پیشبینی میشود که روایی و اعتبار ابزار اندازهگیری(پرسشنامه) با توجه به مرور ادبیات موضوعی تحقیق و استخراج متغیرها از آن که در حقیقت همان نظر متخصصان و خبرگان است(بازرگان و دیگران، ۱۳۷۷) تأمین شود و به منظور تعیین پایایی و قابلیت اعتماد پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد. این روشی است که در اغلب تحقیقات مورد استفاده قرار میگیرد(Peterson, 1994) و در تحقیق حاضر نیز از آن استفاده شد.
۳-۵-۱- تعیین روایی پرسشنامه مورد استفاده
ابزار اسناد و مدارک همیشه دارای اعتبار هستند. اما سه ابزار دیگـر یعنـی پرسـشنامه، مـشاهده و مـصاحبه، نیازمنـد اعتبارسنجی هستند. اعتبار یعنی اینکه ابزار اندازهگیری مناسب باشـد. روشـهای مختلفـی بـرای تعیـین اعتبـار (روایـی)ابـزار اندازهگیری وجود دارد که یکی از آنها رویه استخراج اجزاء متغیرهای مـورد انـدازهگیری از ادبیـات موضـوعی، و آنگـاه بومیسازی آن با بهرهگیری از نظرات متخصصان و نیـز نمونـهای مقـدماتی اسـت (بازرگـان و دیگران، ۱۳۷۳). بر این اساس ارزیابی دو ویژگی اعتبـار محتـوایی مقیاس اندازهگیری بصورت قضاوت کیفی خواهد بود. پرسشنامه دارای اعتبار محتوا خواهد بود اگر اجزاء متغیرهای مورد اندازهگیری از ادبیات موضوعی تحقیق اخذ شده، و سازههای پرسـشنامه نیـز بوسـیله اعـضاء نمونـه آمـاری بدرستی درک شوند.
بدین منظور باید پرسشنامه طراحی شده بصورت پیش آزمون در اختیار حـداقل تعـداد ده نفـر از اساتید و خبرگان قرار داده شد، آنگاه پس از اخذ نظرات اصلاحی و تعدیل موادی از آنها، مجدداً در اختیار حداقل تعـداد ۵٢ نفر از اعضاء نمونه آماری مقدماتی قرار گرفت و طبق نظرات اصلاحی این گروه نیز از مرتبط بودن سؤاﻻت با توجه به جامعـه آماری مورد مطالعه اطمینان حاصل شد. در نهایت، پرسشنامه نهایی را طراحی و برای جمع آوری دادهها مورد استفاده قرار داده شد.
۳-۵-۲- تعیین پایایی یاقابلیت اعتماد پرسشنامه مورد استفاده
به منظور سنجش پایایی یا اعتماد پرسشنامه تحقیق از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. روش آلفای کرونباخ برای محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازهگیری از جمله پرسشنامه به کار میرود.
نتیجه آزمون نشان میدهد که با توجه به اینکه ضریب آلفای کرونباخ ۹۰ درصد محاسبه شده است. بدین معنی است که قابلیت اعتماد پرسشنامه تحقیق حاضر در حد قابل قبولی است.
در نهایت پرسشنامهای مشتمل بر ۲۴ سوال جهت سنجش متغیرها طراحی گردید و در میان نمونه مورد مطالعه توزیع شد.
در خصوص متغیرهای تعیین شده جهت بررسی تاثیرتوانمندسازی منابع انسانی بر عملکرد شعب شمال بانک سامان استان تهران که شامل: دانش و مهارت، اعتماد، ارتباط و انگیزه میباشد، بترتیب جهت تعیین وضعیت دانش و مهارت سوالات ۱ الی ۶، اعتماد سوالات ۷ الی ۱۲، ارتباط ۱۳ الی ۱۸ و انگیزه ۱۹ الی ۲۴ در نظر گرفته شده است.
۳-۶- روش تجزیه و تحلیل دادهها
تجزیه و تحلیل دادههای آماری یکی از گامهای اساسی در تحقیقهای مختلف میباشند و نتایج تحقیقها به آن بستگی دارد. برای این منظور پرسشنامههایی که توسط پاسخ دهندگان تکمیل گردیدهاند را جمع آوری کرده و دادههای خام مورد نیاز جهت آزمون فرضیهها به کمک رایانه و نرم افزار ثبت میگردند و سپس این دادهها از طریق نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده و در دو مرحله به اطلاعات مورد استفاده در این تحقیق، تبدیل میگردند. در مرحله اول که تجزیه و تحلیل توصیفی دادهها میباشد، از فراوانی مطلق، درصد فراوانی نسبی، شاخصهای گرایش مرکزی (میانگین) و شاخصهای پراکندگی(انحراف استاندارد) استفاده شد. در مرحله دوم که تجزیه و تحلیل استنباطی دادهها میباشد، با اطلاعات حاصل از پرسشنامه به بررسی دادهها پرداخته و با آزمونهای آمار استنباطی به بررسی فرضیهها با بهره گرفتن از نرم افزار spss پرداخته شد.
۳-۷- آزمون کولموگروف- اسمیرنوف
برای آزمون نرمال بودن متغیرها استفاده میشود و از آزمونهای مختلف همبستگی برای بررسی رابطه بین متغیرها استفاده خواهد شد. در بیشتر پژوهشهایی که با مقیاس لیکرت انجام میشوند جهت بررسی فرضیههای پژوهش و تحلیل سوالات تخصصی مربوط به آنها از این آزمون استفاده میشود. که درفصل ۴ به تحلیل آماری آن پرداخته شده است.
۳-۷- ۱- آزمون فریدمن[۵۳]
به منظور دانستن این مطلب که آیا پاسخ و نظرات پاسخگویان به سؤالات یکسان بوده است یا خیر؟ و دیگر اینکه رتبه اهمیت هر کدام از متغیرها چیست؟ از آزمون فریدمن استفاده کردهایم. نتیجههای بهدست آمده در این قسمت از چند بعد اهمیت دارند. یکی اینکه میتوانیم مطمئن شویم که پاسخدهندگان بدون غرض به سؤالات پاسخ گفتهاند و دوم اینکه آیا اصولاً پاسخدهندگان تفاوت بین سؤالات را درک کردهاند یا خیر؟ اگر پاسخدهندگان تفاوت میان سؤالات را درک کرده باشند نتایج آن در بحث قابل اعتماد بودن پرسشنامه نیز کاربرد خواهد داشت. یعنی قابل اعتماد بودن پرسشنامه از این موضوع سرچشمه میگیرد که آیا پاسخدهندگان اصولاً سؤالات را درک کردهاند یا خیر؟ اگر از نظر آماری مشخص شود که آنها سؤالات را درک کردهاند پس بشکلی دیگر تأیید شده است که ابزار جمع آوری دادهها یعنی پرسشنامه، قابل اعتماد است.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
تجزیه وتحلیل دادهها بر اساس روشهای بیان شده در فصل ۳ انجام شده است. پردازش دادهها در دو سطح انجام گرفته که عبارتند از: توصیف دادهها و تحلیل دادهها و تبیین آنها در مرحله توصیف دادهها، جامعه مورد مطالعه با توجه به متغیرهای مورد نظر توصیف شده و تصویری از وضع موجود ارائه میگردد. نمایش دادههای آمار توصیفی به کمک جداول، نمودارها و شاخصهای آماری از قبیل شاخصهای مرکزی (میانه و میانگین) و پراکندگی(انحراف معیار و دامنه) و مقدار حداقل و حداکثر میباشد. در قسمت تحلیل دادهها که از آمار استنباطی به منظور بررسی روابط بین متغیرها، تفاوت موجود در بین گروههای مورد مطالعه ویا تبیین متغیر وابسته از طریق متغیر مستقل استفاده میشود. به منظور تحلیل دادهها جهت آزمون فرضیات، جهت مقایسه از آزمون تی استیودنت استفاده شد. کلیه دادههای موجود در این بخش با بهره گرفتن از نرم افزار spss محاسبه شده است. در ادامه ابتدا اطلاعات مربوط به آمار توصیفی بیان میگردد و سپس در قسمت آمار تحلیلی، نتایج به دست آمده از گروههای مورد نظر بررسی و مقایسه میگردد.
در متن ذیل تعدادی از تعاریف آماری مورد استفاده در این تحقیق آورده شده است:
۴-۱ – تجزیه و تحلیل آمار توصیفی
۴-۱-۱- تعاریف آماری
پارامتر: مشخصه های عددی جامعه را پارارمتر گویند. برای مثال میانگین جامعه یک پارامتر جامعه است.
آماره: مشخصه های عددی نمونه را آماره گویند. آمارهها متغیرهای تصادفی هستند (بدین معنی که مقادیر خود را به تصادف میگیرند).
فرض آماری: هر حکمی درباره توزیع جامعه یا پارامتر جامعه را یک فرض آماری مینامند، که ممکن است درست یا نادرست باشد.
آزمون فرض: درست یا نادرست بودن یک فرض آماری، باید برمبنای اطلاعات حاصل از نمونهگیری از جامعه بررسی شود. این عمل را آزمون فرض مینامند.
چون ادعا ممکن است درست یا نادرست باشد، بنابراین دو فرض مکمل به وجود میآید؛ یکی برای آنکه ادعا درست باشد و دیگری برای آنکه ادعا درست نباشد، بنابراین شروع یک آزمون فرض همواره شامل دو فرض آماری است که در مقابل یکدیگر قرار میگیرند. دو فرض عبارتند از:
فرضیه صفر: قالبی است که جهت بررسی ادعایی در مورد جامعه به کار میرود. این فرض با نماد H0 نمایش داده میشود.
فرضیه مقابل: وضعیتی را مشخص میکند که فرضیه صفر صحیح نباشد. نماد فرض مقابل H1 است.
سطح معنیداری: برای فرض صفر H0، احتمال رد کردن فرض صفر درست سطح معنیداری بودن (α ) نامیده میشود. در این تحقیق سطح معنیدار بودن برابر با ۰۵/۰ در نظر گرفته شده است. بنابراین در آزمونهای دو طرفه باید پی - مقدار به دست آمده با ۰۲۵/۰ مقایسه شود.
پی - مقدار[۵۴]: کوچکترین مقدار α برای آماره آزمون طوری که فرض H0 را رد کند پی مقدار (sig) نامیده میشود.
فرضیه اصلی:
توانمندسازی منابع انسانی بر عملکرد سازمان شعب شمال بانک سامان استان تهران تاثیر دارد.
فرضیههای فرعی:
دانش و مهارت کارکنان بر عملکرد شعب شمال بانک سامان استان تهران تاثیر دارد.
اعتماد بر عملکرد شعب شمال بانک سامان استان تهران تاثیر دارد.
ارتباطات بر عملکرد شعب شمال بانک سامان استان تهران تاثیر دارد.
انگیزه کارکنان بر عملکرد شعب شمال بانک سامان استان تهران تاثیر دارد.
۴-۱-۲- آمار توصیفی سوالات پرسشنامه
در این بخش به بررسی نتایج بر آمده از سوالات پرسشنامه با بهره گرفتن از جداول مربوطه پرداخته میشود.
جدول ۴-۱- آمارتوصیفی جنسیت افراد
جنسیت | فراوانی | درصد | درصد معتبر | درصد تجمعی |