(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
چکیده
این پژوهش باهدف بررسی میزان صلاحیت حرفهای دبیران مقطع متوسطه استان کرمان انجام شده است.
برای تحقق هدف مذکور ،ابتدا عوامل صلاحیت حرفهای معلمان از قبیل: میزان تحصیلات، گرایش تحصیلی، تجربه آموزشی، میزان آموزش های ضمن خدمت و مهارت های تدریس و کلاسداری ازمرورمتون وپیشینه پژوهش وبراساس مبانی نظری تحقیق استخراج شدوبراساس آن پرسشنامه تدوین گردیدروائی محتوایی پرسشنامه راصاحبنظران تائیدکردندوپایائی آن پس ازاجرای مقدماتی ازطریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ %83محاسبه گردید.
جامعه آماری پژوهش عبارت است از: کلیه دبیران مقطع متوسطه ناحیه1 شهرکرمان، دربخش دولتی وغیردولتی، درسال 90 ـ 90 که تعداد515نفرمی باشند.برای تعیین حجم نمونه تعداد220 نفر از دبیران به صورت تصادفی خوشه ای چندمرحله ای ازبین 8دبیرستان ناحیه ،1به تعداد4دبیرستان دخترانه و4دبیرستان پسرانه وازهرکدام 2دبیرستان دولتی و2دبیرستان غیردولتی ودرنهایت به صورت تصادفی ساده بین دبیران پرسشنامه ارائه گردید. داده های مورد نظر برای تحقق هدف پژوهش توصیفی با روش پیمایشی ، از طریق پرسشنامه محقق ساخته به صورت سوالات بسته پاسخ جمع آوری شده است.
داده های جمع آوری شده از طریق آمار توصیفی نظیر توزیع فراوانی درصد نمودار و آمار استنباطی نظیر آزمون فرض استقلال (آزمون کای دو پیرسون) و آزمون میانگین (پیرسون) وآزمون tتجزیه و تحلیل شد.
تجزیه وتحلیل نتایج تحقیق نشان داد که:
سطح صلاحیت حرفه ای دبیران استان کرمان پائین ترازحدمتوسط است .
بین صلاحیت حرفه ای دبیران مدارس دولتی وغیردولتی تفاوت وجوددارد.
بین صلاحیت حرفه ای دبیران زن ومردتفاوت وجودندارد.
بین صلاحیت حرفه ای باسابقه تدریس دبیران رابطه معناداری وجوددارد.
وضع موجودصلاحیتهای حرفه ای دبیران نشان می دهدکه در زمینه عوامل مدرک تحصیلی، گرایش تحصیلی، تناسب رشته با درس مورد تدریس، گذراندن دوره های ضمن خدمت وضعیت دبیران متناسب بااین مقطع است اما در زمینه مهارت روش های آموزشی به خصوص روش های متنوع و ابتکار و خلاقیت در زمینه موضوع درسی و توجه به تفاوت های فردی و افزایش دانش افزایی در سطح پایینی قرار دارد.
فهرست مطالب
عنوان: صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1 مقدمه.1
1-2 بیان مسأله 2
1-3 هدف4
1-4 سوالات تحقیق4
1-5 ضرورت انجام تحقیق6
1-6 تعریف عملیاتی اصطلاحات9
فصل دوم: پیشینه تحقیق
2-1دیدگاه دانشمندان درباره صلاحیت حرفه ای….11
2-2 صلاحیت حرفه ای در آموزش و پرورش.11
2-3-اهمیت آموزش منابع انسانی12
2-4 آموزش کارکنان.12
2 -5اهمیت نقش منابع انسانی در نظام آموزشی13
2-6 ویژگیهای معلمان.13
2- 7اهمیت آموزش متوسطه.15
2- 8آموزش منابع انسانی در آموزش و پرورش.16
2- 9آموزش تضمین کننده کیفیت آموزش و پرورش17
2- 10ضرورت آموزش مدام و دانش افزایی18
2-11آموزش ضمن خدمت .18
2-12ویژگیهای دوره آموزشی معلمان.19
2-13اهمیت فراگیری مهارتهای تدریس.19
2- 14برنامه های آموزشی تربیت معلم20
2- 15گرایش تحصیلی دبیری.21
2- 16آموزش تخصصی دورهی تربیت دبیر 21
2- 17دروس تربیتی دورهی تربیت دبیر.21
2-18مبانی نظری مربوط به موضوع تحقیق .24
فصل سوم: روش پژوهش
3-1روش پژوهش 35
3-2 جامعه آماری ونحوه انتخاب نمونه پژوهش 35
3-3 ابزارجمع آوری داده ها. 35
3-4 روائی وپایائی.35
3-5روش تحلیل داده های آماری .36
فصل چهارم: گردآوری داده وتجزیه و تحلیل نتایج
مقدمه 38
توصیف آماری نتایج بدست آمده 39
4-2-1بررسی آماری سوال اصلی پژوهش52
4-2-2بررسی آماری سوال5پژوهش53
4-2-3بررسی آماری سوال6پژوهش. 55
4-2-4بررسی آماری سوال 7پژوهش57
فصل پنجم :بحث نتیجه گیری وپیشنهادات
بحث ونتیجه گیری.60
محدودیتهای پژوهش.71
پیشنهادات 71
منابع وماخذ76
فهرست منابع فارسی76
پیوستها.77
مقدمه
قوام و پایداری هر حرفهای به عوامل متنوعی بستگی دارد. این عوامل، خود متأثر از شرایط و عوامل تاریخی جامعه است. یکی از عوامل مهمی که نقش حیاتی در شایستگی و بایستگی حرفهها دارد صلاحیت حرفه ای است. ( قراملکی ، 1384، ص 30)
هرچند به نظر میرسد این مفهوم پدیده ای نسبتاً نو و محدود به حرفه هایی چون پزشکی و مانند آن باشد،اما به لحاظ تاریخی همه حرفه هایی که از پایداری و اقبال برخوردار بوده اند دارای مجموعه ای ـ چه مدون، چه ضمنی ـ از اصول کاری و صلاحیت حرفه ای بوده اند. (قراملکی، 1384، ص148).
صلاحیت حرفهای[1]، از دو منظر موجب قوام هر حرفه می شود. از منظر درون حرفهای (حرفه مندان) و از دیدگاه برونی (جامعه). این امر را می توان به شکل عینی در رشته پزشکی مشاهده کرد. آنها در میان خود به اصول و قواعدی اخلاقی پایبندند و به همین جهت روابط میان خود را قوام و هویت میبخشند از دیدگاه اجتماعی نیز مردم خود را با جامعه پزشکی در چهارچوب برخی اصول و ملاحظات اخلاقی شکل می دهند مجموعه همین دیدگاههای درونی و بیرونی در نهایت هویت حرفهای حرفهها را بوجود میآورد. باتوجه به جایگاه ارزشمند صلاحیت حرفهای در بین معلمان می توان براستی خوشنود بود که درمقایسه با سایرحرفهها انحرافی در میان اعضای این جامعه که به آنها و اجتماع آسیب رساند وجود ندارد و یا بسیار بعید است. جای خوشبختی است که جامعه معلمان ایران نیز به اهمیت صلاحیت حرفهای خود پی برده و در طول چند سال اخیر با برگزاری همایشها و کلاسهای بازآموزی و ضمن خدمت و متونی را برای آشنایی با این حرفهمندان ارائه داده است.(ملکی، 1387،ص 45)
ازآنجاکه مشخصات ورفتارمعلمان درهراجتماعی،توجه عموم مردم رابه خودجلب می کندلذاشایسته است که معلمین ازبین افرادی انتخاب شوندکه علاقه وافری به این شغل داشته باشند.گروه وسیعی ازمعلمان جهان،تعلیک وتربیت رامعادل بافراگرفتن مقداری معلومات واطلاعات می دانند،وگمان می کنندکه هدف تعلیم وتربیت آن است که دانش آموزان براین اطلاعات تسلط یابنددرنتیجه معلمان آینده می کوشند،که دانشهای موردنیازوروش تدریس آنهارابه دانش آموزان بیاموزند.معلمان بایدهدفهای آموزش وپرورش رابه خوبی درک کنند.پی ببرندکه چگونه بایدبرنامه درسی راترتیب دهندتابه هدفهای موردنظربرسند.معلمان بایدبدانندکه چگونه درسهای خودراعرضه کنندتارغبت خودرابرانگیزند.همچنین معلمان بایدآگاه باشندکه مدرسه خوراجتماعی کامل است،ودرآن امکانات شایان توجهی وجودداردتادانش آموزان رابه قبول مسولیت ترغیب نماید.(دادور،1380،ص25)
1-2 بیان مساله :
منابع انسانی، نقش مهمی در پیشبرد امور و تحقق اهداف سازمان دارد در واقع یکی ازموثرترین ارکان تحولات اساسی جامعه محسوب می شود. بنابراین، تجهیز او به تعهد، تخصص و به روز نگه داشتن آنها از مهمترین وظائف سازمان است. (هومن، 1374،ص12)
آموزش وپرورش، به عنوان یکی از نهادهای اصلی هر جامعه با کارکردهای مهمی چون اجتماعی کردن دانش آموزان، ایجاد و تقویت مهارتهای لازم برای زندگی گروهی، بیش از هر سازمان دیگر به منابع انسانی صاحب صلاحیت نیاز دارد. زیرا در شرایط کنونی این باور تایید شده است که توفیق یا شکست برنامهها و فعالیتهای آموزش و پرورشی هر کشوری، به معلمان آن بستگی دارد به عبارت دیگر، مهمترین وسیله رسیدن جامعه به غایات و هدفهای آموزش و پرورش دانا و توانا است. (ملکی، 1387، ص 120)
در خصوص بکارگیری منابع انسانی کارآمد درآموزش و پرورش، طی چند دهه گذشته کشورهای جهان رویکردهای متفاوتی نسبت به یکدیگر داشته اند. در این مورد کشورهای توسعه یافته تلاشهایی برای تدوین مجموعهی از شرایط انتخاب معلمان کرده اند. از جمله اسکالک[2] تحقیقات گستردهای در زمینه گزینش معلمان انجام داده و در نهایت داشتن تجربه کار آموزشی، تسلط بر مهارتهای تدریس و موضوع درس، داشتن هوش و تواناییهای آکادمیک و توانایی تعامل با دانش آموزان را برای انتخاب معلم مورد توجه قرارداده است. (عمادزاده ،هاشمیان ،1387ص 125)
در تامین منابع انسانی برای آموزش و پرورش، معمولاً دو جنبه کمی و کیفی بطور همزمان در نظر گرفته می شود.
صرفنظر از اهمیت جنبه کمی و تأکید جدی بر تربیت منابع انسانی به اندازه کافی برای همه بخشهای آموزش و پرورش، کیفیت منابع انسانی یکی از شرایط ارتقاء کیفی آموزش وپرورش می باشد.
درکیفیت کارمعلم، عوامل بسیاری دخالت دارند. میزان تحصیلات، آموزشهای لازم برای تعلیم، علاقه و انگیزه تدریس، تعهد و مسئولیت در آموزش، میزان تجربه و نهایتاً میزان حقوق و دستمزد دریافتی. ( علیان ،1378،ص 45)
با بررسی سوابق مشخص می شود تا اواسط دهه 1970،در کشورهای توسعه یافته بسیاری در مورد اهمیت تربیت دبیر تردید داشتند.
بانک جهانی، برای بررسی بیشتر این مساله تحقیقات مربوط به ارتباط بین کیفیت تربیت معلم و عملکرد دانش آموزان را مورد بازنگری قرارداد. در این بازنگری تحقیقات نشان داد که تجربه کشورهای در حال توسعه این تردید را تایید نمی کند و چنین نتیجه گرفته شد که معلمان تربیت شده تغییراتی ایجاد می کنند و به ویژه این صلاحیت تجربه و مقدار آموزش و دانش معلم به طور مثبت با عملکرد آموزشی و دانش آموزان در ارتباط است. (کیامنش، 1385، ص395)
در خصوص اهمیت صلاحیت حرفه ای معلم در فرایند تدریس، یک سازمان آموزش حرفهای چنین بیان داشته است:
نیازهای اساسی درتدریس حرفهای، موارد نسبتاً روشنی هستند. هرمعلم باید در علوم و علوم انسانی زمینه داشته باشد. علاوه برآن ،تخصص در زمینه موضوع تدریس، دانستن مهارتهایی که میباید پرورش یابند و آگاهی درباره ترتیبات برنامه های تحصیلی و مواد آموزشی مناسب که محتوای برنامه را شکل می دهند و متبلور می سازند از دیگر شرایط لازم برای یک معلم ماهر است. همچنین میتوان دانش معلم درباره روشهای کلی تدریس و روشهای خاص تدریس هر موضوع درسی و نیز ارزیابی از آموختههای دانش آموزان و سرانجام مهارت در شناخت دانش آموزان و گسترش دانش انسانی را بعنوان سایر شرایط ضروری تدریس حرفه ای برشمرد. (هومن [3]، 1374،ص30).
1-3-هدف اصلی
بررسی میزان صلاحیت حرفه ای دبیران مقطع متوسطه شهر کرمان.
اهداف فرعی
1- مقایسه صلاحیت های حرفهای دبیران مقطع متوسطه دولتی و غیر دولتی شهر کرمان.
