• • • ایجاد نرم­افزاری برای انتقال دانش؛

  (( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• ایجاد چارچوبی برای اندازه ­گیری دانش­ها و دستاوردهای اجرای فرآیندها؛

• ایجاد انجمن­های خبرگی.

اهمیت مدیریت دانش در بین کسب­وکارهای پیشرفته امروزی به خوبی شناخته شده است. به طوری که هرساله ارزیابی جهانی سازمان دانشی برتر^[۲۴] از سوی شبکه جهانی دانش^[۲۵] برگزار می­گردد و بسیاری از شرکت­های معتبر و پیشرو در عرصه رقابت از کشورهای مختلف جهان به طور مستمر در این ارزیابی شرکت نموده و مجموعه اقدامات خود در حوزه مدیریت دانش­محور را بر اساس صدو پنجاه شاخص طرح شده مورد ارزیابی قرار داده و از گزارش­های تحلیلی جامع و نیز تجربیات سازمان­های برتر دنیا در این ارزیابی بهره­مند می­شوند.
۲-۲-۸- مدل­های مدیریت دانش
در سال­های اخیر محققان بسیاری در زمینه مدیریت دانش کار کرده ­اند و مدل­های بسیاری در این زمینه ارائه شده است. این مدل­ها معمولاً اصل و محتوای مشابهی دارند اما اصطلاحات و ترتیب فازها در آن­ها ممکن است متفاوت باشد. نکته­ای که در تمامی این مدل­ها به چشم می­خورد تأکید بر استفاده و به‌کارگیری دانش است و مراحل دیگر به عنوان مقدمه­ای در ایجاد بسترهای لازم و مناسب برای به‌کارگیری دانش هستند [۹]. این مدل­ها عمدتاً دو تا هشت مرحله دارند. مدل نوناکا و تاکاچی (۱۹۹۵)، مدل هفت سی (۱۹۹۶)، مدل بک من (۱۹۹۹)، مدل هیسینگ (۲۰۰۰)، مدل سنگ بنای مدیریت دانش^[۲۶] (۲۰۰۲) و مدل مارک م.مک الروی (۲۰۰۲) و … از مدل­های ارائه شده در زمینه مدیریت دانش هستند [۴ و ۹].
از آنجا که مدل پایه­ های ساختمان دانش پروبست نسبت به سایر مدل­های دانش کاربردی­تر و جامع­تر می­باشد، در ادامه شرح مختصری از این مدل خواهیم داشت.
شکل ۲-۳ مدل مدیریت دانش پروبست و رمهارد [۴]
این مدل شامل هشت جزء است که مدیریت دانش در آن به صورت سیکلی جریان دارد. این مدل شامل دو سیکل درونی و بیرونی است و سیکل درونی شامل مراحل: کشف (شناسایی)، کسب، توسعه، تسهیم، کاربرد و نگهداری از دانش می­باشد. سیکل بیرونی شامل بلوک­های اهداف دانش و ارزیابی دانش است و کامل کننده این دو سیکل بازخورد است [۴ و ۹].
تعیین اهداف دانش: اهداف مدیریت دانش باید از اهداف اصلی سازمان در دو سطح استراتژیک و عملیاتی نشئت می­گیرند.
شناسایی دانش: طرح سؤال آیا می­دانیم که چه می­دانیم مرحله آغازین شناسایی دانش است. شناسایی منابع دانشی هم بیرون از مرزهای سازمان و هم در درون سازمان صورت پذیرد.
توسعه دانش: دانش باید از منابع شناسایی شده بازار داخلی و خارجی و از منابعی نظیر مشتریان، رقبا، همکاران و … جمع آوری گردد.
توسعه دانش: باید با دانش کسب شده سازمان را توسعه داد. این توسعه می ­تواند شامل هرگونه تغییر یا نوآوری در ارائه خدمات و محصولات به مشتریان باشد.
تسهیم دانش: دانش کسب شده باید در زمان و مکان مناسب بدست افراد مناسب برسد. چگونگی انتقال دانش از سطح فردی به سطح گروهی و سازمانی در این فاز مورد بررسی قرار می­گیرد.
استفاده از دانش: در این فاز موانع موجود بر سر راه دانش باید شناسایی و برطرف گردند تا دانش در سازمان به صورت عملی و مفید در ارائه خدمات و محصولات بکار آید.
نگهداری دانش: در این فاز هدف حفظ، ذخیره و به­روزآوری دانش خواهد بود.
ارزیابی: در فاز ارزیابی نحوه رسیدن به اهداف تعیین شده و استفاده از نتایج به عنوان بازخورد در این فاز صورت می­گیرد [۴].
۲-۳- مدیریت دانش مشتری^[۲۷]
امروزه در زمان استفاده از خدمت یا مصرف کالا توسط مشتری دانش قابل توجهی تبادل می­ شود. این دانش به عنوان منبعی مهم برای سازمان و کسب و بهره ­برداری از آن به یک مزیت رقابتی در سازمان­ها تبدیل شده است.
مدیریت دانش مشتری دربردارنده فرایندهایی­ست که با شناسایی و اکتساب اطلاعات مشتری و نیز ایجاد و بهره ­برداری از دانش مشتریان، مربوط است [۹]. چنین اطلاعاتی در ماورای محدوده­های خارجی سازمان قرار دارند و دانشی که از آن­ها استخراج می­ شود موجب ایجاد ارزش برای سازمان و مشتریان آن خواهد شد [۳۲].
در فرایند ایجاد دانش، مشتری به عنوان شریک سازمان شناخته می­ شود و از آنجا که هردو هدف مشترکی در ذهن دارند (خدمات و محصولات بهتر)، هردو طرف می­توانند شرکای خوبی در فرایند ایجاد دانش باشند.­
مدیریت دانش مشتری سرمایه مهمی برای انواع سازمان­هاست و اساس ارتقای ارزش مشتری است [۴۲]. با تأکید بر دانش به عنوان فاکتور رقابتی مهم در اقتصاد جهانی، سازمان­ها باید به دنبال یک عنصر کلیدی باشند: دانش مشتری [۲۷].
دانش مشتری نوعی از دانش (یا داده و اطلاعاتی است که قابلیت تحلیل و تفسیر و نهایتاً تبدیل به دانش را دارند) در حوزه ارتباط با مشتری است که قابلیت تأثیرگذاری مستقیم یا غیر مستقیم بر عملکرد سازمانی را دارا می­باشد [۴۳]. دانش مشتری اطلاعاتی است که جهت برقراری ارتباط قوی­تر با مشتری مورد نیاز است [۴۷]. بهره­ گیری از دانش مشتری مزایایی را هم برای سازمان و هم برای مشتری به دنبال خواهد داشت. از جمله این مزایا می­توان به بهبود محصولات و خدمات ارائه شده به مشتری، افزایش فروش، جلب رضایت مشتری، حفظ مشتری و … اشاره نمود [۳۴].
مدیریت دانش مشتری و مدیریت دانش به دنبال اهداف یکسانند: ارتقای سطح رضایت مشتری. نتایج حاصل از این تلاش دانش­گرا مدیریت دانش مشتری و یا مدیریت ارتباط با مشتری نامیده می­ شود [۲۷].
در ادبیات تحقیقات مدیریت دانش، مدیریت دانش مشتری، به عنوان به‌کارگیری انواع دانش شامل دانش برای مشتری^[۲۸] (مثلاً اطلاعات یک محصول)، دانش از طرف مشتری^[۲۹] (مثلاً ایده­هایی برای بهبود محصول) و دانش درباره مشتری^[۳۰] (مثلاً نیازها و انتظارات مشتریان) برای ارتقاء قابلیت ­های ارتباط با مشتریان شرکت است [۱۵].
۲-۳-۱- انواع دانش مشتری
دانش مشتری در ارتباطات بین مشتری و سازمان انواع متفاوت دارد که عبارتند از:
دانش برای مشتری، دانش از طرف مشتری، دانش درباره مشتری.
دانش درباره مشتری: نوعی از دانش است که به سازمان کمک می­ کند مشتریانش را بشناسد و به طور مؤثری در مورد آن­ها هدف­گذاری کند. سه نوع دانش درباره مشتری وجود دارد: جمعیت­شناختی، روان‌شناختی و رفتاری [۳۶].
دانش درباره مشتری می ­تواند یکی موارد زیر باشد [۷ به نقل از ۴۲]:

• دانش و اطلاعات درباره مشتریان فعلی (شامل دانش و اطلاعات تاریخی و یا دانش و اطلاعات مربوط به نیازمندی مشتریان).

• دانش و اطلاعات در مورد مشتریان بالقوه (شامل دانش و اطلاعات مربوط به علاقمندی و ترجیحات آن­ها).

دانش برای مشتری: این نوع دانش برای ارتقاء تجربیات مشتریان در مورد محصولات و خدمات شرکت کاربرد دارد [۷ به نقل از ۴۲]. این دانش دانشی­ست که از طرف سازمان به مشتری ارائه می­ شود تا مشتری شناخت بهتری از سازمان، محصولات و خدمات سازمان کسب نماید. دانش برای مشتری شامل اطلاعاتی در مورد محصولات، بازارها و تأمین­کنندگان است که بر روی درک مشتری از کیفیت خدمات تأثیرگذار خواهد بود [۳۳].
انواع دانش برای مشتری عبارتند از:

• دانش و اطلاعات محصولات و خدمات سازمان (شامل دانش و اطلاعات مشتریان فعلی و بالقوه).

• دانش و اطلاعات عمومی شرکت (شامل اطلاعات معرف و محصولات دانشی سازمان).

• دانش و اطلاعات محیطی شرکت (مانند دانش و اطلاعات مربوط به بازار و محصولات و خدمات رقبا) [۷ به نقل از ۴۲].

دانش از طرف مشتری: واضح است که تمرکز سازمان باید بر روی تحویل آنچه مشتریان نیاز دارند باشد نه توسعه محصولات و خدماتی که مشتریان نیاز و تمایلی به آن ندارند، سازمان نیازمند این خواهد بود که نظرات و اطلاعات مشتریان را در مورد نیازهای آتی و نوآوری­های مدنظر سازمان بداند تا محصولات و خدمات مورد نیاز آن­ها توسعه داده شود [۷]. اما مشتریان متوجه نیازهای خود نخواهند شد مگر اینکه محصولات نوآورانه به آن­ها پیشنهاد شود و سازمان به آن­ها کمک کند که محصولات یا خدمات را با در نظر گرفتن نیازها و ترجیحات خود شخصی­سازی کنند [۳۹].
دانش از مشتری شامل اطلاعات مرتبط با سازمان و رقباست. اطلاعات مرتبط با سازمان، دیدگاه مشتریان درباره شرکت و اطلاعات مرتبط با رقبا، دیدگاه مشتریان درباره رقبای سازمان است [۷ به نقل از ۴۲].
نجف لو در [۷] به ارائه چارچوب خوشه انگور جهت طبقه ­بندی انواع دانش مشتری، برای نوع­شناسی این نوع دانش پرداخته است. او در مطالعه خود از نظرسنجی خبرگان جهت تأیید مدل و از آزمون فریدمن برای رتبه ­بندی دانش­ها و مطالعه موردی شرکت همکاران سیستم استفاده نموده است.

شکل ۲-۴ چارچوب خوشه انگور جهت نوع شناسی دانش مشتری
Rowly و همکاران در [۴۲] سؤالاتی که می­توان از طریق آن‌ها به اطلاعاتی از مشتری دست یافت که برای سازمان مناسب باشد اشاره می­ کنند:

جفری (۲۰۱۱) در پژوهشی با عنوان “اثر کیفیت اطلاعات بر ریسک نقدشوندگی سهام” به بررسی حساسیت بازده سهام به تغییرات غیر منتظره در نقدینگی بازار پرداخت. وی تحقیق نمود که آیا کیفیت اطلاعات می تواند بر هزینه ی سرمایه ای از طریق ریسک نقد شوندگی اثر گذارد. ریسک نقد شوندگی را از طریق محاسبه ی کواریانس بین بازده ی سهام و تغییرات غیر منتظره در نقد شوندگی بازار اندازه گیری نمود. طرح تجربی پژوهش نشان داد که کیفیت بالای اطلاعات به نقد شوندگی پایین، همراه با هزینه ی سرمایه ای کم تر اختصاص می یابد. چون کیفیت بالای اطلاعات بر کاهش ریسک نقد شوندگی سهام اثر می گذارد. نتایج این پژوهش نشان داد که کیفیت بالای اطلاعات، ریسک نقدشوندگی سهام را کاهش می دهد و همچنین زمانی که تغییرات نقدینگی بازار بالا باشد، بین کیفیت اطلاعات و ریسک نقدشوندگی سهام رابطه منفی وجود دارد.
موزیلی و جعفر^[۶۷] )۲۰۰۹) در پژوهشی با عنوان “آیا کیفیت اقلام تعهدی یک عامل ریسک اطلاعات در انگلستان است” به بررسی تأثیر کیفیت اقلام تعهدی بر صرف ریسک شرکت های پذیرفته شده در بورس لندن، و ریسک اطلاعاتی مرتبط با آن پرداخته اند. یافته های پژوهش آن ها نشان داد که شرکت های با کیفیت اقلام تعهدی پایین، نسبت به شرکت هایی که کیفیت اقلام تعهدی بالایی دارند، بازده ی بالاتری را نشان می دهند. همچنین، آن ها دریافتند که کیفیت اقلام تعهدی، بازده مقطعی سهام را پیش بینی می نماید و عامل کیفیت اقلام تعهدی، انحراف (سری) زمانی در صرف ریسک پورتفوی ها را توضیح می دهد.
آلوک و همکاران^[۶۸] (۲۰۰۹) در تحقیقی به بررسی کیفیت سود و ضریب واکنش سود، در شرایطی که افزایش با ثبات در سود همراه با افزایش با ثبات در درآمد پرداختند. نتایج تحقیق نشان داد که شرکت‌های با رشد سود همراه با افزایش درآمد از کیفیت سود بالاتری نسبت به شرکت های با رشد همراه با کاهش هزینه برخوردار می‌باشند. همچنین، شرکت های با افزایش درآمد عملکرد عملیاتی آتی بالاتری دارند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد شرکت هایی که دارای رشد همراه با درآمد هستند، ضریب واکنش سود بالاتری دارند.
کیم و کی^[۶۹] (۲۰۰۹) در پژوهشی با عنوان “کیفیت اقلام تعهدی، بازده ی سهام و شرایط اقتصاد کلان” که بر اساس اطلاعات استفاده شده در پژوهش کور و همکاران (۲۰۰۸) و در همان بازه ی زمانی انجام پذیرفت. آن ها با تعدیلاتی که بر روی بازده ی سهام شرکت ها انجام دادند به این نتیجه رسیدند که بین کیفیت اقلام تعهدی و صرف ریسک سهام شرکت ها رابطه معناداری وجود دارد و استفاده کنندگان از اطلاعات مالی در تصمیمات اقتصادی خود باید ریسک اطلاعاتی مرتبط با آن را مدنظر قرار دهند. در پژوهش کیم وکی (۲۰۰۹) تعدیلات انجام شده بر بازده ی شرکت ها ، جهت حذف اثر بازده های غیر عادی بر نتایج پژوهش بود.
کیم و کی (۲۰۰۸) درپژوهشی با عنوان “کیفیت اطلاعات حسابداری، بازده سهام، و شرایط کلان اقتصادی” به بررسی این موضوع پرداختند که آیا کیفیت اطلاعات حسابداری قیمت گذاری می شوند یا خیر. هدف از تحقیق آن ها بررسی این موضوع بود که آیا کیفیت اطلاعات حسابداری که شاخص آن کیفیت اقلام تعهدی است، در قیمت سهام تاثیر گذاشته می شود. آن ها این امر را از دو دیدگاه مد نظر قرار دادند: نخست این که آیا رابطه معناداری بین کیفیت اقلام تعهدی و بازده ی سهام وجود دارد یاخیر. البته پس از جداسازی سهام دارای قیمت پایین که احتمال بیش تری وجود دارد که تحت تاثیر معامله غیر مکرر و معامله گران سوداگر باشد. دوم، رابطه بین کیفیت اقلام تعهدی و شرایط کلان اقتصادی را که به عنوان شاخص هایی از متغیرهای سیاسی ایفای خدمت می کند، بررسی کردند. آن ها دریافتند که عامل ریسک کیفیت اقلام تعهدی از لحاظ آماری و اقتصادی بعد از جداسازی سهامی که قیمت پایینی دارند، قیمت گذاری می شوند. آن ها همچنین نشان دادند که کیفیت اقلام تعهدی با ریسک بنیادی مرتبط است که این از طریق چند مورد تایید می شود:
هرچه کیفیت اقلام تعهدی شرکت ها ضعیف تر باشد، حساسیت بیش تری نسبت به تغییر شرایط کلان اقتصادی دارد.
صرف ریسک مربوط به کیفیت اقلام تعهدی به طور سیستماتیک با شرایط کلان اقتصادی و چرخه های تجاری تغییر می کند و متفاوت است.
صرف ریسک کیفیت اقلام تعهدی و پراکندگی کیفیت اقلام تعهدی بین شرکت های دارای کیفیت حسابداری ضعیف و خوب با فعالیت های اقتصادی آینده مرتبط است. به طور کلی یافته های آن ها از این مباحثه که کیفیت اطلاعات حسابداری یک عامل ریسک قیمت گذاری شده است، پشتیبانی کرد.
کور و همکاران ^[۷۰] (۲۰۰۸) در پژوهشی با عنوان “آیا کیفیت اقلام تعهدی یک عامل محاسبه ی ریسک اطلاعات است؟” اثر ریسک اطلاعات ناشی از کیفیت اقلام تعهدی بر صرف ریسک سبدهای سرمایه گذاری، را بررسی کردند. آن ها به این نتیجه رسیدند که رگرسیون سری زمانی انجام شده در پژوهش فرانسیس و همکاران (۲۰۰۵)، شواهد لازم برای اثبات این که کیفیت اقلام تعهدی یک عامل ریسک اطلاعات است، را فراهم نمی کند. در ادامه آن ها با بهره گرفتن از رگرسیون مقطعی دو مرحله ای فاما و مکبث^[۷۱] (۱۹۷۳) اثر کیفیت اقلام تعهدی بر صرف ریسک سبدهای سرمایه گذاری رابررسی کردند؛ تا بدین وسیله ریسک اطلاعاتی مرتبط با آن را ارزیابی کنند. با بهره گرفتن از این آزمون، آن ها به هیچ مدرکی مبنی بر این که کیفیت اقلام تعهدی عامل ریسک در اطلاعات مرتبط با بازده می باشد، دست نیافتند.
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۱۵-۲-پیشینه ی داخلی
در تحقیقات داخلی پژوهشی که به بررسی تأثیر کیفیت سود حسابداری بر ریسک نقدشوندگی سهام بپردازد یافت نشد. سایر پژوهش های انجام شده در این زمینه به شرح زیر می باشد:
شیخی (۱۳۹۰) به بررسی تأثیر کیفیت اقلام تعهدی بر صرف ریسک سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. یافته های پژوهش نشان می دهد که کیفیت اقلام تعهدی توانایی لازم برای تبیین رفتار صرف ریسک سهام شرکت ها را ندارد. در ادامه مجدداً با تشکیل پورتفوی ساختگی و انجام رگرسیون مقطعی دو مرحله ای مجدداً اثر اقلام تعهدی بر صرف ریسک سهام شرکت ها آزمون شده است. نتایج انجام این آزمون نیز برای هر کدام از پورتفوی های ساختگی، دلالت بر عدم توانایی کیفیت اقلام تعهدی برای تبیین رفتار صرف ریسک سهام شرکت ها دارد.
ایزدی نیا ورسائیان (۱۳۸۹) به بررسی پراکندگی مالکیت و نقدشوندگی سهام پرداختند. یافته های پژوهش نشان می دهد که پراکندگی مالکیت از عوامل مهم اثرگذار بر اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام شرکت ها است. اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام نیز از مهم ترین معیارهای نقدشوندگی سهام شرکت ها محسوب می شود.
یحیی زاده فر و همکاران (۱۳۸۹) به بررسی رابطه نقدشوندگی با بازده ی سهام در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. رابطه نرخ گردش سهام به عنوان معیار نقدشوندگی با بازده ی سهام در بورس اوراق بهادار تهران در بازه ی زمانی ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۷ مورد بررسی قرار گرفته است. که نتایج پژوهش مبین وجود رابطه مثبت و معنادار بین ضریب متغیر نرخ گردش و بازده ی سهام است.
ایزدی‌نیا و رسائیان (۱۳۸۸) به بررسی وجود رابطه معنی‌دار بین کیفیت سود و اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام پرداختند. به منظور آزمون فرضیه‌ها از تکنیک آماری رگرسیون دو متغیره، روش اثرات ثابت با بهره گرفتن از داده‌های پانلی بهره گرفتند. نمونه ی انتخابی شامل ۱۱۰ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و دوره ی زمانی، سال‌های بین ۱۳۸۱ و ۱۳۸۵ می‌باشد. نتایج پژوهش بیانگر آن‌است که تقریباً ۲۷ درصد تغییرات در اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام، توسط تغییر در کیفیت سود توضیح داده می‌شود.
یحیی زاده فر وخرمدین (۱۳۸۷) به بررسی نقش عوامل نقد شوندگی و ریسک عدم نقد شوندگی بر مازاد بازده ی سهام در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. نتایج تحقیق نشان داد که تمامی متغیر های مستقل چهارگانه بر متغیر وابسته تحقیق تأثیر معنی دار داشته اند. بدین معنی که تأثیر عدم نقد شوندگی و اندازه ی شرکت بر مازاد بازده ی سهام، منفی؛ اما تأثیر مازاد بازده ی بازار و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار بر مازاد بازده ی سهام مثبت بوده است.
رسائیان و حسینی (۱۳۸۷) در یک بررسی رابطه بین کیفیت اقلام تعهدی و هزینه ی سرمایه در ایران را بررسی کردند. یافته های پژوهش نشان می دهد اجزای نقدی سود حسابداری توان پیش بینی و قدرت توضیحی ارزش بازار شرکت را دارند، ولی سه جزء تعهدی سود حسابداری ( شامل حساب های دریافتنی، موجودی کالا، حساب های پرداختنی) که در این پژوهش استفاده شده است، توان پیش بینی و توضیح ارزش بازار شرکت را ندارد. از این رو اجزای نقدی سود حسابداری به ارزش بازار شرکت مربوط است و نسبت به اجزای تعهدی از سود مندی بیشتری برخوردارند.
خواجوی و ناظمی (۱۳۸۴) رابطه بین کیفیت سود و بازده ی سهام با تاکید بر نقش اقلام تعهدی را در ۹۶ شرکت بورس اوراق بهادار تهران در طول سال های ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۲ بررسی کردند و نشان دادند که میانگین بازده ی سهام شرکت ها، تحت تأثیر میزان اقلام تعهدی و اجزای مربوط به آن قرار نمی گیرد و به عبارت دیگر نمی توان پذیرفت که بین میانگین بازده شرکت هایی که اقلام تعهدی آن ها به کم ترین و بیش ترین میزان گزارش می شود اختلاف معنی داری وجود دارد.
۲-۱۶- خلاصه ی فصل
در این فصل ابتدا مبانی نظری پشتوانه ی تحقیق مورد بحث قرار گرفت. متغیرهای مختلف مورد بررسی توسط محققان مختلف برای ارزیابی کیفیت سود اشاره گردید. یکی از این معیارهای اندازه گیری کیفیت اقلام تعهدی می باشد که مدل های اندازه گیری آن نیز مطرح گردید. در ادامه نقدشوندگی سهام مورد مباحثه قرار گرفت و پیرامون مبانی نقد شوندگی سهام، ریسک نقدشوندگی سهام و تاثیر کیفیت اطلاعات و کیفیت سود حسابداری بر ریسک نقد شوندگی سهام مطالبی ارائه گردید. در بخش دوم به پیشینه ی خارجی و داخلی این تحقیق، و تحقیقات مشابه اشاره شد. ملاحظه گردید که تحقیقی که از تمام جهات مشابه با این تحقیق باشد، در داخل ایران اجرا نشده است؛ آن چه ادامه ی مسیر را روشن می کند، چگونگی انجام و به عبارتی روش تحقیق است. روش تحقیق مسیر تحقیق را روشن می کند و محقق را در جهت دست یابی به نتایج هدایت می سازد. این موضوع در فصل ۳ تشریح خواهد شد.
فصل سوم
روش پژوهش
۳-۱- مقدمه
روش پژوهش مجموعه ای از قواعد، ابزار و راه های معتبر و نظام یافته برای بررسی واقعیت ها، کشف مجهولات و دست یابی به راه حل مشکلات است. در این میان انتخاب روش مناسب پژوهش، جهت دستیابی به نتایج واقعی از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین، در این فصل با بهره گرفتن از چارچوب نظری و روش های به کار گرفته شده در پژوهش های قبلی، روش مناسب جهت بررسی فرضیه های پژوهش انتخاب می شود.
در این فصل ابتدا نوع پژوهش، جامعه ی آماری، روش نمونه گیری و نحوه ی جمع آوری داده ها بیان می شود. سپس فرضیه، مدل پژوهش، متغیرها و نحوه ی محاسبه ی آن ها و نحوه ی پرتفوی بندی شرکت های نمونه تشریح می شود. در نهایت روش شناختی پژوهش و آزمون های آماری مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل نتایج، مورد اشاره قرار می گیرد.
۳-۲- نوع پژوهش
با توجه به اهمیت و کاربرد نتایج این پژوهش که می تواند زمینه ی مناسب تری برای اتخاذ تصمیم های سرمایه گذاری فراهم آورد، لذا پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است. از نظر ماهیت و روش از نوع توصیفی ـ همبستگی است . زیرا از یک طرف وضع موجود را بررسی می نماید و از طرف دیگر رابطه بین متغیرهای مختلف را با بهره گرفتن از تحلیل رگرسیون، تعیین می نماید.
۳-۳- جامعه آماری
در این پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به عنوان جامعه ی آماری در نظر گرفته می شود.
۳-۴-قلمرو پژوهش
هر پژوهش باید دارای قلمرو و دامنه ی مشخصی باشد تا پژوهشگر در تمامی مراحل پژوهش، بر موضوع پژوهش احاطه ی کافی داشته باشد و بتواند براساس آن نتایج حاصل از نمونه را به جامعه تعمیم دهد. قلمرو این پژوهش از نظر موضوعی، مکانی و زمانی بررسی می شود:
۳-۴-۱- قلمرو موضوعی پژوهش
از آن جایی که موضوع این پژوهش عبارت از تاثیر کیفیت سود حسابداری بر ریسک نقدشوندگی در بازار بورس اوراق بهادار تهران می باشد، لذا قلمرو موضوع از این حیث، در زمره ی مطالعات مالی کلاسیک طبقه بندی می گردد.
۳-۴-۲- قلمرو مکانی پژوهش
هر پژوهش باید دارای قلمرو و دامنه ی مشخصی باشدکه قلمرو مکانی این پژوهش، کلیه ی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. دلیل انتخاب شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، دسترسی آسان به اطلاعات مالی شرکت ها، قابلیت اتکای بالای اطلاعات و قابل مقایسه بودن این گونه اطلاعات است.
۳-۴-۳- قلمرو زمانی پژوهش
در این پژوهش به منظور آزمون فرضیه های مورد نظر، دوره زمانی از سال های۱۳۸۵ الی ۱۳۸۹ می باشد. از آن جایی که در تخمین مدل کیفیت اقلام تعهدی و محاسبه ی انحراف معیار، نیاز به اطلاعات t-4،t-1، t و t+1 می باشد؛ لذا به منظور تکمیل اطلاعات مورد نیاز، اطلاعات سال ۱۳۸۰ الی ۱۳۹۰ جمع آوری گردید.
۳-۵- روش نمونه گیری و حجم نمونه
در این پژوهش، نمونه گیری با بهره گرفتن از روش نمونه گیری سیستماتیک انجام شده است. لذا نمونه ی انتخابی شامل کلیه ی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره ی زمانی ۱۳۸۰ الی ۱۳۹۰ که واجد شرایط زیر بودند، به عنوان نمونه انتخاب و مابقی حذف گردیدند.
سال مالی آن­ها منتهی به ۲۹ اسفند ماه هر سال باشد.
طی بازه ی زمانی پژوهش، سال مالی خود را تغییر نداده باشند.
اطلاعات صورت های مالی آن ها از سال ۱۳۸۰ به طور کامل و پیوسته، در دسترس باشد.
به منظور همگن بودن اطلاعات جزء شرکت های سرمایه گذاری و واسطه گری مالی (بانک ها و لیزینگ) نباشند.
ارزش دفتری شرکت ها در دوره ی زمانی پژوهش، مثبت باشد (به دلیل استفاده از مدل فاما و فرنچ(۱۹۹۳).
بر اساس شرایط فوق الذکر، ۱۰۰ شرکت در بازه ی زمانی ۱۳۸۰ الی ۱۳۹۰ انتخاب گردیدند که اسامی شرکت های انتخاب شده در فایل firms، موجود در لوح فشرده و پیوست کاغذی ارائه شده است.
۳-۶- نحوه گردآوری اطلاعات
در این پژوهش اطلاعات مورد نیاز به روش های زیر جمع آوری شده است:

۶۸۳/۰

۳۵۶/۰

۲۴

خطا

۶۹/۱۰%

۶۵/۱۴

۳۱/۸

-

ضریب تغییرات (درصد)

ns ، * و ** به ترتیب بیانگر غیرمعنی دار و معنی دار در سطح ۵% و ۱% می باشند.
نمودار ۴-۱- مقایسه میانگین اثر دز علفکش بر تراکم تاج خروس ایستاده ۲۰ روز بعد از سمپاشی
نمودار ۴-۲- مقایسه میانگین اثر متقابل منابع تأمین نیتروژن و دز علفکش بر تراکم تاج خروس ایستاده ۲۰ روز بعد از سمپاشی
نمودار ۴-۳- مقایسه میانگین اثر منابع تأمین نیتروژن بر تراکم خرفه ۲۰ روز بعد از سمپاشی
نمودار ۴-۴- مقایسه میانگین اثر دز علفکش بر تراکم خرفه ۲۰ روز بعد از سمپاشی
نمودار ۴-۵- مقایسه میانگین اثر متقابل منابع تأمین نیتروژن و دز علف­کش بر تراکم خرفه ۲۰ روز بعد از سمپاشی
نمودار ۴-۶- مقایسه میانگین اثر منابع تأمین نیتروژن بر تراکم تاج خروس خوابیده ۲۰ روز بعد از سمپاشی
نمودار ۴-۷- مقایسه میانگین اثر دز علفکش بر تراکم تاج خروس خوابیده ۲۰ روز بعد از سمپاشی
نمودار ۴-۸- مقایسه میانگین اثر متقابل منابع تأمین نیتروژن و دز علفکش بر تراکم تاج خروس خوابیده ۲۰ روز بعد از سمپاشی
۴-۱-۴- وزن خشک تاج خروس ایستاده ۲۰ روز بعد از سمپاشی
بررسی نتایج تجزیه واریانس داده ­ها نشان داد که اثر دز علف­کش و اثر متقابل آن با منابع تأمیننیتروژن در سطح ۱ درصد بر وزن خشک تاج خروس ایستاده ۲۰ روز بعد از سمپاشی معنی­دار بودند (جدول ۴-۲). نتایج مقایسه میانگین اثر ساده دز علف­کش بر وزن خشک تاج خروس ایستاده مربوط به تیمار وجین کامل با میانگین ۱۳/۱۶ گرم در متر مربع بود. همچنین صرف­نظر از تیمار وجین کامل کمترین مقدار وزن خشک علف هرز تاج خروس ایستاده متعلق به ۲۰ گرم ماده موثره بود که با سطوح ۴۰ و ۶۰ گرم ماده موثره در یک گروه آماری مشترک قرار داشتند (نمودار ۴-۹).
نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل سطوح منابع تأمین نیتروژن و دز علف­کش بر وزن خشک تاج خروس نشان داد که کمترین وزن خشک علف هرز مربوط به تیمار وجین کامل در شرایط ۵۰% کود دامی + ۵۰% کود شیمیایی با میانگین ۶۱/۱۰ گرم در متر مربع بود و پس از آن تیمار ۲۰ گرم ماده موثره علفکش کمترین مقدار را در هین شرایط کودی دارا بود (نمودار ۴-۱۰).
۴-۱-۵- وزن خشک خرفه ۲۰ روز بعد از سمپاشی
نتایج تجزیه واریانس ساده نشان داد که اثر منابع نیتروژن در سطح ۵ درصد و اثر دز علف­کش در سطح ۱ درصد بر وزن خشک خرفه معنی­دار بودند. همچنین اثر متقابل منابع تأمین نیتروژن و دز علف­کش بر وزن خشک خرفه در سطح ۱ درصد معنی­دار بودند (جدول ۴-۲). نتایج مقایسه میانگین­ها نشان داد که کمترین وزن خشک علف هرز خرفه تیمار ۵۰ درصد کود دامی + ۵۰ درصد کود شیمیایی با میانگین ۱۹/۱۰ گرم در متر مربع بود که با تیمار ۲۵ درصد کود دامی + ۷۵ درصد کود شیمیایی در یک گروه آماری مشترک قرار گرفت (نمودار ۴-۱۱).
بررسی نمودار مقایسه میانگین اثر سطوح دز علف­کش بر وزن خشک خرفه نشان داد که صرف­نظر از تیمار وجین کامل، تیمار ۲۰ گرم ماده موثره علف­کش با میانگین ۷۵/۷ گرم در متر مربع کمترین مقدار را دارا بود (نمودار ۴-۱۲).
مقایسه میانگین اثر متقابل سطوح منابع نیتروژن و دُز علف­کش بر وزن خشک خرفه ۲۰ روز بعد از سمپاشی نشان داد که کمترین مقدار وزن خشک مربوط به تیمار وجین کامل در شرایط کودی ۵۰% کود دامی + ۵۰% کود شیمیایی با میانگین ۵۱/۳ گرم در متر مربع بود و پس از آن تیمار ۲۰ گرم ماده موثره با میانگین ۲۶/۷ گرم در متر مربع کمترین وزن خشک علف هرز خرفه را داشت. نتایج نشان داد که در شرایط کاربرد ۱۰۰ درصد کود شیمیایی، با افزایش دُز مصرف علف­کش از وزن خشک علف­هرز کاسته شد. اما در شرایط استفاده از ۵۰% کود دامی + ۵۰% کود شیمیایی با افزایش دُز مصرف علف­کش میزان ماده خاک علف هرز نیز افزایش یافت (نمودار ۴-۱۳).
۴-۱-۶- وزن خشک تاج خروس خوابیده ۲۰ روز بعد از سمپاشی
نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر منابع نیتروژن (در سطح ۵ درصد) و دز علف­کش (در سطح ۱ درصد) بر وزن خشک تاج خروس خوابیده معنی­دار بودند. همچنین اثر متقابل منابع نیتروژن و دز علف­کش بر وزن خشک تاج خروس خوابیده در سطح ۱ درصد ۲۰ روز بعد از سمپاشی معنی­دار بود (جدول ۴-۲). نتایج مقایسه میانگین اثر ساده سطوح منابع نیتروژن بر وزن خشک تاج خروس خوابیده نشان داد که کمترین وزن خشک علف­هرز مربوط به تیمار ۵۰% کود دامی + ۵۰% کود شیمیایی با میانگین ۱۷/۹ گرم در متر مربع بود (نمودار ۴-۱۴). نتایج مقایسه میانگین اثر ساده دُز علف­کش بر وزن خشک تاج خروس خوابیده نشان داد که کمترین وزن خشک مربوط به تیمار وجین کامل با میانگین ۱۸۹/۸ گرم در متر مربع بود و بعد از آن تیمار ۲۰ گرم ماده موثره قرار داشت. همچنین بیشترین وزن خشک مربوط به عدم مصرف علفکش بود (نمودار ۴-۱۵).
نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل سطوح منابع نیتروژن و دز علفکش بر وزن خشک تاج خروس خوابیده ۲۰ روز بعد از سمپاشی نشان داد که کمترین وزن خشک مربوط به تیمار وجین کامل در شرایط ۵۰% کود دامی + ۵۰% کود شیمیایی بود و بعد از آن تیمار ۲۰ گرم ماده موثره در همین شرایط کودی قرار داشت. نتایج همچنین نشان داد که در صورت تأمین نیتروژن مورد نیاز گیاه از طریق ۱۰۰ درصد کود شیمیایی، با افزایش مصرف علفکش، وزن خشک علف هرز تاج خروس خوابیده کاهش معنی داری یافت. اما با بکارگیری ۵۰% کود دامی + ۵۰% کود شیمیایی می توان از مصرف بی رویه سموم علف­کش برای کنترل علف­های هرز جلوگیری کرد. زیرا در این شرایط با بکارگیری ۲۰ گرم ماده موثره از علف­کش نیکوسولفورون می توان علف هرز را کنترل نمود (نمودار ۴-۱۶).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۱-۷- وزن خشک مجموع علف­های هرز ۲۰ روز بعد از سمپاشی
نتایج تجزیه واریانس ساده نشان داد که تأثیر منابع نیتروژن (در سطح ۵ درصد) و دز علف­کش (در سطح ۱ درصد) بر وزن خشک کل علف­های هرز معنی­دار بودند. همچنین اثر متقابل منابع نیتروژن و دز علف­کش بر وزن خشک کل علف­های هرز در سطح ۱ درصد، ۲۰ روز بعد از سمپاشی معنی­دار بود (جدول ۴-۲). بررسی­ها نشان داد که کمترین وزن خشک کل علف­های هرز از تیمار کودی ۵۰% کود دامی + ۵۰% کود شیمیایی با میانگین ۶۴/۳۸ گرم در متر مربع حاصل شد و بیشترین مقدار مربوط به تیمار ۱۰۰% کود شیمیایی بود (نمودار ۴-۱۷). نتایج مقایسه میانگین اثر ساده دز علف­کش بر وزن خشک مجموع علف­های هرز نشان داد که کمترین مقدار متعلق به تیمار وجین کامل با میانگین ۰۸/۳۲ گرم در متر مربع بود و تیمار دز ۲۰ گرم ماده موثره از علف­کش با میانگین ۴۶/۴۳ گرم در متر مربع در جایگاه بعدی قرار داشت. همچنین تیمار عدم کنترل علف­هرز با میانگین ۰۹/۶۶ گرم بیشترین مقدار را داشت (نمودار ۴-۱۸).
نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل سطوح منابع تأمین نیتروژن و دُز علف­کش بر وزن خشک مجموع علف­های هرز مرحله ۲۰ روز بعد از سمپاشی نشان داد که کمترین مقدار مربوط به تیمار وجین کامل در شرایط ۵۰% کود دامی + ۵۰% کود شیمیایی بود و پس از آن تیمار ۲۰ گرم ماده موثرع علفکش در همین شرایط کودی کمترین مقدار وزن خشک علف­های هرز را دارا بود. نتایج نشان داد که با افزایش دُز مصرفی علف­کش در شرایط ۱۰۰ درصد کود شیمیایی از وزن خشک کل علف­های هرز در واحد سطح کاسته شد. اما در شرایط ۵۰% کود دامی + ۵۰% کود شیمیایی با افزایش دُز مصرفی از ۲۰ به ۶۰ گرم ماده موثره، بر وزن خشک علفهای هرز افزوده شد. به طوری که در این شرایط کودی، بهترین کنترل مربوط به دُز ۲۰ گرم ماده موثره بود (نمودار ۴-۱۹).
جدول ۴-۲- میانگین مربعات وزن خشک علف­های هرز تاج خروس ایستاده، خرفه، تاج خروس خوابیده و مجموع علف­های هرز مرحله ۲۰ روز بعد از سمپاشی

مجموع علفهای هرز

تاج خروس خوابیده

خرفه

تاج خروس ایستاده

درجه آزادی

منبع تغییرات

۲۵۵/۱۹۹۰

۶۱۳/۱۳۲

۲۳۷/۱۷۲

۹۳۶/۴۵۵

اولین و شاید مهمترین تعهد سازمانی بر مشتری تأکید دارد. مدیران ممتاز می کوشند به مشتریان خدمت مفید ارائه دهند. مدیران از دو طریق عمده تعهد خود را نسبت به مشتری نشان می دهند: انجام خدمت و ایجاد اهمیت برای وی.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲ - تعهد نسبت به سازمان:
دومین تعهد مدیریت بر سازمان تأکید دارد. مدیر مؤثر، خود تصویرگر افتخار سازمان خویش است . مدیر این تعهد را به گونه ای مثبت به سه طریق نشان می دهد. خوش نام کردن سازمان ، حمایت از مدیریت رده بالا و عمل کردن براساس ارزشهای اصلی سازمان.
۳ - تعهد نسبت به خود:
سومین تعهد تکیه بر شخص مدیر دارد. مدیران ممتاز تصویری قوی و مثبت ازخویش برای دیگران رقم می زنند. آنها در همه موقعیتها به عنوان قدرتی قاطع عمل می کنند. این تعهد را با خدمت به خود و یا خودپرستی نباید اشتباه کرد. تعهد به خود شامل استقلال^[۷۴]( خودمختاری )، تثبیت مقام خود و قبول انتقاد سازنده می باشد.
۴ - تعهد نسبت به مردم:
چهارمین تعهد مدیریت بر کار تیمی^[۷۵] اعضای گروه تأکید دارد. مدیران ممتازنسبت به کسانی که برای آنها کار می کنند ایثار^[۷۶] نشان می دهند. این عمل به استفاده مدیرازشیوه صحیح رهبری به منظور کمک به افراد در حصول توفیق در انجام وظایفشان اشاره دارد. تمایل مدیر به صرف وقت و انرژی و کار روزانه با زیردستان نشان دهنده تعهد مثبت او نسبت به مردم است. اجزای تشکیل دهنده این تعهد شامل علاقه مندی مثبت ، ارائه بازخورد و ترغیب ایده های نوآورانه میباشد.
۵ - تعهد نسبت به وظیفه (تکلیف):
پنجمین تعهد مدیریت بر وظایفی^[۷۷] تکیه دارد که باید انجام گیرند. مدیران موفق به وظایفی که مردم انجام می دهند معنا می بخشند. آنان برای زیردستان کانون توجه و جهت را تعیین کرده ، انجام موفقیت آمیز تکالیف را تضمین می کنند.
چنین تعهدی زمانی عملی است که اصالت و صحت هدف، سادگی و گرایش به آن حفظ گردیده و باعث مهم جلوه دادن تکلیف یا وظیفه گردد. در صورتی که این پنج تعهد به طور مستمر انجام گیرند کلید مؤثر مدیریت خواهند بود. مدیر حلقه اتصال اصلی میان هریک از تعهدات است. مدیر ممتاز ضمن اعمال دیدگاه های خود، نباید این پنج تعهد رااز نظر دور داشته باشد. مدیر ممتاز در مورد روند پیشرفت و حمایت از تعهدات مرکز ثقل این فرایند است. مدیر با قبول مسئولیت شخصی و اجرای امور در مقام نیرویی مثبت می تواند قویاً در سازمان برافراد، وظایف و مشتریان تأثیر بگذارد. این مدیران نسبت به مشتری، سازمان، وظایف کلیدی خو ودیگر افراد تعهد ایجاد می کنند. معنای این سخن آن است که برای هر تعهدی باید نگرشهای مناسب به وجود آورد و علاقه مثبت نشان داد. این کار وظیفه تک تک افراد بوده و تنها به عنوان وظیفه مدیر تلقی نمی گردد. مدیر ممتاز باید خود را به معیارهای این پنج تعهد نزدیک کرده و با هماهنگی دیگران برای ایجاد آنها به تلاش و کوشش بپردازد. به وجود آمدن تعهدات ، به کمک فداکاری و خدمت انجام می گیرد. وقتی مدیر ممتاز نسبت به زیردستان خود به طور واقعی وفادار باشد زیردستان نیز نسبت به وظایف خود گذشت و تعهد نشان می دهند.
ابعاد تعهد سازمانی:
تعهد سازمانی دارای ابعاد متفاوتی است که توسط صاحبنظران ارائه شده و در طی تحقیقات انجام شده، توسعه یافته است. در بررسی های اولیه، تعهد سازمانی دارای دو بعد رفتاری و نگرشی بوده است، سپس دو بعد مستمر و عاطفی به آن افزوده شده است. این دیدگاه از تعهد، دیدگاه چند جانبه^[۷۸] نامیده می شود. Allen & Meyer: 1991)
مایر وآلن در مطالعات خود در ارتباط با تعهد سازمانی یک مدل سه بعدی ارائه داده اند که عبارت است از:
تعهد عاطفی^[۷۹]، تعهد تکلیفی وتعهد مستمر

• • تعهد عاطفی شامل وابستگی عاطفی کارکنان، تعیین هویت با سازمان و فعالیتهای سازمانی است.

• • تعهد تکلیفی شامل احساسات افراد مبنی بر ضرورت ماندن در سازمان است.

• • تعهد مستمر ناشی از درک افزایش هزینه های از دست رفته در یک سازمان است (هزینه های از دست رفته به عنوان مثال می تواند مخارج یک فعالیت یا پروژه باشد که قابل بازگشت نیست. مثل هزینه هایی که در صنعت صرف حفر چاه می شود ولی به نفت نمی رسند.) بنابراین اگر کسی دارای تعهد مستمر باشد نسبت به افزایش چنین هزینه هایی حساس خواهد بود. (اشرفی، ۱۳۷۴)

همزیسکی و بوکانان^[۸۰] در ۱۹۹۱، اظهار می دارند که تعهد هنجاری، مستمرو عاطفی را نه به عنوان انواع خاص تعهد بلکه به عنوان اجزاء تشکیل دهنده آن در نظر گرفت. برای مثال یک فرد می تواند هم به ماندن در سازمان وهم به باقی ماندن در سازمان احساس تمایل شدید داشته باشد ولی احساس تکلیف و وظیفه کمی نسبت به ماندن در سازمان داشته باشد. در مقابل فرد دیگری ممکن است تمایل کم، نیازی حد واسط و الزامی شدید به باقی ماندن در سازمان خود احساس کند. یکی از نتایج ضمنی چنین نگرشی نسبت به تعهد این است که می­توان انتظار داشت که اجزاء مختلف تعهد تأثیر تعاملی بر رفتار خواهند داشت.
اما به طور کلی ابعاد تعهد سازمانی را در غالب دو دیدگاه زیر تشریح می کنیم:
الف. دیدگاه دو بعدی
ب. دیدگاه سه بعدی
۱- دیدگاه دو بعدی
مورو^[۸۱] با جمع آوری نتایج تحقیقات دیگران چندین تعریف و روش برای مطالعه تعهد سازمانی ذکر کرده است. میدی و استیرز و پورتر این روشها را در دو بخش به نامهای تعهد رفتاری و تعهد اعتقادی یا نگرشی طبقه بندی کرد. گرچه این طبقه بندی در دهه هشتاد صورت گرفته است اما میتوان بسیاری از تحقیقات مربوط به تعهد سازمانی را در قالب آن گنجاند.
الف) تعهد رفتاری^[۸۲]: بعد رفتاری اولین بعد تعهد است که بیش از سایر ابعاد مورد توجه بوده است. در این بعد بیشتر به علل ترک خدمت و افزایش غیبت پرداخته می شود و بطور کلی به معنای قصد و نیت کارکنان به ماندن در سازمان است.
مزایای بررسی بعد رفتاری بر سایر ابعاد بویژه در رابطه با قصد ماندن یا ترک خدمت و انفصال شغلی آن است که راستی و درستی دلایل ترک خدمت از جانب کارکنان را مشخص می کند ودیگر اینکه استفاده ازاطلاعات عادی برای تعیین علت ترک خدمت نمی تواند مشخص کننده ارادی بودن علت مزبورباشد و سرانجام امکان دارد عوامل بیشمار دیگری در تصمیم به ترک خدمت وجود داشته باشد که در غیر اینصورت قابل شناسایی نیستند. بر اساس موارد فوق به این نتیجه می رسیم که بعد رفتاری از آنجا اهمیت دارد که دارای نقش پیشگیری کننده در کاهش تعهد شغلی و سازمانی کارکنان می باشد. دیدگاه رفتاری به مدیران این توان را میدهد که به شیوه مناسبی عوامل کاهش یا از بین برنده تعهد را پیش بینی و پیشگیری نمایند. همچنین سلانسیک^[۸۳]، شول^[۸۴] و دیگران تعهد را بر حسب یک حلقه رفتاری تعریف کرده اند و معتقدند تعهد یک حالت درونی است که فرد به وسیله اعمالش مقید شده و از طریق این اعمال متعهد می شود .
از اینرو دیدگاه رفتاری بر ابزار عالی تعهد متمرکز می گردد. سابقه کار و عملکرد مطلوب افراد مثالهایی از تعهد رفتاری در سطح عالی می باشند.
ب) تعهد نگرشی یا اعتقادی^[۸۵]: یکی از مهمترین شاخصهای پیش بینی کننده رفتارمیباشد. منظور از تعهد نگرشی، داشتن تعهد به ارزشها و اهداف سازمان و سازگاری با آنهاست. تعهد نگرشی حاکی از طرفداری کارکنان از سازمان، تمایل زیاد به عضویت در آن و تمایل بسیار کمتر به ترک خدمت است. بنابراین همانطور که تعهد رفتاری بیشتر شاخص پیش بینی ترک خدمت بود. تعهد نگرشی بیشتر جنبه دراز مدت و ماندگار داشته و بیشتر توجه به اهداف و ارزشهای سازمان است بنابراین تعهد نگرشی و تعهد رفتاری بطور کلی می توانند پیش بینی کننده رفتار فرد باشند.
درمورد مقوله تعهد دانشمندان زیادی اظهار نظر نموده اند از جمله:
بوکانان^[۸۶] تعهد را وابستگی مؤثر فرد به اهداف وارزشهای سازمان و نقش فرد در ارتباط با اهداف و ارزشهای یاد شده به سازمان صرف نظر از ارزش ابزاری آن تعریف کرده است.
همچنین از نظر مودی تعهد عبارت است از حالتی که در آن یک شخص هویت سازمانی خودش را با یک سازمان بخصوص و اهداف آن تعیین می کند و مایل است در عضویت سازمان بماند تا در جهت نیل به اهداف آن بکوشد. واینر^[۸۷] معتقد است تعهد مجموع فعالیتهای عالی برای حرکت در راهی است که به اهداف و علایق سازمان و فرد منتهی می شود.
با توجه به مطالب ذکر شده هر دو دیدگاه رفتاری واعتقادی به چهار مشخصه عمومی برای تعهد سازمانی افراد اشاره دارند که عبارتند از:

1. 1. درونی کردن^[۸۸] اهداف و ارزشهای سازمان

1. 1. وابستگی به شغل سازمانی

1. 1. تمایل به ماندن در سازمان برای یک دوره طولانی به منظور خدمت به اهداف و ارزشهای موجود

1. 1. رضایت از شغل در جهت نیل به اهداف و ارزشهای سازمان بدون انتظار دستیابی به اهداف سودآور فردی

1. 1. تمایز بین دیدگاه های نگرشی و رفتاری در تحقیقاتی که در این زمینه انجام گرفته بخوبی مشهود است. در دیدگاه نگرشی تحقیقات بطور عمده در جهت شناسایی عوامل ایجاد کننده تعهد و نیز پیامد ها و نتایج حاصل از تعهد انجام می شود حال آنکه در دیدگاه رفتاری پژوهشها ابتدا در جهت شناخت شرایط ایجاد کننده رفتاروتکرار آن و همچنین شناسایی اثرات آن رفتار بر تغییر نگرش افراد تمرکز می یابد. شکل های( ۲-۱) و (۲-۲) مبانی اساسی دیدگاه های نگرشی و رفتاری را نشان می دهند. (خاکی، ش۵، ص ۱۹۶)

شرایط
حالت روانی
رفتار
شکل ۲-۱): مبانی اساسی دیدگاه نگرشی(خاکی، ش۵، ص ۱۹۶)
رفتار
رفتار
حالت روانی
شرایط(نظیر انتخاب و تکرار پذیری)
شکل ۲-۲): مبانی اساسی دیدگاه رفتاری(خاکی، ش۵، ص ۱۹۶)
۲- دیدگاه سه بعدی:
دیدگاه دوم در رابطه با تعهد سازمانی مدل سه بعدی است که توسط مایروآلن ارائه گردید. با توجه به نتایج حاصل از تحقیقات انجام شده میتوان تعهد سازمانی را در سه بخش تعهد عاطفی، تعهد مستمر و تعهد هنجاری طبقه بندی کرد.
تعهد عاطفی: تعهد عاطفی تعلق عاطفی و احساسی فرد به سازمان است. در این حالت فرد به این دلیل در سازمان می‏ماند که به رسالت وجودی (مأموریت)، ارزشها و اهداف آن احساس و نگرش مثبت دارد. فرد در سازمان می‏ماند تا این اهداف و ارزشها را که بدان باورعمیق دارد برآورده سازد. کارکنانی که تعهد عاطفی بالاتری دارند، به ارزشها بیشترپایبندند وخود را نسبت به تحقق اهداف سازمان متعهد می بینند. (Sinclair, et al., 2006)

نمودار (۱۰-۴) -اضطراب ۴ در ۱۰ مرحله (۵ مرحله پیش از مداخله و ۵ مرحله بعد از مداخله)
با توجه به نمودار (۱۰-۴)، نمرات اضطراب شمارهچهار در مقایسه با نمرات در مرحله خط پایه به یکدیگر نزدیک میباشند، اما در مرحله درمان و پس از آن و پیگیری آزمودنی نسبت به نمرات پیش از هم از لحاظ روند درمان و تراز آن در جایگاه بهتری قرار دارد و این تفاوت دلیلی بر تأثیر مثبت درمان است. اندازه اثر در این مقیاس در مرحله درمان و پیگیری ۴۲/۱۶% درصد است. یعنی درمان اثر بخش بوده است.
طبق آنچه مشاهده و گفته شد پاسخ این سوال که آیا آواز- ملودیک بر کاهش اضطراب دانشآموزان مورد بررسی تأثیر دارد ، مثبت بوده و روند صعودی درمان با شیب تند دلیلی بر این ادعا است.

• • کودک پنجم

پنجمین کودک پسری ۹ ساله، دانشآموز پایهسوم ابتدایی است.

نمودار (۱۱-۴) -اضطراب ۵ در ۱۰ مرحله (۵ مرحله پیش از مداخله و ۵ مرحله بعد از مداخله)
با توجه به نمودار (۱۱-۴)، نمرات اضطراب شماره پنج در مقایسه با نمرات در مرحله خط پایه به یکدیگر نزدیک میباشند، اما در مرحله درمان و پس از درمان و پیگیری آزمودنی نسبت به نمرات پیش آزمون در مراحل سه تا پنج هم از لحاظ روند درمان و تراز آن در جایگاه بهتری قرار دارد و این تفاوت دلیلی بر تأثیر مثبت درمان است. اندازه اثر در این مقیاس در مرحله درمان و پیگیری ۴/۱۵% درصد است. یعنی درمان اثر بخش بوده است.
طبق آنچه مشاهده و گفته شد پاسخ به این سؤال که آیا آواز- ملودیک بر کاهش اضطراب دانشآموزان مورد بررسی تأثیر دارد، مثبت بوده و روند صعودی درمان با شیب تند دلیلی بر این ادعا است.
۴-۲-۱ وضعیت تمام افراد نمونه (اضطراب) در یک نگاه

نمودار (۱۲-۴) -اضطرابافراد نمونه در ۱۰ مرحله (۵ مرحله پیش از مداخله و ۵ مرحله بعد از مداخله)
با توجه به نمودار (۱۲-۴)، نمرات اضطراب افراد نمونه در مقایسه با نمرات در مرحله خط پایه به یکدیگر نزدیک میباشند، اما در مرحله درمان و پس از آن و پیگیری آزمودنی نسبت به نمرات پیش از هم به لحاظ روند درمان و تراز آن در جایگاه بهتـری قرار دارد (اگرچـه این تغییرات در حد پایین میباشد) و این تفاوت دلیلی بر تأثیر مثبت درمان است. میزان تأثیر در این مقیاس در مرحله درمان و پیگیری ۷/۳% درصد است. یعنی درمان در حد پایین اثر بخش بوده است.
طبق آنچه مشاهده و گفته شد پاسخ به این پرسش که آیا آواز- ملودیک بر کاهش اضطراب دانشآموزان مورد بررسی تأثیر دارد، مثبت بوده و روند صعودی درمان با شیب تند دلیلی بر این ادعا است.

فصل پنجم

بحث و نتیجهگیری

پژوهش حاضر درصدد بوده است تا تأثیر درمانی آواز – ملودیک^[۱۵۲] (MIT) را برکاهش لکنتو اضطراب در افراد نمونه ـ که کودکان دبستانی میباشند ـ مورد بررسی قرار دهد. این فصل از تحقیق که در واقع گام نهایی آن میباشد، گزارشات (کیفیت و چگونگی مطالعات داده های آماری) انجام شده را به بحث گذارده و نتایج و ماحصل مراحل درمانی را به تصویر میکشد. سپس با توجه به نتایج بدست آمده، محدودیتهای پژوهش ارائه و پیشنهاداتی برای پژوهشهای بعدی مطرح میگردد. همچنین در این بخش پاسخگویی به پرسشهای اصلی پژوهش با تکیه بر اثربخشی متغیر مستقل بر متغیرهای وابسته مورد بحث و تببین قرار می‌گیرد.
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

پرسشهای طرح شدهی زیر دو سؤال اساسی و بنیادین این پژوهش بوده است:
۱-آیا آواز -ملودیک بر کاهش لکنت کودکان تاثیر دارد؟
۲-آیا آواز- ملودیک بر کاهش اضطراب کودکان دارای لکنت تاثیر دارد؟
۵-۱ گزارشهای پژوهش
۵-۱-۱ لکنت: در پاسخ به پرسش نخست که همانا بررسی تأثیر درمانی آواز ـ ملودیک (MIT) برکاهش لکنت بوده است آنچه از یافته های تحقیق بر میآید آن است که آواز ـ ملودیک در بهبود شدت لکنت کودکان تأثیر مثبتی داشته است (با توجه به جدول ۱-۱فصل چهارم). بررسی شدت لکنت پس از درمان در مقایسه با شدت آن در خط پایه، تغییراتی را مبنی بر کاهش اثر درمانی آوازـ ملودیک در مرحله پس از درمان نشان داده است.
کاهش شدت لکنت بر اساس شواهد بهدست آمده در مورد علیرضا، امیرعلی، کیارش و ابوالفضل صدق میکند و مطابق جدول فصل چهارم افراد مذکور دارای شیب تندی میباشد. اما این مقدار کاهش در خصوص یکی از آزمودنیها ـ یعنی محمد در حد متوسط بوده است. درکل نمرات لکنت افراد نمونه در مرحله پس از درمان و پیگیری نسبت به نمرات پیش از درمان کاهش محسوسی را نشان میدهد. در تبیین این یافتهها میتوان گفت که آوازهای گروهی نگرانی آزمودنیها را از تکلم کاهش و نشاط و شور موجود درجلسات گروهی، میل به تکلم و خواندن را در آنها می افزود. نواختن سازهای بادی و خواندن آواز، خواه ناخواه عضلات مرتبط با گویایی و جریان تکلم را در کودکان لکنتی تقویت کرد. کنترل عضلات تنفس، زبان، لب و گونه برای تکلم ضروری است و نواختن سازهای بادی این کنترل را تقویت میکند و همچنین آواز خواندن و ریتمیک کردن لغات در این جریان، تکلم را برای آنها آسان ساخت. و در نهایت انطباق ریتم آهنگ و آواز خواندن، موجب بهبود لکنت در این کودکان شد. همچنین این یافتهها با پژوهش موئلن و همکاران^[۱۵۳](۲۰۱۲) که در مورد اثر آواز- ملودیک در زمینه زبان پریشی انجام گرفته بوده همسو میباشد. موئلن و همکاران در تحقیق مروری خود برایMIT، چندین سطوح از موفقیت درمانی را نام میبرند که در زیر بدان اشاره شده است:
۱-بهبود در تکرار سخنان تعلیم داده شده
۲-تعمیم به تکرار سخنان تعلیم داده نشده.
۳-مؤثر بودن استفاده از سخنان آموزش داده شده در ارتباطات
۴-تعمیم به گفتار خود برانگیخته: سلاست (روانی) بهبود یافته و محتوایی ارتباطی بهبود یافته .MIT به بهبود سلاست و قابلیت فهم کلام (به وسیله ارتباط کلامی بهبود یافته بهعنوان هدف غایی) کمک میکند. این سلاست و روانی گفتار در پژوهش حاضر براساس یافتهها برای هر پنج آزمودنی به شکل محسوسی دیده میشود.
در تبیین اثر درمان آواز- ملودیک برلکنت هریک از آزمودنیها، شرح زیر ارائه میشود:
۱-امیرعلی: او فردی ده ساله، دانشآموز پایه چهارم ابتدایی و فرزند سوم خانواده است. به گزارش والدین و نیز مشاهدات بالینی انجام شده وی فردی کمرو، عجول، مضطرب و زود جوش است. امیر علی بجز لکنت هیچ گونه بیماریای که تشخیص پزشکی یا روانپزشکی باشد ندارد. فقط گهگاه سردردهای بسیار خفیفی دارد. همچنین از لحاظ تحصیلی دانشآموز متوسطی محسوب میشود. سیر رشدی زبان او تا سه ساله و نیم روند معمول و طبیعی داشته است. به گزارش والدین، او در اثر ترس شدید در یک حادث دچار لکنت ـ از نوع کشیده گویی (کلونیک) ـ شده است .با توجه به یافته های این پژوهش میتوان چنین گفت که شدت لکنت این فرد در مرحلهی پس از درمان نسبت به خط پایه، تغییر محسوسی را نشان میدهد. علاوه بر این براساس یافته های برآمده از تحقیق حاضر، امیرعلی در سه مؤلفه لکنت (فراوانی^[۱۵۴]، دیرش^[۱۵۵] و رفتارهای فیزیکی همراه^[۱۵۶]) نیز کاهش چشمگیری داشته است. او در جلسات درمانی ضمن نواختن تمام سازهای کوبهای به ساز دهنی علاقه مندی بیشتری نشان میداده است. او ریتم و سبک خاصی را ابداع کرده بود، که برای دیگر کودکان تازگی داشت. اکثراٌ به تکنوازی گرایش داشته و به تدریج گروهنوازی را انجام میدادند. او کوشش میکرد ریتمهای ساز دهنی را با آوازهای آشنایی که شنیده بود و در حافظه داشت هماهنگ کند. علاوه بر آن تلاش داشت همراه با ضربه انگشتان دست بر روی پای خود گفتار عادی را به شکل ریتمیک و کشیده بیان کند و این روش را در سه مرحله انجام میداد؛ ابتدا جمله مورد نظر را به شکل ریتمیک زمزمه میکرد، سپس همان جمله را با صدای آرام و ریتمیک تکرار کرده و بعد از آن همان جمله را به شکل عادی و با صدای بلند در گروه بیان میکرد. امیرعلی هر روز بر یک متن داستانی کوتاه به همین شیوه کار میکرد. این امر باعث شده بود که راحتتر و با اعتماد بنفس بیشتری در گروه ظاهر شود و بهعلاوه ارتباط او با ریتم ملودی، به آسان سازی وسیّالیّت کلمات اوکمک میکرد.در تبعین این امر میتوان گفت: تمرین دمیدن و نفس کشیدن میتواند کمک کند تا کنترل عضلات تنفسی مورد نیاز تکلم تقویت شود. پاداشهای زیبای موسیقی همچنین به تحریک او در تمرین این مهارتها کمک میکرد. این کار به امیرعلی اعتماد نفس و جرأت میبخشد.و این باعث شد بود که امیرعلی را برانگیزاند تا راحتتر و روانتر صحبت کند.
۲-محمد:او فردی ۱۱ ساله، دانشآموز پایه پنجم ابتدایی و فرزند ارشد خانواده است. به گزارش والدین و مشاهدات بالینی انجام شده فردی کم رو، عجول، مضطرب، زود جوش، عصبانی، پرخاشگر و بیقرار است. سیر رشدی زبان او تا دو سالگی روند طبیعی داشته اما به گزارش والدین، در اثر ترس، دچار لکنت از نوع مکث بر روی یک هجا یا توقف در تلفظ (تونیک)گردیده است.
وی به لحاظ تحصیلی دانشآموز متوسطی محسوب میگردد. علاوه بر لکنت او در کودکی سابقه ناخن جویدن نیز داشته است. براساس یافته های این پژوهش نمرات لکنت محمد در مقایسه با نمرات در مرحله خط پایه به یکدیگر نزدیک میباشند، اما در مرحله پس از درمان و پیگیری محمد نسبت به نمرات پیش از آزمون تغییر محسوسی را نشان میدهد؛ هرچند میزان تأثیر در مرحله سوم و چهارم پس از آزمون روند صعودی دارد اما در مرحله پنج دوباره کاهش مییابد. درکل میتوان گفت شدت لکنت در مرحلهپس از درمان نسبت به خط پایه دارای تغییر بارزی بوده است. همچنین فراوانی لکنت، دیرش و رفتارهای فیزیکی همراه، در مقایسه با نمرات در مرحله خط پایه به یکدیگر نزدیک میباشند. اما در مرحله پس از درمان و پیگیری محمد در مؤلفه دیرش و رفتارهای فیزیکی نسبت به نمرات پیش آزمون هم از لحاظ روند درمان و تراز آن در جایگاه بهتری قرار دارد؛ و این تفاوت دلیلی بر اثر بخش بودن درمان بر دیرش و رفتارهای فیزیکی است. کاهش مؤلفه فراوانی آزمون شدت لکنت۳ برای محمد در حد متوسط دیده شده است. علت این تفاوت شاید در بیقراری و کم حوصلگی محمد حین اجرای تست باشد. بهطور کلی براساس یافته های این پژوهش اثر کاهشی در سه زیر مولفه لکنت (فراوانی، دیرش و حرکات فیزیکی همراه ) نیز برای محمد دید می شود.
محمد، فردی کمرو و بسیار بیقرار بود. طیّ سه جلسهنخست، اودر برقراری ارتباط با دیگران دچار مشکل بود و این امر در مورد او روند بسیار کندی داشته است. دیر ارتباط برقرار میکرد، کمتر سخن میگفت و تماس چشمی ضعیف داشت. همچنین در ابتدا حرکات انفجاریای از خود نشان میداد که شگفتی سایر کودکان را نیز کاملاً بر میانگیخت. اما از جلسه چهارم به بعد، رفته رفته به کار گروهی و سازهای کوبهای علاقه نشان داد. محمد ضمن نواختن سازها در گروه، علاقه خاصی به نواختن ریتمیک چوب و دقک داشت. او از ترتیب چوب و دقک ریتمهای مخصوص خود را کشف میکرد و به دلیل آنکه در روخوانی مشکل داشت بیشتر آهنگهایی را که به شکل شفاهی در حافظه داشت با صدای بلند میخواند و با ضربات چوب این آهنگ را همراهی میکرد. خواندن آواز از طریق ریتم به او کمک میکرد تا روانتر صحبت کند. همچنین ساز به او کمک کرد تا به مرور ارتباط راحتتری را با سایرین برقرار کند و تمام این امور کمکم لکنت او را کاهش و اعتماد به نفس او را افزایش میداد. علاوه بر این حرکات فیزیکی همراه لکنت او به شدت تنزل یافته؛ به طوری که در جلسه شانزدهم به ندرت این پدیده در او دیده میشد. در تبیین این امر میتوان گفت: محمد غالباً آوازهایی را میخوانند که به ندرت و گاهی هرگز کلمات آن را نگفته بود. او با کمک این آوازها توانست لغاتی را که در صحبت کردن دارای مشکل بود، سلیستر بخواند. این کار به محمد اعتماد به نفس و جرأت میبخشید تا آن کلمات را در صحبتهای روزانه نیز استفاد کند و گفتارش روانترگردد.
۳- علیرضا: او پسری ۱۲ ساله، دانشآموز پایه ششم ابتدایی و فرزند اوّل خانواده است. به گزارش والدین و مشاهدات انجام شده فردی، زود جوش، عجول، مضطرب، زود رنج و در عین حال دارای روابط عمومی خوب و خوش برخورد است. سیر رشدی زبان او تا سه سالگی روال طبیعی خود را داشته اما در اثر ترس و استرس بنا به گزارش والدین در یک حادثه (آتش سوزی) دچار لکنت ـ از نوع مکث بر روی یک هجا یا توقف در تلفظ (تونیک) ـ شده است. علیرضا بجز لکنت هیچ گونه بیماری که تشخیص پزشکی یا روانپزشکی باشد نداشته است. علاوه بر این به لحاظ درسی نیز دانشآموز ممتازی محسوب میشود و دارای وضعیت تحصیلی عالی میباشد. یافته های حاصل از مشاهدات تحقیق حاکی از آن است که نمرات لکنت علیرضا در مرحله خط پایه به یکدیگر نزدیک میباشند، اما نمرات او پس از درمان و پیگیری نسبت به نمرات پیشآزمون کاهش چشمگیری داشت. همچنین مؤلفه های فراوانی لکنت، دیرش و رفتارهای فیزیکی همراه پس از درمان و پیگیری نسبت به نمرات پیش آزمون کاهش محسوسی را نشان میدهد.
علیرضا در جلسات انعطاف و ارتباط خوبی داشته و اکثر فعالیتهای موسیقی را در گروه به راحتی انجام میداد و در این زمینه با دیگر کودکان نیز همراهی میکرد. او سعی میکرد تمام تمرینها را در بهترین حالت انجام دهد. از سویی به نواختن فلوت نیز علاقه خاصی نشان میداد و سعی میکرد ریتم خاصی را که از قبل در منزل کار کرده بود، در جلسه گروهی اجرا کند. او نسبت به سایر افراد نمونه مطالب و تمارین گفته شده را به سرعت فرا میگرفت و تأییدی که متعاقباً از گروه دریافت میکرد باعث شده بود روز به روز اعتماد بهنفس بیشتری پیدا کرده و این امر به همراه پشتکار و علاقهای که به موسیقی داشت، استفادههای زبان وکلمات را برای او آسانتر میکرد.
۴- ابوالفضل: او پسری ۱۲ ساله، دانشآموز پایه ششم ابتدایی و فرزنده اول خانواده است. به گزارش والدین و مشاهدات انجام شده وی فردی، عجول، مضطرب، زود رنج، پرجنب و جوش و در عین حال دارای روابط عمومی بالا و وضعیت تحصیلی خوب میباشد. سیر رشدی زبان او تا دو سالگی روند طبیعی داشته امادر دو سالگی بدون هیج دلیل مشخص دچار لکنت از نوع مکث بر روی یک هجا یا توقف در تلفظ (تونیک) میشود و تا بهحال هیچ گونه درمانی دریافت نکرده است. او در ضمن جز لکنت هیچگونه بیماری که تشخیص پزشکی یا روانپزشکی باشد، ندارد. براساس یافته های این پژوهش نمرات لکنت وی در مرحله خط پایه به یکدیگر نزدیک میباشند، اما نمرات ابوالفضل پس از درمان و پیگیری نسبت به نمرات پیشآزمون کاهش محسوسی را نشان میدهد. وهمچنین براساس یافته های این تحقیق ابوافضل در مؤلفه های فراوانی لکنت، دیرش و رفتارهای فیزیکی همراه پس از درمان و پیگیری نسبت به نمرات پیش آزمون کاهش محسوس را نشان میدهد. ابوالفضل نیز مانند امیرعلی به کشیدهگویی و ریتمیک سخن گفتن علاقه زیادی نشان میداد پیشرفت او که روز به روز وضوح بیشتری پیدا میکرد و از طرف خانواده و دوستان پیشرفتش به او گوش زد میشد این امر موجب شده بود تا با انگیزی بیشتر در گروه ظاهر شود و مشتاقانه با گروه همکاری کند؛ بهطوریکه میتوان گفت فعالیت و پشتکار او در همراهیهای موسیقیایی به کاهش لکنت او کمک فراوانی کرد.
۵- کیارش: او پسری ۹ ساله، دانشآموز پایه سوم ابتدایی و فرزند ارشد خانواده میباشد. به گزارش والدین و مشاهدات انجام شده فردی، زود جوش، عجول،مضطرب، زود رنج، بیقرار، خجالتی و دارای روابط عمومی ضعیف است. به لحاظ تحصیلی وضعیت مطلوبی داشته و نیز سیر رشدی زبان او تا دو سالگی روند طبیعی و رو به تکاملی را نشان میدهد اماپس از آن بدون هیچگونه دلیل مشخصی دچار لکنت از نوع کشیده گویی(کلونیک) شده است و تا بحال هیچ گونه درمان خاصی را دریافت نکرده است. کیارش دچار مشکل ناخن جویدن بود. با توجه به یافته های این پژوهش نمرات لکنت کیارش در مرحله خط پایه به یکدیگر نزدیک میباشند، اما پس از درمان و پیگیری نسبت به نمرات پیشآزمون کاهشی محسوسی را نشان میدهد. وهمچنین براساس شواهداو در مؤلفه های فراوانی لکنت، دیرش و رفتارهای فیزیکی همراه پس از درمان و پیگیری نسبت به نمرات پیش آزمون کاهش محسوس و را نشان میدهد. کیارش از نخست تمایل کمتری به فعالیت موسیقی از خود نشان میداد، چون در نفَس کم میآورد و معمولاً از تمرین فلوت و سازدهنی طفره میرفت. به شدت کمرو و بیقرار بود؛ به طوری که تا چهار جلسه به همراه مادرش در جلسات حضور پیدا میکرد، تکالیف تعیین شده را در منزل انجام نمیداد و حتی با دیگر کودکان ارتباط برقرار نمیکرد تا اینکه از جلسه چهارم به بعد آرام آرام با درمانگر ارتباط برقرار کرد و درمانگر نیز با بهره گرفتن از این اعتماد و ارتباطی که به وجود آمد بود و تعیین تکلیف سبکتر موجبات گرایش او به موسیقی و شرکت در برنامه گروهی را فراهم آورد. از بین سازه های کوبهای، به خاشخاشک و دایره زنگی اشتیاق بیشتری نشان میداد.
کیارش رفته رفته در جلسات درمانی اعتماد بهنفس بیشتری پیدا کرد و در گروه راحتتر ابراز وجود میکرد. او همچنین با تکخوانی و همخوانی همراه استفاده از ریتمی که خود برای خاشخاشک ساخته بود به گروه نیز نزدیکتر میشد. به طوری که درجلسه شانزدهم از خود بیقراری کمتری نشان میداد و در تمرین نفسگیری همراه با آهنگ بیکلام، پیشرفت قابل توجهی از خود نشان داد. این روند رو به رشد او بر قدرت بیان او تأثیر مثبتی داشته و به کاهش لکنت او کمک کرد.
۵-۱-۲ اضطراب: یکی از پرسشهای اساسی این پژوهش، تأثیر آواز ـ ملودیک بر اضطراب کودکان لکنتی بود. نمرات اضطراب افراد نمونه در مقایسه با نمرات در مرحله خط پایه به یکدیگر نزدیک میباشند، اما در مرحله درمان و پس از آن و پیگیری آزمودنی نسبت به نمرات پیش ازهم از لحاظ روند درمان و تراز آن در جایگاه بهتری قرار دارد (اگر چه این تغییرات در حد کم می باشند)؛ و این تفاوت دلیلی بر تاثیر مثبت درمان میباشد. طبق یافته های این پژوهش میتوان گفت که درمان آواز- ملودیک بهطور کلی سبب بهبود اضطراب در پژوهش حاضر شده است. این یافتهها با نتایج پژوهشی که توسط افرادی چون فرازی(۱۳۷۵)، خسروی(۱۳۷۵)، چان و چنگ (۲۰۰۷)، هاشمی و ذاکری مقدم(۲۰۱۲)، کاظمی و همکاران(۲۰۱۲) و هری سوک و همکاران^[۱۵۷] (۲۰۱۱)انجام گرفت همسویی دارد. این پژوهشگران از موسیقی درمانی برای کاهش اضطراب استفاده نمودهاند.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد که برنامههای آواز- ملودیک (MIT) بر کاهش اضطراب مؤثر بوده و همچنین این پژوهش با تحقیقات نجفی و همکاران (۱۳۸۹) نیز همسو می باشد. افراد مذکور در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که اجرای برنامه موسیقی در کودکان ۹-۱۲سال بستری در بیمارستان سبب کاهش میزان اضطراب میگردد.
اثر درمان آواز - ملودیک بر روی اضطراب هریک از آزمودنیها به شرح زیر میباشد:
اثر آوازی ملودیک در خصوص ابوالفضل، محمد و کیارش موجب کاهش اضطراب شده است. در تبیین این یافته ها می توان گفت که افراد دچار لکنت، اعم از کودک و بزرگسال معمولا ًدرونگرا و فاقد اعتماد به نفس هستند و از احساس بیکفایتی رنج میبرند. آنها مانند سایر افراد عصبی مستعد رنج بردن از ترسها، نگرانیها و اضطرابها هستند.فرد اضطرابی ممکن است از ترسی که باعث لکنت شده، آگاه نباشد، اما در وجود خویش درگیری گستردهای با آن داشته باشد(دهقانی هشتجین، ۱۳۷۴). تأثیر درمانی آواز- ملودیک در کاهش فشار هیجانی، تنشها، نگرانیها و عصبیتهای کودکان دارای لکنت بسیار ملموس و روشن است. کودکان در فعالیتهای گروهی فرصت مناسب و ایمنی برای تخلیه احساسات و بروز حالات و افکار خود یافتند؛ بدون آنکه نگران تکلم خود باشند. آواز- ملودیک با مولودی ساده بر احساسات تاثیر گذاشته و باعث رها شدن تنشها میگردد وکودکان را قادر میساخت که به هیجانها و احساسات خود توجه کنند. در واقع آواز- ملودیک سبب ابراز هیجانها و خلاقیت در این کودکان شد. با توجه به این امر شاید بتوان دلیل این تأثیرات در مورد سه مورد مذکور را برقراری ارتباط راحتتر با موسیقی دانست؛ چراکه موسیقی فضای امن، صمیمی و بدون کوچکترین تردیدی برای این کودکان ایجاد کرده است و حضور در کلاس برایشان بسیار جذاب و دلنشین بوده است و همچنین ابراز و تخلیه احساسات و اعتماد به نفس موجب کاهش اضطراب آنان شد. این یافتهها با یافته های رفیعیان و همکاران (۱۳۸۵) وهمچنین پژوهشهای محققانی چون ربیعی و همکاران(۱۳۸۸)، طباطبایی فر(۱۳۸۹)، نجفی و همکاران(۱۳۸۹)، شین وکیم^[۱۵۸](۲۰۱۱) وجیانگ و همکاران (۲۰۱۳) که با عنوان «تأثیر موسیقی درمانی بر اضطراب و استرس» صورت گرفت، همسویی دارد.
نمره شدت اضطراب امیرعلی و علیرضا در مرحله خط پایه به یکدیگر نزدیک میباشند، اما در مرحله پس از درمان و پیگیری این افراد نسبت به نمرات پیش آزمون، افزایش اضطراب را نشان میدهد. این عدم تفاوت دلیلی بر عدم تأثیر درمان برای امیرعلی و علیرضا میباشد. در مورد علیرضا و امیرعلی مشاهدات بالینی روانشناسی نشان میدهد، که دلیل این افزایش را میتوان در سطح هوشیاری، اعتماد به نفس و همچنین احساس راحتی که طی درمان آزمودنیها با آزمونگر پیدا کرده بودند، دانست. این امر خود میتواند سبب برونریزی بهتر و پاسخگویی بادقت بیشتری به سؤالات تست اضطراب پس از آزمون نسبت به پیش آزمون شده باشد. این احساس راحتی و ارتباط قوی با موسیقی و محیط، در امیر محمد به شکل بارزتری قابل مشاهد بود.
این یافتهها با پژوهشی با عنوان «بررسی تأثیر اضطراب در کودکان دچار اختلال لکنت عادی در سنین ۸-۱۴ سال» که توسط امیری (۱۳۸۸) و همچنین تحقیقی دیگری که توسط خسرو (۱۳۷۵) صورت گرفت همخوانی دارد و به این نتیجه منتهی گردیده که میزان اضطراب کودکان دچار لکنت بیشتر از کودکان عادی است.
۵-۲ نتیجهگیری
در پژوهش حاضر سعی شده است از تکنیک درمانی MIT برای کاهش لکنت و اضطراب استفاده شود. نتایج حاصل از اثربخشی درمان آواز- ملودیک بر لکنت و اضطراب حکایت میکند. با توجه به مطالعه مروری موئلن و همکاران (۲۰۱۱) که در زمینه درمان MIT انجام داده اند و نیز بر اساس جستجوهای گسترد هپژوهشگر متن حاضر در پیشینه تکنیک درمانی MIT در زمینه لکنت مطلبی یافت نشد. با تکیه بر این امر شاید بتوان پژوهش پیش رو را در زمره نخستین گامهای بررسی تأثیر شیوه درمانی MIT در لکنت شواهد اولیه به شمار آورد. کاهش بارز علائم لکنت در هر پنج آزمودنی و نیز کاهش میزان اضطراب در سه آزمودنی دید میشود. اما با وجود این، کاهش اضطراب در دو آزمودنی منفی بود و این خود نشانگر این امر است که در شیوه درمانی آواز ـ ملودیک هنوز هم باب هرگونه تحقیق و پژوهش همواره مفتوح است.
۵-۳ محدودیتهای پژوهش