چکیده

 

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و مدیریت مشارکتی در ادارات کل تربیت بدنی ایران بود.روش تحقیق از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری شامل مدیران کل و معاونان ادارات کل تربیت بدنی کشور به تعداد  128 نفر بود که بر اساس جدول مورگان تعداد نمونه برابر با 96 نفرشد. به منظور سنجش سرمایه اجتماعی و مدیریت مشارکتی به ترتیب از پرسشنامه های سرمایه اجتماعی ترکیبی ناهاپلیت و قوشال(1998) و میرزایی و پرسشنامه مدیریت مشارکتی بیگی نیا(1384) استفاده گردید. اعتبار پرسشنامه ها توسط متخصصین بررسی و تایید گردید .ضریب پایایی آنها بر اساس آزمون آلفای کرونباخ 95/. بدست آمد. نتایج آزمون کالموگروف اسمیرنوف و لوین ،نرمال بودن توزیع متغیرها و همگنی واریانس ها را نشان داد.بنابر این به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل آزمون همبستگی پیرسون ، tمستقل، تحلیل واریانس یکطرفه و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج آزمون نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و مدیریت مشارکتی ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین بین مدیریت مشارکتی با مولفه های سرمایه اجتماعی(بعد رابطه ای،زمینه ای و ساختاری) ارتباط مثبت و معنی داری وجود داشت.در بررسی سرمایه اجتماعی مدیران باتوجه به  ویژگی های فردی آنان، بجز جنسیت آنان تفاوت معنی داری در سایر ویژگی های فردی مورد مطالعه مشاهده نشد.

 

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی ،مدیریت مشارکتی ،ادارات کل تربیت بدنی .

 

 

 

 

 

فصل اول – مقدمه و معرفی

 

مقدمه  1

 

بیان مساله تحقیق.   2

 

اهمیت و ضرورت تحقیق.      4

 

اهداف تحقیق.  6

 

فرضیه های تحقیق              7

 

پیش فرض های تحقیق.               7

 

محدودیت های تحقیق              8

 

تعریف مفاهیم و واژه های تحقیق           8

 

فصل دوم – پیشینه تحقیق

 

الف) سرمایه اجتماعی

 

تعاریف و مفاهیم سرمایه اجتماعی    12

 

تاریخچه سرمایه اجتماعی    13

 

سرمایه اجتماعی از دیدگاه برخی صاحبنظران.   14

 

ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی.    15

 

مدل(تئوری) سه شاخگی     21

 

شرح عناصر تئوری سه شاخگی     21

 

انواع سرمایه اجتماعی.     23

 

سطوح سرمایه اجتماعی.      25

 

مدل های کیفی سنجش سرمایه اجتماعی.   26

 

مدل های کمی سنجش سرمایه اجتماعی.    29

 

مزایا و معایب سرمایه اجتماعی. 30

 

باور عامه از جنسیت و شبکه ها    32

 

سن و سرمایه اجتماعی     33

 

 

 

ب) مدیریت مشارکتی

 

مفهوم مشارکت      34

 

مفهوم مدیریت مشارکتی     36

 

سیر تکوین مدیریت مشارکتی     37

 

فلسفه مدیریت مشارکتی.     39

 

پیش نیازهای مدیریت مشارکتی     40

 

نظریه های مبتنی بر مدیریت مشارکتی.             42

 

ابعاد مشارکت در تصمیم گیری. 43

 

اشکال مشارکت      46

 

مزایای ایجاد نظام مدیریت مشارکتی  48

 

تفاوت های موجود میان زنان و مردان در کار.              50

 

تفاوت های جنسیتی در حوزه مدیریت.  50

 

سن و مدیریت مشارکتی.     52

 

 

 

تحقیقات انجام شده در زمینه سرمایه اجتماعی   52

 

تحقیقات انجام شده در زمینه مدیریت مشارکتی.   55

 

خلاصه پیشینه تحقیقات.      57

 

فصل سوم  – روش شناسی تحقیق

 

روش تحقیق       59

 

جامعه و نمونه آماری وروش نمونه گیری تحقیق.    59

 

تعریف عملیاتی متغیر ها.             60

 

ابزارهای اندازه گیری              62

 

روش امتیاز گذاری به ابزار های اندازه گیری           63

 

روایی و پایایی ابزارهای اندازه گیری.              64

 

روش اجرایی تحقیق            65

 

روش های آماری            65

 

ملاحظات اخلاقی               65

 

فصل چهارم – تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق

 

بخش اول:توصیف ویژگی های فردی آزمودنی های تحقیق.            67

 

بخش دوم : استنباط آماری داده ها.             71

 

الف – آزمون پیش فرض های آماری.  71

 

ب – آزمون فرضیه های تحقیق              71

 

فصل پنجم – بحث و نتیجه گیری

 

خلاصه تحقیق  78

 

نتایج تحقیق  80

 

الف: نتایج توصیف آماری داده ها.         80

 

ب : نتایج آزمون فرضیه ها            80

 

بحث و نتیجه گیری 81

 

نتیجه گیری کلی. 86

 

پیشنهاد های تحقیق 87

 

الف : پیشنهاد های برخاسته از تحقیق            87

 

ب : پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده.          88

 

منابع

 

الف: منابع فارسی 89

 

ب : منابع لاتین. 94

 

پیوست ها

 

نامه همراه 99

 

پرسشنامه ها.     100

 

 

 

جدول1- 1: دیدگاه های مختلف در خصوص مفهوم مشارکت..35

 

جدول 1-4:توزیع فراوانی جنسیت آزمودنی­ها  .67

 

68جدول 2-4: وضعیت سنی آزمودنی­ها

 

جدول 3-4: سابقه خدمت آزمودنی­ها68

 

جدول 4-4: وضعیت استخدامی آزمودنی­ها..68

 

جدول 5-4: توزیع فراوانی سطح تحصیلات آزمودنی­ها69

 

جدول 4-6:توزیع فراوانی رشته تحصیلی آزمودنی ها.70

 

جدول 7-4: نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای تعیین نرمال بودن توزیع داده­ ها.71

 

جدول 8-4: ماتریس همبستگی بین سرمایه اجتماعی و میزان مشارکت کارکنان  72

 

جدول 9-4: ماتریس همبستگی بین ابعاد سرمایه اجتماعی و میزان مشارکت کارکنان.72

 

جدول 10-4 : ماتریس همبستگی بین خرده مقیاس های سرمایه اجتماعی با مدیریت مشارکتی. 73

 

جدول 11-4 : ماتریس همبستگی بین سن آزمودنی ها با سرمایه اجتماعی. 74

 

جدول 12-4 : مقایسه سرمایه اجتماعی بر اساس جنسیت..75

 

جدول13-4: تجانس واریانس بین سرمایه اجتماعی و میزان مشارکت کارکنان.75

 

جدول 14ـ4: مقایسه میزان سرمایه اجتماعی مدیران بر اساس سطح تحصی76

 

جدول 15-4 :پیش بینی میزان مشارکت کارکنان از طریق سرمایه اجتماعی.76

 

جدول16-4: ضرایب پیش بینی میزان مشارکت کارکنان از طریق سرمایه اجتماعی..77

 

104

 

 

 

فهرست شکل­ها

 

عنوان                                                                                                                    صفحه

 

شکل(2-1) : ابعاد سرمایه اجتماعی از دیدگاه لاک لی(لاک لی،2005)21

 

شکل(2-2) : مدل سه شاخگی :ساختار- زمینه- محتوی(میرزایی،1376) .22

 

شکل(2-3) : سطوح سرمایه اجتماعی(رحمانی و کاووسی،1387)26

 

شکل(2-4) : نحوه ارتباط سرمایه اجتماعی در سطوح مختلف (الوانی و سید نقوی،1380 )27

 

شکل(2-5) : مدل اسکات(کریشنا و شرادر،1999).29

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

طرح تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه:

 

در جهان پرشتاب امروزی سازمانهای زیادی در تلاشند تا برای رسیدن به اهداف سازمانی و اقتصادی و تداوم حیات خود ،از الگوها و شیوه های مختلف بهره ببرند و مزیت رقابتی جدیدی کسب نمایند تا از سقوط و واژگونی و خطرات ناشی از دگرگونی های سریع محیطی و فن آوری در امان بمانند.در یک دهه اخیر ، سرمایه اجتماعی[1] به یکی از مباحث اساسی مورد توجه محافل دانشگاهی و تحقیقاتی جهان تبدیل شده است که  البته به رغم این عمر کوتاه،میزان توجه به آن روز افزون است و امروزه کتابها و مقاله های بسیاری پیرامون جنبه های نظری و کاربردی آن و بویژه مطالعات موردی آن در جوامع توسعه یافته و توسعه نیافته در دسترس است.(فیضی،1384)

 

سرمایه اجتماعی را می توان حاصل روابط در جامعه دانست و آن رابه مجموع منابعی که در ذات روابط سازمان اجتماعی بوجود می آیند و زندگی اجتماعی را مطلوب تر می سازند ،اطلاق کرد.(ویلانووا و جوسا،2003)

 

در گذشته سرمایه انسانی[2] مهمترین سرمایه سازمان بود.  ” سرمایه انسانی ”  در موفقیت یک سازمان و یک ملت اهمیت استراتژیک ویژه ای را داراست،ولی این سرمایه زمانی از اولویت بالاتری برخوردار است که منسجم و یکپارچه شود و این یکپارچگی در سایه همبستگی[3]، همکاری[4] ،تعاون و اعتماد متقابل[5] بوجود می آید و در این صورت است که سرمایه انسانی به سرمایه اجتماعی تبدیل می شود و این سرمایه است که هم افزایی ایجاد می کند.

 

علاوه برسرمایه انسانی در دیدگاه های سنتی مدیریت توسعه ، سرمایه های اقتصادی وفیزیکی مهمترین نقش را ایفا می کردند اما در عصر حاضر برای توسعه مدیران بیشتر از آنچه به سرمایه اقتصادی،فیزیکی و انسانی نیازمند باشند ،به سرمایه اجتماعی نیاز دارند زیرا در جامعه ای که فاقد سرمایه اجتماعی است از دیگر سرمایه ها بطور بهینه استفاده نخواهد شد و این سرمایه ها ابتر می مانند و هدر می روند. (میرسپاسی،1383)

 

بانک جهانی در سال 1998 در تعریف سرمایه اجتماعی چنین آورده است:  سرمایه اجتماعی در جامعه ای مفروض در بر گیرنده نهادها ،روابط،نظرگاه ها و ارزش هایی