روش تحقیق. 2
فصل اول کلیات 3
تاریخچه حقوق مالکیت فکری 4
1-مفهوم حقوق مالکیت فکری. 6
2-1 مفهوم حقوق مالکیت فکری از دیدگاه فقه. 9
گفتار دوم. 12
تعاریف مال در حقوق ایران. 12
مال. 12
مالکیت 14
مالکیت فکری 16
1-1-مفهوم حقوق مالکیت فکری.18
1-1-1-شیوه های حمایت22
1-1-1-1-شیوه ملی و داخلی22
2-1-1-1- شیوه منطقه ای 22
3-1-1-1- شیوه بین المللی 22
2-1-اهمیت حمایت از حقوق مالکیت فکری و پیامدهای تجاری آن. 23
1-2-1- تشویق فعالیتهای خلاقانه. 23
2-2-1- حمایت از ابداعات فنی 24
3-2-1- افزایش سرمایه گذاری خارجی 24
4-2-1- رقابت منصفانه. 25
5-2-1- حمایت از مصرف کننده. 25
6-2-1- گسترش انتقال تکنولوژی 25
7-2-1- موازنه میان حقوق و تعهدات 26
8-2-1- تقلیل تقلب های تجاری 26
9-2-1- ارتقاء تأمین حقوق بشر. 26
3-1- سابقه حقوق مالکیت فکری در سازمان جهانی تجارت 27
1-3-1- زمینه مذاکرات 28
2-3-1- عوامل موثر بر شروع مذاکرات دور اروگوئه. 28
3-3-1- مذاکرات ناظر بر حقوق مالکیت فکری 30
فصل سوم : ترتیبات حمایتی موافقتنامه جنبه های تجاری حقوق مالکیت فکری 31
الف: مقررات عمومی و اصول اساسی. 31
1-3- اهداف موافقتنامه. 35
2-3- اصول اساسی و تعهدات کلی 36
1-2-3- اصل رفتار ملی 37
2-2-3- اصل رفتار دولت کامله الوداد. 37
3-2-3- رابطه تریپس با دیگر کنوانسیون های مالکیت فکری 38
4-2-3- موضوع حقوق مالکیت فکری استیفا شده. 38
5-2-3- ملاحظات منافع عمومی 39
3-3-آیین اجرای حقوق مالکیت فکری 40
1-3-3- تعهدات کلی 40
1-1-3-3- بی طرفی در رسیدگی 41
2-1-3-3- تجدید نظر قضایی 42
3-1-3-3- پیشگیری از اختلافات و حل و فصل آنها 42
1-3-1-3-3- حل و فصل اختلافات 43
2-3-3- رویه های مدنی 44
1-2-3-3- ادله. 45
2-2-3-3- سایر وسایل جبران خسارت 46
3-3-3- رویه های اداری 47
1-3-3-3- اقدامات مرزی 48
4-3-3- رویه های کیفری 49
5-3-3- کسب و حفظ حقوق مالکیت فردی 50
1-5-3-3- تشریفات ثبت 50
1-1-5-3-3- بررسی شکلی 50
2-1-5-3-3- بررسی ماهوی 51
3-1-5-3-3- انتشار تقاضا 51
4-1-5-3-3- استماع اعتراض. 51
5-1-5-3-3- رد یا پذیرش. 51
6-1-5-3-3- تمدید ثبت 52
4-3- ترتیبات انتقالی 52
1-4-3- کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه. 52
2-4-3- کشورهای دارای کمترین سطح توسعه یافتگی 54
1-2-4-3- انتقال تکنولوژی 54
2-2-4-3- همکاری فنی 54
5-3- شورای موافقتنامه جنبه های تجاری حقوق مالکیت فکری 55
1-5-3- نظارت 55
2-5-3- تجدید نظر. 55
3-5-3- اصلاح. 56
6-3- مقررات گوناگون. 56
1-6-3- همکاری بین المللی 56
2-6-3- حق شرط 57
3-6-3- استثنائات امنیتی 57
7-3 اصول حاکم بر کنوانسیون برن. 57
1/ اصل رفتار ملی. 57
2/ اصل حمایت بدون تشریفات 58
3/ اصل خلاقیت و نواوری 58
4/ اصل استقلال حقوق. 59
3-8 موارد حقوق اخلاقی مالکیت فکری 59
حق افشای اثر (Divulgation Right) 59
. حق حرمت نام و عنوان پدید آورنده (Paternity Right, Identification, Attribution Right) 62
حق تمامیت اثر (Integrity Right) 63
حق عدول (Retraction Right) 66
حق دسترس به اثر. 67
بخش دوم: مبانی اعتبار حقوق اخلاقی. 68
مبنای شخصیت 69
عناوین اخلاقی. 71
اثبات حقوق اخلاقی از طریق تحلیل موضوع. 75
3-9اهمیت حقوق مالکیت فکری در توسعه پایدار. 81
اهمیت حقوق مالکیت فکری در توسعه پایدار 89
نتیجهگیری 100
منابع: 102
چکیده :
حقوق مالکیت فکری در جهان امروز به تکیهگاهی مطمئن برای توسعه دانش و فناوری و تجاریسازی ایمن و مطمئن دستاوردهای علمی و فنی تبدیل شده است. درک این موضوع از سوی کشورها و دولتها باعث شده است تا مراجع قانونگذاری برای تمهید قوانین لازم در این حوزه اقدام و سازوکارهای لازم برای تعاملات بینالمللی را فراهم سازند. در این پایان نامه سعی نگارنده بر این است که ضمن ارائه تعاریف مال و مالکیت، جایگاه مالکیت فکری و وجود یا نبود تعریفی مشخص برای آن در حقوق موضوعه را تبیین نماید. مبنای مالکیت فکری، بخشی از مباحث فلسفه مالکیت فکری است که در آن پاسخ به چرایی مشروعیت مالکیت فکری داده میشود. تحلیل مبنا، تنها به یافتن دلیل مشروعیت مالکیت فکری منحصر نمیگردد، بلکه بر نظام مالکیت فکری، تقسیمهای آن، حقوق مرتبط بر پدیده فکری، شرایط حمایت و اموری از این قبیل تأثیرگذار است. نوشتار حاضر تلاش میکند با مرور بر مهمترین مبانی مالکیت فکری، تأثیر آن را بر نظام مالکیت فکری بیابد.
کلید واژه: حقوق,مالکیت فکری،مبانی قانونی،تدوین نظام مالکیت،حقوق اسلام،حقوق پدید آورندگان،حق تالیف،اسم تجاری.
مقدمه
برای درک این مطلب که اساساً چرا عبارت «حقوق مالکیت فکری» برای حمایت از دستاوردهای جدید علمی، فنی و یا هر اثر فکری دیگری مورد استفاده قرار گرفته است و منظور حمایت و حفاظت از حقوق خالقان آثار فکری اعم از مالکیت ادبی و هنری یا حقوق مالکیت صنعتی چیست، باید دریابیم که ریشه مالکیت فکری از کجاست، آیا مالکیت، فکری و غیرفکری دارد یا خیر، اگر دارد چه تفاوتها و شباهتهایی با هم دارند. تعریف هر یک چیست و در نظام حقوقی ما از چه جایگاهی برخوردارند. در این پایان نامه ابتدا تاریخچه کوتاهی در خصوص شکلگیری مالکیت فکری در جوامع بشری و طرح آن به عنوان یک نهاد حقوقی لازم و ضروری مطرح و سپس تعریف مال و مالکیت به مفهوم جاری آن در جامعه و متعاقب آن تعریف مالکیت فکری با اشاره به نظر برخی از حقوقدانان به حیطه بیان درخواهد آمد. و در نهایت درخواهیم یافت که علیرغم اعمال حقوق مالکیت فکری در جامعه و وجود برخی قوانین و مقررات در این ارتباط، آیا در این خصوص تعریفی در حقوق موضوعه ما وجود دارد یا خیر؟
مالکیت های فکری در قرن اخیر به علت رشد روز افزون تکنولوژی و ارتباط هر چه بیشتر ملتها و بهم نزدیکتر شدن فرهنگها و تمدن ها از اهمیت خاصی برخوردار گردیده است.حقوق مالکیت فکری امروزه به عنوان یکی از مسایل زیر بنایی سیستم های نوین اقتصادی و اباز ر مهم اساسی برای رشد اقتصادی و با ارزش ترین سرمایه در معاملات و داد و ستد های تجاری تلقی میگردد.
به جهت نواقص و ابهاماتی که در قوانین و مقررات مربوط به حقوق مالکیت فکری در کشور جمهوری اسلامی ایران وجود دارد اقتضا دارد قانونگذاران نسبت به این حقوق بی تفاوت نمانده و حمایت و نظارت لازم را نسبت به این حقوق با وضع قوانین و مقررات شایسته بیشتر نمایند.
از جمله این نواقص و ابهامات میتوان به نقص موجود در اختراعات از قبیل:نحوه رسیدگی و ثبت،ضمانت اجرایی و کیفری،حق تقدم،اختراع اشتراکی وچگونگی ثبت اختراع همزمان اشاره کرد.
همچنین در خصوص علایم تجاری و خدماتی که به عنوان مثال مدت حمایت از اظهارنامه علایم تجاری در صورت عدم پیگیری متقاضی در قانون فعلی مشخص نیست. همچنین در رابطه با اسامی تجاری نیز چون وازرت دادگستری تا کنون آیین نامه لازم را در اجرای ماده 582قانون تجارت تنظیم نکرده است حمایتی وجود ندارد.
بنابر این به نظر میرسد با توجه به اسناد بین المللی موجود حمایت از حقوق مالکیت فکری خصوصا به ابتکار کشورهای صنعتی مرحله تکاملی را طی کرده و این روند تبعاتی را برای کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه و کشور خودمان در پی خواهد آورد،در گام دوم بررسی پیامد های منفی و مثبت حمایت از این حقوق در میان اعضای جامعه جهانی،کشور های در حال توسعه وایران به یک استراتژی هدفمند وهمراه با اگاهی احتیاج دارد.
هر چند در حقوق کشورهای پشرفته مطالعات وسیع و دامنه داری در این موضوع شده و پایان نامه ات وکتب متعددی توسط حقوقدانان به رشته تحریر در آمده است در کشور ما این موضوع کمتر مورد توجه واقع شده و منابع حقوقی به زبان فارسی در این باب نادر میباشد.
سوالات تحقیق:
1- جایگاه مالکیت فکری در عرصه جهانی چیست ؟
2- مقررات حمایت از مالکیت فکری در حقوق ایران چگونه است؟
3- حقوق فعلی ایران وفقه چه جایگاهی برای مالکیت فکری در نظر دارد؟
فرضیه های تحقیق :
1- حمایت از حقوق نویسندگان و پدید آورندگان در دنیای امروز به عنوان وظیفه ای برای حکومت ها در آمده است.
2- وضعیت مالکیت های فکری در ایران دارای پایه های جدید و گاها سستی است که احتیاج به بررسی بیشتر در قوانین جدید دارد.
3- از دیدگاه فقه مالکیت فکری امری پذیرفته شده است که در حدود خود دارای قواعدی است .
اهداف تحقیق :
1- آشنایی با جایگاه حقوق مرتبط با مالکیت فکری در جهان و ایران
2- بررسی حقوق مالکیت فکری در جهان و حقوق ایران
3- اطلاع رسانی در مورد موضوع قانون ایران و رویه فقه در مورد موضوع مالکیت فکری
نوع روش تحقیق:
این تحقیق تحلیلی ، تطبیقی و کاربردی می باشد که در آن با بهره گرفتن از تحقیقات بنیادین گذشتگان و انجام تحقیق نظری تلاش در شناسایی جایگاه مالکیت فکری در حقوق جهان ، حقوق ایران و همچنین در فقه شده است .
روش تحقیق :