به طور مشابه در صنعت بانکداری نیز تحقیقات محدودی برای اندازه گیری سرمایه فکری صورت گرفته است. پولیک با بهره گرفتن از مدل ضریب فکری ارزش افزوده، عملکرد سرمابه فکری را در بانک های اطریشی طی سال های۱۹۹۳- ۱۹۹۵ و بانک های کرواسی طی سال های ۱۹۹۶- ۲۰۰۰ اندازه گیری کرد. نتایج این دو تحقیق اختلاف معنی داری را در رتبه بندی بانک ها بر اساس سنجه های کارایی و حسابداری سنتی آشار کرد. مطالعه پولیک نشان داد که در بسیاری از بنگاه های خدماتی هنزو سرمایه فکری هم تراز با سرمایه های فیزیکی و مالی تلقی نیم شود. به همین دلیل ناسازگاری شدیدی در مدل های اندازه گیری جدید و سیستم حسابداری حال حاضر دیده می شود ( پولیک، سال ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱).
با بهره گرفتن از مدلی مشابه، مَوریدیس نیز بررسی عملکرد بانک های ژاپنی را مورد مطالعه قرار داد. او نیز به اختلاف معنی داری در بین گروه‌های مختلف بانکی رسید ( مَوریدیس، سال ۲۰۰۴).
مطالعه ای در سال ۱۹۹۸ توسط آژانس دانمارکی صنعت بازرگانی بر روی ده مؤسسه انجام گرفت که این مؤسسات در مسیر سرمایه فکری کار می‌کردند. این آژانس اعلام کرد که پیاده سازی و عملیاتی کردن سرمایه فکری سهم عمده ای در موفقیت بلند مدت سازمان ها دارد ( بونتیس، سال ۲۰۰۱).
فری یر و مک کینزی نیز در سال ۱۹۹۹ مطالعه ای روی شرکت های استرالیایی انجام دادند. نتایج آن ها مزایای دانش از قبیل: بهبود اطلاعات سهام داران و تقویت سرمایه گذاری، افزایش اطلاعات به منظرو هدایت بهتر تصمیم گیریها، کمک به مدیریت منابع انسانی و مدیریت ارتباط با مشتری را تأیید کرد ( فری یر و مک کینزی، سال ۱۹۹۹).
تحقیق بر روی رابطه عملکرد سرمایه فکری و شیوه های فاش سازی آن تحقیق انجام داد ولی هیچ گونه رابطه سینماتیک قابل توجهی بین این دو نیافت. اگرچه به نظر می رسید که در سطوح بسیار بالای عملکردی سرمایه فکری از بی پرده بودن آن کاسته می شود ( ویلیامز، سال ۲۰۰۱).
چن و همکاران در سال ۲۰۰۴ تحقیقی درباره رابطه سرمایه فکری و عملکرد مالی و ارزش بازاری بنگاه انجام دادند. مطالعه آن ها درک وسیعی از نقش سرمایه فکری در خلق ارزش و اساس مزایای پایداری را فراهم ساخت ( چن و همکاران، سال ۲۰۰۵).
ونگ و همکاران در سال ۲۰۰۵ بررسی اثر سرمایه فکری بر عملکرد شغلی را بررسیکردند و ( ونگ و همکاران، سال ۲۰۰۵).
جدول ۲-۱: نقد و بررسی (مقایسه تحقیقات داخلی و خارجی)
تحقیقات داخلی
ردیف
موضوع
نام محقق
سال
نتیجه گیری
۱
بررسی ارتباط سرمایه فکری و عملکرد سازمانی صنعت بانکداری ایران
شجاعی و باغبانیان ۱۳۸۸
۱۳۸۸
در تحقیق مذکور برای اکتشاف عوامل و بسط گویه های پرسشنامه از روش تحلیل مؤلفه های اصلی (PCA) و روابط خطی ساختاری (LISREL) استفاده گردید. مدل برآورد شده نهایی ایشان، بیانگر اثرگذاری مثبت هری از اجزای سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی و صنعت بانکداری بوده است
۲
بررسی سه مؤلفه سرمایه فکری یعنی، سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه مشتری و روابط داخلی آن ها در دو بخش صنعت بانکداری ( دولتی و خصوصی) ایران پرداختند
فطرس وبیگی،
۱۳۸۹
نتایج پژوهش مذبور بر این دلالت دارد که در بانکداری خصوصی، بالاترین میزان اثر گذاری به ترتیب مربوط به سرمایه انسانی، سرمایه مشتری و سرمایه ساختاری است. با این تفاوت که سرمایه انسانی و سرمایه مشتری در بخش خصوصی و سرمایه ساختاری در بخش دولتی در مقایسه با بخش دیگر اثرگذاری بیشتری بر عملکرد دارند
۳
دنبال شناسایی نقش مؤلفه های سرمایه فکری ( سرمایه ارتباطی، انسانی و ساختاری) بر بهره وری صنعت بانکداری در استان گیلان برآمدند
محمدی پیراسته، ۱۳۹۰
۱۳۹۰
بر اساس یافته های این تحقیق، بین سرمایه فکری و بهره وری کارکنان صنعت بانکداری رابطه قوی و معناداری وجود دارد و همه ابعاد سرمایه فکری به طور مثبت و معنی داری بر بهره وری تاثیر دارند و از میان عناصر سرمایه فکری، سرمایه مشتری بیشترین تاثیر را بر بهره وری دارد
۴
تاثیر سرمایه های فکری و اجزای آن بر ارزیابی عملیات مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را برای دوره ای زمانی سال های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۶
نمازی و ابراهیمی،
۱۳۹۰
تحقیقات خارجی
ردیف
موضوع
نام محقق
سال
۵
چارچوبی جامع به اضافه یک بررسی مقدماتی که از هر دو جنبه علمی و تجربی، اجزاری سرمایه فکری و اثرات آن بر عملکرد سازمان را به آسانی قابل فهم می کرد
بونتیس
۱۹۹۸
۶
بررسی نتایج مقدماتی بونتیس
هونگ و چانگ
۲۰۰۵
۷
تحقیق روی اجزای سرمایه فکری یعنی سرمایه انسانی، ساختاری و مشتری در دو بخش فعالیت های خدماتی و غیر خدماتی
بونتیس
۲۰۰۰
۸
اندازه گیری سرمایه فکری
پولیک
۲۰۰۰ و ۲۰۰۱
۸
اندازه گیری سرمایه فکری
پولیک
۲۰۰۰ و ۲۰۰۱
. مطالعه پولیک نشان داد که در بسیاری از بنگاه های خدماتی هنزو سرمایه فکری هم تراز با سرمایه های فیزیکی و مالی تلقی نیم شود. به همین دلیل ناسازگاری شدیدی در مدل های اندازه گیری جدید و سیستم حسابداری حال حاضر دیده می شود
۹
بررسی عملکرد بانک های ژاپنی
مَوریدیس
۲۰۰۴
اختلاف معنی داری در بین گروه‌های مختلف بانکی رسید
۱۰
مطالعه ای در سال ۱۹۹۸ توسط آژانس دانمارکی صنعت بازرگانی بر روی ده مؤسسه
بونتیس
۲۰۰۱
پیاده سازی و عملیاتی کردن سرمایه فکری سهم عمده ای در موفقیت بلند مدت سازمان ها دارد
۱۱
مطالعه ای روی شرکت های استرالیایی
فری یر و مک کینزی
۱۹۹۹
نتایج آن ها مزایای دانش از قبیل: بهبود اطلاعات سهام داران و تقویت سرمایه گذاری، افزایش اطلاعات به منظرو هدایت بهتر تصمیم گیریها، کمک به مدیریت منابع انسانی و مدیریت ارتباط با مشتری را تأیید کرد
۱۲
تحقیق بر روی رابطه عملکرد سرمایه فکری و شیوه های فاش سازی آن
ویلیامز
۲۰۰۱
هیچ گونه رابطه سینماتیک قابل توجهی بین این دو نیافت. اگرچه به نظر می رسید که در سطوح بسیار بالای عملکردی سرمایه فکری از بی پرده بودن آن کاسته می شود
۱۳
رابطه سرمایه فکری و عملکرد مالی و ارزش بازاری بنگاه
