است)

 

چکیده:

 

در کسب و کار رقابتی امروز، شرکت ها به دنبال راههایی برای بهبود وضعیت خود در بازار هستند به همین منظور بسیاری از خدمات سایر شرکت ها (تامین کنندگان) بهره می گیرند. از عوامل مهم بقا در محیط پر رقابت امروزی ،کاهش هزینه های تولید محصول است که انتخاب درست و مناسب تامین کننده موجب این امر می شود و قابلیت رقابت پذیری سازمان را افزایش می دهد در نتیجه  مسئله تعیین شاخص های دخیل در انتخاب تامین کنندگان و اولویت بندی آنها مطابق با استراتژیها و اهداف یک سازمان تولیدی از اهمیت بالایی برخوردار است  و این شاخص ها می تواند در رتبه بندی تامین کنندگان سازمان تولیدی در جهت اهداف آن نقش موثری داشته باشند. حل این مسئله می تواند منجر به بهبود عملکرد سازمان شده و در عین حال هزینه های مرتبط با خرید  تامین را کاهش دهد. صنعت شوینده کشور نیز از این قاعده مستثنی نبوده و به همین دلیل تصمیمات اخذ شده در این رابطه در عملکرد موفق شرکت ها در این صنعت تاثیر بسزایی دارند با توجه به موارد مذکور اخذ چنین تصمیماتی نیازمند ابزار توجیهی قوی برای اجرا می باشد.

 

یکی از اجزای مهم زنجیره تامین ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان می باشد طبیعی است که بخش اعظمی از موفقیت یک شرکت در دستیابی به اهدافی چون بهبود کیفیت ،کاهش قیمت و تحویل به موقع و به عبارت دیگر نیل به مولفه های رضایت مشتری جهت فراهم کردن زمینه های حضور در بازارهای جهانی منوط به عملکرد تامین کنندگان آن شرکت است و در نتیجه فرآیند انتخاب تامین کننده که قبلا به عنوان یک فعالیت صرفا عملیاتی محسوب می شد در حال حاضر به عنوان یک فعالیت استراتژیک شناخته شده  و نیازمند توجه بیشتراست.

 

درباره ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان در صنایع مختلف پژوهش های زیادی صورت گرفته است ،در این پژوهش به دنبال شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر توان مالی تامین کنندگان و رتبه بندی تامین کنندگان  با بهره گرفتن از معیارهای بیان شده می باشد در این راستا ابتدا با بهره گرفتن از منابع کتابخانه ای و تحقیقاتی معیارها را شناسایی و سپس باتوجه به نظر خبرگان  صنعت مذکور معیارها تاثیر گذار شناسایی می شود در مرحله بعد با بهره گرفتن از روش دیمتل فازی[1] ساختار حاکم بر معیارهای اصلی و فرعی مشخص و با بهره گرفتن از روش ویکور[2] بهترین تامین کننده شناسایی می شود.

 

 

 

براساس مطالعات صورت گرفته بر روی معیارهایی که پس از مطالعات کتابخانه ای شناسایی شده بودند معیارهای کیفیت ،تحویل ،توانمند سازی ،حسن سابقه و بهروری به ترتیب از جمله معیارهای مهم تاثیر گذار بر افزایش توان مالی تامین کنندگان صنایع شوینده شناسایی شده است و در زیرمعیارها حداقل سازی استفاده از منابع و حداکثر استفاده از ظرفیت، بالاترین امتیاز را کسب کردند .با توجه به نتایج به دست آمده و با مقایسه صورت گرفته با تحقیقات پیشین این نتیجه حاصل می شود که کیفیت ،در ارزیابی تامین کنندگان از جمله معیارهای مهم و قابل توجه محسوب می شود زیرا در اکثر تحقیقات گذشته و همچنین تحقیق پیش رو در رتبه اول از نظر اهمیت قرار گرفته است

 

واژه کلیدی: زنجیره تامین، مدیریت زنجیره تامین، وضعیت(توان )مالی، مدیریت هزینه

 

فهرست مطالب

 

فصل اول:

 

1-1مقدمه: 1

 

2-1 بیان مساله: 2

 

3-1ضرورت و اهمیت تحقیق: 3

 

4-1اهداف تحقیق : 5

 

1-4-1هدف اصلی: 5

 

2-4-1اهداف فرعی: 5

 

5-1سوالات تحقیق: 5

 

6-1  نوع و روش تحقیق: 6

 

7-1قلمرو تحقیق: 6

 

8-1روش های گردآوری داده ها: 6

 

9-1روش تجزیه و تحلیل: 7

 

10-1محدودیت های تحقیق: 7

 

11-1تعریف واژه ها و اصطلاحات کلیدی: 7

 

1-13 مدل مفهومی تحقیق: 10

 

فصل دوم :

 

1-2مقدمه: 12

 

2-2تعاریف و مفاهیم زنجیره تامین : 12

 

3-2اجزا زنجیره تامین: 14

 

4-2مدیریت زنجیره تامین: 15

 

5-2 فرآیندهای اصلی در مدیریت زنجیره تامین : 17

 

6-2 مدیریت تامین کنندگان : 18

 

2-6-1انواع تامین کنندگان : 19

 

2-6-2عوامل موثر بر انتخاب تامین کنندگان  : 20

 

2-6-3ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان: 21

 

2-6-4سطوح ارزیابی تامین کنندگان : 22

 

2-6-5 مدیریت استراتژیک تامین کننده : 23

 

2-6-6منافع حاصل از ارزیابی تامین کنندگان : 24

 

2-7معیارهای انتخاب تامین کنندگان : 26

 

2-8سیر تکامل مدیریت زنجیره تامین: 29

 

2-9پیشینه تحقیقات انجام شده. 31

 

2-10جمع بندی پژوهش های انجام شده. 46

 

فصل سوم

 

3-1مقدمه: 50

 

3-2نوع تحقیق: 51

 

3-3روش تحقیق : 52

 

3-4قلمرو تحقیق: 54

 

3-4-1قلمرو مکانی: 54

 

3-4-2قلمرو زمانی تحقیق: 54

 

3-4-3قلمرو موضوعی تحقیق: 54

 

3-5روش گردآوری داده ها یا شیوه گردآوری داده ها : 54

 

3-6ابزارهای گردآوری اطلاعات: 55

 

3-7جامعه و نمونه پژوهش: 55

 

3-8روش تجزیه و تحلیل داده ها : 55

 

3-8-1تعریف تصمیم گیری : 56

 

3-8-2تصمیم گیری چند معیاره گروهی: 57

 

3-8-3مدل های تصمیم گیری چند معیاره : 58

 

3-8-3-1تصمیم گیری چند هدفه(MODM): 58

 

3-8-5منطق فازی 62

 

3-8-6تکنیک دیمتل فازی : 64

 

3-8-6-1حل روش دیمتل فازی: 65

 

قدم اول: تشکیل ماتریس تصمیم فازی 65

 

قدم چهارم: تشکیل ماتریس متوسط نرمال شده: 68

 

قدم پنجم: تشکیل ماتریس رابطه کل 68

 

قدم ششم: محاسبه جمع سطر ها و ستون ها (riو ci). 68

 

قدم هفتم: محاسبه  ri+cj و ri-cj و وزن شاخص ها: 68

 

قدم هشتم: رسم دیاگرام رابطه علی و معلولی: 68

 

قدم نهم: محاسبه مقدار آستانه p و رسم نمودار CRM. 69

 

3-8-7روش ویکور فازی: 69

 

3-8-7-1 حل روش ویکور فازی: 70

 

3-8روایی و پایایی پرسشنامه پژوهش: 74

 

3-9مدل مفهومی پژوهش. 76

 

فصل چهارم :

 

4-1 مقدمه. 79

 

4-2 سوال اول و پاسخ آن. 80

 

4-3 سوال دوم و پاسخ آن. 81

 

4-4 سوال سوم و پاسخ آن. 83

 

4-4-1روش DEMATEL 83

 

4-4-1-1قدم اول: تشکیل ماتریس تصمیم فازی 84

 

4-4-1-2قدم دوم: فازی زدایی به روش CFCS. 85

 

4-4-1-3قدم سوم: تشکیل ماتریس تصمیم متوسط: 88

 

4-4-1-4 قدم چهارم: تشکیل ماتریس متوسط نرمال شده: 89

 

4-4-1-5قدم پنجم: تشکیل ماتریس رابطه کل 90

 

4-4-1-6قدم ششم: محاسبه جمع سطر ها و ستون ها (riو ci). 90

 

4-4-1-7 قدم هفتم: محاسبه  ri+cj و ri-cj و وزن شاخص ها: 91

 

4-4-1-8قدم هشتم: رسم دیاگرام رابطه علی و معلولی 91

 

4-4-1-9قدم نهم: محاسبه مقدار آستانه p و رسم نمودار CRM. 92

 

4-5 سوال چهارم و پاسخ آن. 94

 

4-6 سوال پنجم و پاسخ آن. 98

 

4-6-1روش ویکور فازی 98

 

4-6-1-1قدم اول : ارزیابی گزینه ها توسط خبرگان : 98

 

4-6-1-2قدم دوم :تشکیل ماتریس تصمیم : 99

 

4-6-1-3قدم سوم : بی مقیاس نمودن ماتریس تصمیم گیری: 100

 

4-6-1-4قدم چهارم : محاسبه مقادیر       و : 102

 

4-6-1-5 قدم پنجم : محاسبه    . 102

 

4-6-1-6 قدم ششم : فازی زدایی مقادیر R،  S و Q : 103

 

4-6-1-8قدم هشتم : گزینه نهایی : 106

 

فصل پنجم: