تحلیل بزه نسل کشی از منظر حقوق بین المللی کیفری با تأکید
بر وقایع کشورهای میانمار و سوریه
استاد راهنما:
جناب آقای دکتر محسن قدیر
زمستان 1394
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
فهرست مطالب
چکیده أ
فصل اول: کلیات پژوهش 2
1-1-مقدمه 3
1-2-کلیات طرح تحقیق 3
1-2-1- بیان مسئله 3
1-2-2- سوال های تحقیق 6
1-2-2-1- سوال اصلی 6
1-2-2-2- سوالات فرعی 6
1-2-3- فرضیه ها 6
1-2-4- پیشینه و ضرورت انجام تحقیق 8
1-2-4-1- پیشینه تحقیق 8
1-2-4-2- ضرورت انجام تحقیق 10
1-2-5- اهداف کلی از انجام تحقیق 10
1-2-6-روش تحقیق و ابزار گرداوری اطلاعات 10
1-2-7- ساختار پژوهش 11
فصل دوم: نسل زدایی 13
2-1- چارچوب مفهومی و بنیان های نظری 14
2-1-1- واژه شناسی نسل زدایی 14
2-1-1-1- معنای لغوی نسل زدایی 14
2-1-1-2- معنای اصطلاحی نسل زدایی 14
2-1-1-3- مفاهیم متشابه 16
2-1-1-4- تمایزمفهوم نسل زدایی از مفاهیم متشابه 18
2-2- گستره عمومی بحث جنایت نسل زدایی و سیر تاریخی آن 20
2-2-1- سیر تاریخی جنایت نسل زدایی قبل از دو جنگ جهانی 20
2-2-2- سیر تاریخی جنایت نسل زدایی بعد از دو جنگ جهانی 22
2-2-2-1- محکمه نورنبرگ 23
2-2-2-2- محکمه نظامی توکیو 28
2-2-2-3- حمایت ملل متحد از انسانیت و صدور اعلامیه جهانی حقوق بشر 29
2-2-2-4- طرح کد جنایات علیه صلح و امنیت بشری 33
2-2-2-5- کشتار جمعی در میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی 37
2-2-2-6-کشتار جمعی جرمی بین المللی 39
2-2-2-7- منع نسل زدایی قاعده ای آمره 40
2-3- جرم انگاری نسل زدایی 46
2-3-1- در نظام های ملی 46
2-3-2- در نظام های بین المللی 53
2-4- منابع نسل زدایی 58
2-4-1- منابع داخلی 58
2-4-1-1- نسل زدایی در قانون مجازات اسلامی مصوب سال1370. 58
2-4-1-2- نسل زدایی در قانون مجازات اسلامی مصوب1392. 60
2-4-2- منابع بین المللی 60
2-4-2-1- نسل زدایی در پیش نویس اساسنامه دیوان کیفری بین المللی 60
2-4-2-2- نسل زدایی در اساسنامه دادگاه کیفری بین المللی 61
2-5-گونه شناسی جلوه های بزه نسل زدایی در پرتو اساسنامه دادگاه کیفری بین المللی 65
2-5-1- نسل زدایی نژادی 65
2-5-2- نسل زدایی قومی 67
2-5-3- نسل زدایی مذهبی 71
2-5-4- نسل زدایی فرهنگی 72
فصل سوم: تحلیل ماهوی ارکان بزه نسل زدایی 74
3-1- ارکان و عناصر نسل زدایی 75
3-1-1- عنصر مادی 77
3-1-1-1-کشتن اعضای گروه 78
3-1-1-1-1- مفهوم گروه 78
. 3-1-1-1-2- انواع گروه 78
گروه ملی 79
گروه قومی 79
گروه نژادی 80
گروه مذهبی 80
3-1-1-1-2-1-گروه هایی که از حمایت برخوردارند 81
3-1-1-1-2-1-1-گروه ملی 81
3-1-1-1-2-1-2-گروه قومی 85
3-1-1-1-2-1-3-گروه نژادی 86
3-1-1-1-2-1-4-گروه مذهبی 88
3-1-1-1-2-2-گروه هایی که از حمایت برخوردار نیستند 90
3-1-1-1-2-2-1-گروه سیاسی 90
3-1-1-1-2-2-2-گروه ناتوانان 93
3-1-1-1-2-2-3-گروه فرهنگی 93
3-1-1-2- ایراد صدمه شدید جسمانی یا روانی به اعضای گروه 95
3-1-1-3- تحمیل عمدی شرایط زیستی نامناسبی به گروه که منتهی به زوال جزئی یا کلی آن شود 96
3-1-1-4- تحمیل اقداماتی به منظور جلوگیری از توالد و تناسل در میان گروه 97
3-1-1-5- انتقال اجباری اطفال گروه به گروه دیگر 97
3-1-2- عنصر روانی نسل زدایی 98
3-1-2-1- سوءنیت خاص 101
3-1-2-2- سوءنیت عام 102
3-1-2-3- انگیزه 102
3-1-3- عنصر قانونی نسل زدایی 105
3-2- جنایات علیه بشریت 106
3-2-1- جنایت علیه بشریت در پیش نویس اساسنامه دیوان کیفری بین المللی 106
3-2-2- جنایت علیه بشریت در اساسنامه دادگاه کیفری بین المللی 107
3-3- تفاوت جنایت علیه بشریت با نسل زدایی 108
فصل چهارم:ساختار وصلاحیت و اصول ناظر بر رسیدگی به بزه نسل کشی در محاکم بین المللی و سازمان های بین المللی 110
4-1- رویکرد قضایی سازمان ملل و نهادهای قضایی بین المللی نسبت به نسل کشی 111
4-1-1- رویکرد مجمع عمومی شورای امنیت در خصوص نسل زدایی 111
4-1-1-1- مجمع عمومی سازمان ملل متحد 111
4-1-1-2- رویکرد شورای امنیت در خصوص نسل زدایی 113
4-1-2- رویکرد نهادهای قضایی بین المللی در مورد نسل زدایی 116
4-1-2-1- تاسیس نهادهای قضایی صلاحیت دار 117
4-1-2-1-1- نسل های دادگاه های بین الملل کیفری 117
4-1-2-1-1-1- نسل اول: دادگاه نورنبرگ و توکیو 117
4-1-2-1-1-2- نسل دوم: دادگاه های یوگسلاوی سابق و رواندا 120
4-1-2-1-1-3- نسل سوم: دادگاه های بین الملل کیفریالف، سیرالئونب، کوزووج، تیمور شرقی، لبنانه و کامبوج 124
4-1-2-1-1-4- نسل چهارم: دیوان بین المللی کیفری 131
4-1-2-2- نهادهای قضایی مختلط 133
4-1-2-3- نهادهای نظارتی حقوق بشری 134
الف. شورای حقوق بشر 136
ب. کمیسیون حقوق بشر 137
ج. گزارشگران ویژه ی موضوعی 138
د. کمیسیون مقام زن 140
ر. کمیساریای عالی حقوق بشر 140
4-2- راه کارهای اجرای عدالت در نسل زدایی 141
4-2-1- عدالت کیفری 141
4-2-1-1- تعقیب مرتکبان نسل کشی 142
4-2-1-2- حمایت از زیان دیدگان 143
4-2-1-3- تعقیب کیفری حمایت کنندکان از مرتکبان نسل کشی 145
4-2-2- مسئولیت بین المللی دولتها 148
الف-منشاء مسؤلیت بینالمللى 148
نقض تعهّدات بینالمللى مربوط به نسلکشى 148
ب-قابلیت انتساب نقض تعهّدات بینالمللى در نسلکشى به دولتها 151
فصل پنجم: نگرش کلی بر آغاز مخاصمات در سوریه و میانمار 154
5-1- ساختار سیاسی منازعات قومی و مذهبی در میانمار 154
5-1-1- موقعیت 155
5-1-2- ساختار سیاسی دولت میانمار 155
5-1-3- گروه های قومی و نژادی میانمار 157
5-1-4- گروه های مذهبی در میانمار 157
5-1-5- منازعات سیاسی 163
5-1-6- نسل زدایی و نژاد پرستی در میانمار 165
5-1-6-1- نسل زدایی علیه یک گروه مذهبی 165
5-1-6-2- نسل زدایی علیه یک گروه نژادی 167
5-1-7- وظایف جامعه جهانی در قبال نسل زدایی علیه مسلمانان میانمار 168
5-2- ساختار سیاسی منازعات قومی ومذهبی در سوریه 170
5-2-1- موقعیت استراتژیک 170
5-2-1-1- ساختار سیاسی دولت سوریه 172
5-2-1-2- گروه های مذهبی در سوریه 173
5-2-1-3- گروه های قومی و نژادی در سوریه 176
5-2-1-4- وجود منافع قدرت های بزرگ 176
الف. منافع استراتژیکی ایران در سوریه 177
ب. منافع ترکیه از بحران سوریه 179
ج. منافع آمریکا در سوریه: 180
د: منافع عربستان در سوریه 184
ر: مواضع و منافع روسیه در مورد سوریه 188
5-2-2- نسل زدایی در سوریه 189
5-2-2-1- نسل زدایی علیه گروه های مذهبی 189
5-2-2-2- نسل زدایی علیه گروه های قومی 190
نتیجه گیری 192
منابع و ماخذ 194
چکیده
تاریخ بشریت مملو از حوادث و رخدادهای شوم و درد منشیهای غیرقابل تصوری است که حتی ذکرشان باعث شرمساری انسان میگردد. در قرن حاضر میلیونها کودک و زن و مرد قربانی فجایعی شدهاند که وجدان بشری به شدت از آنها یکه خورده و کم توجهی و گاه بیتوجهی محاکم داخلی و بدون مجازات ماندن مرتکبین این جنایات برغم و اندوه بازماندگان و ناظران این وقایع افزوده است. جرم نسل زدایی که به عنوان یکی از مهمترین جرایم بین المللی مورد توجه سازمان ها و مجامع بین المللی قرار گرفته و ابتدا جزئی از جنایت علیه بشریت محسوب میشد، در طول تاریخ همواره جوامع انسانی را مورد تهدید قرار داده و در این راستا به منظور مقابله با این جرم با تلاش مجامع بینالمللی کنوانسیون جلوگیری از نسلزدایی و مجازت آن در سال 1948 به تصویب رسید. در این نوشتار تلاش بر این است که معیارها و ملاکهای جنایت نسلزدایی تببین، و مختصری از تاریخچه و روند شکلگیری آن بیان گردد. در خلال این توضیحات به مسئله سوریه و میانمار و تحولاتی که در این کشورها اتفاق افتاده توجه شده و سعی میشود تا ضمن بیان عناصر تشکیل دهنده جنایت نسلزدایی، به اثبات وقوع این جنایت در این دو کشور پرداخته شود.
واژگان کلیدی: نسلکشی، جنایات علیه بشریت، گروه قومی، گروه مذهبی، دیوان کیفری بین المللی.
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1-مقدمه
کشتار بی رحمانه و وحشتناک گروه های ملی، قومی، مذهبی و نژادی در طول تاریخ، به ویژه در قرن بیستم، زمینه ساز ورود واژه ی نوظهور نسل کشی به ادبیات حقوق بین الملل جزایی و جرم انگاری آن گردید، چندان که متعاقب وقایع تلخی همچون قتل عام ارامنه در آوریل 1915در ترکیه و قلع و قمع میلیونها نفر در طول جنگهای بین الملل اول و دوم، یک حقوق دادن لهستانی به نام رافایل لمکین در سال 1933و در جریان «پنجمین کنفرانس بین المللی یکنواخت سازی حقوق جزا» در مادرید اسپانیا، واژه ی ژنوسید را ابداع و سپس در سال 1944در کتاب مشهور خود با عنوان «حاکمیت دول محور در اروپای شمالی» به تبیین و تحلیل این جرم پرداخت. سازمان ملل متحد در نخستین سال فعالیت خود در دسامبر 1946 طی قطعنامه ی صادره، با تصریح بر این که «نسل کشی به موجب حقوق بین الملل جرم است و جهان متمدن آن را تقبیح می کند»؛ زمینه ی تصویب کنوانسیون منع و مجازات ژنوسید در دسامبر 1948را فراهم آورد. معهذا منحنی این جنایت بین المللی، همچنان رو به تزاید گذاشت؛ به نحوی که بشریت، شاهد حوادث خون بار دیگری از جمله در یوگسلاوی سابق و رواندا گردید.
1-2-کلیات طرح تحقیق
1-2-1- بیان مسئله
نسل زدائی «نسل کشی» از جمله موضوعاتی است که میتوان گفت پیشینهای به قدمت تاریخ داشته است؛ در این ارتباط کمتر فرهنگ و تمدنی را میتوان یافت که در مقابل این عمل شنیع از خود واکنشی نشان ندهد. با این حال، با توجه به اینکه این عمل شنیع ریشه در کنه تاریخ دارد، اما با این وجود، این اصطلاح نوظهور در قرن