هدف پژوهش حاضر طراحی پروتکل درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد کودکان مبتلا به درد مزمن (CHACT) و کارآزمایی بالینی آن بر روی کودکان 7 تا 12 ساله، بوده است. بر این اساس، تحقیق حاضر در دو مرحله انجام شد: در مرحله ی اول، برای طراحی پروتکل، منابع مرتبط با درمان پذیرش و تعهد و درمان های روان شناختی کودکان، مورد وارسی قرار گرفتند. از سوی دیگر گرته اولیه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد کودکان، به همراه مشورت با اعضای انجمن علوم رفتاری و بافتاری، مورد استفاده قرار گرفت. بدین ترتیب در مرحله نخست، پروتکل یادشده، بر اساس گام های هشتگانه با تکالیف والدین و کودکان شکل گرفت. سپس در مرحله ی دوم، این پروتکل مورد کارآزمایی بالینی قرار گرفت. هدف مرحله ی دوم، تعیین تاثیر راهنمای یاد شده بر میزان انعطاف پذیری، کیفیت زندگی و عملکرد آزمودنی های گروه آزمایش بود. بدین منظور، ابتدا با توجه به معیارهای درد مزمن، تعدادی از کودکان مبتلا به درد مزمن، از بیمارستان های تخصصی و فوق تخصصی کودکان تهران، به روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب شدند. سپس از میان کودکان انتخاب شده،20 کودک که با توجه به نظر والدینشان آمادگی شرکت در این پژوهش را داشتند و از ملاک های شمول برخوردار بودند، انتخاب شدند و در گروه آزمایش (10 نفر) و گروه کنترل (10 نفر)، قرار گرفتند. پرسش نامه های کیفیت زندگی کودکان، پرسش نامه ی ناتوانی عملکرد و پرسش نامه ی عدم انعطاف پذیری روان شناختی در درد، در مرحله ی پیش آزمون و پس آزمون، در هر دو گروه، به اجرا گذاشته شد. نتایج این پژوهش نشان داد که گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل تغییر معناداری را در هر سه متغیر انعطاف پذیری، کیفیت زندگی و عملکرد، نشان دادند. 

 

کلید واژه

 

درد مزمن کودکان، انعطاف پذیری، عملکرد، کیفیت زندگی، ارزش مندی، پذیرش، تعهد

 

فهرست مطال

 

عنوان                                                                                        صفحه                                  

 

فصل اول : کلیات پژوهش

 

1-1 مقدمه 1

 

1-2 بیان مساله. 2

 

1-3  اهمیت و ضرورت پژوهش. 12

 

1-4 اهداف پژوهش 16

 

1-5 سوال های پژوهش. 16

 

1-6 تعریف نظری و عملیاتی متغیرهای پژوهش . 17

 

فصل دوم : مروری بر پیشینه های نظری و عملی پژوهش

 

 

 

2-1 مقدمه . 23

 

2-2 ماهیت درد کودکان. 23

 

2-3 دیدگاه پیاژه در رابطه با تجربه ی درد کودکان 27

 

2-4 شیوه های ابراز درد در کودکان. 29

 

2-5 فیزیولوژی درد در کودکان 31

 

2-6 شیوع دردهای مزمن در کودکان. 32

 

2-7 طبقه بندی دردهای مزمن کودکان. 35

 

2-8 سبب شناسی درد مزمن در کودکان. 36

 

2-9 عوامل تاثیر گذار بر تجربه ی درد کودکان. 38

 

2-9-1 نقش والدین 39

 

2-9-1-1 نقش همدلی والدین و یادگیری اجتماعی 41

 

2-9-1-2 نقش پریشانی والدین 43

 

2-9-1-3 نقش فاجعه سازی والدین. 44

 

2-9-2 نقش ویژگی های کودکان 46

 

2-9-2-1 نقش خودارزشمندی کودکان 46

 

2-9-2-2 نقش فاجعه سازی کودکان. 47

 

2-9-2-3 نقش راهکارهای مقابله ای کودکان 48

 

2-9-2-4 نقش پریشانی هیجانی کودکان. 51

 

2-9-2-5 نقش تفاوت های جنسی و سنی کودکان. 52

 

2-10 اثرات تجربه درد کودکان. 54

 

2-10-1 تاثیر بر والدین 54

 

2-10-2 تاثیر بر کودکان 55

 

2-10-2 -1 تاثیر بر رشد بعدی کودکان 56

 

2-10-2 -2 تاثیر بر الگوی پردازش اطلاعات کودکان. 57

 

2-10-2 -3 تاثیربرعملکرد کودکان 59

 

2-11 سنجش درد کودکان 60

 

2-11-1-1 خود گزارش دهی 60

 

2-11-1-2 سنجش های بیولوژیکی. 62

 

2-11-1-3 رفتار . 63

 

2-11-2 مسائل مورد توجه در سنجش درد کودکان. 66

 

2-11-3  رویکردهای سنجش درد مزمن کودکان . 69

 

2-12 درمان درد مزمن کودکان 71

 

2-12-1 درمان های دارویی. 72

 

2-12-1-1 پله به پله (نردبانی) 72

 

2-12-1-2 ساعتی 74

 

2-12-1-3 از راه مناسب (به طریق مقتضی) 75

 

2-12-1-4 با کودک . 75

 

2-12-2 درمان های غیر دارویی. 76

 

2-12-2-1 درمان های شناختی 76

 

2-12-2-2 درمان های جسمانی. 78

 

2-12-2-3 درمان های رفتاری. 78

 

2-12-2-4 درمان CBT و موج سوم درمان ها. 79

 

2-12-2-4-1 درمان ACT . 82

 

2-12-2-4-1-1 مبانی نظری درمانACT . 82

 

2-12-2-4-1-2 اثربخشی درمان ACT . 80

 

2-12-2-4-1-3 درمان ACT   کودکان مبتلا به درد مزمن 94

 

2-12-2-4-1-3-1  مداخلات بالینی 95

 

2-12-2-4-1-3-2  هدایت مداخلات بافتاری 97

 

2-13 پشتوانه ی پژوهشی تحقیق 99

 

فصل سوم : فرآیند روش شناختی پژوهش

 

3-1 مقدمه 107

 

3-2  نوع تحقیق . 107

 

3-3 جامعه آماری 108

 

3-4 نمونه ی پژوهش و شیوه ی انتخاب آن 108

 

3-5 ابزارهای پژوهش 110

 

3-6 شیوه ی انجام پژوهش 116

 

3-7 شیوه تحلیل داده ها. 117

 

فصل چهارم  : نتایج پژوهش

 

4-1 نتایج پژوهش . .118

 

4-1-1 نتایج مربوط به مرحله ی اول تحقیق 118

 

4-1-1-1 طراحی کتاب کار درمانگر 120

 

4-1-1-2 طراحی کتاب کارکودک. 166

 

4-1-1-3 طراحی کتاب کار والدین 186

 

4-1-2 نتایج مربوط به مرحله دوم تحقیق. .198

 

4-1-2-1 نتایج توصیفی . 198

 

4-1-2-1-1 نتایج توصیفی مربوط به ویژگی های جمعیت شناختی آزمودنی ها   .198

 

4-1-2-1-2 نتایج توصیفی مربوط به متغیرهای پژوهش .203

 

4-1-2-2 بررسی سوال دوم پژوهش. 206

 

4-1-2-2-1 نتایج مربوط به متغیر انعطاف پذیری. 207

 

4-1-2-2-2 نتایج مربوط به متغیر کیفیت زندگی 208

 

4-1-2-2-3 نتایج مربوط به متغیر ناتوانی عملکرد 209

 

4-1-2-3 نتایج تکمیلی مربوط به متغیرهای تحقیق 210

 

4-1-2-3 -1 رضایت از درمان 210

 

4-1-2-3 -2 نتایج متغیرهای پژوهش در مرحله ی پیش آزمون دو گروه کنترل و آزمایش . 211

 

4-1-2-3 -2-1 انعطاف پذیری 211

 

4-1-2-3 -2-2 کیفیت زندگی 212

 

4-1-2-3 -2 -3 ناتوانی عملکرد . 213

 

4-1-2-3 -3 نتایج مربوط به متغیرهای پژوهش در گروه آزمایش و گروه کنترل     214

 

4-1-2-3 -3-1 نتایج مربوط به متغیرهای پژوهش در گروه آزمایش. 214

 

4-1-2-3 -3-2 نتایج مربوط به متغیرهای پژوهش در گروه کنترل 217

 

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

 

5-1 مقدمه 220

 

5-2 طراحی مقدماتی پروتکل درمان کودکان مبتلا به درد مزمن ( CHACT )   220

 

5-2-1 مقدمه 220

 

5-2-2 خلاصه نتایج . 222

 

5-2-3 بحث نتایج 222