تعاریف عملیاتی مفاهیم پژوهش. 6
ایماگوتراپی 6
نشانگان دیابت 6
افسردگی 6
رضایت زناشویی 6
کانون کنترل سلامت 6
دیابت نوعII 6
فصل دوم: گستره نظری و پیشینه پژوهش. 7
مبانی نظری دیابت و نشانگان دیابت 7
دیابت 7
آناتومی و فیزیولوژی پانکرانس. 7
انواع دیابت 8
دیابت نوع 1. 8
دیابت نوع 2. 8
دیابت حاملگی 8
علائم بیماری 9
نشانههای دیابت نوع 2. 10
عوارض زودرس دیابت 10
عوارض دیررس دیابت 10
تفاوت انواع دیابت 11
آزمایشات تشخیص دیابت نوع2. 11
دیگر اقسام اختلال متابولیسم گلوکز(پیش دیابت ) 12
اختلال گلوکز ناشتا 12
آزمایش تحمل گلوکز مختل 12
آزمایش هموگلوبین AوC 12
افراد در معرض ابتلا به دیابت 13
کنترل سختگیرانه دیابت 13
تأثیر روانشناختی بیماری مزمن 14
استرس و دیابت 14
رابطه استرس با دیابت 16
درمان دیابت 16
مبانی نظری افسردگی 17
اختلالهای خلقی 17
ویژگیهای کلی اختلالهای خُلقی 17
انواع اختلالهای خلقی 18
افسردگی اساسی 18
ویژگیهای دوره افسردگی اساسی 19
اختلال دو قطبی 20
اختلالهای افسردگی 21
انواع افسردگی 21
ویژگیهای تشخیصی 22
تقسیم بندی دیگری از افسردگی 22
افسردگیهای اولیه. 22
افسردگیهای ثانویه. 22
افسردگی سایکوتیک. 22
افسردگی کند. 22
افسردگی اضطرابی. 22
افسردگی از نظر مبدا 22
افسردگی واکنش یا نوروتیک. 22
افسردگی خودبخودی یا آندروژن. 22
سبب شناسی در افسردگی 23
رویکردهای افسردگی 23
علل افسردگی درمکاتب مختلف 23
مکتب روانکاوی 23
مکتب رفتاری 23
رویکرد شناختی 23
مکتب اجتماعی 24
مکتب وجودی 24
مکتب بیولوژی 24
عوامل علیتی 24
همه گیر شناسی و شیوع افسردگی 25
اندوه پس از زایمان. 25
اختلال افسرده خویی 26
مبانی نظری رضایت زناشویی 27
نارضایتی زناشویی 29
تاریخچه رضایت مندی زناشویی 29
تفاوتهای جنسیتی و رضایت زناشویی 29
عوامل موثر درافزایش کیفیت زندگی زناشویی 30
مشخصات فردی 30
شیوههای فرزند پروری 30
جنسیت 31
وضعیت اجتماعی – اقتصادی وشغلی 31
سلامتی 31
عوامل ارتباطی 31
مدت ازدواج. 31
روابط قبل از ازدواج. 31
الگوهای ارتباطی. 31
تقسیم وظایف 32
کیفیت زناشویی همسران. 32
عوامل خارجی 33
ویژگیهای والدین 33
تاثیر خانواده و دوستان. 33
عوامل موثر بر سازگاری زوجین و بهبود کیفیت زندگی زناشویی 34
دیدگاههای عوامل موثر در افزایش رضایت مندی زناشویی 35
مولفههای موثر بر رضایت زناشویی 35
عشق 35
همدلی 35
محبت 36
صمیمیت 36
تعهد. 37
احساس مسئولیت 38
احترام متقابل 38
وفاداری 38
اعتماد. 38
مبانی نظری کانون کنترل سلامت 39
الگوهای سلامت 39
الف) الگوی پزشکی 39
ب) الگوی محیطی 40
پ) الگوی کلی نگر. 40
تاریخچه منبع کنترل. 40
تعریف منبع کنترل. 41
نظریههای مختلف در خصوص منبع کنترل. 41
نظریه اسناد. 41
نظریه توازنهایدر 42
نظریه اسنادی واینر. 42
نظریه یادگیری اجتماعی 42
نظریه جایگاه مهار سلامت 43
رابطه چند ویژگی با منبع کنترل. 44
تفاوتهای سنی و جنسیت در منبع کنترل. 44
تفاوتهای نژادی و اجتماعی اقتصادی در منبع کنترل. 44
تفاوتهای رفتاری و منبع کنترل. 44
سلامتی جسمانی و منبع کنترل. 45
یادگیری و منبع کنترل. 45
اساس نظری جایگاه مهار سلامت 46
هدف نظریه جایگاه کنترل سلامت 48
کنترل فردی و سلامت 48
مبانی نظری ایماگوتراپی 49
تاریخچه. 49
تعریف 50
مراحل تحولی در درمان مبتنی بر تصویر سازی ارتباطی 51
مروری بر آسیب شناسی در سایر دیدگاهها 52
دیدگاه روانکاوی 52
درمانگری سیستمی مشکلات زناشویی 53
دیدگاه ساختاری 53
دیدگاه شناختی 53
رویکرد رفتاری و شناختی- رفتاری 53
گشتالت درمانی 54
زوج درمانی بینش – محور (IOCT) 55
درمان مبتنی بر روابط فردی 55
نظریه روابط شیء 55
نظریه دلبستگی 55
زوج درمانی هیجان مدار 56
نظریه نظامهای خانواده (بوئن) 56
آسیب شناسی در درمان مبتنی بر تصویر سازی ارتباطی 57
تکنیکهای درمان مبتنی بر تصویر سازی ارتباطی 59
گفتگوی آگاهانه. 59
اصول سه گانه گفتگوی آگاهانه. 60
آیینه سازی 60
اعتبار بخشی 60
همدلی 61
رمانتیک سازی مجدد. 61
لیست تعجب 62
لیست تفریح. 62
ایماگو. 62
تکنیک کشسانی 63
تکنیک صحنه مرکزی تجدید نظر شده 63
جمع بندی کلی. 66
فصل سوم: طرح پژوهش. 64
روش پژوهش. 66
شرکتکنندگان. 66
ابزار پژوهش. 67
الف)پرسشنامه جایگاه کنترل سلامت چند وجهی والستون (MHLCS) 67
ب)مقیاس افسردگی بک (II- (BDI 68
ج) مقیاس رضایت زناشویی 68
د) نشانگان دیابت (Hb A1C) 68
ه) طرح ایماگوتراپی 69
شیوه اجرا 70
روشهای تحلیل آماری دادههای پژوهش. 71
فصل چهارم: تجزیه وتحلیل دادهها 72
الف) اطلاعات جمعیت شناختی 73
ب) توصیف دادهها 73
ج: آمار استنباطی 75
تحلیل دادهها وآزمون فرضیههای پژوهش. 75
آزمون بررسی فرضیه نرمال بودن توزیع متغیرها در جامعه. 76
مقایسه نمرات دو گروه در خط پایه(پیش آزمون) 76
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری 84
بحث و نتیجه گیری 84
نتیجهگیری کلی 88
محدودیتها 89
پیشنهادها 90
منابع 91
پیوستها 104
چکیده
هدف اصلی پژوهش بررسی اثربخشی ایماگوتراپی برکاهش نشانگان دیابت، افسردگی، رضایت زناشویی و کانون کنترل سلامت زنان متاهل مبتلا به دیابت نوع II بود. روش پژوهش شبه تجربی از نوع پیش آزمون ـ پس آزمون باگروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان مبتلا به دیابت مراجعه کننده به بنیاد بین المللی کنترل وپیشگیری دیابت شهر مشهد در بهار 1394 بود. نمونه این پژوهش شامل 20 زن متاهل مبتلا به دیابت نوع II که به همراه همسرشان در این طرح شرکت داشته و به صورت نمونهگیری در دسترس انتخاب و بطور تصادفی در دو گروه آزمایش (10 زوج) و کنترل (10 زوج) جایگزین شده بودند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، اندازهگیری نشانگان دیابت HbA1c) )، افسردگی بک، رضایت زناشویی انریچ، کانون کنترل سلامت والستون بود. پس از اجرای پیشآزمون، زوجهای گروه آزمایش بمدت 10 جلسه 120 دقیقهای تحت ایماگوتراپی قرار گرفتند. در پایان دوره درمان، پسآزمون گرفته شد. دادهها با روش تحلیل کوواریانس و کوواریانس چند متغیره با نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نشانگان دیابت وافسردگی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل کاهش و رضایت زناشویی افزایش یافته است و ایماگوتراپی بر روی کانون کنترل سلامت (درونی) تاثیرگذار بوده و بر کانون کنترل سلامت (قدرت دیگران و شانس) زنان متاهل مبتلا به دیابت نوع دوم تاثیر گذار نبوده است.
واژههای کلیدی: ایماگوتراپی، نشانگان دیابت، افسردگی، رضایت زناشویی، کانون کنترل سلامت، دیابت نوع II
فصل اول: کلیات تحقیق
بیان مسأله
دیابت یکی از شایعترین بیماریهای مزمن است که نقش عوامل روانشناختی در آن، مورد توجه پژوهشهای مختلف قرار گرفته است. دیابت هم اکنون بعنوان یکی از نگرانیهای عمده سلامت عمومی در هزاره سوم شناخته می شود که پنجمین دلیل مرگ و میر در جهان محسوب میگردد[1]. این بیماری سالانه موجب 4 میلیون مرگ می شودکه حدود 9 درصد مرگهای سراسر جهان است (شریفیراد، آزادبخت، آوا و محبی، 1390). درطول دهههای گذشته، جنبههای روانشناختی دیابت نظر بسیاری از متخصصان را به خود جلب کرده است. زیراکه دیابت بعنوان یکی از پر زحمتترین بیماریهای مزمن از لحاظ هیجانی و رفتاری به شمار میآید (عدیلی، لاریجانی و حقیقت پناه، 2006، نقل از امیری، آقایی و عابدی، 1389). دیابت نوع 2 بیماری است که عدم هماهنگی بین نیاز بدن به افزایش ترشح انسولین و توانایی بدن در انجام این کار می باشد. در ابتدابا مقاومت به انسولین شروع می شود، به صورتی که سلولهای ماهیچه ای، کبد و چربیها از انسولین به خوبی استفاده نمی کنند. بنابراین پانکراس به علت افزایش نیاز سلولهای بدن به قند انسولین بیشتری می سازد و به تدریج توانایی خود را برای ترشح انسولین کافی قند خون ناشی از غذااز دست