=

ارزش بازار حقوق صاحبان سهام

ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام

1. اندازه شرکت ( ):

برابر است با لگاریتم طبیعی ارزش دفتری دارایی‌های ثابت شرکت(آلمدیا و همکاران، ۲۰۱۲).

1. نسبت خالص سرمایه در گردش غیر نقدی ():

هر چه خالص سرمایه در گردش بیشتر باشد، بدین معنا است که دارایی­ های جاری (به استثنای وجه نقد) شرکت بیشتر از بدهی­های جاری (به استثنای مالیات پرداختنی) آن است و ‌بنابرین‏ نگرانی کمتری برای بازپرداخت بدهی­ها وجود خواهد داشت. به عبارت دیگر شرکت جهت بازپرداخت بدهی­های جاری به اندازه کافی دارایی­جاری (به جز وجه نقد) در اختیار دارد که در مواقع لزوم می ­تواند آن­ها را برای باز پرداخت بدهی­ها استفاده نماید. ‌بنابرین‏ خالص سرمایه در گردش می ­تواند به عنوان جانشینی برای وجه نقد به شمار رود و یک شرکت با فرض ثابت بودن تمام عوامل دیگر، در صورتی­ که خالص سرمایه در گردش بالاتری داشته باشد، موجودی­های نقدی کمتری نگه می­دارد (دیسانیک و همکاران، ۲۰۱۲). سرمایه در گردش از اقلام مهم دارایی‌های واحدها و بنگاه‌های اقتصادی تلقی می‌شود که در تصمیمات مالی نقش قابل توجهی دارد. در این پژوهش مولفه به عنوان جایگزینی برای نقدینگی در نظر گرفته شده است. لذا از برای کنترل تاثیر خالص سرمایه در گردش استفاده خواهیم نمود. نحوه محاسبه خالص سرمایه در گردش غیر نقدی به کل دارایی‌ها به صورت زیر می‌باشد (ایواشینا و اسچارف استین، ۲۰۱۰):

بدهی­های جاری – دارایی­ های جاری = خالص سرمایه در گردش

وجوه نقد – خالص سرمایه در گردش = خالص سرمایه در گردش غیر نقدی

=

خالص سرمایه در گردش غیر نقدی

ارزش دفتری جمع کل دارایی ها

= –

1. جریان‌های نقدی ( ):

طبق پژوهش سوفی (۲۰۰۹) از طریق فرمول زیر قابل محاسبه می‌باشد:

=

جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی

ارزش دفتری کل دارایی‌ها

1. نسبت مخارج سرمایه‌ای ():

در این پژوهش برای محاسبه مخارج سرمایه‌‌ای از تحقیق شنوی و ویلیامز (۲۰۱۱) و جیمنز و همکاران (۲۰۱۲)، پیروی کرده و مخارج سرمایه‌ای را به صورت زیر محاسبه خواهیم کرد:

=
=

مخارج سرمایه‌ای

ارزش دفتری جمع کل دارایی‌ها در سال t

ارزش دفتری دارایی ها در سال t-1- ارزش دفتری دارایی ها در سال t = ( ) مخارج سرمایه‌ای

1. اهرم مالی ( ):

نسبت بالای اهرم مالی به احتمال زیاد نشان از افزایش میزان بدهی به وجوه نقد اندوخته شده شرکت، داشته و با احتمال بیشتری باعث ورشکستگی‌های مالی شرکت‌ها خواهد شد. نسبت بالای اهرم مالی، نشان دهنده این است که با افزایش بدهی‌ها سطح وجوه نقد کاهش خواهد یافت. بر این اساس شرکت‌هایی با دارایی‌های نقدی بیشتر می‌توانند این دارایی‌ها را با سطوح وجوه نقد پوشش داده و بیشتر بدهی‌ها را کاهش بدهند. در این پژوهش برای محاسبه نسبت اهرم مالی از تحقیق سومتین (۲۰۱۰)، پیروی کرده و نسبت اهرم مالی ( ) را به صورت زیر محاسبه می شود.

=

ارزش دفتری جمع کل بدهی ها

ارزش دفتری جمع کل دارایی ها

1. نوسان‌پذیری جریان نقدی ( ):

نوسان‌پذیری جریان نقدی به صورت زیر محاسبه می‌شود (کاله و استولز، ۲۰۱۰):

=

= نوسان‌پذیری جریان نقدی شرکت i در سال t

= جریان نقدی شرکت i در سال t

= جریان نقدی شرکت i در سال t-1 می‌باشد.

۸) پرداخت سود سهام ( ):

یک متغیر مجازی است که اگر شرکت در سال مورد بررسی سود سهام پرداخت کرده باشد برابر ۱ و در غیر اینصورت برابر صفر خواهد شد (گورتون، ۲۰۰۹).

۳-۷) جامعه آماری مورد مطالعه

جامعه آماری تحقیق را کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار تهران تشکیل می‌دهد. در این تحقیق از داده های مالی طبقه بندی شده و حسابرسی شده شرکت‌های فعال پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. دلایل انتخاب جامعه آماری مذکور این است که سازمان بورس اوراق بهادار تهران اطلاعات نسبتاً جامعی درخصوص وضعیت شرکت‌ها و روند عملکردهای مالی و اقتصادی آن ها دارد و می توان گفت تنها منبع اطلاعاتی است که با بهره گرفتن از آن می توان به منابع اطلاعاتی مالی شرکت‌ها دسترسی یافته و مدل‌های تحقیق را مورد آزمون قرار داد.

۳-۸) روش نمونه گیری

فرایند انتخاب نمونه را نمونه گیری می‌گویند. بعبارت دیگر مجموعه فعالیت‌هایی را که برای انتخاب عناصر نمونه انجام می شود؛ نمونه گیری نامیده می شود. برای نمونه گیری در تحقیق، روش های مختلفی وجود دارد و به روش های مختلفی می‎توان فرایند انتخاب نمونه را طی کرد. در تحقیق حاضر از روش حذفی سیستماتیک برای انتخاب نمونه استفاده شده است که یکی از روش های متداول برای انتخاب نمونه در تحقیقات مبتنی بر داده های بازار سرمایه است. در این روش ابتدا شرایطی جهت انتخاب نمونه تعریف می‎شود و نمودهای فاقد شرایط مذکور از نمونه حذف می‌گردند. این شرایط با توجه به مدل آزمون فرضیات و متغیرهای تحقیق تعیین می شود. دلیل استفاده از این روش و تعریف چنین شرایطی همگون نمودن نمونه آماری مورد مطالعه با کل جامعه و امکان تعمیم نتایج حاصل از آزمونها به جامعه آماری می‌باشد. با توجه به متغیرهای تحقیق می توان ضوابط ذیل را جهت اعمال در نمونه گیری حذفی تعریف نمود.

1. 1. به لحاظ افزایش قابلیت مقایسه، دوره مالی آن ها منتهی به ۲۹ اسفند ماه باشد.

1. 1. در طی دوره مورد بررسی (۱۳۸۶-۱۳۹۱) تغییر سال مالی نداشته باشد.

1. 1. اطلاعات مالی آن قابل دسترس باشد.

1. 1. جزء شرکت‌های مالی (مانند بانک‌ها، مؤسسات مالی) و شرکت‌های سرمایه‌گذاری یا شرکت‌های واسطه‌گری مالی نباشد.

1. اطلاعات مورد نیاز در بخش تعریف متغیرها در دسترس باشد.

۳-۹) حجم نمونه آماری

مسئله تعیین مناسب ترین تعداد نمونه به موضوع هزینه و منفعت بستگی دارد. بهتر است تا آنجا که امکانات اجازه می‌دهد بزرگترین نمونه انتخاب شود. با بزرگتر شدن نمونه، نتیجه تحقیق تصویر بهتری از جامعه را ارائه می‌کند. از نظر آماری معنی دارتر می شود. دست کم، باید نمونه در سطحی تعیین شود که بتوان آزمون‎های لازم را با توجه به پرسش تحقیق انجام داد. جدول ۳-۱ نحوه انتخاب و استخراج نمونه آماری مناسب تحقیق را با توجه به روش های نمونه گیری، ملاحظات و شرایط مطرح شده و داده ها و اطلاعات موجود در بورس نشان می‌دهد.

جدول ۳-۱ : نحوه انتخاب و استخراج نمونه

تعداد شرکت‌های که در سال‌های ۱۳۸۵الی ۱۳۹۱ در بورس حضور داشته اند
۳۲۵ شرکت
تعداد شرکت‌های که در سال‌های ۱۳۸۵الی ۱۳۹۱ در بورس حضور داشته اند و جزء شرکت‌های سرمایه گذاری و بانک‌ها نبوده اند.
۲۵۷ شرکت
تعداد شرکتهایی که سال مالی آن ها منتهی به پایان اسفند می‌باشد
۱۹۸ شرکت