جمله مربوط به اتلافات هزینه بواسطه تخلیه اگزرژی به محیط میباشد. جدول (۳-۲) تعاریف مربوط به و برای بعضی از اجزای سیستمهای حرارتی در حالت پایدار نشان میدهد.
۳-۴-۳ معادلات کمکی تعیین هزینه
در صورتی که هزینه های جریانهای ورودی به یک جز معلوم باشند، معمولاً یک معادله بالانس هزینه برای تعیین هزینه جریانهای خروجی کافی نمی باشد زیرا اغلب تعداد جریانهای خروجی بیش از یک میباشد. بنابراین باید یک سری معادلات کمکی برای یک جز نوشته شوند و تعداد این معادلات کمکی نیز باید برابر تعداد جریانهای خروجی منهای یک باشد. معادلات کمکی بسته به اینکه جریان اگزرژی در نظر گرفته شده برای محاسبه سوخت یا محصول یک جز بکار رود، معادله F یا معادله P خوانده میشوند.
معادله F هزینه کلی مربوط به برداشت اگزرژی از یک جریان اگزرژی در یک جز، باید برابر هزینهای باشد که برای تأمین همان میزان اگزرژی برداشت شده در اجزای بالادست همان جریان صرف شده است. اختلاف اگزرژی این جریان در ورودی و خروجی برای تعریف سوخت این جز استفاده می شود.
معادله P هر واحد اگزرژی برای هر جریان مربوط به محصول یک جز، تحت همان هزینه متوسط cP,K تامین میگردد.
برای اجزایی از سیستم که فقط دارای یک خروجی هستند همانند کمپرسورهای بدون زیرکش، پمپها، فنها، واحدهای مخلوطکن و اژکتورها، هزینه های مرتبط با جریان خروجی بوسیلهی معادله بالانس هزینه (معادله ۳-۴۹) محاسبه خواهد شد. اما وقتی که هزینه های مربوط به اگزرژی شیمیایی و اگزرژی فیزیکی بصورت جداگانه در نظر گرفته میشوند (به عنوان مثال برای یک برج تقطیر و یا یک دستگاه تولید کنند گاز که در جدول ۳-۲ نشان داده شده است) و یا وقتی بیشتر از یک جریان اگزرژی از یک جز خارج گردد، بسته به اینکه جریان خروجی در نظر گرفته شده متعلق به سوخت آن جز باشد یا محصول، معادلات کمکی F و P مورد نیاز خواهد بود.
- دستگاه تولید بخار شامل درام (EV):
شکل ۳-۴: شماتیک دستگاه تولید بخار شامل درام
(۳-۵۲)
(۳-۵۳)
- مولد بخار (SG):
شکل ۳-۵: شماتیک دستگاه تولید بخار
(۳-۵۴)
(۳-۵۵)
- کمپرسور با استخراج هوای خنک کننده ©:
شکل ۳-۶: شماتیک دستگاه کمپرسور با استخراج هوای خنک کننده
(۳-۵۶)
(۳-۵۷)