های استنتاج قانون) دقیق­ترین و پایاترینِ مدل­ها هستند. برای مسئله طبقه ­بندی نیز الگوریتم JRip (از مدل­های استنتاج قانون) قدرت پیش ­بینی مطلوب­تری نسبت به سایر مدل­ها داشت. مدل­های پیش ­بینی درخت تصمیم و استنتاج قانون به دلیل قابلیت تفسیر نتایج و قدرت پیش ­بینی بر مدل­های دیگر چون شبکه عصبی ترجیح داده شد. در پایان نتایج مربوط به یافته­ های پژوهش بحث و پیشنهادات کاربردی برای کاهش افت و افزایش موفقیت یادگیرنده الکترونیکی ارائه شد.
واژگان کلیدی: یادگیری الکترونیکی، افت تحصیلی، یادگیری ماشینی، هوش مصنوعی، داده­کاوی آموزشی
 

فهرست مطالب
 

چکیده أ‌
فهرست مطالب ب‌
فهرست جداول. ح‌
فهرست اشکال. د‌
فهرست نمودارها ذ‌

فصل اوّل (کلیات پژوهش). 1
1-1 مقدمه. 2
1-2 بیان مسئله. 3
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق 6
1-4 سؤال ‌های تحقیق 8
1-5 اهداف تحقیق 9
1-6 تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی 9
1-6-1 تعاریف مفهومی. 9
1-6-2 تعاریف عملیاتی. 10
1-7 خلاصه فصل 11

فصل دوّم (مرور مطالعاتی). 13
2-1 یادگیری الکترونیکی 14
2-2 تاریخچه آموزش‌های از راه دور و  الکترونیکی 18
2-3 نظریه ها و مدل های موفقیت و افت تحصیلی در یادگیری الکترونیکی 20
2-4 هوش مصنوعی و آموزش. 33
2-4-1 هوش 34
2-4-2 هوش مصنوعی. 35
2-4-3 کاربردهای آموزشی هوش مصنوعی. 38
2-4-4 الگوریتم های پیش بینی هوش مصنوعی. 49
2-5 پیشینه پژوهش های پیش بینی موفقیت تحصیلی 53
2-5- 1 پیشینه مبتنی بر روش‌هایی کمّی و آمیخته. 54
2-5- 2 پیشینه پژوهش های مبتنی بر معادلات ساختاری. 65
2-5-3 پژوهش های مبتنی بر مدل های هوشمند. 69
2-5-4 جمع بندی پیشینه پژوهش ها و ارائه مدل ساختاری پیشنهادی. 84
2-6 خلاصه فصل 91

فصل سوّم (روش شناسی). 92
3-1 روش تحقیق 93
3-2 روش گردآوری اطلاعات و داده ها 94
3-3 روایی و پایایی ابزار پژوهشی 95
3-3-1 ساخت پرسشنامه. 98
3-3-2 روش گردآوری داده ها برای اعتباریابی ابزار پژوهش. 100
3-3-3روایی  سازه ابزار 101
3-3-4 پایایی پرسشنامه. 103
3-3-5 روایی  پیش بین ابزار 104
3-4 جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه. 106
3-5 روش تجزیه و تحلیل داده ها 108
3-6 خلاصه فصل 110

فصل چهارم (یافته های پژوهش). 111
4-1 تحلیل  توصیفی  داده ها 112
4-2 بررسی مفروضه های استفاده از رگرسیون 113
4-2- 1 پیش فرض رابطه خطی بین متغیرها 114
4-2- 2 پیش فرض نرمال بودن متغیر وابسته. 116
4-3 آمار توصیفی متغیرهای پژوهش. 117
4-4 هدف اوّل: نقش پیش بین متغیرهای دموگرافیک. 121
4-4-1 متغیرهای دموگرافیک و پیش بینی افت تحصیلی. 123
4-5 هدف دوّم: نقش پیش بین متغیرهای مربوط به پیشینه تحصیلی 125
4-5- 1 پیشینه تحصیلی و پیش بینی افت تحصیلی. 127
4-6 هدف سوّم: نقش پیش بین متغیرهای اجتماعی- اقتصادی 128
4-6-1 وضعیت اجتماعی – اقتصادی و پیش بینی افت تحصیلی. 130
4-7 هدف چهارم: نقش پیش بین متغیرهای روانی- فنی 131
4-7-1 متغیرهای روانی-فنی و پیش بینی افت تحصیلی. 133
4-8 هدف پنجم: نقش پیش بین متغیرهای رسانه ای 134
4-8-1 متغیرهای رسانه ای و پیش بینی افت تحصیلی. 136
4-9 هدف ششم: نقش پیش بین متغیرهای تجارب یادگیری الکترونیکی 137
4-9-1 تجارب یادگیری الکترونیکی و پیش بینی افت تحصیلی. 139
4-10 هدف هفتم: نقش پیش بین متغیرهای مدیریتی 140
4-10-1 متغیرهای مدیریتی و پیش بینی افت تحصیلی. 142
4-11 آزمون مدل روابط ساختاری 143
4- 12 هدف هشتم: علل موفقیت و عدم موفقیت دانشجویان (تحلیل کیفی). 147
4-12 -1 عوامل مؤثر بر موفقیت و افت (منحصر به آموزش الکترونیکی) 149
4-12 -2 عوامل مؤثر بر موفقیت و افت (مشترک ولی مهم در آموزش الکترونیکی) 156
4-12 -3 عوامل مؤثر بر موفقیت و افت (مشترک) 162
4- 13 هدف نهم: شناسایی مدل مناسب هوش مصنوعی برای پیش بینی موفقیت 163
4-13-1 شناسایی مدل های مناسب برای پیش بینی میزان موفقیت (رگرسیون) 167
4-13-2 شناسایی مدل های مناسب برای پیش بینی موفقیت (طبقه بندی) 169
4-14 هدف دهم:آزمون مدل هوش مصنوعی 171
4-14-1 آزمون مدل های پیش بینی میزان موفقیت (رگرسیون) 172
4-14-2 آزمون مدل های پیش بینی موفقیت (طبقه بندی) 175
4- 15 خلاصه فصل 179

فصل پنجم (بحث و بررسی). 183
5-1 بحث یافته های  هدف  اول پژوهش. 184
5-2 بحث یافته های  هدف  دوم پژوهش. 188
5-3 بحث یافته های  هدف  سوم پژوهش. 190
5-4 بحث یافته های هدف  چهارم پژوهش. 193
5-5 بحث یافته های هدف  پنجم پژوهش. 196
5-6 بحث یافته های هدف  ششم  پژوهش. 197
5-7 بحث یافته های هدف  هفتم  پژوهش. 200
5-8 بحث یافته های مدل معادلات ساختاری 200
5-9 بحث یافته های هدف هشتم پژوهش(کیفی). 202
5-9-1 بحثی پیرامون ضرورت آموزش تلفیقی. 203
5-9-2 بحثی پیرامون علل عدم مشارکت دانشجو در کلاس مجازی 204
5-10 بحث یافته های هدف نهم و دهم پژوهش (مدل هوشمند). 207
5-11 پیشنهاد برای کاهش افت و افزایش موفقیت 211
5-12 محدودیت های پژوهش. 214
5-13 پیشنهاداتی برای پژوهش های آینده. 214
منابع و مأخذ. 215
منابع فارسی. 215
منابع لاتین. 216
پیوست ها 224
پیوست 1: پرسشنامه تحقیقاتی. 224
پیوست 2: کدهای باز مربوط به علل عدم موفقیت 228
پیوست 3: کدهای باز مربوط به علل موفقیت 232
پیوست 4: قواعد درخت تصمیم برای مشخصه های پرسشنامه ای 234
پیوست 5: شمایی از معماری ورژن 1 نرم افزار پیش بین. 242
 
 
 
 
 
 

فهرست جداول
 

جدول ‏1‑1:آمار مقایسه ای افت تحصیلی در آموزش الکترونیکی. 7
جدول ‏2‑1: اصطلاحات به کار رفته برای انواع آموزش مبتنی بر فناوری اطلاعات 14
جدول ‏2‑2: آموزش به کمک رایانه و سیستم‌های آموزشی هوشمند. 40
جدول ‏2‑3: شاخص های مقایسه ای رگرسیون. 71
جدول ‏2‑4: نتایج مقایسه الگوریتم ها در پژوهش لوون. 71
جدول ‏2‑5: نتایج مقایسه الگوریتم ها در پژوهش کُتسیانتیس و همکارانش. 72
جدول ‏2‑6: مقایسه صحت طبقه بندی در پژوهش بوگارد و همکاران. 83
جدول ‏3‑1 : عوامل، گویه ها و بار عاملی پرسشنامه. 102
جدول ‏3‑2: پایایی پرسشنامه. 103
جدول ‏3‑3: خلاصه مدل رگرسیون. 104
جدول ‏3‑4: نتایج تحلیل واریانس. 104
جدول ‏3‑5: ضرایب استاندارد و استاندارد نشده متغیرها 105
جدول ‏3‑6: جامعه آماری پژوهش. 106
جدول ‏3‑7: نمونه آماری پیش بینی شده 107
جدول ‏3‑8: نمونه واقعی پژوهش. 107
جدول ‏3‑9: خلاصه روش پژوهش و تحلیل. 110
جدول ‏4‑1: نظام کد دهی به متغیرها 112
جدول ‏4‑2 :نتایج تحلیل همبستگی اسپیرمن برای متغیرهای اسمی و ترتیبی. 114
جدول ‏4‑3: همبستگی متغیرهای نسبتی و فاصله ای با متغیر ملاک 115
جدول ‏4‑4: آزمون نرمال بودن متغیر ملاک 117
جدول ‏4‑5: آمار توصیفی متغیرهای پیش بین و ملاک (نسبتی و فاصله ای) 117
جدول ‏4‑6: آمار توصیفی بر حسب جنسیت و وضعیت تأهل. 119
جدول ‏4‑7: آمار توصیفی متغیرهای اجتماعی – اقتصادی (اشتغال، سکونت، هزینه تحصیل) 120
جدول ‏4‑8 : آمار توصیفی متغیرهای رسانه ای (لپ تاپ، تلفن همراه، دسترسی به اینترنت) 120
جدول ‏4‑9: همبستگی متغیرهای دموگرافیک با متغیر ملاک 121
جدول ‏4‑10: خلاصه مدل رگرسیون برای متغیرهای دموگرافیک 122
جدول ‏4‑11: تحلیل واریانس مدل رگرسیون متغیرهای دموگرافیک 122
جدول ‏4‑12: ضرایب استاندارد شده و استاندارد نشده برای متغیرهای دموگرافیک 123
جدول ‏4‑13: مقایسه آمار افت تحصیلی دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد. 123
جدول ‏4‑14: جدول طبقه بندی بر اساس متغیرهای دموگرافیک 124
جدول ‏4‑15: نقش متغیرهای دموگرافیک در معادله رگرسیون لجستیک 124
جدول ‏4‑16: همبستگی پیشینه تحصیلی با متغیر ملاک 125
جدول ‏4‑17: خلاصه مدل رگرسیون برای متغیرهای پیشینه تحصیلی. 126
جدول ‏4‑18: تحلیل واریانس مدل رگرسیون مربوط به پیشینه تحصیلی. 126
جدول ‏4‑19: ضرایب استاندارد شده و استاندارد نشده برای پیشینه تحصیلی. 126
جدول ‏4‑20: جدول طبقه بندی بر اساس متغیرهای پیشینه تحصیلی. 127
جدول ‏4‑21: نقش متغیرهای مربوط به پیشینه تحصیلی در معادله رگرسیون لجستیک 127
جدول ‏4‑22: همبستگی متغیرهای اجتماعی – اقتصادی با متغیر ملاک 128
جدول ‏4‑23: خلاصه مدل رگرسیون برای متغیرهای اجتماعی- اقتصادی 129
جدول ‏4‑24: تحلیل واریانس مدل رگرسیون متغیرهای اجتماعی- اقتصادی. 129
جدول ‏4‑25: ضرایب استاندارد شده و استاندارد نشده برای متغیرهای اجتماعی – اقتصادی 130
جدول ‏4‑26: جدول طبقه بندی بر اساس متغیرهای اجتماعی – اقتصادی. 131
جدول ‏4‑27 : همبستگی متغیرهای روانی- فنی  با متغیر ملاک 131
جدول ‏4‑28: خلاصه مدل رگرسیون برای متغیرهای روانی – فنی. 132
جدول ‏4‑29: تحلیل واریانس مدل رگرسیون مربوط به متغیرهای روانی – فنی. 132
جدول ‏4‑30: ضرایب استاندارد شده و استاندارد نشده برای متغیرهای روانی – فنی. 133
جدول ‏4‑31: جدول طبقه بندی بر اساس متغیرهای روانی – فنی. 133
جدول ‏4‑32: نقش متغیرهای روانی – فنی در معادله رگرسیون لجستیک 134
جدول ‏4‑33 : همبستگی متغیرهای رسانه ای  با متغیر ملاک 134
جدول ‏4‑34: خلاصه مدل رگرسیون برای متغیرهای رسانه ای 135
جدول ‏4‑35: تحلیل واریانس مدل رگرسیون مربوط به متغیرهای رسانه ای 135
جدول ‏4‑36: ضرایب استاندارد شده و استاندارد نشده برای متغیرهای رسانه ای 136
جدول ‏4‑37: جدول طبقه بندی بر اساس متغیرهای رسانه ای 136
جدول ‏4‑38: همبستگی تجارب یادگیری الکترونیکی با متغیر ملاک 137
جدول ‏4‑39: خلاصه مدل رگرسیون برای متغیرهای تجارب یادگیری الکترونیکی. 138
جدول ‏4‑40: تحلیل واریانس مدل رگرسیون برای تجارب یادگیری الکترونیکی. 138
جدول ‏4‑41: ضرایب استاندارد شده و استاندارد نشده برای تجارب یادگیری الکترونیکی. 138
جدول ‏4‑42: جدول طبقه بندی بر اساس تجارب یادگیری الکترونیکی. 139
جدول ‏4‑43: نقش تجارب یادگیری الکترونیکی در معادله رگرسیون لجستیک 140
جدول ‏4‑44: همبستگی متغیرهای مدیریتی با متغیر ملاک 141
جدول ‏4‑45: خلاصه مدل رگرسیون برای متغیرهای مدیریتی. 141
جدول ‏4‑46: تحلیل واریانس مدل رگرسیون برای متغیرهای مدیریتی. 141
جدول ‏4‑47: ضرایب استاندارد شده و استاندارد نشده برای متغیرهای مدیریتی. 142
جدول ‏4‑48: جدول طبقه بندی بر اساس متغیرهای مدیریتی. 142
جدول ‏4‑49: چولگی و کشیدگی متغیرها (فرض نرمال بودن) 143
جدول ‏4‑50 :ضرایب استاندارد مستقیم برای مدل اولیه. 144
جدول ‏4‑51: ضرایب استاندارد غیر مستقیم برای مدل اولیه. 144
جدول ‏4‑52: شاخص های نیکویی برازش مدل اولیه. 145