شکل ۲-۳) چارچوب مفهومی برای فرایند شکل گیری تصویر شرکت(بندریان،۱۳۸۸،ص۹۶)

۲-۶-۳-۱) عوامل درون حیطه سازمان
در حیطه عوامل درون سازمانی حداقل پنج منبع اصلی وجود دارد که به شکل گیری تصویر شرکت کمک می کند: شخصیت و هویت شرکت، تبلیغات شرکت، تصویر برند، روابط عمومی و رفتار کارکنان خط مقدم.
۲-۶-۳-۱-۱) شخصیت و هویت شرکت
هر شرکت دارای یک شخصیت است که می توان آن را مجموع مشخصات آن سازمان تعریف نمود . این مشخصات که می توانند کمی ( اندازه سازمان، حجم فروش و …) یا کیفی (شأن، کیفیت محصولات یا خدمات و …) باشند به عنوان متمایزکننده یک سازمان از سایر سازمان ها عمل می کنند . این مشخصات کمی و کیفی در مجموع شخصیت شرکت را تشکیل می دهند . واژه شخصیت شرکت به چیستی و چگونگی شرکت اشاره می کند و به چگونگی ادراک شرکت توسط عموم نمی پردازد . (ادراک عمومی از شرکت شکل دهنده تصویر شرکت می باشد). شرکت همچنین دارای یک هویت است که می توان آن را به عنوان یک تصویر ایده آل از خود تعریف نمود . تصویر ایده آل از خود ، تصویری است که شرکت تمایل دارد آن تصویر در ذهن عموم از شرکت شکل گرفته باشد . هویت شرکت مجموعه ای از اشارات آگاهانه یا مشخصات بدقت انتخاب شده از شخصی ت شرکت می باشد که برای تحت تاثیر قرار دادن ادراک عمومی از شرکت در نظر گرفته می شوند.
هویت شرکت نشان دهنده شیوه ای است که یک شرکت برای شناساندن خود به عموم از آن استفاده می کند . از سوی دیگر تصویر با ادراک شرکت توسط عموم ایجاد می شود. هویت شرکت به صورت محصو لات، ساختمان، ارتباطات و به وسیله چگونگی رفتار سازمان اثبات می شود. هویت شرکت به وسیله نام ها، سمبول ها، لوگوها، رنگ ها و آداب نگارش متون و مکاتبات نشان داده می شود و سازمان برای متمایز کردن خود از رقبایش از آن ها استفاده می کند. هویت شرکت به طور مستقیم به تصویر شرکت ترجمه نمی شود اما تصویر شرکت را تحت تاثیر قرار می دهد . هویت آن طوری که توسط شرکت برنامه ریزی شده است به شکل دادن ادراک افراد و ایجاد یک تصویر از شرکت کمک می کند. به علاوه یک ایده یا عقیده در حال شکل گیری برای تصویر و هویت شرکت که اغلب مستتر می باشد نشان دهنده آشنایی با شرکت است و منجر به یک تمایل بسیار مطلوب در جهت آن شرکت در میان ذی نفعان می شود ( رفیعی و همکاران،۱۳۹۱،ص۱۸۴).
۲-۶-۳-۱-۲) تبلیغات شرکت
عواملی که به ساختن هویت شرکت کمک می کنند را می توان به شیوه های مختلفی بررسی و تفسیر نمود . مسئولیت اصلی مدیریت در خصوص هویت، تعریف و مرتبط کردن هویت سازمان به شیوه ای است که دستیابی به اهداف سازمانی را تسهیل نماید. از نقطه نظر سازمان، سازمان می تواند تصویر خود را به وسیله کنترل نوع اطلاعاتی که منتشر می کند تحت تاثیر قرار دهد . در این خصوص به اثبات رسیده است که تبلیغات شرکت یک ابزار موثر برای ایجاد احساس مطلوب نسبت به شرکت و ایجاد آگاهی از شرکت که در ورای محصول یا خدمات قرار دارد، می باشد. تحقیقات نشان داده است که میزان اعتماد یک فرد در رابطه با یک موضوع به میزان اطلاعات سازگار در دسترس بستگی دارد. بر این اساس اگر یک فرد اطلاعات کا فی برای ایجاد اطمینان خاطر نداشته باشد او مستعد نفوذ خواهد بود . یکی از روش هایی که شرکت می تواند ذهنیت ذی نفعان خود را تحت تاثیر قرار دهد، فراهم نمودن اطلاعات مطلوب و سازگار در رابطه با کیفیت شرکت است . تبلیغات شرکت یکی از ابزارهای است که اغلب برای ارائه این گونه اطلاعات استفاده می شود تا بوسیله آن تصویر ذی نفعان از شرکت تحت تاثیر قرار گیرد . هدف از تبلیغات شرکت افزایش آگاهی و نفوذ بر ذهنیت عموم درباره اقدامات، مشخصات و یا دیدگاه های شرکت است( رفیعی و همکاران،۱۳۹۱،ص۱۸۴).
تحقیقات نشان داده است که هدف شرکت هایی که به طور فعال درگیر تبلیغات می شوند بدست آوردن امتیاز بهتر و بالاتر در معیارهای آشنایی، به یادآوری و تصویر کلی می باشد ( رفیعی و همکاران،۱۳۹۱،ص۱۸۴).
۲-۶-۳-۱-۳) تصویر برند
در بسیاری از بازارها محصولات معدودی وجود دارند که می توانند فقط بر اساس شاخص های عملکردی متمایز شوند­. تصویر برند یک نقش مهم در موفقیت یک محصول ایفا می کند. تصویر برند متشکل از جنبه های عملکردی، سمبولیک و تجربی از محصول یا خدمت است و از تبلیغات محصول نیز تاثیر می پذیرد. به طور شهودی این انتظار وجود دارد که تعامل معنی داری بین تصویر برند و تصویر شرکت وجود داشته باشد . این عبارت بخصوص برای مواردی که نام تجاری و نام شرکت یکسان هستند و یا نام شرکت با نام برند بگونه­ای همراه است نمود بیشتری دارد و تعامل بین تصویر شر کت و تصویر برند را به حداکثر می رساند.
بررسی ها نشان می دهد که تبلیغات برند می تواند تصویر شرکت را بهبود دهد و تا هنگامی که پیام های تبلیغاتی رابطه بین برند و شرکت را منتقل می کنند ادامه خواهد یافت . بنابراین هر کجا که نام محصولات یک شرکت به سادگی با نام شرکت همراه می­ شود ، تصویر برند به طور مستقیم به تصویر شرکت مرتبط است (رحیم نیا،فاطمی،۱۳۹۱،ص۷۴).
۲-۶-۳-۱-۴) ­ روابط عمومی
مدت زمان طولانی است که برنامه های روابط عمومی توسط شرکت ها به عنوان ابزاری برای ایجاد احساس مطلوب نسبت به شرکت مورد استفاده قرار می گیرد. شرکت ها از طریق حمایت از وقایع محل
ی و کمک به برنامه های مذهبی می توانند یک تصویر از شرکت به عنوان یک شهروند صنعتی خوب به نمایش گذارند . همچنین از برنامه های روابط عمومی می توان برای ارائه یک تصویر از شرکت به عنوان شرکتی که نسبت به مسائل زیست محیطی آگاه و حساس است استفاده نمود . یک ” بر نامه سبز ” نه تنها تصویر شرکت را ارتقاء می دهد بلکه می تواند تاثیرات عجیبی بر میزان فروش شرکت داشته باشد . در مقابل، برنامه های روابط عمومی ضعیف و بد منجر به یک فاجعه می شود ( ­رفیعی و همکاران،۱۳۹۱،ص۱۸۴).
۲-۶-۳-۱-۵) رفتار کارکنان خط مقدم سازمان
هر زمان که یک سازمان با مردم ارتباط داشته با شد تعاملی رخ می دهد که ادراکات از آن، تصویر سازمان را تحت تاثیر قرار می دهد و به ایجاد یا توسعه رابطه بین طرفین منجر می شود. در بسیاری از مواقع تماس مستقیم با کارکنان خط مقدم شرکت به شکل گیری عقاید درباره شرکت منتهی می شود. ادب و دانش اپراتورهای تلفن، کارائی مهندسان خدمات و توجه ارادتمندانه مدیران فروش در تعامل با مشکل مشتری، منجر به شکل گیری یا تقویت تصویر سازمان می شود. رفتار این کارکنان نیز تحت تاثیر فرهنگ شرکت و جو سازمانی است. فرهنگ سازمانی ” الگوی ارزش ها و باورهای مشترک است که به افراد برای درک عملک رد سازمانی کمک می­ کند و بدین ترتیب برای آنها شیوه های رفتار در درون سازمان را فراهم می کند.” یک فرهنگ سازمانی توسعه یافته یک ابزار کارا برای مدیران است تا رفتار و گفتار کارکنان را کنترل نمایند. در حالیکه فرهنگ سازمانی را می توان به عنوان یک مجموعه از مفرو ضات و ادراکات مشترک درباره عملکرد سازمان در نظر گرفت، جو سازمانی مربوط به ادراک اعضای سازمان درباره انتظاراتی است که سازمان از آن ها برای اجرا دارد . جو سازمانی به شیوه هایی که سازمان ها برای عملیاتی نمودن مفاهیمی که می خواهند در رفتار روزانه کارکنان فراگیر شود گفته می­ شود (روتین های سازمانی و رفتارهایی که بوسیله سازمان مورد انتظار است و حمایت و تشویق می شود). رفتار کارکنان خط مقدم سازمان تحت نفوذ جو شرکت و فرهنگ سازمانی رایج است و از سوی دیگر تعاملات آن ها با افراد خارج از سازمان فرایند شکل گیری تصویر شرکت را تحت تاثیر قرار می دهد­( بندریان،۱۳۸۸،ص۹۴).
۲-۶-۳-۱-۶) وب سایت
ظهور اینترنت به عنوان یک وسیله ارتباطی در مدت زمان بسیار کوتاهی، شیوه تفکر سازمان ها درباره تعامل با ذینفعان را تغییر داد­. امروزه سازمان ها از اینترنت به عنوان یک ابزار بالقوه ارتباطی برای تمام ذینفعان خود استفاد ه می کنند . در راستای مفهوم ارتباطات یکپارچه، وب سایت به سازمان کمک می کند تا برای گردآوری اطلاعات و شکل دهی ادراکات ذی نفعان و دریافت بازخورد از آنها به طور موثر عمل کند . تکنولوژی اطلاعات از طریق وب سایت سازمان ها را قادر به مدیریت تصویر شرکت به صورت پویا و با هزینه پایین نموده است . وب سایت سازمان را برای جایگاه یابی در بازار به منظور پاسخگوئی به تقاضا توانمند می کند ( رفیعی و همکاران،۱۳۹۱،ص۱۸۴).
۲-۶-۳-۲)عوامل خارج از حیطه نفوذ سازمان
ذهنیت و عقیده ذینفعان در رابطه با سازمان می تواند از طریق تماس های غیرمستقیم نیز شکل گیرد . اطلاعات ثانو یه (دست دوم) دریافت شده از طریق تجربیات شخصی دوستان و همکاران می تواند تصویر ذی نفعان از یک شرکت را تحت تاثیر قرار دهد .  همچنین اطلاعات بدست آ مده از خبرگزاری های مشهور و معتبر در خصوص عملکرد شرکت و سلامت مالی آن نیز بر تصویر شرکت تاثیر گذار است . منابع اصلی اطلاعات که در فضای خارج از حیطه نفوذ سازمان بوده و نقش مهمی در فرایند شکل گیری تصویر سازمانی ایفا می کنند عبارتند از : تصویر صنعت، تصویر کشور مبداء، جملات روی زبان ها و گزارشات خبرگزاری ها. این منابع خارج از حیطه کنترل مستقیم شرکت می باشند اما به صورت غیرمستقیم می توان آن ها را تحت تاثیر قرار داد (رفیعی و همکاران،۱۳۹۱،ص۱۹۲).
۲-۶-۳-۲-۱) تصویر صنعت
تصویر کلی از صنعتی که شرکت در آن فعالیت می کند بر تصویر شرکت تاثیر دارد . هنگامی که اطلاعات اندکی در رابطه با یک شرکت وجود دارد، ذی نفعان براساس تصویر خود از صنعت در رابطه با آن شرکت قضاوت می کنند. دغدغه های اصلی مدیران در این حیطه این است که تصویر صنعت مثبت است یا منفی، قدرت فیلتر کردن تصویر صنعت چقدر است و اینکه در صورت نیاز شرکت برای تغییر این تصویر (تصویر صنعت) چه کاری می تواند انجام دهد( بندریان،۱۳۸۸،ص۹۴).
۲-۶-۳-۲-۲)تصویر کشور مبدا
تحقیقات نشان داده است که اطلا عات و دانش در رابطه با کشور مبداء، تصویر برند و شرکت را تحت تاثیر قرار می دهد. این مفهوم کمک می کند تا علت خطای هاله ای که همراه با خودروهای ژاپنی و ماشین های آلمانی است تشریح شود . برای مثال مشتریان فقط با دانستن اینکه میتسوبیشی یک شرکت ژاپنی است و بدون آ نکه هیچگونه تعامل مستقیمی با این شرکت داشته باشند، می توانند تصویر ذیل را از میتسوبیشی شکل دهند: « میتسوبیشی یک سازنده اتومبیل با کیفیت بالاست » ( بندریان،۱۳۸۸،ص۹۴).
۲-۶-۳-۲-۳) گزارش خبرگزاری ها
بین روابط عمومی شرکت، گزارشات خبرگزاری ها و تصویر شرکت یک رابطه منطقی وجود دارد . روابط ع مومی خبرگزاریی است که به صورت کنترل شده اطلاعات شرکت را ارائه می کند در حالی که گزارشات خبرگزاری ها، گز
ارشاتی هستند که توسط دیگران ارائه می شوند. افراد معمولاً یک تصویر ذهنی شفاف و دقیق از یک سازمان ندارند اما به یک دامنه متنوع از شبکه های خبری دسترسی دارند. گزارشات خبرگزاری ها در خصوص اقدامات، برنامه ها و وضعیت شرکت تصویر ذی نفعان از شرکت را شکل می دهد. این گزارشات علاوه بر تصویر شرکت بر تصویر صنعت مربوطه در ذهن ذی نفعان نیز تاثیر می گذارند­(رفیعی و همکاران،۱۳۹۱،ص۱۹۲).
۲-۶-۳-۲-۴) جملات روی زبان ها
جملات روی زبان ها ارتباطات فردی بین دو یا چند نفر است که شامل مکالمات ذی نفعان با خانواده، دوستان، همکاران، آشنایان و غیره می باشد. در غیاب تعامل مستقیم با سازمان، ذی نفعان می توانند عقاید و ایده های خود درباره سازمان را بر مبنای چیزهایی که دیگران درباره شرکت می گویند شکل دهند . جملات روی زبان ها معمولاً بسیار قابل قبول و تحریک کننده می باشند و به شدت می توانند تصویری که یک ذینفع از شرکت مورد نظر دارد را تحت تاثیر قرار دهند(رفیعی و همکاران،۱۳۹۱،ص۱۹۲).
۲-۶-۴) مدیریت استراتژیک تصویر شرکت
منتقدان مدیریت تصویر بیان می کنند که شرکت ها نمی توانند تصویر شرکت را ایجاد و یا تحت تاثیر قرار دهند(هر چقدر هم که پول برای آن صرف کنند ). منتقدان در تائید اظهارات خود اطلاعاتی را ارائه می کنند که نشان می دهد ۱۰ شرکت برتر دارای بیشترین بودجه تبلیغاتی در ایالات متحده، در سال های اخیر به شدت در رابطه با بودجه های تبلیغاتی خود مورد انتقاد قرار گرفته اند. در مقابل، موافقان مدیریت تصویر معتقدند که یک شرکت می تواند اصلاح یا ایجاد تصویر خود را با مدیریت و کنترل متغیرهای درون حیطه تاثیر سازمان انجام دهد ( بندریان،۱۳۸۸،ص۹۵).
درمیان شرکت های آمریکایی نمونه های موفقی وجود دارد که در آنها تصویر یک شرکت از طریق یک برنامه تصوی ر سازی کاملا سازماندهی شده به طور موثری تغییر و یا اصلاح شده است. سازمان ها به دلایل مختلفی به تغییر یا اصلاح تصویر خود می پردازند. صرف نظر از علت آن، یک شرکت نیازمند توسعه یک تصویر شفاف و منعکس کننده ماموریت و اهداف خود می باشد . یک تصویر مناسب و مطلوب ن باید یک دامنه محدود را برای تفسیر ذینفعان فراهم نماید . برای مثال ” الویت اول فورد کیفیت” نشان می دهد که فورد شرکتی است که کیفیت در آنجا کاملاً MCF حرف اول را میزند . اما واژه ” ترین ” برای شرکت غیرشفاف است . چه چیزی ترین است؟ گرانترین، ارزان ترین، نوآورترین، محافظه کارترین … ؟ تصویر مطلوب باید به طور دقیق و با دقت همانند سایر متغیرهای بازاریابی (مانند برند، قیمت گذاری محصول، تبلیغ و توزیع) برنامه ریزی و تعریف شود. قبل از اجرای هر برنامه تصویر سازی، یک بررسی عمیق از تصویر موجود شرکت مورد نیاز است . برای اطمینان از اینکه تصویر درستی توسط ذی نفعان دریافت شود کل برنامه تصویرسازی باید هماهنگ بوده و موضوع و مفهوم یکسانی را دنبال کند و پیام منحصربفردی را پشتیبانی کند. به علاوه از آنجایی که تصویر شرکت مبتنی بر ادراک ذی نفعان است و لزوماً حقیقی نیست، بازخورد منظم برای اظهار تصویر واقعی که ذی نفعان از شرکت دارند، توصیه شده است (­ رفیعی و همکاران،۱۳۹۱،ص۱۸۵).
تصویر شرکت، عکسی است که توسط ذی نفعان از شرکت ایجاد می شود و برای شرکت ها این بسیار مهم است که اطلاعات و دانش گسترده ای در رابطه با گروه های ذینفعان، نیازها، خواسته ها و ابعاد تعاملات آنها با شرکت داشته باشند . انجام این اقدام قبل از هرگونه تلاش برای تصویرسازی منجر به نفوذ بهتر بر ادراک ذی نفعان شرکت می شود. با توجه به این که شرکت ها می توانند برخی اقدامات را در راستای تصویرسازی انجام دهند، سوال این است که چه کاری باید انجام دهند؟ نکته کلیدی بر ای توسعه یک تصویر موثر از شرکت در تشخیص این است که ذینفعان مختلف شرکت ممکن است مفاهیم و ذهنیت های متفاوتی برایشان مهم باشد­. برای مثال اگر مشتریان هنگام خرید محصولات بهداشت فردی احساس کنند که یک شرکت که منتسب به مفهوم “مراقبت کننده ” است بسیار مهم می باشد .در حالی که سهامداران آن شرکت ها می دانند که این مراقبت ها به شدت سودآوری را کاهش می دهد. بنابراین یک تصویر بر مبنای ” مراقبت” می تواند شرکت را به وسیله ایجاد ذهنیت مثبت توسط مشتریان بهره مند سازد اما قیمت سهام را از افزایش باز می دارد چرا که سهامداران احساس می کنند این نوع شرکت ها نمی توانند نوعاً سود مورد نیاز را ایجاد نمایند (بندریان ،۱۳۸۸،ص۹۴).
۲-۶-۵)رویکردهای مدیریت تصویر
در انتخاب یک استراتژی برای توسعه یک تصویر موثر از شرکت ، شرکت ها باید در نظر داشته باشند که برای گروه های مختلف ذی نفعان، ذهنیت های متفاوتی از شرکت اهمیت دارد . براین اساس حداقل چهار استراتژی برای توسعه یک تصویر سازمانی می توان در نظر گرفت:

• • بر یک مفهوم مهم برای کلیه ذی نفعان تمرکز دارد.

• •   بر مهم ترین گروه ذی نفعان تمرکز دارد.

• • دو یا چند مفهوم را با هم ترکیب می کند.

• • چندین تصویر برای گروه های مختلف ذی نفعان

در استراتژی اول، شرکت بر یک ذهنیت که برای کلیه ذی نفعان شرکت مهم است تمرکز می کند یک مثال از این نوع شرکت جنرال الکتریک است (پیشرفت مهمترین محصول ماست). جدول ( ۲-۳) نشان می دهد که در میان معیارهای مختلف، مفهوم “پ
یشرفت” حداقل از اهمیت نسبی برای تمام ذینفعان برخوردار است . برای سهامداران پیشرفت مهم است چرا که می تواند به معنی این باشد که شرکت به طور موثر در جهت اهداف مالی خود پیش می رود. برای جامعه، پیشرفت مهم است چرا که می تواند به معنی کمک به پیشبرد اهداف اجتماعی باشد . برای مشتریان پیشرفت به معنی پیشرفت های تکنولوژیک ی تا نقطه ای که مصرف کنندگان اعتماد داشته باشند محصولات با آخرین فناوری را خریداری می کنند. به عبارت دیگر همه ذینفعان جنرال الکتریک احتمالاً باید احساس کنند که پیشرفت یک ذهنیت مهم است و شرکت نیاز به ارائه آن دارد( بندریان،۱۳۸۸،ص۹۶).
جدول ۲-۳) ارزیابی مفاهیم مختلف توسط گروه های مختلف ذی نفعان در شرکت جنرال الکتریک( بندریان،۱۳۸۸،۹۶)

بند اول: رضایت
ماده ی ۱۹۰ قانون مدنی برای صحت هر معامله ای رضایت طرفین را شرط اساسی می داند و در عقد ازدواج نیز مانند سایر عقود طرفین باید رضایت کامل داشته باشند.

بند دوم: اهلیت طرفین
طرفین باید برای ازدواج اهلیت داشته باشند. حداقل سن ازدواج برای دختر ۱۳ سال و برای پسر ۱۵ سال است. ازدواج تحمیلی ممکن است منجر به طلاق شود زیرا فرد در انتخاب همسر دلخواه خود نقشی ندارد در نتیجه زندگی او در آینده مشقت بار خواهد بود و این مشقت موجب عسر و حرج خواهد بود و به طلاق می انجامد. بنابراین ازدواج در سنین پایین، ازدواج تحمیلی محسوب می شود.
بر اساس قانون قبلی، سن بلوغ، سن ازدواج بوده یعنی دختر در سن قانونی بلوغ (۹ سال) می توانست ازدواج کند که خوشبختانه با اصلاحیه اخیر مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت نظام، سن ازدواج دختران به ۱۳ سال ارتقاء پیدا کرد و دختران ۱۳ سال نمی توانند به عقد ازدواج دیگری در آیند و پدران نیز نمی توانند آن ها را بدون اجازه دادگاه به عقد ازدواج دیگری در آورند.^[۶۷]
بند سوم: مشروعیت در ازدواج
در عقد نکاح، جنبه اخلاقی عقد بیش از سایر عقود مورد توجه است. به عبارت دیگر هدف زوجین باید زندگی مشترک باشد. اگر هدف، زندگی مشترک باشد جهت آن مشروع است. اما چنانچه مردی خواهان ازدواج با زنی با هدف نامشروع است و قصد سوء استفاده از آن دارد. هر چند به طور مستقل در قانون مطرح نشده است به دلیل داشتن جهت نامشروع، درست نیست حتی اگر ازدواج با نیت رفتن به خارج از کشور باشد، نیز عقد صحیح نیست، زیرا به رغم قصد و رضایت باطنی، ازدواج صوری است.^[۶۸]
گفتار دوم: عوامل موثر در ازدواج
بند اول: عوامل موثر در ازدواج موفق
الف) خود شناسی و دیگر شناسی
قبل از شناخت طرف مقابل باید خود را بشناسیم و بطور مثال قبل از خرید کفش و شناخت کفش مناسب باید اندازه پای خود را بدانیم باید در ابتدا اولویت ها و نیازها و مسائل، علایق، انتظارات، اهداف و … خود را بشناسیم .
ب) شناخت کافی از طرف مقابل
ج) آگاهی از وظایف، تکالیف و مسئولیت های همسری
د) تناسب و سنخیت از لحاظ اخلاقی، اعتقادی، فرهنگی، اقتصادی، سن و سال، تحصیلات، ظاهری و جسمانی، خانوادگی، شخصیتی و … ^[۶۹]
بند دوم: عوامل موثر در ازدواج ناموفق
الف) ازدواج های عجولانه: ازدواجی که از روی شناخت و بررسی کافی صورت نگیرد.
ب)ازدواج های غیر صادقانه: ازدواجی که با پنهان کاری، اطلاع اشتباه دادن، فقط خوبی ها را نشان دادن و … شکل بگیرد.
ج) ازدواج های صرفاً احساسی: ازدواج هایی که معمولاً جاذبه های جنسی عامل آن ها باشد.
د) ازدواج های بدون تناسب: ازدواج هایی که سنخیت و تناسب (سنی- فرهنگی- تحصیلی- اجتماعی- خانوادگی- شخصیتی و …) در آن ها راه ندارد.
ن) ازدواج های بدون آمادگی: ازدواج هایی که دو طرف یا یکی از آن ها به بلوغ فکری، اجتماعی، جنسی، شخصیتی و … نرسیده باشند.
هـ) ازدواج های بیمارگونه: ازدواج هایی که از ابتدا با شخصی صورت می گیرد که بیماری خاص دارند مثل اعتیاد، ایدز، فساد اخلاقی، بیماری روانی)
ر) ازدواج های خیابانی: ازدواج هایی که بین دو طرف در کوچه و بازار و … بدون شناخت یکدیگر عجولانه صورت می گیردو
م) ازدواج های تحمیلی: ازدواج هایی که بدنبال فشار و اصرار والدین وصورت بگیرد. که خود فرد راضی به آن ازدواج نیست که در مباحث بعدی به انواع آن و راه های مقابله با آن می پردازیم.
خ) ازدواج های بدون مشورت: ازدواج هایی که بدون رای و نظر و همفکری دیگران صورت بگیرد.
ل) ازدواج های اجباری: ازدواج هایی که به ناچار فرد به آن تن می دهد و یک ازدواج را بر خود تحمیل می کنند. ازدواج خود تحمیلی نیز علل گوناگونی دارد که در این تحقیق به این علل نیز پرداخته خواهد شد با توجه به این نکته که تنها والدین نیستند که ازدواج را بر فرزندانشان تحمیل می کنند بلکه گاهی والدین یا اطرافیان باعث می شوند که فرزندان ازدواج ناموفقی را به خود تحمیل کنند.
ی) ازدواج های تک بعدی: ازدواج هایی که فقط بر اساس یک بعد از طرف مقابل صور ت می گیرد. فقط زیبایی او یا مال او یا جایگاه اجتماعی او صورت بگیرد.^[۷۰]
فصل دوم: ازدواج تحمیلی
مبحث اول: پیشینه تاریخی ازدواج تحمیلی و انواع ازدواج های اجباری
در طول تاریخ و اقصی نقاط جهان، اقوام و اشخاصی بوده اند که زنان را همچو کالا یا وسیله ای برای مقاصد سیاسی، اقتصادی و رفع اختلاف قبایل پنداشته اند و بی آنکه به آرزوها، انتظارات و حقوق طبیعی آنان کمترین توجهی نمایند، آن ها را در یک شرایط ناخواسته وادار به ازدواج ناخواسته، وادار به ازدواج و زناشویی اجباری نموده اند. برخی از انواع ازدواج های اجباری در طول تاریخ به شرح ذیل است:
گفتار اول: ازدواج ربایشی
در ازدواج ربایشی، قبیله ای که همه افتخارش جنگاوری و نبرد تعریف شده بود، شیوه خاص را در همسر گزینی اتخاذ می نمود. در این شیوه مرد با اسب، دختری را که بر اسب نشسته دنبال می کرد و دختر تلاش می نمود تا از دست او فرار کند، چنانچه مرد می توانست او را به چنگ آورد، همسرش را ربوده بود. ویل دورانت این رسم را در اسپارت نیز مشاهده کرده است. در اسپارت پدر و مادر، مسئول تدارک ازدواج فرزندان خود بودند، داماد برای تصاحب عروس پول نمی پرداخت، وی می بایست عروس را به زور از خانه اش بیرون بکشد عروس موظف است که در مقابل او ایستادگی نماید، از این رو در نزد اسپارتیان کلمه زناشویی به معنی ربودن بود، در مواردی نیز جمعی از مردان و زنان مجرد را که از لحاظ عود مساوی بودند، در اتاقی تاریک گرد می آوردند تا در تاریکی، هریک از مردان شریک خود را از میان دختران برگزیند.^[۷۱]
در برخی ملل قدیم نظیر هندوها و چینی ها و بسیاری از قبایل وحشی، ازدواج خارجی سه نوع بود که یک قسم آن اسپر کردن و تصرف حیوان بارکشی که برای جمع آوری هیزم، آوردن آب و سایر کارها پر مشقت آن نواحی به کار آید.^[۷۲]
گفتار دوم: ازدواج یغمائی
زناشویی یغمائی در عربستان دوران جاهلیت بسیار معمول بود. منظور از ازدواج یغمائی یا زناشویی به وسیله تاراج آن است که مرد یا زن را به منظور زناشویی بربایند و بریغما و تاراج ببرند. طرف یغماگر معمولاً مرد بود. این نوع زناشویی بیشتر در زمان جنگ و نزاع و شبیخون اتفاق می افتاد که طرف پیروز همه چیز از جمله زنان را به یغما و اسارت می برد. برخی محققان معتقدند علت نفرت عرب جاهلیت از دختر و زنده به گور کردن وی، بیشتر در اثر رسم ازدواج یغمائی بوده است.^[۷۳]
گفتار سوم: ازدواج ورّاثی
در کشور گابن، سابقاً بعد از مرگ شوهر ، زن یا زنان وی متعلق به وراث یا وارثان قانونی او بود. وراث می توانست یا خود از زن استفاده کند یا او را ئبه اقوام دورتر متوفی انتقال دهد. در قبیله «پایبای» آفریقا، پسر، زن بیوه پدر را بر ارث می برد و اگر مادرش نبود می توانست با او همبستر شود. ^[۷۴]
گفتار چهارم: ازدواج از طریق خرید همسر
نظام پدر سالاری و انتساب فرزند به پدر موجب شده بود تا مردان برای همسر گزینی به خرید همسر یا همسرانی اقدام نمایند، این وضع با کالا شدن یا کالا پنداری زنان همراه بوده و در طول تاریخ به صور گوناگونی صورت گرفته است. در بابل کسانی که دختران در سن ازدواج داشتند، آن را به محلی می آوردند و دلال ها آن ها را توصیف کرده و می فروختند، ولی هر یک از دختران را فقط به شرطی به فروش می رساندند که همسر نامیده شوند. به همین مناسبت نیز در عصر «هومر» در یونان باستان، از دختران «گاوآور» نام برده می شود، به زعم «گونتر» خرید زن، اساسی ترین شکل ازدواج بین اقوام هند و اروپایی و مرز آلمانی نژاد بوده است، به طوری که ازدواج از طریق خرید در حقیقت همان ازدواج هند و اروپایی است. «لوی» نیز در بین اقوام ساکن در آمریکای شمالی به همین رسم اشاره می کند.^[۷۵]
در روم قدیم یکی از اقسام رایج ازدواج، خرید و فروش دختر بود. در اقوام بدوی دختر را به معنای واقعی و حقیقی می فروختند. قیمت دختران جوان تر بیشتر بود. زیرا آن ها ازدواج را تمری تجاری می دانستند که رضایت فرد در آن بی اهمیت است. در این قسم ازدواج (خرید زن) برای اقوام بدوی دو خاصیت وجود داشت: اول استفاده مادی از زن به وسیله کار کردن و دوم، هر نوع معامله ای که مرد صلاح می دانست که با زن انجام دهد نظیر اجاره دادن، قرض دادن، معاوضه کردن و فروختن او.^[۷۶]
گفتار پنجم: ازدواج سیاسی
یکی از انواع ازدواج تحمیلی که در ایران و سایر ملل ریشه کهنی دارد، ازدواج دختران برای رفع خصومت و فرو نشاندن آتش جنگ و خونریزی بوده است، چنین ازدواجی اغلب به عنوان نفع و صلاح کشور شمرده می شد. در این نوع ازدواج دختر پادشاه یا یکی از بزرگان و اشراف زادگان کشور بنا به مصالح سیاسی با شاهزاده یا پادشاه کشور دیگر ازدواج می نمود. به طور نمونه ازدواج خسرو انوشیروان با دختر خاقان ترک از این نوع ازدواج است. خاقان ترک اطلاع می یابد که انوشیروان به قصد جنگ به حرکت در آمده است، این خبر موجب نگرانی وی می شود. ناگزیر برای چاره اندیشی با بزرگان و خردمندان به مشورت می نشیند، آنان به اتفاق تنها راه جلوگیری از جنگ و ایجاد صلح و دوستی را وصلت با انوشیروان می دانند، انوشیروان فرستادگان خاقان را می پذیرد و از پیشنهاد ازدواج، استقبال می کند، این وصلت و خویشاوندی جنگ مهیبی را به صلح و آرامش مبدل می کند.^[۷۷]
گفتار ششم: ازدواج مبادله ای
ازدواج مبادله ای یکی از رسومی است که در مناطقی از ایران و کشمیر رواج داشته و گاهی به نام «گاو به گاو» یا «زن به زن» نیز نامیده شده است. بر طبق این رسم دختران یا مادران بیوه وادار به ازدواج با پسر یا مرد خانواده ای می شوند که برادر یا پدر آن ها خواهان ازدواج با دختر یا مادر آن خانواده باشد. ازدواج مبادله ای صور گوناگونی دارد.
بند اول: در این نوع ازدواج، خواهران به عنوان همسر مبادله می شوند
به روایت «گونتر» در استرالیا و گینه نو و بخشی از اقیانوسیه رسم رایج بر این است که دو مرد، خواهران خود ورا به عنوان ازدواج مبادله نمایند. در استرالیا هم مرد، زن نمی گرفت. مگر اینکه خواهران یا دختران خود را در ازای زنی که گر فته بود، به آن خانواده می داد .
بند دوم: در میان شاهزادگان اروپا، مبادله یک برادر یا یک خواهر از یک خانواده با یک برادر و یک خواهر از خانواده دیگر وجود داشته است.
بند سوم: هرگاه فردی از یک کلان به ناچار دختری از کلان دیگر را می گرفت و به رسم همخونی تونمی احترام می گذاشت، باید کلانی که دخترش ازدواج کرده است، دختری را در ازای آن مطالبه نماید.^[۷۸]
بند چهارم: مطابق رسمی در میان برخی از اقوام و عشیره های عرب استان خوزستان، هنگامی که به یکی از بزرگان قوم و قبیله ای مصیبتی وارد می شود، دختری جوان را به عنوان هدیه برای عرض تسلیت و کاهش غصه، به او هدیه می دهد.
بند پنجم: «نهوه» عبارت است از اینکه دختر عمو مکلف است با پسر عمو ازدواج کند و چنانچه او رضایت ندهد، دختر برای همیشه حق ازدواج ندارد. در برخی موارد پسر عمو، یک یا دو زن دارد، ولی علاقمند است که دختر عموی خود را به عنوان همسر سوم یا چهارم خود انتخاب کند.^[۷۹]
در این شرایط اگر دختران ، مخالف ازدواج با پسر عمو باشند و از دستور پسر عمو سرپیچی کنند با فرمان او در خانه پدری باقی مانده و تا پایان عمر حق ازدواج ندارند.
این رسوم در گذشته رواج بیشتری داشت، البته اخیراً مواردی از سنت های غلط گزارش شده است؛ به طوری که شماری از دختران تحصیل کرده و فرهیخته به جهت این نوع ازدواج اجباری توسط والدین یا برادر خود در منزل حبس شده اند.^[۸۰]
بنابراین اگر فکر می کنید دوره ازدواج های تحمیلی گذشته و دیگر کسی به اجبار سر سفر عقد نمی نشیند سخت در اشتباهید این ازدواج ها شاید در ظاهر کم شده باشند اما در اصل شکل این اجبار ها تغییر کرده اما اصل اجبار همچنان پابرجاست.
مبحث دوم: شیوه های ازدواج های تحمیلی
ازدواج هایی که به طور ناخواسته بر فرد تحمیل می شود، به دو دسته تقسیم می شوند: اول ازدواج تحمیلی به شیوه مستقیم که در این فرایند یکی از اعضای خانواده- به طور معمول والدین دختر را وادار به پذیرش ازدواج با مردی می کنند که دختر به زندگی مشترک با او راضی نیست غالباً انگیز ه های اقتصادی یا سیاسی در این نوع ازدواج ها موثر بوده است. دوم ازدواج اجباری که به شیوه غیر مستقیم بر فرد تحمیل می شود. این گونه ازدواج ها زیر فشار ساخت اجتماعی بر دختران جوان تحمیل می شود. در عصر حاضر، ازدواج های تحمیلی به شیوه غیر مستقیم شیوع زیادی یافته است و به گفته ای ۹۵ درصد ازدواج ها در فرهنگ ما اجباری است.
گفتار اول: علل های مستقیم تاثیر گذار در ازدواج تحمیلی
شاخت زمینه ها و عوامل یک پدیده، پیش بینی، برنامه ریزی و کنترل آن را تسهیل می کند. امروز دیگر تبیین تک خطی از پدیده ها که همه حوادث اجتماعی را تنها به مددیک عامل تفسیر و تبیین می نمود، چندان جایگاهی در علوم ندارد و معمولاً ترکیبی از چند عامل در تبیین یک پدیده مطرح می شود.
در پیدایی ازدواج اجباری به شیوه مستقیم نیز بسیاری از عوامل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی تاثیر دارند که در این قسمت هر یک از عوامل به اجمال بررسی می شود.

هر چه حجم یا اندازه نمونه بزرگتر باشد میزان اشتباهات در نتیجه ­گیری کم می­ شود و بر عکس هر چه تعداد نمونه محدود باشد مقدار اشتباهات زیادتر است، بنابراین زمانی که محقق سطح بالاتری از اطمینان یا معنی دار بودن آماری را ملاک ارزیابی اطلاعات تحقیق خود قرار می­دهد لازم است حجم نمونه او بزرگتر انتخاب شود.

لذا اگر هر عضو در جامعه ما در دقیقاً مشابه عضو دیگر باشد آنگاه انتخاب نمونه ­ای با حجم یک عضو هم کافی است. حجم نمونه باید به اندازه ای باشد که نتایج حاصل عیناً با نتایج همان مطالعه در جامعه­ای که نمونه از آن انتخاب شده است برابر باشد. تعیین حجم نمونه بستگی به میزان دقت و اطمینان مورد نظر دارد که با فرمول­هایی قابل محاسبه است.
با توجه به اینکه در این پژوهش امکان بررسی تمامی اعضا جامعه آماری به علت تعداد کم جامعه آماری وجود دارد از روش سرشماری استفاده می شود یعنی تمام جامعه آماری به عنوان نمونه انتخاب می­گردد.
۳-۵روش و ابزار جمع آوری داده ها:
در این پژوهش برای گردآوری داده ­ها و اطلاعات مورد نیاز پژوهش از مطالعات کتابخانه­ای و پرسشنامه استفاده شده است.
۳-۵-۱مطالعات کتابخانه ای:
در این پژوهش به منظور مطالعه مرتبط با موضوع پژوهش و نیز بررسی پیشینه پژوهش از اطلاعات مکتوب در این رابطه شامل کتابهای تخصصی مدیریت منابع انسانی و رفتار سازمانی و مدیریت بازاریابی و مجله ها و مقالات مرتبط با موضوع و پایان نامه های مشابه و سایر منابع استفاده شده است.
۳-۵-۲ پرسشنامه
پرسشنامه یکی از ابزارهای رایج پزوهش و روشی مستقیم جهت کسب داده های پژوهش است. پرسشنامه مجموعه ای از سوالات است که پاسخ دهنده با ملاحظه آنها پاسخ لازم را ارائه می دهد.در این پژوهش نیز ابزار اندازه گیری پرسشنامه بسته بوده وسئوالات براسا طیف درجه لیکرت طرح ریزی گردیده است.در واقع پرسشنامه بر اساس فرضیات شکل گرفته است.به عبارت دیگر هر یک از سوالات در جهت جمع آور ی اطلاعاتی برای آزمون فرضیه های پژوهش می باشد.
جهت جمع آوری داده های مورد نیاز مدیریت تحول گرا از پرسشنامه استاندارد شامل ۲۹ سوال با گزینه های (بسیار زیاد،زیاد،تا حدی ،کم و بسیار کم)استفاده و برای هر یک از این گزینه ها به ترتیب از راست به چپ نمره های (۵، ۴، ۳، ۲، ۱)اختصاص داده شد .برای مولفه مدیریت کاریزماتیک ۹ سوال(۱-۹) ، برای مولفه انگیزش فکری ۱۰ سوال(۱۰-۱۹) و برای مولفه ملاحظه فردی ۱۰ سوال(۲۰-۳۰)در نظر گرفته شد.
برای سنجش رضایت کارکنان کارکنان در این پژوهش از پرسشنامه استاندارد شامل ۱۳ سوال با گزینه های (کاملا موافقم،موافقم،نه موافقم نه مخالفم،مخالفم و کاملا مخالفم)استفاده و برای هر یک از این گزینه ها به ترتیب از راست به چپ نمره های (۵، ۴، ۳، ۲، ۱) اختصاص داده شد.
۳-۶ روایی آزمون
روایی آن خصیصه ابزار یا روش جمع آوری داده هاست که با داشتن این خصیصه همان مقوله را می­سنجدکه برای تعیین آن مقولات طرح ریزی شده است. می­توان گفت که مقصود از روایی آن است که آبا ابزار اندازه گیری می ­تواند خصیصه و ویژگی که ابزار برای آن طراحی شده است را اندازه گیری کند؟ (خاکی،۱۳۷۹: ۲۴۰).
روایی ساخت یا سازه بیان می کند نتایج به دست آمده از کاربرد یک ابزار اندازه گیری تا چه حد با نظریه های که آزمون بر محور آن­ها تدوین شده است تناسب دارد (اوماسکاران، ترجمه فارسی،۱۳۹۰: ۲۲۶).
اگر سوال های ابزار اندازه گیری معرف ویژگی­ها و مهارت­ های ویژه­ای باشد که محقق قصد اندازه گیری آن­ها را دارد،آزمون اعتبار محتوا است (سرمد،بازرگان و حجازی،۱۳۷۹).
در این پژوهش نیز برای اینکه مشخص شود سوالات پرسشنامه مدیریت تحول گرا و رضایت کارکنان،داده های مورد نیاز برای آزمون فرضیه های پژوهش را جمع آوری می کند، علاوه بر اینکه سوالات پرسشنامه متناسب با مبانی نظری و موارد مشابه هر کدام از متغیرها طراحی شده با متخصصان و نظرات ۲۰ نفر شامل اساتید راهنما و مشاور و دیگر افراد متخصص در این حوزه مشورت­های لازم صورت گرفت. با توجه به محاسبات انجام شده با روش تجزیه و تحلیل آماری که در پیوست موجود است میزان روایی پرسشنامه مدیریت تحول گرا و رضایت کارکنان در این پژوهش به ترتیب ۹۴۳۰% و ۹۶۷۵% محاسبه شد.
۳-۷ پایایی آزمون
مقصود از پایایی آن است که ابزار اندازه گیری در یک فاصله زمانی کوتاه چندین بار و به گروه واحدی از افراد داده می شود نتایج حاصل شده نزدیک به هم باشد (خاکی،۱۳۷۹: ۲۴۵). به بیان دیگر منظور از پایایی این است که اگر با اعمال روشی،به نظر خود،حقیقتی را یافتیم بر اثر تکرار و اعمال مجدد آن بتوانیم به همان حقیقت دست یابیم (خلیلی و دانشوری،۱۳۷۸: ۱۵).
اعتبار یا اعتماد پذیری ابزار میزان پایایی و سازگاری آن را در اندازه گیری یک مفهوم نشان می­دهد و برای ارزیابی بازش ابزار مفید است (اوماسکاران،ترجمه فارسی،۱۳۹۰: ۲۲۷). قابلیت اعتماد در یک آزمون می تواند موقعیتی به موقعیت دیگر و از گروهی به گروه دیگر متفاوت باشد.برای محاسبه ضریب قابلیت اعتماد ابزار اندازه گیری شیوه های مختلفی بکار برده می­ شود که یکی از آن­ها آلفای کرونباخ است.روش آلفای کرونباخ برای محاسبه قابلیت اعتماد پرسشنامه و یا آزمون هایی که خصیصه­ های مختلف را اندازه گیری می کنند بکار می رود و با بهره گرفتن از فرمول زیر محاسبه می شود:

که در آن:
تعداد زیر مجموعه سوال­های پرسشنامه یا زیر آزمون
واریانس زیر مجموعه jام
واریانس کل آزمون
از آنجایی که قبل از توزیع پرسشنامه اعتماد آن محاسبه می شود از نتایج بدست آمده از ۲۰ پرسشنامه در تست مقدماتی پرسشنامه پژوهش برای محاسبه این عامل استفاده شده است. پایایی پرسشنامه مدیریت تحول گرا و رضایت کارکنان دو نوبت محاسبه و مقدار آن به ترتیب ۸۴۰% و ۸۲۴% بدست آمد.
جدول۱-۳: پایایی گویه های مدیریت تحول گرا

نقیب زاده،احمد؛پیشین،ص ۱۵۳٫ ↑
اسمیت،استیو؛ بیلیس،جان؛جهانی شدن سیاست:روابط بین الملل در عصر نوین،ترجمه ابوالقاسم راه چمنی و دیگران،انتشارات ابرار معاصر،۱۳۸۳،صص ۳۹۰-۳۹۷٫ ↑
خرازی،کمال؛تحولات مربوط به سیستم امنیت دسته جمعی در دوره بعد از جنگ سرد،مجله تحقیقات حقوقی،شماره ۱۵،اردیبهشت ۱۳۷۳،ص۲۰۳٫ ↑
Johnson,Howard C and Niemeyer,Gerhart,’’Collective Security:The Validity of an Ideal’’,International Organization Journal 8(1954),pp19-20. ↑
Self Help ↑
خودیاری یکی از مفاهیم مصطلح در حقوق مسئولیت بیت المللی دولت ها و حقوق توسل به زور می باشد. از این مفهوم تعاریف بسیار زیادی به عمل آوده است. از نظر برخی ،خودیاری در مفهوم وسیع برای اشاره به اقداماتی به کار می رود که توسط دولت زیان دیده علیه دولتی که یک قاعده حقوق بین الملل را در قبال دولتی دیگر نقض کرده است انجام می شود.برخی دیگر معتقدند خودیاری،عنوانی برای طیفی از اقدامات یک جانبه است که از آنها با واژگان مختلف یاد می شود و این تعدد واژگان ناشی از اختلاف در کاربرد این واژه ها در رشته های آکادمیک سیاست و حقوق است.از نظر آنها رایج ترین و عام ترین واژه از این جهت،مجازت است که بدون تبعیض برای کلیه اقدامات نظامی،سیاسی و اقتصادی و صرف نظر از اهداف و کاربردهای یک جانبه یا چندجانبه به کار گرفته می شود.دیگر واژکانی که ذیل این عنوان می آیند عبارتند از اقدامات متقابل،اقدامات تلافی جویانه،تعلیق و اختتام معاهدات،تدابیر متقابل و معامله متقابل.نظر به تلقی مفهومی و تجلی رویه ای که از این مفهوم در حقوق بین الملل وجود داشت،به هنگام بحث های واژگانی در مورد انتخاب معادل صحیح برای اقدامات متقابل در کمیسیون نیز اعضای کمیسیون عموما مخالف کاربرد این واژه در پیش نویس مواد بودند. به عنوان مثال جاکو ویدز اظهار داشت مفهوم خودیاری ،مفهومی بسیار کلی است و صحیح نیست در چهارچوب متن حاضر به آن توجه شود.بنونا نیز اظهار کرد که این مفهوم هیچ معنای حقوقی ندارد و تنها برای توسعه مفهوم دفاع مشروع به کار می رود.باوت نیز معتقد بود واژه خودیاری باید کنار گذاشته شود..برای اطلاعات بیشتر در مورد مفهوم خودیاری و تمایز آن با سایر مفاهیم مشابه ن.ک به :ابراهیم گل،علیرضا،اقدامات متقابل و مسئولیت بین المللی ناشی از منافع جمعی،انتشارات خرسندی،چاپ اول،۱۳۹۲،صص۳۴-۳۶٫ ↑

سنجابی،علی رضا؛نظریه امنیت دسته جمعی،مجله کنترولر،بهار و تابستان ۱۳۷۹،شماره ۹ و ۱۰،ص۳۶٫ ↑
ای اسنایدر،کریگ؛ساختارهای امنیت دسته جمعی،ترجمه محمود عسگری،فصلنامه راهبرد،پاییز ۱۳۸۰،شماره ۲۱،ص۲۸۵٫ ↑
‘’Balance of Power’’ ↑
‘’Global Government’’ ↑
Sample, Tex,’’ Human Nature, Interest, and Power: A Critique of Reinhold Niebuhr’s Social Thought’’, Wipf and Stock Publishers, ۲۰۱۳,p89.
↑
Virmani, Arvind,’’ Propelling India from Socialist Stagnation to Global Power: Growth process’’, Academic Foundation,2006,p257.
↑
‘’Order Without Government’’ ↑
بند یک ۱۶ میثاق جامعه ملل مقرر می دارد: ((هرگاه یکی از اعضای جامعه با وجود تعهدات ناشی از مواد ۱۲،۱۳ و ۱۵ به جنگ توسل جوید مثل این است که با تمام اعضای جامعه وارد کارزار شده باشد.در این صورت اعضای جامعه باید اولا روابط تجاری و اقتصادی خود را با آن کشور بی درنگ قطع کنند و ثانیا از ایجاد هرگونه رابطه میان اتباع خود و اتباع کشوری که نقض تعهد کرده ،جلوگیری به عمل آورده و ثالثا تمام مراودات مالی و تجاری شخصی میان اتباع دولت خاطی و اتباع کشورهای دیگر را اعم از اینکه عضو جامعه باشند یا نباشند ،برهم زنند.))بند دوم ماده ۱۶ نیز مقرر می دارد: ((در این مورد،شورای اجرایی موظف است به دولت هایی که به لحاظ این اختلاف منافع آنها به خطر افتاده است توصیه کند که نیروهای نظامی خود شامل زمینی،دریایی و هوایی را تجهیز کنند تا بتوانند نیروهای مسلح جامعه را که مامور به اجراء در آوردن تعهدات بین المللی هستند،یاری دهند.))نخستین باری که یک دولت عضو جامعه ملل به ماده ۱۶ میثاق جامعه ملل استناد نمود در زمان حمله نظامی ایتالیا به اتیوپی در ۳ اکتبر ۱۹۳۵ بود.دولت اتیوپی در ۱۷ مارس و مجددا در ۵ سپتامبر همان سال رسما از جامعه ملل خواست تا به اختلاف با ایتالیا برحسب فرایند موجود در ماده ۱۶ میثاق رسیدگی نماید.به دنبال این درخواست،کمیته ای متشکل از شش دولت پرتغال،بریتانیا،فرانسه،شیلی،دانمارک و رومانی تشکیل و گزارش خود را در ۷ اکتبر مبنی بر اینکه ایتالیا در نقض میثاق جامعه ملل متوسل به زور شده است؛تسلیم شورای جامعه ملل نمودند.تمامی دول عضو به جز ایتالیا این گزارش را مورد تایید قرار دادند.دولت ایتالیا با این استدلال که ((از انجا که این مساله(حمله ایتالیا به اتیوپی)برمنافع اساسی-ایتالیا- تاثیر گذاشته و اهمیت اساسی برای امنیت و تمدن ایتالیا دارد ))،همچنان بر موضوع خود به عدم پذیرش گزارش کمیته فوق الذکر تایید کرد.به دنبال اصرارر دولت ایتالیا بر قانونی بودن اقدام خود،کمیته ای موسوم به کمیته ی هماهنگی(Coordination Committee) به زودی تشکیل و پیشنهاد وضع تحریم بر علیه ایتالیا از جمله تحریم های تسلیحاتی و اعتباری و واردات و صادرات کالاها و خدمات را داد و خواستار برقراری یک سیستم هماهنگ میان تمامی دولت های تحریم کننده شد.در پیشنهاد اعمال این تحریم ها،کمیته هماهنگی به مواد مختلف میثاق به ویژه ماده ۱۶ استناد نموده بود.از آنجا که فرانسه و روسیه از این بیم داشتند که اعمال تحریم دهاذببر علیه ایتلیا ممکن است به افزایش دامنه جنگ بیانجامد بنابراین با آن به مخالفت برخاسته و این پیشنهاد تحریم ها هیچ گاه حالت عملی به خود نگرفت.نتیجه این فرایند آن بود که جامعه ملل در اولین آزمایش خود رد اعمال سیستم امنیت دسته جمعی خود بر مبنای ماده ۱۶ خود با شکست مواجه شد.برای اطلاعات بیشتر در این مورد ن.ک به :
Metaferia, Getachew,’’ Ethiopia and the United States: History, Diplomacy, and Analysis’’, Algora Publishing, 2009,pp34-35.
↑
تقوایی،احسان؛نقش سازمان پیمان امنیت جمعی در امنیت اوراسیای مرکزی،فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز،شماره ۷۶،زمستان ۱۳۹۰،ص۳٫ ↑
سیستم امنیت دسته جمعی سازمان ملل متحد به طور کلی در قالب دو ماده (۱)۲۴ و ۴۳(۱) منشور ملل متحد جلوه گر می باشد. بند یک ماده ۲۴ مقرر می دارد که ((به منظور تامین اقدام سریع و موثر از طرف ملل متحد،اعضای آن مسئولیت حفظ صلح و امنیت بین المللی را به شورای امنیت واگذار می نمایندواگذار می نمایند و موافقت می کنند که شورای امنیت در اجرای وظایفی که به موجب این مسئولیت بر عهده دارد از طرف آنها اقدام نماید.))؛ بند یک ماده ۴۳ منشور نیز مقرر می دارد: ((کلیه اعضای ملل متحد به منظور شرکت در حفظ صلح و امنیت بین المللی متعهد می شوند که نیروهای مسلح و تسهیلات منجمله حق عبور لازم برای حفظ صلح و امنیت بین المللی را بنا به درخواست شورای امینت و بر طبق موافقت نامه های خاص در اختیار آن شورا قرار دهند.)) ↑
ساعد،نادر؛بازپژوهی جنگ تحمیلی و قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت در پرتو موازین حقوق بین الملل،فصلنامه سیاست دفاعی،تابستان ۱۳۸۳،شماره ۴۷،ص۴۹٫ ↑
نجفی اسفاد،مرتضی،۱۳۹۲،ص۳۲۱٫ ↑
سادات میدانی،سید حسین،۱۳۸۴،ص۴۹٫ ↑
The Inter-American Convention Against the Illicit Manufacturing of and Trafficking in Firearms, Ammunition, Explosives, and Other Related Materials (CIFTA) ↑
For more information about these international instruments see : Jean-Claude Berthélemy, Robert S. McNamara and Somnath Se, The Disarmament Dividened: Challenges for Development Policy, Policy Brief No. ۸ published by the OECD also available on the following website: http://www.oecd.org/dev/1918844.pdf ↑
The Nairobi Protocol for the Prevention, Control and Reduction of Small Arms and Light Weapons in the Great Lakes Region and The Horn of Africa ↑
Bamako Declaration on an African Common Position on the Illicit Proliferation, Circulation and Trafficking of Small Arms and Light Weapons ↑
‘’In Larger Freedom:Towards Security,Development, and Human Rights For All’’ ↑
Doc.A/59/2005 of 21 March 2005, para 126. ↑
الهی نژاد،حسین؛درآمدی بر فلسفه مهدویت پژوهی،فصلنامه انتظار موعود،تابستان و پاییز ۱۳۹۰،شماره ۳۵،ص۶۵٫ ↑
البته اصل مهدویت همان گونه که معظم له(مدظله العالی) می فرمایند مورد اتفاق تمامی مسلمین است اما((فرق شیعه با دیگران این است که شیعیان آن منجی را با نام و نشان،با خصوصیات گوناگون می شناسند اما دیگر مسلمانان که به منجی هم معتقدند،منجی را نمی شناسند؛تفاوت این جاست ،والا اصل مهدویت مورد اتفاق همه مسلمان هاست.))بیانات معظم له(مد ظله العالی) در دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت نیمه شعبان مورخه ۲۹/۰۶/۱۳۸۲٫هم چنین ایشان در بیان دیگری می فرمایند: ((در همه ادیان الهی،تقریبا کلیاتی از حقیقت مهدویت بیان شده اما در اسلام این موضوع از مسلمات است و در میان مذاهب اسلامی نیز،شیعه،موضوع مهدویت را با مصداق روشن و جزییات خانوادگی و شخصیتی فرد مورد انتظار که از روایات معتبر و مستند شیعه و غیرشیعه بدست آمده،مطرح می کند.))بیانات معظم له در دیدار جمعی از اساتید،کارشناسان،مولفان و فارغ التحصیلان تخصصی مهدویت با رهبر انقلاب مورخه ۱۸/۰۴/۱۳۹۰٫ ↑
مرتضوی،سید محمد؛نظریه شهید مطهری درباره ادعای مهدویت مختار؛توهم یا واقعیت،فصلنامه مشرق موعود،سال هفتم،شماره ۲۵،بهار ۱۳۹۲،ص۱۰۶٫ ↑
این تمایز در فرمایشات حضرت آیت الله خامنه ای(مدظله العالی) مشهود است به گونه ای که ایشان در مورد مهدویت در عقیده شیعیان می فرمایند: ((خصوصیت اعتقاد ما شیعیان است که این حقیقت را در مذهب تشیع از شکل یک آرزو،از شکل یک امر ذهنی محض،به صورت یک واقعیت موجود تبدیل کرده است.حقیقت این است که شیعیان وقتی منتظر مهدی موعودند،منتظر آن دست نجات بخش هستند و در عالم ذهنیات غوطه نمی خورند؛یک واقعیتی را جستجو می کنند که این واقعیت وجود دارد.حجت خدا در بین مردم زنده است؛موجود است؛با مردم زندگی می کند؛مردم را می بیند؛با آنهاست؛دردهای آنها،آلام آنها را حس می کند.انسان ها هم ،آنهایی که سعادمتند باشند،ظرفیت داشته باشند،در مواقعی به طور ناشناس او را زیارت می کنند.او وجود دارد ؛یک انسان واقعی،مشخص،با نام معین،با پدر و مادر مشخص و در میان مردم است و با آنها زندگی می کند .این خصوصیت عقیده ی ما شیعیان است .))بیانات معظم له(مدظله العالی) در دیدار اقشار مختلف مردم در روز نیمه شعبان مورخه ۲۷/۰۵/۱۳۸۷٫ ↑
در تمییز میان مفهوم فطرت و قسر گفته شده است که فطرت و. امور فطری از جمله شاخصه های مهم انسانی است که بالسویه در وجود همه انسان ها با اختلافات و تفاوت های گوناگون وجود داشته و هیچ گاه رنگ اضمحلال و نابودی به خود نمی گیرد و بدون تعلیم و تربیت در نهاد همه انسان ها جاسازی شده است که همان عامل جداسازی و تمایز بشر از سایر موجودات به شمار می رود . مولفه های امور فطری همچون میل به فراگیری عدالت و اضمحلال ظلم،عشق به فراگیری اخلاق و حسن معاشرت،گرایش به فراگیری رفاه و آسایش اجتماعی و اضمحلال تعمدی،علاقه به خوش فرجامی و عاقبت به خیری تاریخ،فراگیر شدن اطاعت و بندگی خداوند و از بین رفتن گناه و معصیت در جامعه همگی از جانب خداوند همراه با آفرینش انسان ها آفریده شده و در نهان و درون او جاسازی شده است با این حال قسر انسانی به معنای خلاف فطرت است یعنی اگر حرکت یا فعلی که از انسان سر می زند با فطرت و خواسته های فطری مخالف باشد،قسر انسانی رخ داده است.برای اطلاعات بیشتر در مورد تمییز این دو مفهوم ن.ک به :الهی نژاد،حسین؛قاعده قسر،ضرورت بخش مهدویت،فصلنامه مشرق موعود،سال هفتم،شماره ۲۸،زمستان ۱۳۹۲،ص۱۱۷٫ ↑
پوراحمدی،حسین؛موسوی نیا،محمد رضا،سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه پس از ۱۱ سپتامبر از منظر رئالیسم،لیبرالیسم و سازه انگاری،فصلنامه پژوهش حقوق عمومی،بهار و تابستان ۱۳۸۵،شماره ۲۰،ص۲۵٫ ↑
حضرتی،حسن؛فلاح پور،نفیسه؛مقایسه اندیشه مهدویت شیعه اثنی عشری و نظریه پایان تاریخ فوکویاما،فصلنامه تاریخ اسلام،سال دهم،شماره ۲،تابستان ۱۳۸۸،شماره مسلسل ۳۸،ص۵۷٫ ↑
قرآن کریم هر چند به طور صریح درباره حضرت ولی عصر(ع) و انتظار و ظهور آن حضرت آیه و نصی ندارد ولی به کمک روایات تفسیری می توان به آیات زیادی دست یافت که به نحو تفسیر،تاویل یا تطبیق مربوط به ایشان است و بدین ترتیب مهدویت را یکی از جلوه های معارف قرآن دانست که به عنوان کتابی برای هدایت و سعادت بشر در آخرین دین نازل شده است. از میان آیات پیرامون حضرت که در حدود ۲۵۰ آیه احصاء شده است آیه های چهارم تا هشتم سوره اسراء(بنی اسراییل)درباره ظهور و قیام ایشان است.برای اطلاعات بیشتر ن.ک به :هدایتی،محمد؛مهدویت در تفسیر آیات اسراء،فصلنامه مطالعات تفسیری،سال چهارم،بهار ۱۳۹۲،شماره ۱۳،ص۹۴٫ ↑
حضرتی،حسن؛فلاح پور،نفیسه،پیشین،ص۵۷٫ ↑
الهی نژاد،حسین؛خاتمیت مبنای کلامی مهدویت،فصلنامه مشرق موعود،سال ششم،شماره ۲۴،زمستان ۱۳۹۱،ص۶۸٫ ↑
غنوی،امیر؛طرح اندیشه مهدویت از سوی امام باقر(ع)،فصلنامه مشرق موعود،سال هفتم،شماره ۲۸،زمستان ۱۳۹۲،ص۱۵٫ ↑
غنوی،امیر؛آموزه های مهدویت در کلام رسول الله(ص)،فصلنامه مشرق موعود،سال ششم،شماره ۲۴،زمستان ۱۳۹۱،ص۳۶٫ ↑
مقام معظم رهبری(مدظله العالی) درباره ویژگی توحیدمحور و عدالت بخش مهدویت می فرمایند: ((….. مسئله مهدویت در شمار چند مسئله ی اصلی در چرخه و حلقه ی معارف عالیه ی دینی است مثل مسئله نبوت مثلا ،اهمیت مسئله مهدویت را در این حد باید دانست.چرا؟ چون آن چیزی که مهدویت مبشر آن است،همان چیزی است که همه انبیاء ،همه بعثت ها برای خاطر آن آمدند و آن ایجاد یک جهان توحیدی و ساخته و پرداخته ی بر اساس عدالت و با بهره گرفتن از همه ظرفیت هایی است که خدای متعال در انسان به وجود اورده و قرار داده؛یک چنین دورانی است دیگر،دوران ظهور مهدی(سلام الله علیه و عجل الله تعالی فرجه).دوران جامعه ی توحیدی است ،دوران حاکمیت توحید است ،دوران حاکمیت حقیقی معنویت و دین بر سراسر زندگی انسان هاست و دوران استقرار عدل به معنای کامل و جامع این کلمه است.خب،انبیاء برای این آمدند.))بیانات معظم له(مدظله العالی)در دیدار اساتید و فارغ التحصیلان تخصصی مهدویت مورخه ۱۸/۰۴/۱۳۹۰٫ ↑
توجه به بحث ایمان در جهاد را می توان به درستی در مورد اسلام آوردن حبیب بن یساف در جریان جنگ بدر دید. در جریان جنگ بدر،حبیب بن یساف که مرد شجاعی بود به همراه قیس بن محدث به سپاه رسول الله (ص) پیوستند،حال آن که هنوز اسلام نیاورده بودند. پیامبر وقتی آنها را دید،پرسید:چه چیز باعث شد که شما هم به همراه ما از شهر خارج شدید؟آن دو پاسخ دادند: تو پسر برادر ما و همسایه مایی و ما به همراه قوم خود برای بدست آوردن غنیمت خارج شده ایم.رسول الله(ص) فرمود:کسی که هم دین مانیست،به هیچ وجه نباید همراه ما برای جنگ بیاید.حبیب گفت:قوم من خوب می دانند که من در جنگ پرفایده و جنگجویم؛بنابراین همراه تو به خاطر غنیمت می جنگم و هرگز اسلام نخواهم آورد!پیامبر(ص) فرمود:نه،اسلام بیاور سپس جنگ کن.او در منطقه ای به نام روحاء نزد پیامبر آمد و اسلام آورد و بشارت به رسالت ایشان داد.برای اطلاعات بیشتر دراین زمینه ن.ک به :احسانی فر،مهدی؛جنگ در فرهنگ اسلامی،چاپ شده در مجموعه مقالات کتاب اسلام و حقوق بین الملل بشردوستانه،مرکز مطالعات تطبیقی اسلام و حقوق بشردوستانه بین المللی با همکاری نشر میزلن،چاپ اول،پاییز ۱۳۹۲،ص۵۰٫ ↑
این موارد پیش گیرانه بکارگیری تسلیحات متعارف در اندیشه اسلامی و مهدوی را می توان در مواردی دانست که اساس اسلام تهدید می شود و ترس از نابودی یک فرهنگ و تمدن الهی باشد که در این صورت دفاع پیشگیرانه نه تنها مجاز بلکه واجب شمرده شده است.برای اطلاعات بیشتر در این مورد ن.ک به : احسانی فر،مهدی،پیشین،ص۵۴٫ ↑
the Protocol on Environmental Protection to the Antarctic Treaty ↑
convention for the Conservation of Antarctic Seals ↑
Convention on the Conservation of Antarctic Marine Living Resources ↑
The Convention for the Regulation of Antarctic Mineral Resource Activities ↑
علت اصلی عدم تصویب کنوانسیون تنظیم فعالیت های منابع مدنی تا به امروز اختلافات شدید میان دولت های موافق و مخالف تلقی نمودن فعالیت های منابع مدنی به عنوان فعالیت های مخل حفظ محیط زیست جنوبگان و مخل صلح آمیز بودن آن می باشد.موافقان مدعی بوده و هستند که فعالیت های منابع معدنی بایستی به مانند فعالیت های نظامی منع شود چرا که از نظر آنها دلایل موثقی وجود دارد که فعالیت های منابع معدنی می تواند دارای تاثیرات زیست محیطی جهانی باشد و قابلیت جنوبگان برای استمرار به عنوان یک منطقه صرفا علمی را زیرسوال ببرد و بدان لطمه وارد نماید هم چنانکه در سایر کاربردهای از جنوبگان ایجاد اختلال می نماید.با این حال،مخالفان ضمن پذیرش آثار سوء جهانی زیست محیطی فعالیت های منابع معدنی معتقدند که بایستی از ممنوعیت بهره برداری از منابع معدنی جنوبگان احتراز شده و در هر مورد به صورت جداگانه تصمیم گیری گردد. کنفرانس ولینگتون در سال ۱۹۸۸ که برای تصویب کنوانسیون تنظیم فعالیت های منابع معدنی جنوبگان تشکیل شده بود ،در نهایت یک راه حل بینابینی را در پیش گرفت به گونه ای که تصمیم گرفته شد تا بهره برداری از منابع مدنی جنوبگان مادام که اجماع نظری بر روی بهره برداری از نوع خاصی از منابع معدنی به وجود نیاید؛ممنوع گردد.برای اطلاعات بیشتر دراین ارتباط ن.ک به :
Cook, Grahame,’’ The Future of Antarctica: Exploitation Versus Preservation’’, Manchester University Press, 1990,p45.

راهکارهای پیشنهادی:
با توجه به اینکه افزایش سطح کیفیت خدمات به رضایت مسافران از مولفه های؛ نقاط پرواز برنامه ریزی شده، راحتی و زیبائی صندلی های هواپیما، مقدار سرگرمی های مهیا شده در طول پرواز، کیفیت آشامیدنی ها و غذاهای سرو شده در طول پرواز، کیفیت سرویس دهی بار و چمدان ها، و رابطه دوستانه خدمه پرواز با آنان بستگی دارد، ضمن توصیه به توسعه کمک رسانی های خدمه پرواز در طول پرواز به مسافرین، موارد زیر پیشنهاد می­گردد:
- برنامه پروازها به صورت منظم و به صورت ۶ ماهه باز شده و برنامه­ ریزی تدوین شده­ای برابر با استانداردهای جهانی وجود داشته باشد، که معمولاً می­بایست در یک timetable و به دو فصل تابستانی و زمستانی تقسیم می­ شود.
- تعداد پروازهای روزانه و هفتگی شرکت و همچنین ساعت انجام پروازها به مقصدهای مختلف توسط شبکه پروازی، مناسب باشد.
- اطمینان کسب شود که طراحی ظاهر کابین هواپیما جذاب باشد.
- از راحت بودن صندلی های هواپیما اطمینان کامل حاصل شود تا مسافر کاملا احساس راحتی کند.
- داخل هواپیما بسیار تمیز باشد و نظافت سرویس بهداشتی هواپیما مناسب باشد.
- خدمات فنی مانند سیستم اطلاع رسانی صوتی، تلویزیون، تهویه، و نور پردازی مناسب و قابل رقابت با سایرین ایجاد گردد.
- از کیفیت مناسب غذا و نوشیدنی های درون هواپیما اطمینان کامل حاصل شود.

۶- در ارتباط با هزینه ها:

راهکارهای پیشنهادی:
با توجه به اینکه بهبود درک مسافران از هزینه هایی که تقبل می کنند به رضایت آنان از قیمت بلیت و مدت زمان انتظار برای پرواز بستگی دارد، ضمن توصیه به تلاش برای کاهش هزینه های سربار تحمیل، موارد زیر پیشنهاد می­گردد:

- فرایند پذیرش مسافر، در فرودگاه ها با سرعت مناسبی انجام شود.
- فرایند سوار شدن به هواپیما، بصورت منظم و سازماندهی شده انجام شود.
- سعی شود قیمت بلیت های هواپیما برای مدت طولانی ثابت بماند.
- دستیابی به اطلاعات موثق و دقیق قیمت بلیت به سهولت امکان پذیر باشد به نحوی که مسافرین به این نتیجه برسند که ساختار قیمت گذاری در شرکت هواپیمایی با توجه به خدماتی که ارائه می نماید، منصفانه است.
- بر حسب شرایط، تخفیف های مناسبی برای مسافرین در نظرگرفته شود.
- برنامه ­ای مدون برای صرفه­جویی تعریف و خدمات کم هزینه در مواقع ابطال یا تأخیر پرواز برقرار گردد.

۷- در ارتباط با وفاداری مسافرین:

راهکارهای پیشنهادی:
با توجه به اینکه وفاداری مسافران به یک شرکت هوایی به مولفه های؛ تمایل به پرواز در نوبت های بعدی با آن شرکت در هنگام نظرخواهی، تمایل به انجام اکثر پروازهای بعدی خود با همان شرکت هوایی، تمایل به انجام بیش از ۵۰% پروازهای سالانه با آن شرکت هوایی و همچنین تمایل به توصیه به دیگران جهت پرواز با همان خط هوایی بستگی دارد، ضمن توصیه به اهتمام جدی به تامین ایمنی پروازها، پیشنهاد می­گردد؛ شرکت از اقدامات اطمینان بخش ارتقای ایمنی پروازی و برخورداری پروازها از ایمنی بالا به مسافرین اطلاع رسانی نماید تا احساس امنیت بیشتری به مسافرین منتقل نماید.

۵-۴ پیشنهادهای پژوهش
با توجه به یافته­های تحقیق، علاوه بر راهکارهای ارائه شده، پیشنهادات کلی به شرح زیر در جهت ارتقای تأثیر ادراک از برند خدمات خطوط هوایی کشور بر فرایند ارزش مشتری –وفاداری مشتری در خطوط هوایی ایران ارائه می­گردد:
- فعال سازی خدمات c کلاس در پروازها یا فروش اینترنتی و پیش ­بینی خدمات جدید برای C کلاس­ها.
- انعکاس نظرات اصلاحی دریافتی از مسافرین در سفرهای بعدی.
- تاثیرگذاری بر وفاداری و جذب مشتریان از طریق درج تبلیغات و اطلاعات کمک کننده برای بررسی سایت.
- تحلیل اثربخشی دفاتر مرکزی فروش و ارتباط با ذینفعان.
- ایجاد شرایط دسترسی آسان نمایندگی ها و مسافرین به کارکنان شرکت.
- شناسایی چارتر کننده­ های اصلی و تحلیل اختیارات و درخواست­های آنان.
- تحلیل انتظارات مسافرین کثیرالسفر.
- ارائه و توسعه خدمات پزشکی و تخصیص پزشک در فرودگاه ها.
- فعال سازی پیشخوان دولت در دفاتر فروش.
- ایجاد لینک سایت شرکت به آژانس­ها.