(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

 

 

 

 

 

چکیده

 

بدون شک یکی از مشکلات مطرح در مباحث حقوقی وجود قواعد متعدد، پراکنده و در مواردی ناهماهنگ است که آن هم موجب آشفتگی و سردرگمی پژوهشگر در یافتن راه حل مناسب می‌باشد.مسئولیت متصدی حمل و نقل هوایی، مهمترین مباحث حقوق هوایی را به خود اختصاص داده است. نخستین مقررات بین‌المللی مسئولیت متصدی حمل هوایی در تاریخ 12 اکتبر1929 معروف به کنوانسیون ورشو می‌باشد.این کنوانسیون پس از سپری شدن سال‌ها توسط پروتکل‌ها و موافقتنامه‌های متعدد با اصلاحات فراوانی روبه‌رو شد. در این کنوانسیون کاستی‌ها و نیز پراکندگی و ابهامات قانونی در زمینه‌ی مقررات بین المللی هوایی وجود داشته که می‌توان به ناعادلانه بودن و پایین بودن سقف مسئولیت متصدی در برابر مسافر با توجه به تحولات اقتصادی اشاره نمود. از این‌رو در28 می1999، کنوانسیون راجع  به یکنواخت کردن برخی مقررات حمل و نقل هوایی بین‌المللی معروف به کنوانسیون مونترال مورد تصویب قرار گرفت.کنوانسیون مزبور در زمینه‌ی مبانی نظام مسئولیت متصدی قائل به نامحدود بودن مسئولیت در قبال مسافر می باشد. کنوانسیون ورشو و پروتکل‌های آن و کنوانسیون مونترال، نوع و میزان مسئولیت متصدیان حمل و نقل را در پروازهای داخلی و بین المللی تعیین کرده‌اند. مطابق آنها متصدیان حمل و نقل نمی‌توانند علاوه بر قراردادهای مربوطه در این اسناد، قرارداد حمل و نقل جداگانه‌ای با فرستنده کالا یا مسافر منعقد نمایند لیکن آنها نمی‌توانند شروطی را که ناقض کنوانسیون‌ها باشد در این قراردادها وارد نمایند. شایان ذکر است دولت ایران در سال1354 به کنوانسیون ورشو و مقررات اصلاحی آن پیوسته است لیکن تاکنون به کنوانسیون مونترال که هدف آن روز آمد کردن و گسترش نظام تعهدات و مسئولیت متصدی در مورد زیان‌های ناشی از حمل هوایی مسافر و لوازم شخصی و حمایت بیشتر از حقوق مسافرین می باشد را تصویب نکرده است.

 

بیمه مسئولیت مدنی در قبال مسافران به وسیله مالکان، مدیران و اجاره‌کنندگان یا متصدیان هواپیماها و شرکت‌‌های حمل‌ و نقل هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر پایه این پوشش بیمه‌ای، بیمه‌گران متعهد می‌شوند غرامت حاصل از صدمه جانی وارده به مسافرینی که دارای بلیت هستند، مانند نقص عضو موقت، نقص عضو دایم و هزینه‌های درمانی ناشی از حادثه (سانحه) منجر به فوت یا غیر آن را جبران کنند.

 

واژگان کلیدی: کنوانسیون ورشو، کنوانسیون مونترال، مسئولیت متصدی حمل و نقل هوایی، حقوق مسافر،خسارات معنوی، بیمه های هواپیمایی.

 

 

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                          صفحه

 

مقدمه. 1

 

فصل اول : کلیات

 

مبحث اول : مفاهیم. 7

 

گفتار اول: مفهوم قرارداد حمل و نقل و ماهیت آن. 7

 

الف- مفهوم قرارداد حمل و نقل 7

 

1- تعریف . 8

 

2-  ماهیت. 10

 

گفتار دوم: مفهوم تصدی به حمل و نقل . 12

 

الف- مفهوم تصدی به حمل 12

 

ب- انواع متصدی حمل 13

 

1- متصدی حمل و نقل حرفه‌ای و غیر حرفه‌ای 13

 

2 – متصدی حمل ونقل قراردادی و عملی 14

 

3-حمل و نقل متوالی 14

 

    4-حمل و نقل مرکب 15

 

ج- وظایف متصدی حمل و نقل 16

 

گفتار سوم : مفهوم مسئولیت. 19

 

الف- مفهوم . 19

 

ب- ارکان مسئولیت 20

 

   1-مفهوم ضرر و اقسام آن. 20

 

    1-1-شرایط ضرری که قابل مطالبه است. 22

 

1-1-1-ضرر باید مسلم باشد. 22

 

1-1-2- ضرر باید مستقیم باشد 23

 

1-1-3- ضرر باید جبران نشده باشد 24

 

1-1-4-ضرر باید قابل پیش بینی باشد 24

 

1-1-5-ضرر باید ناشی از اقدام و کاهلی زیان دیده نباشد 25

 

2-ارتکاب فعل زیانبار 25

 

3- رابطه سببیت 26

 

ج-  مبانی مسئولیت در نظام های حقوقی. 28

 

1-مسئولیت قرادادی. 28

 

   2-مسئولیت خارج از قرارداد 28

 

د- اقسام نظریات در زمینه مسئولیت 29

 

1-نظریه تقصیر. 29

 

2-نظریه خطر. 30

 

ه- مسئولیت متصدی حمل و نقل نسبت به فعل دیگران. 31

 

مبحث دوم: تاریخچه حمل و نقل هوایی. 33

 

گفتار اول : حمل و نقل هوایی 33

 

الف) تعریف حقوق هوایی. 33

 

ب) سابقه تاریخی حمل و نقل هوایی 34

 

ج- منابع حقوق هوایی. 37

 

      1-معاهدات بین المللی . 37

 

      2-عرف. 37

 

      3-دکترین 38

 

      4-رویه قضایی 38

 

گفتار دوم : سازمان‌های حقوق هوایی 40

 

الف – سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری(ایکائو) 40

 

ب- اتحادیه بین المللی حمل ونقل هوایی (یاتا). 43

 

ج- سازمان های منطقه ای 45

 

گفتار سوم : نگرشی به مقررات و کنوانسیون‌های مربوطه   47

 

الف- کنوانسیون ورشو1929 47

 

ب- پروتکل های کنوانسیون ورشو 48

 

    1-پروتکل 1955 لاهه 48

 

2-پروتکل گواتمالا 1971 49

 

3- پروتکل های چهارگانه مونترال 1975 51

 

ج- موافقت نامه مونترال 52

 

د- کنوانسیون گوادالاخارا 1961. 53

 

هـ – کنوانسیون مونترال 1999 54

 

فصل دوم: مسئولیت متصدیان حمل و نقل هوایی در برابر مسافران

 

مبحث اول: مبانی مسئولیت متصدیان حمل و نقل هوایی 59

 

گفتار اول: شرایط تحقق مسئولیت متصدیان حمل و نقل هوایی    59

 

عناصر تشکیل دهنده مسئولیت متصدی حمل و نقل. 59

 

ورود زیان. 60

 

1-1-فوت مسافر. 61

 

1-1-1-مفهوم حادثه 61

 

1-1-2-وقوع حادثه در خلال مدت معین. 64

 

1-2-آسیب بدنی به مسافر . 64

 

1-3-تاخیر در حمل مسافر 64

 

1-3-1-تمایز میان تأخیر و عدم اجرای قرارداد حمل و نقل 65

 

1-3-2-شرایط تحقق مسئولیت متصدی در حالت تاخیر. 65

 

2- نقض عهد خوانده 67

 

2-1-نقض عهد خوانده(متصدی حمل هوایی). 67

 

2-1-1-تعهد به نتیجه و وسیله در سیستم ورشو 67

 

2-1-2-تعهد به وسیله و نتیجه در کنوانسیون مونترآل 1999    69

 

3-رابطه سببیت. 70

 

3-1-رابطه سببیت بین انجام نشدن قرارداد و ورود ضرر    70

 

3-2-رابطه سببیت بین فعل مدیون و انجام نشدن قرارداد   71

 

گفتار دوم: حدود مسئولیت متصدی حمل و نقل هوایی. 73

 

الف- معاهده ورشو 73

 

1-موضوع معاهده و قابلیت اجرا 74

 

2-مدارک حمل و نقل. 76

 

2-1-بلیت مسافر 76

 

2-2-رسید لوازم شخصی. 77

 

2-3-بارنامه هوایی. 77

 

2-4-اعلام ارزش کالا. 78

 

ب-مسئولیت محدود متصدیان حمل و نقل هوایی. 78

 

1- کنوانسیون ورشو. 78

 

2- پروتکل لاهه. 79

 

3- پروتکل گواتمالا. 80

 

4- پروتکل الحاقی مونترال 1975 80

 

4-1-پروتکل الحاقی شماره یک مونترال 1975 80

 

4-2-پروتکل الحاقی شماره دو مونترال 1975 81