مقدمه.1

 

بخش اول: جایگاه رضایت در مسؤولیت.6

 

فصل اول: مبانی اصل رضایت، مستندات و قلمرو آن.7

 

مبحث اول: مبانی.7

 

گفتار اول: مبانی فلسفی- اخلاقی8

 

الف) اصل اخلاقی حمایت.8

 

ب) اصل اخلاقی خودمختاری9

 

ج) اصل منع رفتار سوء استفاده گرانه.14

 

د) اصل حقّ مالکیت بر خود.15

 

ه) اصل عدم سلطه ی غیر.19

 

و) اصل تمامیّت وجودی.20

 

گفتار دوم: مبانی فقهی.21

 

الف) حریّت و آزادگی21

 

ب) قاعده ی اذن.22

 

ج) قاعده ی اتلاف23

 

مبحث دوم: مستندات و منابع رضایت25

 

گفتار اول: منبع قانونی.28

 

گفتار دوم: منبع قراردادی31

 

مبحث سوم: قلمرو اصل رضایت بیمار (استثنائات اصل) و بررسی مسؤولیت پزشک در موارد استثناء33

 

گفتار اول: قلمرو رضایت و مبانی توجیه کننده ی معافیت از اخذ رضایت34

 

الف) مصادیق استتثناء کسب رضایت بیمار.34

 

ب) مبانی توجیه کننده ی معافیت پزشک از اخذ رضایت41

 

گفتار دوم: بررسی مسؤولیت پزشک در موارد استثناء.45

 

الف) مسؤولیت پزشک در شرایط اضطرار46

 

ب) مسؤولیت پزشک در صورت خودداری از کمک به بیمار در شرایط اورژانس.48

 

فصل دوم: مفهوم و انواع رضایت49

 

مبحث اول : مفهوم رضایت.50

 

گفتار اول: مفهوم لغوی و اصطلاحی رضایت.50

 

الف) مفهوم لغوی.50

 

ب) مفهوم اصطلاحی50

 

گفتار دوم: مفهوم رضایت در قرارداد درمان و ماهیت قرارداد درمان53

 

الف) مفهوم عام و خاص رضایت.53

 

ب) ماهیت اذنی بودن قرارداد درمان.54

 

مبحث دوم: ضرورت اعلام رضایت و انواع آن.55

 

گفتار اول: ضرورت اعلام رضایت55

 

گفتار دوم: انواع رضایت.55

 

الف) تقسیم بندی فقهی55

 

ب) سایر تقسیم بندی ها.57

 

فصل سوم: آثار و قلمرو تأثیر رضایت در مقایسه با برائت63

 

مبحث اول: آثار و قلمرو تأثیر رضایت64

 

گفتار اول: آثار رضایت در رفع مسؤولیت کیفری پزشک64

 

الف) اثر رضایت در مفهوم عام.65

 

ب) اثر رضایت در مفهوم خاص.65

 

گفتار دوم: قلمرو تأثیر رضایت68

 

گفتار سوم: شرایط تأثیر رضایت69

 

مبحث دوم: مفهوم، شرایط، ماهیت حقوقی و اثر و قلمرو تأثیر برائت .70

 

گفتار اول: مفهوم و شرایط برائت70

 

الف) مفهوم لغوی و اصطلاحی.70

 

ب)  شرایط تأثیر برائت.71

 

گفتار دوم: ماهیت حقوقی برائت.73

 

الف) ایقاع.73

 

ب) شرط عدم مسؤولیت75

 

گفتار سوم: اثر برائت در رفع مسؤولیت مدنی پزشک.76

 

الف) اثر اثباتی برائت در فرض تقصیر پزشک.77

 

ب) اثر ثبوتی برائت79

 

گفتار چهارم: قلمرو تأثیر برائت79

 

فصل چهارم: ارکان رضایت84

 

مبحث اول: اهلیت، ظرفیت تصمیم گیری بیمار و تصمیم گیری فرد جایگزین85

 

گفتار اول: اهلیت.86

 

الف) مفهوم اهلیت86

 

ب) نکاتی در مورد اهلیت.87

 

گفتار دوم: مفهوم و ارزیابی درک بیمار.88

 

الف) مفهوم.88

 

ب) ارزیابی میزان درک بیمار89

 

گفتار سوم: ظرفیت تصمیم گیری، مصادیق فقدان ظرفیت و ارزیابی ظرفیت بیمار.90

 

الف) مفهوم ظرفیت تصمیم گیری.90

 

ب) مصادیق فقدان ظرفیت92

 

ج) نقش خواست بیمار در ظرفیت تصمیم‌گیری.92

 

د) ارزیابی ظرفیت بیمار93

 

گفتار چهارم: تصمیم گیری فرد جایگزین.95

 

الف) فرد جایگزین96

 

ب) مبنا ی تصمیم گیری فرد جایگزین.97

 

ج) تصمیم گیرندگان جایگزین.97

 

مبحث دوم: اختیار102

 

گفتار اول: عوامل خارجی سالب اختیار103

 

الف) زور و اجبار.103

 

ب) تهدید.104

 

ج) فریب.104

 

گفتار دوم: عوامل داخلی سالب اختیار105

 

الف) درد.105

 

ب) اضطراب.105

 

مبحث سوم: آگاهی.106

 

بخش دوم: نقش وصف آگاهانه بودن در تأثیر رضایت108

 

فصل اول: ضرورت آگاهی،مبانی، مستندات و قلمرو اصل آگاهی بیمار.110

 

مبحث اول: ضرورت آگاه سازی بیمار و ضمانت اجرای آن110

 

گفتار اول: ضرورت آگاه سازی110

 

گفتار دوم: ضمانت اجرای عدم اطلاع رسانی.116

 

الف) مسؤولیت پزشک.116

 

ب) لزوم وجود رابطه سببیت بین کوتاهی پزشک در آگاه سازی و آسیب های وارده به بیمار.119

 

ج) مؤثر نبودن شرط عدم مسؤولیت.120

 

مبحث دوم: مبانی اصل آگاهی بیمار.120

 

گفتار اول: حسن نیت و اطمینان اجتناب ناپذیر120

 

الف) حسن نیت120

 

ب) اعتماد و اطمینان اجتناب ناپذیر.121

 

گفتار دوم: خودمختاری و حق تعیین سرنوشت121

 

گفتار سوم: مبنای فقهی (قاعده ی غرور)122

 

الف) مفهوم لغوی و اصطلاحی غرور.122

 

ب) ضمان پزشک فریب کار.123

 

مبحث سوم: مستندات حق آگاهی بیمار.125

 

گفتار اول: حق آگاهی بیمار درقوانین.125

 

گفتار دوم: حق آگاهی بیمار و رویه ی قضایی.128

 

مبحث چهارم: قلمرو اصل آگاهی بیمار (استثنائات اصل)128

 

گفتار اول: فوریّت های پزشکی130

 

گفتار دوم: مصونیّت درمانی130

 

الف) مفهوم مصونیت درمانی130