3-5-2- پایایی پرسشنامه. 50
3-5-3- نتایج آزمون بارتلت جهت بررسی کفایت نمونه. 51
3-6- روش‌های آماری تجزیه‌وتحلیل داده‌ها 52
3-6-1- مراحل مدل‌سازی در معادلات ساختاری: 53
3-6-2- انتخاب رویکرد مناسب معادلات ساختاری برای تحلیل داده‌های پژوهش: 55
3-7- جمع‌بندی فصل سوم: 57
فصل چهارم: تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و یافته‌های تحقیق 58
4-1- مقدمه. 59
4-2- آمار توصیفی 59
4-2-1- فراوانی داده‌ها 60
4-2-2- رده سنی پاسخ‌دهندگان: 61
4-2-3- سطح تحصیلات پاسخ‌دهندگان. 62
4-3- آمار استنباطی 62
4-3-1- برازش مدل با بهره گرفتن از نرم‌افزار Smart PLS. 63
4-4- جمع‌بندی فصل چهارم. 70
فصل پنجم: بحث، نتیجه‌گیری و پیشنهادات 71
5-1- مقدمه. 72
5-2- خلاصه پژوهش: 72
5-3- نتایج پژوهش. 72
5-3-1- فرضیه اول. 73
5-3-2- فرضیه دوم. 73
5-3-3- فرضیه سوم. 74
5-3-4- فرضیه چهارم. 75
5-3-5- فرضیه پنجم. 76
5-4- پیشنهادهای پژوهش. 76
5-4-1- پیشنهادهای کاربردی 77
5-4-2- پیشنهادهای پژوهش‌های آتی 78
5-5- محدودیت‌های تحقیق. 78
5-6- جمع‌بندی فصل پنجم. 79
منابع فارسی 81
منابع انگلیسی 83
پیوست اول: پرسشنامه. 89
پیوست دوم: مدل‌های خروجی از نرم‌افزار Smart PLS. 91
 
 
 
فهرست جداول
جدول 2-1- الگویی متشکل از 10 رویکرد درزمینه­ اخلاق حرفه‌ای 15
جدول 2-2- خلاصه برخی از پژوهش‌های پیشین 33
جدول 3-1- انواع روایی (داوری و رضازاده، 1392) 46
جدول 3-2- ضرایب آلفای کرونباخ. 47
جدول 3-3- نتایج آزمون کفایت حجم نمونه (KMO) و بارتلت 48
جدول 3-4- دلایل استفاده از PLS-SEM 51
جدول 4-1- توزیع فراوانی پاسخ‌دهندگان برحسب جنسیت 56
جدول 4-2- توزیع فراوانی پاسخ‌دهندگان برحسب رده سنی 56
جدول 4-3- توزیع فراوانی پاسخ‌دهندگان برحسب سطح تحصیلات 57
جدول 4-5- بارهای عاملی سنجه‌های پژوهش (آزمون Cross Loadings) 59
جدول 4-6- گزارش معیارهای آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی 61
جدول 4-7- گزارش معیار روایی همگرا (AVE) 61
جدول 4-8- همبستگی‌های میان متغیرهای مکنون و مقادیر AVE. 62
جدول 4-9- مقادیر R2 (R Squares) و Q2 (Stone-Geisser Criterion) 63
جدول 4-10- نتایج آزمون فرضیات پژوهش. 64
 
 
فهرست اشکال و نمودارها
 
شکل 1-1– مدل مفهومی پژوهش. 8
شکل2-6- عوامل مخدوش کننده استقلال حسابرس. 27
شکل 2-7- نقش مشتری در توسعه‌سازمانی 36
شکل 2-8- مدل نظری پژوهش. 47
معادله 3-1- تعیین حجم نمونه با بهره گرفتن از فرمول کوکران برای جوامع محدود. 51
شکل 3-1- انتخاب رویکرد مناسب SEM برای تحلیل داده ها 60
نمودار 4-1- درصد فراوانی برحسب جنسیت 64
نمودار 4-2- درصد فراوانی برحسب رده سنی 65
نمودار 4-3- درصد فراوانی برحسب سطح تحصیلات 66
معادله 4-1- فرمول محاسبه برازش کل در روش PLS. 73
شکل 4-1- مدل عملیاتی پژوهش. 74
 

رضوان هوشمند
 

بررسی رفتار ناکارآمد و تأثیر آن بر تغییر شغل در مؤسسات حسابرسی
چکیده
 
نیروی انسانی عامل اصلی موفقیت بسیاری از شرکت­های خدماتی از جمله مؤسسات حسابرسی می­باشد. بدون نیروی انسانی خبره، عملکرد و کارآمدی این مؤسسات نیز ضربه اساسی خواهد خورد، چراکه اکثر دارایی­ها و سرمایه این مؤسسات را نیروی خبره آن­ها تشکیل می­دهد. لذا، این مؤسسات به رفتار کارآمد حسابرسان خود و همچنین ماندگاری آن­ها در مؤسسه اهمیت زیادی می­ دهند.
 ازاین‌رو این پژوهش سعی بر این دارد که با بررسی تأثیر رفتار ناکارآمد در سطوح گوناگون (شامل پیچیدگی­ کار، استقلال حسابرس، فشار بودجه زمانی و اهمیت مشتری)، به نقش این عامل بر تغییر شغل حسابرسان در مؤسسات حسابرسی بپردازد.
برای این منظور نظرات 160 نفر (شامل مدیرفنی، سرپرست ارشد و سرپرست) طی فرآیند اجرای پژوهش، با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند.
در پایان نتایج حاصل از تحلیل صورت گرفته با بهره گرفتن از تکنیک معادلات ساختاری و نرم‌افزار Smart PLS حاکی از آن بود که؛ علاوه بر تأیید فاکتورهای موردبررسی بر رفتار ناکارآمد، تأثیر آن بر تغییر شغل در مؤسسات حسابرسی مورد تأیید قرار گرفت. ضمن اینکه نقش اهمیت مشتری بر رفتار ناکارآمد در این مؤسسات مورد تأیید قرار نگرفته است.
 
کلمات کلیدی: رفتار ناکارآمد، پیچیدگی کار، استقلال، بودجه زمانی، اهمیت مشتری، تغییر شغل، مؤسسات حسابرسی
 
 
 
 
 
 
 

فصل اول: کلیـات تحقیق
 

1-1- مقدمه
 

حسابرسی فرایندی است بسامان برای جمع‌آوری و ارزیابی بی‎طرفانه­ی شواهد درباره­ی ادعاهای مربوط به فعالیت‌ها و وقایع اقتصادی برای تعیین میزان انطباق این ادعاها با معیارهای از پیش تعیین‎شده و گزارش نتایج به اشخاص ذی‎نفع (بیانیه­­ی مفاهیم بنیادی حسابرسی[1]، 1973). اصول بنیادی حسابداری و حسابرسی از دیرباز بر پایه یک چهارچوب نظری مبتنی بر قواعد[2] قرار داشته، ولی اندیشه استفاده از یک چارچوب نظری مبتنی بر اصول[3] همواره در طول زمان و به‌صورت متناوب مطرح بوده (باغومیان، 1385) تا اینکه از سال 1989 و به‌صورت رسمی، در آیین ­رفتار ­حرفه‌ای تدوین‌شده از سوی حسابداران رسمی آمریکا[4] گنجانده ‌شده است. رویدادهای گذشته نشان می‌دهد که حسابداران و حسابرسان، در ایفای مسئولیت خود در حفاظت از منافع سرمایه‌گذاران و سایر گروه‌های ذی‌نفع، شکست‌خورده و موجب ایجاد موجی از رسوایی‌ها و نشانه‌گیری انگشت اتهام به‌سوی خود شده‌اند. ازاین‌رو پژوهش حاضر سعی دارد برخی از عواملی که موجب بروز رفتارهای ناکارآمد می‌گردد را بررسی نماید و به این سؤال پاسخ دهد که آیا این رفتارهای ناکارآمد می‌تواند تأثیری بر تغییر شغل حسابرسان در مؤسسات­ حسابرسی داشته باشد یا خیر. بدین ترتیب در این فصل به بیان کلیات پژوهش متشکل از؛ بیان مسئله، مدل مفهومی، فرضیه‌ها، اهداف، قلمرو و تعریفی از متغیرهای پژوهش می‌پردازیم.
 

1-2- بیان مسئله
 

حسابرسان نقش مهمی را در کشف کلاه‌برداری‌های مالی به‌منظور پیش‌بینی خطای تجاری در بحران مالی غیرمنتظره بازی می‌کنند. شرکت‌های حسابرسی نیاز دارند تا افکار مستقل را برای ارائه خدمات به مشتریانشان فراهم کنند و در کار خود حسن نیت نشان دهند (Liou & Yang, 2008). کیفیت سرویس ارائه‌شده به میزان چشمگیری متکی بر رفتار افرادی است که کار حسابرسی میدانی را انجام می‌دهند. بسیاری از مطالعات قبلی در تحقیق رفتاری به این نتیجه رسیده‌اند که هم رفتار ناکارآمد حسابرس به‌طور فزاینده‌ای بر کیفیت حسابرسی اثر می‌گذارد و هم این‌که این امر یک عکس‌العمل به محیط کاری پر از استرس ایجادشده توسط کنترل سخت مدیریتی در شرکت‌های حسابرسی می‌باشد (Chan et al., 2009; Donnelly et al., 2006; Otley & Pierce, 1995).
حسابرسان مجبور هستند تا کارهای حسابرسی خود را در یک چارچوب زمانی بسیار محدود تکمیل کنند. در یک بررسی در کیفیت مدارک حسابرسی نشان می‌دهد که این امر می‌تواند فشار نامحسوسی را در محیط کاری اعمال کند (Louwers et al., 2005; Lord & DeZoort, 2001). کیفیت حساب‌های مالی حسابرسی شده تحت کنترل سیاست‌های باثبات خارجی­-­داخلی و فرآیندهایی می‌باشد که ازنظر استانداردهای حسابرسی و قوانین­ داخلی اخلاقی قابل‌قبول باشند. حسابرسان ممکن است از انجام مراحل حسابرسی بدون تکمیل فرآیندهای کامل حسابرسی با حذف برخی گام‌های خاص شانه ­خالی­ کنند. آن‌ها همچنین ممکن است که زمان حسابرسی را برای تکمیل کارهای مشخص‌شده خود در زمان معین‌شده کمتر از حد معمول گزارش کنند (Otley & Peirce, 1995; Rhode, 1978). عجله برای تکمیل گزارش‌های بدون گردآوری مطالب مستند کافی ممکن است باعث گزارش‌های نادرست شود (Smith, 1995; Lightner et al., 1982). اگرچه این کار ممکن است باعث کاهش هزینه‌های کاری شود ولی دارای خطر افزایش کارهای ناتمام حسابرسی در آینده می‌گردد.
مطالعات پیشین نشان می­دهد که پیچیدگی کار هم نیز می ­تواند بر بروز رفتارهای ناکارآمد در مؤسسات حسابرسی اثرگذار باشد. حسابرسانی که در کارهای پیچیده درگیر هستند، ممکن است احساس کنند که تحت‌فشار هستند ازاین‌رو اگر آن‌ها نتوانند این فشار را تحمل کنند، ممکن است از مسئولیت خود با مبادرت به رفتار ناکارآمد جهت خلاصی از این فشار، شانه خالی کنند (Zuraidah and Takiah, 2007).
حسابرسی همواره حرفه‌ای پراسترس محسوب می‌گردد. این حرفه تحت بار سنگین کاری و ضرب‌الاجل‌های زمانی دارای خصوصیاتی می‌باشد. استرس مرتبط باکار ممکن است باعث خستگی شغلی و نارضایتی شغلی شود و در ­پی­ آن باعث تمایل به تغییر شغل می‌گردد. بررسی‌های صورت­ گرفته نشان داده که نگرش‌های فردی در رفتارهای شغلی تأثیرگذار هستند (Porter et al., 1974). افرادی که یک سازمان را ترک می‌کنند نگرش‌های مطلوبی کمتری نسبت به آن‌هایی که در سازمان می‌مانند دارند. پرتر و همکاران (1974) شواهد محکمی را ارائه دادند که در آن انتظارات کارمندان در مورد شغلشان موردبررسی قرارمی‌گیرد. این بررسی اشاره بر این دارد که افراد مختلف، مجموعه‌ای واحد از انتظارات را با خود به سازمان‌هایی که استخدامشان می‌کنند می‌آورند. اگر کارمندان بخواهند در سازمان باقی بمانند این انتظارات باید موردبررسی قرار بگیرد. اگر این انتظارات برآورده نشود، آنگاه ممکن است کارمندان دنبال استخدام توسط سازمان دیگری باشند که به آن‌ها فرصتی دوباره دهند تا اهداف شخصی خود را در آن سازمان تحقق ببخشند. تعهدات سازمانی به‌طور تنگاتنگی مرتبط با فاکتور تغییر شغل است (Satina, 2003). از همین رو مؤسسات حسابرسی می‌تواند موردبررسی قرار بگیرد چراکه بازار کاری رقابتی آن با فاکتور تغییر شغل در تمامی بخش‌های آن همراه است.
یک حسابرس مستقل ممکن است از کار کردن بر طبق دستورالعمل‌های صادره توسط مدیران ارشد برای تولید گزارش‌های مطلوب برای مشتریان سرباز­زند، چنین سرباززدنی ممکن است باعث تغییر شغل گردد. بسیاری از تحقیقات در حوزه حسابداری رفتاری و روانشناسی شواهد تجربی از تغییر شغل به‌عنوان یکی از عوامل تعیین‌کننده در پذیرش رفتار ناکارآمد در حسابرسی فراهم آورده‌اند (Donnelly et al., 2007). رفتار نادرست ممکن است ناشی از عوامل محیط کار از قبیل فشار زمانی، فرهنگ مدیریتی و سبک نظارت باشد. حسابرسان وقتی‌که کنترل شدید کار می‌کنند در­شرف پذیرش رفتار ناکارآمد هستند (Gable & Dangello, 1994). آن‌ها ممکن است از تاکتیک دست‌کاری، اغفال یا خودشیرینی برای گسترش کنترل خود بر محیط‌های کاری استفاده کنند به‌طوری‌که عملکرد شخصی‌شان به‌آسانی کسب شود (Mudrack, 1990). از سویی دیگر حسابرسان ترس از کشف چنین رفتاری دارند که ممکن است باعث عملکرد ضعیف و خاتمه قرارداد کاری‌شان شود. حسابرسانی که رفتارهای ناکارآمد را می‌پذیرند معمولاً تمایلات بیشتری به انجام کارهای بیشتر دارند چون از فقدان امنیت و ترفیع شغلی برخوردار هستند (Malone & Roberts, 1996).
از­این­رو بررسی رفتار ناکارآمد و میزان تغییر شغل در مؤسسات حسابرسی یکی از بحث‌های اساسی حوزه حسابرسی می‌باشد. انگیزه این پژوهش داشتن درک بالاتر از این مسئله است و بنابراین راه‌هایی جهت انگیزه دار کردن و ابقای کار حسابرسان در مؤسسات حسابرسی را بیان می‌کند. نتایج کار می‌تواند به حسابرسان کمک کند تا کیفیت کار خود را با آگاهی از چنین رفتارهایی بهبود ببخشند. درواقع این پژوهش بیان می‌کند که آن‌ها می‌توانند راه بهتری را برای آموزش کارکنانشان در ارائه خدمات حرفه‌ای‌تر به مشتریان پیدا کنند. به‌طورمعمول استانداردهای حسابرسی و کتاب‌های درسی به‌طور مناسب خطرات یا نمونه‌های رفتارهای ناکارآمد حسابرسان را رسیدگی نمی‌کنند. بدین ترتیب این‌گونه رفتارهای ناکارآمد در شرکت‌های اقتصادی که فعالیتشان همسو با استانداردهای کنترل کیفی حرفه‌ای می‌باشد، می‌تواند به حداقل برسد. در کنار این موضوع، حتی توان پتانسیل برای رفتار ناکارآمد حسابرس در استانداردهای کنترل کیفی موجود نیز بحث نشده است.
ازاین­رو پژوهش حاضر، تأثیر فاکتورهایی که ممکن است دربردارنده تفاوت‌های حسابرسی فردی در قبول رفتارهای ناکارآمد حسابرس باشند و از ماهیت پر از استرس وظایف­کاری سرچشمه بگیرد و منجر به تغییر شغل در مؤسسات حسابرسی گردد، را بررسی می­نماید.

تمرکز می‏شود که می‏توان انگیزه‏ی مدیریت در به‌کارگیری اقلام تعهدی را در دو گروه متقلبانه و غیرمتقلبانه، طبقه‏بندی نمود. به این ترتیب، تنها هنگامی تجدید ارائه می‏تواند نشان‌دهنده کیفیت پایین سود باشد که ناشی از انگیزه‏های فرصت‏طلبانه مدیریت باشد. این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که در سایر تحقیقات، به دلایل و انگیزه‏های مدیریت که منجر به تجدید ارائه صورت‏های مالی شده‏است توجه نشده و تمامی تجدید ارائه‏ها را به عنوان معیاری از کیفیت نامطلوب گزارشگری مالی تلقی شده‏اند.
در پی بکارگیری مدل دستیابی به پیش‏بینی‏ها برای طبقه‏بندی تجدید ارائه‏ها در دو گروه متقلبانه و غیرمتقلبانه، نتایج حاصل از آزمون فرضیه‏های تحقیق نشان می‏دهد، تجدید ارائه‏های ناشی از انگیزه‌های غیرمتقلبانه مدیریت، رابطه مثبت و معناداری با توزیع سود شرکت‌ها دارد. همچنین، این رابطه برای شرکت‌هایی که از سطح توزیع سود بالاتری برخوردارند، قوی‏تر است. به این ترتیب، نتایج نشان می‏دهد که سود تقسیمی حاوی اطلاعاتی درباره کیفیت سود، به ویژه انگیزه‏های منجر به تجدید ارائه صورت‏های مالی است و تقسیم سود این پیام را مخابره می‏کند که سود گزارش‌شده توسط شرکت، با کیفیت است و تجدید ارائه صورت‏های مالی برخواسته از انگیزه‏های فرصت‏طلبانه مدیریت نیست.
 
کلمات کلیدی:سود تقسیمی،کیفیت سود، تجدید ارائه صورت‏های مالی،تجدید ارائه متقلبانه؛ تجدید ارائه غیر متقلبانه؛ محتوای اطلاعاتی.
 
 
 
 
 
 
 
فهرست مطالب
عنوان                                                                                             صفحه
فصلاول: کلیات تحقیق 1
1-1 مقدمه. 3
1-2 تشریح وبیان موضوع 3
1-3 اهداف تحقیق وضرورت آن 5
1-4 پرسش‌های تحقیق 7
1-5 فرضیه‌های تحقیق 7
1-6 قلمروتحقیق (موضوعی- مکانی- زمانی). 8
1-7 جامعه آماری 8
1-8 نمونه ونحوه جمع‌آوری اطلاعات. 8
1-9 روش تجزیه وتحلیل داده‌ها. 9
1-10 تعاریف عملیاتی پاره‌ای ازواژه‌های استفاده‌شده درتحقیق 9
1-11 ساختارتحقیق 10
فصل دوم: ادبیات وپیشینه تحقیق 12
2-1 مقدمه. 14
2-2 هد ف گزارشگری مالی 14
2-3 سود. 15
2-4 کیفیت سود. 17
2-5 مدیریت سودوکیفیت سود. 19
2-6 معیارهای ارزیابی کیفیت سود. 21
2-7 دیدگاه‌های مختلف اندازه‌گیری کیفیت گزارشگری مالی 24
2-8 تجدیدارائه به عنوان نشانه گزارشگری مالی متقلبانه. 26
2-9 تقسیم سود. 31
2-10 نظریه‌های تقسیم سود. 33
2-11 پیشینه تحقیق 35
2-12 خلاصه فصل 54
فصل سوم: روش تحقیق 55
3-1 مقدمه. 57
3-2 روش تحقیق 57
3-3 فرضیه‌های تحقیق 58
3-4 مدل مورداستفاده برای آزمون فرضیه‌ها. 59
3-5 اندازه‌گیری متغیرهای تحقیق 59
3-6 نحوه طبقه‏بندی تجدیدارائه‏هابه متقلبانه وغیرمتقلبانه. 63
3-7 جامعه ونمونه آماری 67
3-8 قلمروتحقیق 70
3-9 جمع‌آوری داده‌های تحقیق 71
3-10 روش تجزیه وتحلیل داده‌ها. 71
3-11 خلاصه فصل 72
فصل چهارم: تجزیه وتحلیل داده‏ها. 73
4-1 مقدمه. 75
4-2 آماره‏های توصیفی 75
4-3 نتایج آزمون اولیه. 80
4-4 نتایج آزمون فرضیه‌‏های تحقیق 82
4-5 نتایج آزمون‏های اضافی 85
4-5 خلاصه فصل 87
فصل پنجم: خلاصه ونتیجه‌گیری 88
5-1 مقدمه. 90
5-2 خلاصه تحقیق 90
5-3 ارزیابی فرضیه‌هاوبررسی تطبیقی یافته‌ها. 92
5-4 محدودیت‌های تحقیق 94
5-5 پیشنهادات مبتنی برنتایج تحقیق 94
5-6 پیشنهادات برای تحقیقات آتی 95
5-7 خلاصه فصل 95
فهرست منابع ومأخذ 96
 
 
 
 
 

فصل اول: کلیات تحقیق
 

مقدمه
 

تشریح و بیان موضوع
 

اهداف تحقیق و ضرورت آن
 

پرسش‌های تحقیق
 

فرضیه‌های تحقیق
 

قلمرو تحقیق (موضوعی- مکانی- زمانی)
 

جامعه آماری
 

نمونه و نحوه جمع‌آوری اطلاعات
 

روش تجزیه و تحلیل داده‌ها
 

تعاریف عملیاتی پاره‌ای از واژه‌های استفاده‌شده در تحقیق
 

ساختار تحقیق
 
 

1-1 مقدمه
 

یکی از اهداف سرمایه‌گذاری دریافت سود است. از این رو، سرمایه‌گذاران به دنبال راهی برایپیش‌بینی سود تقسیمی و عوامل تأثیرگذار بر آن هستند. سود می‌تواند به آنها کمک کند تا به قضاوت و تصمیم‌گیری آگاهانه بپردازند. رقم سود مندرج در صورت‌های مالی علاوه بر این که عملکرد عملیاتی و دورنمای آتی شرکت را نشان می‌دهد، زمینه مقایسه بین شرکت‌ها را نیز فراهم می‌کند. اما زمانی استفاده‌کنندگان می‌توانند به رقم سود اتکا کنند که سود عاری از هرگونه دستکاری باشد، تا بتواند عملکرد شرکت را به طور منصفانه و واقعی منعکس نماید(عاملی، 1388).
در این فصل به تشریح موضوع تحقیق، اهداف تحقیق و ضرورت آن، فرضیه‌های تحقیق و تعاریف عملیات یپاره‌ای از واژه‌های استفاده‌شده در تحقیق پرداخته می‌شود. همچنین توضیح مختصری از نمونه، جامعه آماری، نحوه جمع‌آوری و تجربه و تحلیل داده‌ها ارائه می‌گردد. 

1-2 تشریح و بیان موضوع
 

یکی از اهداف سرمایه‌گذاران، دستیابی به بازده در قالب سود تقسیمی است. از این رو، سرمایه‏گذاران به دنبال راهی برای پیش‌بینی سود تقسیمی و عوامل تأثیرگذار بر آن هستند. سود می‌تواند به آنها کمک کند تا به قضاوت و تصمیم‌گیری آگاهانه بپردازند. رقم سود مندرج در صورت‌های مالی علاوه بر اینکه عملکرد عملیاتی و دورنمای آتی شرکت را نشان می‌دهد، زمینه مقایسه بین شرکت‌ها را نیز فراهم می‌کند. اما زمانی استفاده‌کنندگان می‌توانند به رقم سود اتکا کنند که سود بتواند عملکرد شرکت را به طور منصفانه و واقعی منعکس نماید (عاملی، 1388).
محاسبه سود خالص یک بنگاه اقتصادی متأثر از روش‌ها و برآوردهای حسابداری است. امکان استفاده از روش‌های گوناگون حسابداری موجب شده است، که سود واقعی (اقتصادی) شرکت‌ها با سود گزارش‌شده در صورت‌های مالی تفاوت داشته باشد (خوش‏طینت و اسماعیلی، 1385). اختیار عمل مدیران در انتخاب از میان روش‏های مجاز حسابداری، از جمله دیگر عواملی است که کیفیت سود را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بنابراین، کیفیت سود شرکت‌ها تحت تأثیر مبانی گزارشگری و صلاح‏دید مدیران قرار می‌گیرد.
سود خالص به عنوان عاملی برای تدوین سیاست‌های تقسیم سود به شمار می‌آید (تهرانی و ذاکری، 1388). تقسیم سود از سوی شرکت می‌تواند نشان‌دهنده واقعی بودن یا نبودن سود گزارش‌شده و منصفانه بودن گزارش عملکرد عملیاتی از سوی واحد تجاری باشد. در واقع مدیران زمانی تصمیم به پرداخت یا افزایش سودهای تقسیمی می‌گیرند، که احساس کنند سود آن‌ها به طور قابل ملاحظه تحت تأثیر درستکاری روش حسابداری نیست (یعنی، سود، واقعی است) و کاهش سودهای تقسیمی در آینده غیر محتمل است. با این مفهوم، سودهای تقسیمی نه تنها علامتی برای قابلیت سودآوری آینده به شمار می‌رود، بلکه علامتی برای کیفیت سود است. همچنین، سود تقسیمی یک شیوه مؤثر نظارت مدیریتی است. انتظار می‏رود که مدیران به منظور حفاظت از خود، کمتر دچار وسوسه درستکاری سود شوند (علوی طبری و همکاران، 1388).
ارتباط بین سیاست‏های تقسیم سود و کیفیت گزارشگری مالی در تحقیقات خارجی و داخلی متعددی مورد توجه قرار گرفته‏است (برزده، 1392; علوی طبری و همکاران، 1388; فارینها و موریرا، 2007). در برخی از این تحقیقات از تجدید ارائه به عنوان معیاری از کیفیت سود استفاده شده‏است. برای مثال در تحقیقات برزده (1392) و علوی طبری و همکاران (1388)، رابطه بین تجدید ارائه و سیاست تقسیم سود شرکت، بررسی شده‏است. بر خلاف انتظارات، نتایج این تحقیقات نشان می‏دهد که نمی‏توان رابطه معناداری بین تجدید ارائه و سیاست تقسیم سود شرکت‏ها مشاهده کرد.
با این وجود، موضوعات تئوریک و عملی متعدد با اهمیتی در خصوص تجدید ارائه وجود دارد که در تحقیقات پیشین به آن‌ها توجه نشده است. به صورتی ساده، تمام تجدید ارائه‏ها را نمی‏توان به عنوان نشانه کیفیت پایین گزارشگری مالی تلقی کرد. برای مثال برخی تجدید ارائه‏ها از حوزه اختیارات مدیریت شرکت خارج هستند. تجدید ارائه‏هایی که در اثر تغییر در مفاد اصول و استانداردهای حسابداری حادث شده‏اند، از این جمله‏اند. رویدادهای غیرمترقبه و غیرقابل پیش‌بینی پس از ارائه صورت‏های مالی نیز از جمله دیگر عواملی هستند خارج از محدوده اختیارات و قدرت عمل مدیریت شرکت قرار دارند و با این وجود منجر به تجدید ارائه صورت‏های مالی می‏شوند.
حتی برخی از عوامل و انگیزه‏هایی در حوزه‏های اختیارات مدیریت وجود دارند که منجر به تجدید ارائه صورت‏های مالی می‏شوند با این وجود نشانه کیفیت ضعیف گزارشگری مالی نیستند. هنگامی که مدیریت قصد انتقال اطلاعات خصوصی خود به سرمایه‏گذاران را دارد تا آنان وضعیت مالی و سودآوری آتی شرکت را بهتر درک نمایند، ممکن است به نحوی اقدام به گزارشگری مالی نماید که تجدید ارائه صورت‏های مالی در دوره‏های آتی را ناگزیر سازد. به این ترتیب نمی‏توان چنین تجدید ارائه‏ای را نشانه کیفیت پایین گزارشگری مالی و یا گزارشگری مالی متقلبانه در دوره‏های گذشته تلقی نمود (بادرتچر و همکاران، 2012).
عدم توجه به دلایل و انگیزه‏های منتج به تجدید ارائه باعث شده‏است که تحقیقات پیشین در تببین رابطه بین تجدید ارائه (کیفیت سود) و وضعیت تقسیم سود شرکت‏ها ناتوان باشند. در این تحقیق با به کارگیری مدل دستیابی به پیش‌بینی‏ها، انگیزه‏های مدیریت در گزارشگری مالی شناسایی شده و بر اساس آن تجدید ارائه‌هایی که ناشی از اختیارات مدیریت است در دو گروه متقلبانه و غیر متقلبانه طبقه‌بندی شده‏است. بر اساس مبانی نظری انتظار می‏رود تجدید ارائه‏های ناشی از انگیزه‏های غیر متقلبانه نه تنها بی‏کیفیتی گزارشگری مالی را نشان ندهند بلکه منعکس‌کننده انتقال اطلاعات خصوصی مدیریت به سرمایه‏گذاران باشد و درنتیجه این‏گونه شرکت‏ها ضمن برخورداری از سود با کیفیت، بخش قابل‌توجهی از آن را بین سرمایه‏گذاران تقسیم نمایند.

1-3 اهداف تحقیق و ضرورت آن
 

سیاست تقسیم سود برای شرکت و سرمایه‌گذاران از اهمیت ویژه‏‏ای برخوردار است. وضعیت تقسیم سود شرکت می‌تواند نشان‌دهنده واقعی بودن یا نبودن سود

است)
فهرست مطالب                                                                                                     صفحه
چکیده 1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1-مقدمه. 3
1-2-بیان مسئله. 3
1-3-ضرورت انجام تحقیق. 5
1-4- اهداف تحقیق. 6
1-5- سوالات تحقیق. 7
1-6- چارچوب نظری 7
1-7-فرضیه های تحقیق. 9
1-8- تعریف متغیرهای تحقیق. 9
1-8-1- متغیر وابسته   9
1-8- 1-1-  سهم بازار. 10
1-8-2- متغیر های مستقل 10
1-8-2-1- عملکرد کمی خدمات بانک .10
1-9-  قلمرو پژوهش  10
1-9-1  قلمروزمانی 10
1-9-2  قلمرو مکانی 10
1-9-3  قلمرو موضوعی پژوهش. 10
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1-مقدمه. 12
2-2-مفهوم سهم بازار. 12
2-3-سهم بازار در خدمات بانکی 15
2-4- عوامل موثر بر سهم بازار بانک‌ها 17
2-5-رقابت و سودآوری در بازار. 19
2-6-تاثیرکیفیت خدمات در افزایش سهم بازار. 22
2-7-تاثیر نوآوری در افزایش سهم بازار. 23
2-8-میزان سهم بازار و اثر آن بر سودآوری 25
2-9-رابطه بین سهم بازار و رشد شرکت‌ها 27
2-10-حجم سپرده‌های بانکی در بازار. 29
2-11-رابطه بین سپرده‌گذاری و رشد شرکت 31
2-12-قدرت پاسخگویی در بازار. 33
2-13-حفظ مشتری و جلب رضایت آن ها 34
2-14-بحث و نتیجه‌گیری 35
2-15-پیشینه تحقیقات انجام شده 37
2-15-1-تحقیقات انجام شده در داخل کشور. 37
2-15-2-تحقیقات انجام شده در خارج از کشور. 41
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
3-1- مقدمه. 45
3-2- روش کلی تحقیق. 45
3-3- روش گردآوری اطلاعات 47
3-4- جامعه آماری، روش نمونه‌گیری و حجم نمونه. 47
3-5- روش انجام کار. 47
3-5-1-مرحله اول : تصریح سنجی 48
3-5-2- مرحله دوم : تجزیه و تحلیل داده ها (داده سنجی) 48
3-5-3- مرحله سوم : روش سنجی 49
3-5-3-1- مدل پانل دیتا 49
3-5-3-1-1- محاسن استفاده از مدل پانل‌دیتا 50
3-5-3-1-2- محدودیت های پانل‌دیتا 51
3-5-3-2- مراحل روش تخمین مدل بوسیله داده های تلفیقی 51
3-5-3-3- روش برآورد. 52
3-5-3-4-آزمون ریشه واحد در داده های پانل. 53
3-5-5- مرحله چهارم : تخمین و استباط آماری 54
3-5-6-مرحله پنجم: نتیجه گیری 54
3-6- خلاصه فصل. 54
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
4-1- مقدمه. 57
4-2- آمار توصیفی 57
4-3- متغیر. 57
4-3-1- متغیر وابسته. 57
4-3-1-1- شاخص سهم بازار.57
4-3-2- متغیرهای مستقل. 59
4-3-2-1- نرخ بهره واقعی 59
4-3-2-2-تسهیلات بانک. 60
4-3-2-3- شاخص قیمت مسکن 62
4-3-2-4- تبلیغات 63
4-3-2-5- تعداد شعب 64
4-4- آمار استنباطی 66
4-4-1-مراحل برآورد مدل. 66
4-4-1-1- آزمون ریشه واحد. 67
4-4-1-2- آزمون هم انباشتگی 68
4-4-2-تخمین  مدل. 69
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- مقدمه. 74
5-2- نتایج حاصل از آمار توصیفی 74
5-3- نتایج حاصل از آمار استنباطی 76
5-4- نتایج آزمون فرضیه های سوالات تحقیق. 78
5-5- رتبه بندی تاثیر متغیرهای مستقل بر افزایش سهم سپرده بانکملی در بازار. 79
5-6- مقایسه نتایج تحقیق با نتایج تحقیقات پیشین 79
5-7- بحث درباره نتایج 80
5-8- پیشنهادات وتوصیه های سیاستی مطابق با فرضیه ها ورتبه بندی تاثیر آنها.81
 5-9- محدودیت های تحقیق.83
5-10- پیشنهادات برای پژوهش های آتی 83
منابع و مآخذ. 84
پیوستها و ضمائم 90
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
فهرست جداول
 
عنوان                                                                                                                       صفحه
جدول 4-1- آمارتوصیفی متغیرحجم سپرده گذاری (میلیون ریال) .59
جدول 4-2- آمار توصیفی متغیر نرخ بهره واقعی (درصد) 60
جدول 4-3- آمارتوصیفی متغیر تسهیلات اعطائی (میلیون ریال) 62
جدول 4-4- آمار توصیفی متغیرشاخص قیمت مسکن (درصد) .63
جدول 4-5- آمار توصیفی متغیر هزینه تبلیغات (میلیون ریال) 64
جدول 4-6- آمار توصیفی متغیر تعداد شعب .65
جدول 4-7- نتایج آزمون ریشه واحدLLC  (عرض از مبدا و روند) 68
جدول 4-8- نتایج آزمون هم انباشتگی پدرونی .69
جدول 4-9- خروجی آزمون LM مدل اول .70
جدول 4-10- خروجی آزمون Hausman مدل اول .70
جدول 4-11- آزمون انتخاب مدل مناسب برای پانل .71
جدول 4-12- خروجی مدل اول .71
جدول 5-1 -نتایج تجمیعی حاصل از آمار توصیفی .74
جدول 5-2- نتایج تجمیعی حاصل از آمار استنباطی .77
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
فهرست اشکال و نمودارها
 
عنوان                                                                                                                       صفحه
شکل1-1-  مدل مفهومی تحقیق  .8
نمودار 4-1- میانگین جحم  سپرده گذاری در بانک ملی استانهای منتخب طی سالهای 1393-1388 (میلیون ریال) .58
نمودار 4-2- متوسط نرخ بهره واقعی در بانک ملی استانهای منتخب طی سالهای 1393-1388 (درصد) .60
نمودار 4-3- متوسط تسهیلات اعطائی در بانک ملی استانهای منتخب طی سالهای 1393-1388(میلیون ریال) 61
نمودار 4-4- متوسط شاخص قیمت مسکن در استانهای منتخب طی سالهای 1393-1388(درصد) 62
نمودار 4-5- متوسط  هزینه تبلیغات در بانک ملی استانهای منتخب طی سالهای 1393-1388 (میلیون ریال) .64
نمودار 4-6- متوسط تعداد شعب در بانک ملی استانهای منتخب طی سالهای 1393-1388 .65
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

چکیده
 

بانک‌ها زمانی قادربه ادامه فعالیت خواهند بود که سهم خود را از سبد پولی حفظ نموده و درصدد افزایش آن برآیند به همین دلیل شناسایی عوامل موثر بر افزایش سپرده های بانک‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف اصلی تحقیق حاضر تعیین عوامل کمی موثر بر افزایش سهم بازار بانک ملی ایران می باشد . مدل اقتصاد سنجی بر اساس الگوی نظریه تقاضای پول میلتون فریدمن و ادبیات مرتبط به پس انداز افراد برآورد شده است. جهت تخمین مدل، از داده های سالانه پنج اداره امور شعب استان‌های همجوار (گیلان، مازندارن، البرز، اردبیل و قزوین) به صورت مدل تابلوئی متوازن برای سالهای 1388 لغایت 1393 استفاده شده است. نتایج تحقیق حاضر نشان داده است که نرخ بهره واقعی،  حجم تسهیلات اعطایی ، تعداد شعب و تبلیغات رابطه مثبت و معنی داری بر افزایش حجم سپرده بانکی و یا سهم آن در بازار داشته، در حالیکه شاخص قیمت املاک و مستغلات در مناطق شهری رابطه معکوس و معنی داری با سهم بازار بانک ملی ایران دارد.
 
کلیدواژه: سهم بازار، نرخ بهره، حجم سپرده گذاری، بانک ملی.
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
فصـل اول
کلیـات تحقیـق
 
 
 
 
 

1-1-مقدمه
 

سهم بازار عبارت از  بخشی از کل بازاراست  که مؤسسه یا بنگاه اقتصادی  آن را به خود اختصاص داده و برنامه های بازاریابی خود را در راستای رفع نیازهای آن تهیه ، تنظیم و اجرا می نماید. سهم بازار بر دو نوع است: سهم بازار مطلق : عبارتست از سهم بازار یک مؤسسه از کل بازار یعنی تقسیم تعداد فروش محصولات شرکت بر تعداد کل فروش محصولات مشابه داخلی و خارجی در بازار موردنظر. سهم بازار نسبی : عبارتست از سهم بازار مؤسسه نسبت به بزرگترین رقیب خود در بازار که اصطلاحاً رهبر  نامیده می شود( فراهانی ،1392). سهم بازاری به عنوان یک متغیر ساختاری بازار مطرح می‌باشد و میانگین بالای سهم بازار بنگاه‌ها معمولا در صنایع