این سامانه پدافند هوایی از سال ۱۹۷۸ در امارات مستقر گردیده و دارای سه آتشبار می باشد .

• • سامانه پدافند هوایی Rapier

سامانه پدافند هوایی راپیر از سال ۱۹۷۶ با سه آتشبار در امارات مستقر گردیده است ( ۲۰۱۴ – cloudfront)

• • سامانه پدافند هوایی Skyguard AD

امارات دارای هفت سامانه پدافندی اسکای گارد می باشد .
۲-۵-۷ حضور زنان در نیروی هوایی امارات
امارات عربی متحده تنها کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس محسوب می گردد که مجوز حضور زنان در نیروی هوایی بعنوان خلبان هواپیمای جنگده را صادر نموده و در حال حاضر دارای سه خلبان جنگنده زن در کادر پروازی خود می باشد .
۲-۶ نیروی دریایی امارات عربی متحده
شکل ۱۳ اولین زن خلبان عرب در نیروی هوایی امارات تصویر برگرفته از سابت uaeinteravt
علی رغم قرار گرفتن کشور امارات در نوار ساحلی خلیج فارس ، نیروی دریایی این کشور یک نیروی محدود با حدود ۲۵۰۰ پرسنل می باشد که البته طی یک دهه گذشته به تجهیزات مدرن دریایی مجهز گردیده و سطح آموزش کارکنان این نیرو ارتقاء قابل توجهی داشته است (۲۰۱۴ ، global security )
ستاد نیروی دریایی امارات عربی متحده در شهر ابوظبی واقع شده و در حال حاضر فرمانده نیروی دریایی این کشور «دریادار ابراهیم سالم المشرخ» می باشد .
نیروی دریایی امارات علاوه بر ابوظبی در بنادر راشد ، خالد و جبل علی دبی ، بندر سکر^[۱۲] راس الخیمه و بنادر خالد و خورفکان شارجه و نیز بندر فجیره دارای پایگاه و تاسیسات دریایی می باشد . نیروی دریایی امارات در واقع یک نیروی وابسته به کشورهای آمریکا و انگلستان است که بدون پشتیبانی این کشورها فاقد توان عملیاتی لازم می باشد . بر اساس برنامه بروز رسانی نیروی دریایی امارات که از اواسط سال ۲۰۰۶ میلادی آغاز گردید ، هدف نیروی دریایی امارات کسب قابلیت و توانایی اجرای عملیات دریایی در
خلیج فارس ، دریای عربی و در فواصل دورتر دریای سرخ و اقیانوس هند می باشد . در حال حاضر مهمترین مشکل نیروی دریایی امارات ، کمبود نیروی انسانی می باشد که روند مدرنیزاسیون این نیرو را با مشکل مواجه نموده است(۲۰۱۴ ، Gulf Military Forces)

• • • • 1. 1. تجهیزات نیروی دریایی امارات

         

         

     

     

همانطور که ذکر گردید امارات از سال ۲۰۰۶ میلادی و در راستای برنامه مدرنیزاسیون نیروی دریایی ، نسبت به خرید تجهیزات پیشرفته دریایی و انواع شناورهای رزمی و گشت دریایی اقدام نموده که تاثیر قابل توجهی در افزایش قابیلیت های این نیرو در خلیج فارس داشته است . در این قسمت اهم تجهیزات نیروی دریایی امارات مورد بررسی قرار می گیرد ( ۲۰۱۴ ، INSS)

• • شناورهای رزمی نیروی دریایی امارات

شناورهای رزمی نیروی دریایی امارات بشرح جدول ذیل می باشند .
جدول ۲۷ شناورهای رزمی امارات

فصل سوم: نوستالژی در شعر نادر نادرپور
۳-۱- نوستالژی وطن یا غم غربت ۲۹
۳-۲- نوستالژی کودکی ۳۶
۳-۳- نوستالژی جوانی ۳۹
۳-۴- نوستالژی یاد معشوق ۴۱
۳-۵- نوستالژی پیری و اندیشیدن به مرگ (مرگ اندیشی) ۴۹
۳-۶- تنهایی ۵۴
۳-۷- غم غربت روستا (روستاستایی) ۵۵
۳-۸- تقابل سنّت و مدرنیته (نقد مظاهر تمدّن جدید) ۵۷
۳-۹- دردهای اجتماعی و سیاسی ۶۳
۳-۱۰- گرفتاری در زندان ۶۹
۳-۱۱- بهشت گمشده ۷۱
۳-۱۲- آرمانشهر ۷۲
۳-۱۳- از دست دادن عزیزان (اندوهیاد) ۷۳
۳-۱۴- نوستالژی انتظار رهایی یا رهاننده (منجی) ۷۴
۳-۱۵- یأس و پوچ گرایی ۷۶
۳-۱۶- گذشته گرایی و اسطوره ۸۵
فصل چهارم: نوستالژی در اشعار منوچهر آتشی
۴-۱- نوستالژی مهاجرت و غم غربت ۹۳
۴-۲- یاد کودکی ۹۵
۴-۳- نوستالژی جوانی از دست رفته: ۹۸
۴-۴- یاد معشوق ۹۹
۴-۵- پیری و اندیشیدن به مرگ (مرگ اندیشی) ۱۰۲
۴-۶- تنهایی ۱۰۴
۴-۷- غم غربت روستا (روستا ستایی) و شهرستیزی ۱۰۵
۴-۸- نوستالژی سنّت مدرنیته (نقد مظاهر تمدّن جدید) ۱۱۱
۴-۹- دردهای اجتماعی و سیاسی ۱۱۵
۴-۱۰- بهشت گمشده ۱۲۴
۴-۱۱-آرمانشهر ۱۲۴
۴-۱۲- از دست دادن عزیزان (اندوهیاد) ۱۲۵
۴-۱۳- انتظار رهاننده (منجی)/یاغی گری ۱۲۷
۴-۱۴- یأس و اندوه ۱۲۹
۴-۱۵- گذشته گرایی و اسطوره ۱۳۲
۴-۱۶- آرکایسیم یا باستان گرایی ۱۳۷
۴-۱۷- گذشتۀ پدری (نوستالژی زندگی پرشکوه و پرافتخار گذشته) ۱۳۸
۴-۱۸- یاد جنوب (بومی گرایی) ۱۴۱
نتیجه ۱۴۶
منابع ۱۵۶
چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………..۹
چکیده
نوستالژی به عنوان یکی از موتیف‌های مطرح در نقد روانشناسی، نوعی حسّ دلتنگی و حسرت نسبت به گذشته و چیزهای از دست رفته‌ است که موجد اندوه و دلتنگی خاصّی در فرد میشود.
با توجّه به نقش و جایگاه نوستالژی در تحلیل شعر و شناخت بهتر شخصیت شاعران، پایان نامه حاضر پژوهشی است درباره بررسی نوستالژی در اشعار منوچهر آتشی و نادر نادرپور. هدف این پایان نامه بررسی انواع و نقش نوستالژی در تحلیل اشعار این دو شاعر است. در این پژوهش، به منظور دستیابی به پاسخ مسائلی چون انواع و بسامد نوستالژی در شعر دو شاعر و بیان تفاوت و شباهت کاربرد نوستالژی در شعر آنان و جایگاه آن در تحلیل شعر این دو شاعر، نخست به مؤلّفه‌های مختلف نوستالژی و بسامد آن‌ ها پرداخته‌ایم و سپس اقدام به بررسی علل و زمینه‌های انگیزش انواع نوستالژی و توجّه به نقش آن‌ ها در تحلیل شعر و شخصیّت این شاعران نموده‌ایم.
نوستالژی در ساختار و غنای شعری هر دو شاعر نقشی فراگیر، جهت دهنده و تعیین کننده داشته‌است. نوستالژی غم غربت (دوری از وطن) و یأس و ناامیدی و مرگ‌اندیشی از برجسته‌ترین مؤلّفه‌های نوستالژی شخصی در شعر نادرپور به شمار می‌روند و در اشعار آتشی بیشتر با نوستالژی تقابل سنّت و مدرنیته یا (تقابل صنعت و طبیعت) و انعکاس دردهای اجتماعی روبرو هستیم.
واژگان کلیدی: نوستالژی، غم غربت، نادر نادرپور، منوچهر آتشی
مقدمه
شاعران زبان فارسی، از دیرباز تحت تأثیر شرایط ناخوشایند تاریخی، سیاسی، اجتماعی و شخصی به مایه‌های تلخی و بدبینی میل یافته و احساس غریبی را با شعر خود درآمیخته‌اند. ناکامی‌های فردی و شکست‌های تاریخی و سایر عواملی که مایه رنج و اندوه هنرمندان بوده‌، زمینه ورود مایه‌های بدبینانه و اندوهناک به عرصه هنر وادبیات را فراهم آورده و نوعی عکس‌العمل روانی در برابر شرایط ناخوشایند بوده‌است و مخاطبان این آثار هنری می‌توانند از این طریق به عواطف و آمال آفرینندگان آن پی ببرند.
نوستالژی یکی از مسائلی است که می‌تواند نقش مهمّی در تعیین نحوه ‌نگرش انسان به جهان پیرامون ایفا کند. از آنجا که شعر نو (به دلیل دست و پاگیر نبودن وزن و قافیه)محملی مناسب برای ابراز بسیاری از عواطف درونی است، لذا تجلّی انواع نوستالژی در قالب شعر نو نسبت به دیگر شیوه‌ها بارزتر است.در میان شاعران معاصر،شعر نادرپور و آتشی جایگاه خاصّی در این زمینه دارد. آن‌ ها در جای جای اشعار خود از عواطف، حسرت‌ها و اندوه‌های گوناگون خود سخن رانده‌اند.

در حقیقت، صورت و معنای شعر از اندوخته‌ها و تمامیّت ضمیر شاعر سرچشمه می‌گیرد و بازتاب احساسات، تجربیات و حسّاسیت‌های اوست (پورنامداریان،۱۳۷۴: ۱۹)، لذا شناخت نوستالژی‌های شاعر،‌ جایگاه خاصّی در ساخت و غنای مفهوم شعر دارد و گام مهمّی در تحلیل اثر هنری و شناخت بهتر شعر و شخصیت شاعر و اوضاع زمان وی محسوب می‌شود.
با توجّه به جایگاه نوستالژی در اشعار نادر نادرپور و منوچهر آتشی، این پایان نامه در پی شناخت نوستالژی و بررسی نقش آن در تحلیل متن و تأثیر بر روحیّات و شعر این دو شاعر است، بنابراین ضمن تقسیم‌بندی نوستالژی به دو دسته شخصی و اجتماعی به بررسی انواع و بسامد آن‌ ها در شعر نادرپور و آتشی و مقایسه و تحلیل تأثیر آن در شعرشان پرداخته‌ایم. بدین منظور این پایان‌نامه در چهار فصل تنظیم گردیده‌است. فصل اوّل، تحت عنوان کلّیّات، شامل بیان مسأله، اهمّیت، ضرورت، سؤالات و اهداف تحقیق است.
در فصل دوّم، ابتدا به تعریف و ریشه‌شناسی نوستالژی و برخی از واژه‌ها و اصطلاحات خاصّ پرداخته‌ایم و سپس با توجّه به تأثیر شرایط زندگی در شکل‌گیری حس نوستالژی در شعر و تأثیر آن بر صورت ومعنای شعر، در مورد زندگی و آثار نادرپور و آتشی به اجمال نکاتی را ذکر کرده‌ایم.
فصل سوم شامل معرفی انواع نوستالژی و علل انگیزش آن‌ ها و نیز بررسی بسامد این نوستالژی‌ها و جایگاه آن‌ ها در تحلیل شعر و شخصیت نادرپور است.
در فصل چهارم نیز به سبک فصل سوم به معرفی انواع نوستالژی، دلایل شکل‌گیری، بسامد و بررسی نقش آن‌ ها در شناخت شعر آتشی پرداخته‌ایم.
در نهایت نیز به یک نتیجه‌گیری کلّی به دست داده‌ایم و مطالبی را که در مورد کاربرد نوستالژی در شعر آتشی و نادرپور در فصل سوم و چهارم به صورت مقایسه‌ای بیان کردیم، به صورت موردی ذکر کرده‌ایم.
فصل اوّل

مسئولیت بیت المال در قبال دیه‏ی شخص غیرمسلمان یا بیگانه‏ای که در قلمرو کشور جمهوری اسلامی ایران به قتل می‏رسد یا جنایتی بر او وارد شده و یا مرتکب جنایتی می‏شود که در موارد معیّن در فقه اسلامی مسئولیت پرداخت دیه با بیت المال مسلمین است، یکی از موارد فقه و حقوق کیفری ایران است برای بررسی فقهی این موضوع باید در مبحث کفّار عاقله بودن یا نبودن امام مسلمین را نسبت به آنها جستجو کرد. امّا در حقوق موضوعه باید به سراغ حقوق کیفری اختصاصی و حقوق بین الملل خصوصی رفت، هرچند که امروزه دین جانی یا مجنی علیه در حقوق موضوعه جایگاهی ندارد و این موضوع را تحت عنوان وضعیت بیگانگان بررسی می‏کنند و بیگانگان هم چنانچه به صورت مشروع و قانونی و با اجازه‏ی دولت، سکونت موقتی یا دایمی در ایران اختیار کرده باشند دولت نسبت به جسم و جان آنان مسئولیت پیدا می‏کند و این مسئولیت جز در موارد خاص همان مسئولیتی است که نسبت به اتباع ایران برقرار است. بنابراین از میان دیدگاه هایی که پیشتر بیان شد به نظر می‏رسد که دیدگاه اول موجه تر باشد؛ یعنی در مواردی که در قانون مجازات اسلامی و حقوق کیفری ایران پرداخت دیه از بیت المال تجویز شده است و شامل کافران و بیگانگان هم می‏شود زیرا:

اولاً: مواد مربوط در قانون مجازات اسلامی (مواد ۲۲۱، ۲۵۵، ۳۱۲، ۳۱۳، ۳۳۲ و…) اطلاق دارند و اطلاق آن بر حسب اصاله الاطلاق شامل کافران و بیگانگان نیز می‏شود.
ثانیاً: دیه ماهیت خسارت دارد و در جبران خسارت تفاوتی میان مسلمان و غیر مسلمان و ایرانی و بیگانه نمی‏باشد.
ثالثاً: در روایات شرعی که مهم ترین مستند احکام دیه می‏باشد تمایزی میان کافر و مسلمان در مسئله‏ی پرداخت دیه از بیت المال به عمل نیامده است.
رابعاً: بیت المال در مواردی اموال کافر را به ارث می‏برد؛ بنابراین بر اساس قاعده فقهی من له الغنم فعلیه الغرم بیت المال نسبت به پرداخت دیه‏ی کافر نیز مسئولیت دارد.
خامساً: محرومیت کفار و بیگانگان از ضمانت‏های اجرایی قانون مجازات اسلامی برخلاف اصل می‏باشد (ماده‏ی ۳ قانون مجازات اسلامی).
بنابراین نیاز به تصریح قانونی دارد و چنین استثنایی در قوانین موضوعه دیده نمی‏شود.
سادساً: مهم ترین دلیل مسئولیت بیت المال در قبال دیه‏ی مسلمانان قاعده‏ی فقهی لایبطل و یا هدر نرفتن خون مسلمان ذکر گردیده است. با توجه به براهین و ادله سابق الذکر معلوم گردید که قید مسلم خصوصیت و موضوعیت نداشته، بلکه آنچه مضوعیت و اهمیت دارد مطلق خون است بنابراین این قاعده نیز که اساسی ترین مسئولیت بیت المال می‏باشد شامل غیر مسلمانان و بیگانگان نیز می‏شود.
بنا به مراتب دیدگاه دوم مبنی بر اینکه بیت المال هیچ مسئولیتی در قبال دیه‏ی کافر و غیر مسلمان و یا بیگانه با پرداخت دیه جنایات آنها نداشته باشد و نیز دیدگاه سوم که میان کافر ذمی و کافر حربی تفاوت قایل شویم دلیل محکمی ندارد و ضعف ادله‏ی آنها را در استدلال‏های مذکور می‏توان به وضوح مشاهده کرد.
خوشبختانه در این فصل توانستیم مبانی نظری، فقهی و قانونی توجیه کننده مسئولیت بیت المال مسلمین در قبال دیه‏ی غیر مسلمانان و بیگانگان را از دیدگاه فقه جزایی و حقوق کیفری داخلی و بین المللی مورد بررسی قرار داده، و سپس به طرح دیدگاه‏های موافقان و مخالفان مسئولیت بیت المال مسلمین و قائلین به تفصیل مسئولیت بیت المال بین کافر ذمی و حربی و ادله آنان و تجزیه و تحلیل و ارزیابی ادله مذکور پرداخته و نهایتاً بود و دلایل این انتخاب را مورد توجه و امعان نظر قرار دادیم. اینک با عنایت خاصّه الهی و کسب نظر از اساتید محترم در فصل سوم این رساله تضمینات حقوقی و قانونی غیر مسلمانان و بیگانگان را در فرایند دادرسی کیفری از منظر فقه جزایی و حقوق کیفری ایران و اسناد و مواثیق و مقررات بین المللی مورد بررسی قرار خواهیم داد. بخش پایانی این تحقیق نیز مطابق رویه معمول نتایج حاصله از این پژوهش و پیشنهادهای نگارنده خواهد بود.
فصل سوم:
دیه غیرمسلمانان و بیگانگان
از منظر دین اسلام و روایات
۳-۱٫ ضرورت واهمیت بحث
اصل مهمى که در اسلام به آن توجه شده و در قرآن کریم به عنوان یک قانون براى تمام انسان‏ها در تمام دوره‏ها قرار داده شده است احترام به جان هر انسانى و حق حیات اوست. قرآن کریم پس از آنکه جریان کشته شدن هابیل توسط قابیل را بیان مى‏کند مى‏فرماید:به همین جهت بر بنى اسرائیل مقرر داشتیم که هر کس انسانى را بدون ارتکاب قتل یا فساد در روى زمین، بکشد چنان است که گویى همه انسان‏ها را کشته و هر کس انسانى را از مرگ رهایى بخشد چنان است که گویى همه مردم را زنده کرده است.^[۱۴۵]
آمدن نام بنى اسرائیل هم در این آیه به این جهت است که اولین بار این حکم الهى در آن قوم تثبیت شد چون قتل و خونریزى مخصوصا قتل‏هایى که از حسد و برترى‏طلبى سرچشمه مى‏گیرد در میان آنها فراوان بوده و هم اکنون نیز قربانیان بى‏گناهى که به دست آنها کشته مى‏شوند کم نیستند.^[۱۴۶]
بنابراین بر اساس این قانون الهى اصل اولى این است که خون همه انسان‏ها محترم است و هیچ کس بدون جهت قانونى حق تعرض به احدى را ندارد تا بدانجا که اگر کسى انسانى را بکشد گویا حیات بشریت را مورد تهدید قرار داده است.
پیامبر خدا در برقراری این حق گام های عملی برداشت و پیمان های خویش را با آنان در نامه هایی که به مهر خویش ممهور کرده بود ثبت کرد.
دولت اسلامی با توجّه به روش اسلامی اش, حکومت رحمت, گذشت و بزرگواری است. در سایه این حکومت, انسان از همه شکل های بندگی و بردگی, استعمار و استثمار آزاد می شود تا آن گونه که خداوند او را آفریده آزاد و شرافت مند گردد.
پیامبر گرامى اسلام(ص) در ابتداى تشکیل حکومت اسلامى، با اهل کتاب ـ خداپرستان غیر مسلمان ـ قراردادهاى همکارى متقابل منعقد نمود و بر اساس آن احترام به حقوق آنان را به عنوان یک قانون در حکومت اسلامى قرار داد.^[۱۴۷]
پس از آن نیز همواره در احکام و قوانین اسلامى براى چنین افرادى که قصد جنگ و تعرض به مسلمانان نداشتند حقوق اجتماعى قرار داده شد. و بر طبق این قوانین دولت اسلامى متعهد مصونیت مطلق و همه جانبه آنهاست و جان و مال و ناموس آنان مورد حمایت و حفاظت کامل دولت اسلامى مى‏باشد و هر فرد مسلمان یا غیرمسلمانى که مرتکب قتل یا جرح و یا آزار هموطن خود گردد مطابق قوانین قضایى و جزایى اسلام به مجازات خواهد رسید.^[۱۴۸]
با اندک تأملى در قوانین و مقررات اسلامى به این حقیقت مى‏رسیم که اسلام دینى است جامع که براى کوچکترین تا بزرگترین مسائلى که یک انسان در جهان هستى ممکن است بدان نیاز پیدا کند قانون وضع کرده است. اکنون به بررسی مسولیت بیت المال ازنگاه اسلام و فقها در قبال دیه غیرمسلمان و بیگانه خواهیم پرداخت.
۳-۲٫ مبحث اول: دیه غیرمسلمان و بیگانه از نگاه دین اسلام و روایات
۳-۲-۱٫ مقادیر و شرایط دیه غیرمسلمان و بیگانه
غیر مسلمانانى که به آنها امنیت داده شده و حکومتهاى اسلامى با عمل و یا با قراردادهاى بین المللى براى آنها احترام قائل هستند، که معمولاً امروزه همه کفّار چنین هستند و امنیت دارند، جانشان و بدنشان همانند مالشان به حکم میثاق، محترم است و دیه آنها على الاظهر همان دیه مسلمان است و ظاهر قرآن به ضمیمه اطلاقات اخبار دیه و مدلول دو روایت صحیحه ابان و زراره به آن دلالت دارد; و اما روایت معتبره که دیه یهودى و نصرانى و بلکه مجوس را هشتصد درهم قرار داده و همان نیز معروف در فتاوا مى باشد، ظاهراً مربوط به خود عناوین است نه مربوط به حیث میثاق، و لذا بین آن روایات و دو صحیحه و ظاهر کتاب تعارض و تنافى وجود ندارد، بلکه از صحیحه زراره استفاده مى شود که یهودیها و نصرانیهاى مورد سؤال از امام صادق (علیه السلام)در آن زمان اهل ذمّه و میثاق نبودند و لذا وقتى که امام صادق (علیه السلام) فرمود: کسى که رسول الله (صلى الله علیه وآله) به او ذمّه اعطا فرموده، دیه اش دیه کامل است، زراره عرض کرد پس اینان چه هستند. حضرت فرمودند: چه کسى ذمّه را به آنان اعطا فرموده، بعلاوه که در خود آن روایات دیه یهودى و نصرانى و مجوسى چهار هزار درهم و یا تنها دیه یهودى و نصرانى به همان مقدار و دیه مجوسى هشتصد درهم روایت و نقل شده و با هم تعارض دارند.^[۱۴۹]
در شرائع آمده است:دیه ذمی، چه یهودی و چه نصرانی و چه مجوسی، هشتصد درهم و دیه زنان ایشان نصف آن است.
در پاره ای از روایات آمده است که دیه یهودی و نصرانی و مجوسی همان دیه مسلمان است و در برخی دیگر از روایات، دیه یهودی و نصرانی چهار هزاردرهم تعیین شده است. شیخ طوسی این دو دسته از روایات را بر مواردی حمل کرده است که قاتل عادت به قتل اهل ذمه داشته باشد، از این رو امام دیه را به میزانی که صلاح بداند تغلیظ می کند تا جرات بر این کار را از میان بردارد.^[۱۵۰]
صاحب جواهر در شرح قسمت اول از سخن شرایع می گوید:
در این مساله اختلاف در خور توجهی میان فقهای ما وجود ندارد، بلکه در کتاب های خلاف و انتصار و غنیه و کنز العرفان،اجماعی شمرده شده است، علاوه بر این، روایات معتبر فراوان اعم از صحیح و غیرصحیح اصطلاحی که به حد استفاضه رسیده است نیز در این مورد وجود دارد.^[۱۵۱] هم او در تعلیقه بر بخش دوم سخن شرایع می نویسد:
شیخ طوسی گفته است: هرگاه قاتل، عادت به قتل اهل ذمه داشته باشد، امام می تواند به صلاحدید خود، قاتل را به پرداخت دیه کامل مسلمان یا پرداخت چهار هزار درهم ملزم کند. اما نسبت به کسی که به ندرت مرتکب قتل ذمی شده، بیش ازهشتصد درهم بر او نخواهد بود.^[۱۵۲]
از امام صادق(ع) درباره قتل ذمی توسط مسلمان پرسیدم، فرمود: این، کار سختی است. مردم آن را تحمل نخواهند کرد.بنابراین، باید به اولیای او دیه فرد مسلمان پرداخته شود تا از کشتن مردم و کشتن اهل ذمه جلوگیری شود. سپس امام فرمود:اگر مسلمانی بر یک ذمی خشم گیرد و بخواهد او را بکشد و زمینش را بستاند و به اولیای او هشتصد درهم بپردازد، در این صورت کشتن اهل ذمه و کشندگان به ناحق آنان فراوان خواهند شد. از این رو بر مسلمان حرام است که به ناروا ذمی را به قتل برساند، مادام که ذمی با جزیه، امان یافته و آن را انکار نکرده و می پردازد.^[۱۵۳]
ممکن است شیخ طوسی نیز مخالف دیه هشتصد درهم برای ذمی نباشد، به این اعتبار که مقادیر یاد شده در روایت، به عنوان دیه نیست بلکه تعزیر یا شبه تعزیری از ناحیه حاکم است و شاید به همین جهت، علامه در کتاب مختلف این نظر را بی اشکال دانست، وگرنه معلوم است که این دو دسته روایات با هم برابری نخواهند کرد. بحث این نکته پیش از این در کتاب قصاص گذشت.
شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه، در مساله دیه ذمی بر خلاف دیگران، این گونه آورده است:
اختلاف این روایات به سبب اختلاف در احوال و شرایط است و چنین نیست که این روایات در حالت واحد با هم اختلاف داشته باشند. هرگاه یهودیان یا نصرانیان یا مجوسیان، بر پیمان خود باقی باشند و آشکارا شراب ننوشند، زنا نکنند، مردار و گوشت خوک نخورند، مرتکب نکاح خواهران نشوند، در روز ماه رمضان آشکارا اقدام به خوردن و آشامیدن نکنند، وارد مسجدمسلمانان نشوند، شب هنگام از جمع و بازار مسلمانان خارج شده و فقط روزها برای خرید و رفع نیازهای خود وارد اجتماع مسلمانان شوند، در این حالت اگر کسی یکی از آنان را به قتل برساند باید چهار هزار درهم دیه بپردازد. برخی به ظاهر این حدیث عمل کرده و حالات و شرایط را در نظر نگرفتند.^[۱۵۴]
هرگاه امام به یهودی یا نصرانی یا مجوسی امان داده، آنان را در سایه عقد و عهد خود قرار داده باشد و برای آنان ذمه ای تعیین کرده باشد، ایشان هم ذمه را پذیرفته و آن را پرداخت کنند و هیچ یک از شرایطی را که بر شمردیم نقض نکنند، اگر کسی، به خطا یکی از این افراد را به قتل برساند، باید دیه مسلمان را بپردازد… و هرگاه یهودیان یا نصرانیان یا مجوسیان بر پیمان خودپایدار نمانند و شرایط مذکور را رعایت نکنند، اگر کسی یکی از ایشان را به قتل برساند باید هشتصد درهم دیه بپردازد. هیچ مسلمانی به عوض قتل یا جرح ذمی قصاص نخواهد شد.
این سخن علاوه بر این که مخالف آرای فقها است، متضمن تفصیلی بدون استناد به نصوص است همانند تفصیلی که از ابن جنید نقل شده که می گوید: اهل کتابی که در ذمه پیامبر(ص) قرار دارند و شروطی را که پیامبر با آنان بسته است تغییر نداده باشند، دیه یک مرد ایشان چهارصد دینار یا چهار هزار درهم است. اما کسانی که مسلمانان با قهر بر آنان غلبه یافتند و با منت آنان را زنده باقی گذاشتند مانند مجوسیان و دیگر اهل کتاب نواحی جبال و شام، دیه یک مرد ایشان هشتصد درهم است.^[۱۵۵]
۳-۲-۲٫ دیه اهل ذمه در روایات
منشا اختلاف در مقدار دیه ذمی، اختلاف در روایات مربوط به این موضوع است. این روایات را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد:
دسته نخست: این دسته از روایات دلالت دارند بر این که دیه ذمی هشتصد درهم است. این روایات فراوانند و میان آنهاروایات معتبر نیز یافت می شود. برخی از این روایات با عنوان دیه یهودی و نصرانی و مجوسی آمده است و برخی دیگر باعنوان دیه یهودی و نصرانی وارد شده و مجوسی نیز به آنها ملحق شده است با این تعلیل که مجوسی ها نیز اهل کتاب هستند. برخی دیگر از این روایات با عنوان دیه ذمی آمده است. مهم ترین روایات این دسته عبارتند از:

1. 1. معتبره ابن مسکان از امام صادق(ع):

قال (ع): دیه الیهودی و النصرانی و المجوسی ثمانماه درهم، دیه یهودی و نصرانی ومجوسی، هشتصد درهم است.^[۱۵۶]

2. معتبره برید عجلی:

یوسفی حاجی آباد، رضا؛ ودیعی، منصور و سلامتی زارع، محمد (۱۳۹۲)،بودجه عمومی و مدیریت استراتژیک در بستر لقتصاد مقاومتی، دهمین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک، تهران.

۵-۷-۲-منابع لاتین

Ahn, H., (2001), Applying the Balanced Scorecard Concept: An experience report, Long Range Planning August, P.P. 441-461.
Ansoff, I. (1980), Strategic Issue Management, Strategic Management, No. 1(2), P.P. 131-148.
Bukh, P. N., Malmi, T. (2005). Reexamining cause-and-effect principal of the balances scorecard. In J. Mourtisen, S. Jönsson (Eds.), Northern Lights in Accounting. Stockholm, Liber

Chandler, A. D. (1962). “Strategy and Structure, The Mitt Press", Cambridge, Mass, p.13.

Chen, S. H., (2006), The application of balanced scorecard in the performance evaluation of higher education, The TQM Magazine, No. 18(2), P.P. 190–۲۰۵; doi:10.1108/09544780610647892.

Chang, H. H., & Huang, W. C. (2006). “Application of a quantification SWOT
analytical method". Mathematical and Computer Modeling, 43(1-2), 158-169.

Chytas, P. (2008). A proactive fuzzy cognitive balanced scorecard. IEEE World Congress on Computational Intelligence Systems, P.P. 1331–۱۳۳۸٫
David, F. R. (1997). Strategic Management, Sixth Edition. Prentice Hall International.
David, F. R. (1999). “Strategic Management".; Translated by: A.Parsayan (Ph.D.) & S M.A’arabi (Ph.D.); Vol. 12, pp. 101-112 & pp. 211-250.
Fare, R., Grosskopf, S., (1996). Inter temporal Peroduction Frontiers: With Dynamic DEA. Kluwer Academic Publishers, Boston.
Hakes, C., (1996). The corporate self Assessment Handbook, Third Edition; Chapman and Hall, U.K.
Hori, S., Shimizu, Y., (1999).Designing Methods of Human Interface for Supervisory Control System, Control Engineering Practice, Vol. 7, No. 11, P.P. 1413-1419.
Hunger, J. D, Wheelen, T. L. (2000). Strategic management. Premtice Hall.
Hofer, C. W., & Schendel, D. (1979). “Strategy Formulation: Analytical Concepts", 2nd Ed; West Publishing Co; Minnesota., p.16.
Igor Ansof, H. (1975). “Corporate Strategy", Penguin Books, Middlesex, P.105.
Jaka Lindiˇca, Mojca Bavdaˇza, & Helena Kovaˇciˇcb. (2012), Higher growth through the Blue Ocean Strategy: Implications for economic policy. Research Policy, Vol. 41, P.P. 928–۹۳۸٫
Jassbi, J., Mohamadnejad, F., Nasrollahzadeh, H., (2011). A Fuzzy DEMATEL framework for modeling cause and effect relationships of strategy map. Systems with Applications, Vol. 38, P.P. 5967–۵۹۷۳٫
Kaplan, R.S., Norton, D.P., (2000). Translating strategy into Action The Balanced scorecard, Harward Business school press.
Koo, L.C., Ip, Y.K., (2004). BSQ Strategic Formulation Framework A Hybrid if Balanced Scorecard, SWOT Analysis and Quality function Deployment, Managerial Auditing Journal, Vol. 19, No. 4, P.P. 533-543.
Kaplan, R. S., & Norton, D. P. (2004). “Strategy maps: Converting intangible assets into tangible outcomes". Boston: Harvard Business School Press.
Kaplan, R.S., Norton, D.P. (1996a), Using the balanced scorecard as a strategic measurement system, Harvard Business Review (January–February), P.P. 75-85.
Kaplan, R., Norton, D. (1996b), Using the Balanced Scorecard as a Strategic Management System, Harvard Business Review (January–February), NO. 74 (1), P.P. 75–۸۵٫
Kaplan R.S., Norton D.P. (1996c), Translating strategy into action: the balanced scorecard. Boston, MA: Harvard Business School Press.
Kaplan, Robert, Norton, David (1993), Putting the balanced scorecard to work, Harvard Business Review, September-October, P.P. 134-137.
Kenneth, R. Andrews, (1971). “The Concept of Corporate Strategy", Dow Jones Irwin Inc. Homewood, Illinois, PP.26-27.
Learned, E. P., Christensen, C. R., Andrews, K. E., & Guth, W. D. (1965). “Business Policy: Text and cases". Irwin.Homewood,IL.270p 40.
Li, R. J. (1999), Fuzzy Method in group decision making, Computers and Mathematics with Applications, Vol. 38(1). P.P. 91-101
Lin, C. J., Wu, W.W. (2008), A Causal analytical method for group decision making under Fuzzy environment, Expert Systems with Applications, Vol. 34, P.P. 205-213.
Makhijani, N., Creelman, J. (2008). How leading organizations successfully implement corporate strategy with the balanced scorecard. The OTI Thought Leadership Series, 1, 1-16.
Mintzberg, H. (1998). “startegy safari: a Guided tour through the wild of startegic management", business history reciew, 2002:37-74.
Opricovic, S., Tzeng, G. H. (2003), Defuzzification Within a multicriteria decision model, Journal of Uncertainty, Fuzziness and Know ledge based Systems, Vol. 11(5), P.P. 635-652.

انتخاب داده های TPS
شکل ۲ ـ ۳ : ساختار یک سیستم گزارش دهی مدیریت
منبع: مأخوذ از «صرافی زاده» و «پناهی»، ۱۳۸۴، ص ۲۰۹
۲ـ ۴ـ۳ ـ سیستم‌های اطلاعات مدیران اجرایی^[۷۱] (EIS)
سیستم‌های اطلاعات مدیران اجرایی که نیازهای مدیران ارشد یا اجرایی را تأمین می‌کنند، این سیستم‌ها بالاترین سطح را از نظر ترکیب داده‌ها دارا می‌باشند و معمولاً شامل گزارشات به شکل استاندارد بوده و از جدیدترین سیستم‎های اطلاعاتی هستند. راولی (۱۳۷۹) سیستم‌های اطلاعات مدیران اجرایی را به شرح زیر تعریف نموده است:
سیستم‌های اطلاعات مدیران اجرایی مبتنی بر کامپیوتر می‌باشند و تصمیم گیری و فعالیت‌های اثربخش در سطوح بالای یک سازمان را پشتیبانی می‌کنند. این سیستم‌ها ضمن جمع آوری اطلاعات از منابع داخلی و خارجی سازمان، آنها را در قالب مطلوب و با توجه به اطلاعات کلیدی در دسترس مدیران عالی قرار می‌دهند. برای بکارگیری این سیستم‌ها لازم است مدیران از بخش‌های مختلف سازمان، محیط و عوامل بیرونی آن آگاه باشند (ص ۱۱۰).

سیستم‌های اطلاعات مدیران اجرایی (برین^[۷۲]، ۱۹۹۷) سیستم‌هایی هستند که بسیاری از خصوصیات سیستم‌های پشتیبانی تصمیم و سیستم‌های پشتیبانی مدیریت را با یکدیگر ترکیب می‌سازند. این سیستم‌ها برای اولین بار که ایجاد شدند بر تحقق نیازهای استراتژیک مدیریت عالی متمرکز بودند. روساخر و اولسون^[۷۳] (۲۰۰۸) عقیده دارند که “اولین هدف سیستم‌های اطلاعاتی مدیران اجرایی فراهم آوردن امکاناتی جهت دسترسی سریع و آسان مدیریت اجرایی، عوامل حیاتی موفقیت^[۷۴]، که به معنی عوامل کلیدی که در تحقق اهداف استراتژیک سازمان حیاتی است، می‌باشد” (ص ۷۰). بنابراین سیستم‌های اطلاعاتی مدیران عالی، اطلاعاتی را که به مدیران دید و بینش واضح تری از روندها و وقایع حساس و کلیدی، قبل از اینکه نسبت به انجام آنها خیلی دیر شده باشد، را تحلیل می‌کنند و نمایش می‌دهند.
۲ ـ ۴ ـ ۴ـ سیستم خودکار اداری^[۷۵] (OAS)
مدی سان و دارتون^[۷۶] (۱۹۹۶) اظهار می‌دارند که “سیستم اتوماسیون اداری، سیستم‌های مبتنی بر کامپیوتر هستند که در تسهیل ارتباطات و افزایش بهره وری مدیران و کارکنان اداری از طریق مستندسازی کمک می‌کنند” (ص ۹۸).
رواج ریز کامپیوترها در ادارات (صرافی زاده و پناهی، ۱۳۸۴)، با انتشار روزافزون محصولات جدید ارتباطی، کامپیوتری و ذخیره سازی اطلاعات و تغییرات اساسی در روش اجرایی امور اداری همراه بوده است. در ابتدا از سیستم‎های کامپیوتری برای مکاتبات به صورت مستقل استفاده می‌شد، اما به مرور زمان کامپیوترها به یکدیگر مرتبط گردیدند. این ارتباط به کاربران اجازه می‌دهد نه تنها از فایل‌های مکاتبات به صورت مشترک استفاده نمایند، بلکه می‎توانند برای یکدیگر ارسال نمایند. در جدول زیر انواع سیستم خودکار اداری و کاربرد آنها شرح داده شده است.
جدول ۲ ـ ۲ : انواع ابزارهای اتوماسیون اداری