۳-۲-۵- خاک
شهرستان رشت که در جلگه مرکزی قرار دارد از حاصلخیزترین نقاط کشور محسوب می گردد شرایط خاص اقلیمی این ناحیه در تشکیل خاکهای آن نقش عمده ای دارد تکامل خاکهای منطقه عمدتاً تحت تأثیر رطوبت و عمل آب صورت گرفته است. به طور کلی خاکهای محدوده شهرستان به شکل زیر می باشد:

ــ خاکهای مناطق کوهستانی :
این تیپ اراضی کوههای کم ارتفاع وتپه های جنوب شهرستان را که عمدتاً دارای پوشش خاکی عمیق و بدون ساختمان سنگی است در بر می گیرد .این کوهها پوشیده از جنگلهای انبوه هستند و در بعضی قسمتها با جنگل تراشی به کاربری های دیگر اختصاص داده شده اند.
ــ تراسهای فوقانی:
شامل اراضی مسطحی که متشکل از رسوبات خیلی قدیمی و در سطحی مرتفعتر از جلگه محلی قرار گرفته است و عمواً قسمتهای غرب و جنوب غرب شهرستان را تشکیل می دهد این اراضی دارای خاکهای اسیدی و رسی توأم با سیلیس زیاد است و شهر رشت واطراف آن در این واحد اراضی استقرار یافته اند.
ــ دشتهای آبرفتی:
در مجاورت واحد کوهستان و قسمتهای فوقانی و بالادست دشتهای آبرفتی که رودخانه های متعددی در درون مناطق جریان دارند تشکیل شده اند این اراضی دارای خاکهای سنگین رسی و به صورت جنگلهای قدیمی است.
ــ دشتهای رسوبی رودخانه ای:
این نوع اراضی عموماً به اراضی متشکل از رسوبات رودخانه ای سفیدرود اختصاص دارد و شامل زمینهای نسبتاً مسطحی است که در طی زمان طولانی به وسیله سفیدرود رسوبگذاری شده است این واحد اراضی با توجه به موقعیت جغرافیایی آن به دو تیپ دشتی و جلگه ای تقسیم می گردد. بخش دشتی آن از دو قسمت رسوبهای کناره ای با خاک سبکتر و رسوبات حوضه ای با خاک رسی و سنگین تر تشکیل شده و هر دو نوع خاک آهکی با خاصیت قلیایی کم می باشد. بخش جلگه ای این واحد اراضی شامل جلگه های آبرفتی پایین رودخانه سفیدرود است که دارای خاک رس و خیلی سنگین می باشد . این اراضی مسطح بوده و سطح آب زیر زمینی در آن نسبتاً بالاست.
ــ ماسه های ساحلی:
شامل شنهای ساحلی و دریایی می باشند که از ماسه های نسبتاً ریز تا متوسط تشکیل شده و دارای پستی و بلندی نیز می باشد . در حاشیه این شنهای دورتر از ساحل ماسه های قدیمی وجود دارد که در حال حاضر به صورت تپه های تثبیت شده مرتفع و جنگلی بوده و در قسمتی از آن نیز زراعت رایج است این واحد اراضی بصورت باریکه ای بین دریا و خشکی قرار دارند.

نقشه ۳-۳- خاک
۳-۲-۶- پوشش گیاهی
پوشش گیاهی به عنوان یکی از اصلی ترین عناصر اکوسیستم های طبیعی از ابعاد مختلف دارای نقش و اهمیت است. جذب انرژی خورشید، آب، غذا از خاک توسط پوشش گیاهی و وارد شدن آن در زنجیره غذایی اکوسیستم از مهمترین فواید پوشش گیاهی است . پوشش گیاهی با کند نمودن جریان آبهای سطحی ناشی از بارش باران و نفوذ تدریجی آن به خاک، موجب غنی شدن سفره های آب زیر زمینی شده و همچنین آب مورد نیاز مصارف کشاورزی را افزایش می دهد و علاوه بر این نقش بسیار با ارزشی در جلوگیری از وقوع سیلابها ی مخرب ایفا می کند (کریم زاده، ۱۳۸۲، ص ۶۷).
در محدوده مورد مطالعه به دلیل داشتن خاک مناسب و مرغوب و میزان آب کافی شرایط مناسبی را برای رشد انواع گیاهان فراهم می نماید و به طور کلی پوشش گیاهی منطقه به دو شکل مشاهده می شود.
الف) پوشش درختی:
درختان این محدوده عبارتند از گیلاس، انار، فندق، انجیر، ازگیل و ممرز، لرگ، لیلکی ، توت و غیره که از میوه آنها برای مصرف خود و مقداری نیز برای فروش به شهر رشت عرضه می گردد.
ب) پوشش مرتعی:
مارچنگ، پونه، هویج وحشی، شاه پسند وحشی، گزنه، یونجه یکساله، تمشک و غیره گیاهان تشکیل دهنده این مراتع هستند.
در این محدوده « نی» و انواع « لی» نیز دیده می شوند که در تولید صنایع دستی از این گیاه استفاده فراوانی به عمل می آید. مراتع بیجارخاله، کفته رود جزء مراتع این محدوده به شمار می روند (رمضانی گورابی، ۱۳۷۹، ص).
۳-۳- ویژگی های اجتماعی- جمعیتی

۳-۳-۱- تعداد و توزیع خانوار
با بررسی آمار و اطلاعات اخذ شده از سرشماری عمومی نفوس و مسکن مرکز آمار ایران شهرستان رشت طی سالهای ۱۳۷۵ و ۱۳۸۵ ؛ ۱۳۹۰به ترتیب دارای جمعیتی برابر ۹۶، ۷۱۵ و ۸۵۷۶۰۶ و ۲۲۴۲۲ نفر می باشد همچنین تعداد خانوار به ترتیب برابر ۱۶۹۴۳۶ و ۲۴۴۷۴۳ و ۷۴۹۱ خانوار می باشد.
۳-۳-۲- توزیع جمعیت
بررسی روندتغییر و تحولات جمعیت شهری و روستایی بیانگر این است که در سال ۱۳۷۵ از کل جمعیت این شهرستان ۲/۶۴ درصد شهری، ۸/۳۰ درصد روستایی بوده اند ودر سال ۱۳۸۵ این شاخص به ترتیب به ۴/۷۰ درصدشهری و ۶/۲۹ درصد روستایی تغییر یافته است و این نشان از کاهش جمعیت روستایی وافزایش جمعیت مراکزشهری است که یکی از عمده ترین دلایل آن مهاجرت روستائیان به شهرها می باشدجدول (۳-۸ ).
۳-۳-۳- مهاجرت
مهاجرت را می توان مهمترین عامل تغییر در ساخت جمعیت دانست براساس نتایج بدست آمده از آخرین سرشماری کل مهاجران وارد شده به شهرستان رشت طی ۱۰ سال گذشته ۱۸۰۳۵۲ نفر می باشد که از این تعداد ۱۳۴۳۰۰ نفر برابر با ۵/۷۴ درصد مربوط به نقاط شهری و ۴۶۰۵۲ نفر برابر با ۵/۲۵ درصد مربوط به نقاط روستایی می باشد جدول ( ۳- ۱۱ ) و جدول (۳-۱۲) .
جدول ۳-۶- برآورد مهاجران وارد شده طی ۱۰ سال گذشته به تفکیک نقاط شهری و روستایی-۱۳۸۵