۲-۳ ) جامعه آماری
گام اول در نمونه گیری تعریف جامعه مورد نظر می باشد. شرکت کنندگان در پژوهش حاضر یا به عبارت دیگر جامعه آماری تحقیق ، خبرگان و کارکنان حوزه مدیریت منابع انسانی شرکتهای پیاده کننده نرم افزارهای مدیریت منابع انسانی شرکت همکاران سیستم خواهند بود. تعداد این شرکتهای پیاده کننده در بازه زمانی سال ۸۸ تا ۹۲ در سطح شهر تهران ۲۱۸ تا میباشد . در این تحقیق ما به طور متوسط شش نفر برای هر شرکت به عنوان کارکنان حوزه مدیریت منابع انسانی در نظر گرفتهایم . به این ترتیب جامعه اماری ۱۳۰۸ نفر میباشد.
۳-۳ ) روش نمونه گیری و تخمین حجم نمونه
بطور کلی سه نوع نمونه وجود دارد. نخستین نوع نمونه که اغلب به آن انباشته یا کومهای گفته می شود، مستلزم انتخاب بخشی از جامعه که برای مطالعه سهلالوصول تر و نزدیکتر باشد. ضوابط کاربرد این روش در دسترس بودن یا صرفهجویی و اقتصاد است. نمونههای کومهای از لحاظ علمی بیارزش در نظر گرفته می شود زیرا شواهدی در دسترس نیست که چنین نمونه ای معرف جامعه باشد و معمولا راهی برای تحقیق درباره معرف بودن و تعیین میزان دقت آن وجود ندارد. دومین نوع نمونه که نظری یا قضاوتی خوانده می شود مستلزم انتخاب بخشی از جامعه است که اعضای آن بر پایه داوری شخص پژوهنده مشخص می شود.
البته هدف این نوع نمونه برداری انتخاب زیر مجموعه ای از جامعه است که معرف جامعه اصلی باشد، اما نمونه حاصل ممکن است معرف باشد یا نباشد. راهی برای تحقیق درباره معرف بودن چنین نمونه ای وجود ندارد و در این مورد فقط میتوان به داوری شخصی که نمونه را انتخاب کرده است استناد جست. نقطه ضعف عمده آن نیز همین است. سومین نوع نمونه که احتمالی نامیده می شود مستلزم انتخاب بخشی از جامعه به گونه تصادفی و بر حسب قوانین احتمالات برگزیده می شود و در انتخاب آنها هیچ عامل دیگری اثر ندارد و دارای سه شرط اساسی می باشد:
۱- احتمال انتخاب شدن در گروه نمونه برای همه افراد یکسان است؛
۲- احتمال انتخاب شدن در تمامی مراحل نمونه گیری ثابت بماند؛
۳- انتخاب شدن هر فرد تأثیری در انتخاب شدن افراد دیگر نداشته باشد (خلیلی شورینی، ۱۳۷۵: ۱۶۳).
در پژوهش حاضر روش نمونه گیری ، تصادفی خوشهای است. این نوع نمونه گیری شبیه نمونه گیری تصادفی ساده است با این تفاوت که در نمونه گیری خوشهای به جای افراد ، گروه ها به صورت تصادفی انتخاب میشوند.
حجم نمونه با بهره گرفتن از فرمول کوکران، به شرح زیر محاسبه شده است :
و یا
در این فرمول N برابر حجم جامعه و n برابر حجم نمونه در هربخش است.
سایر اجزای فرمول به شرح زیر است :
d: خطای مطلق است که برابر ۰۵/۰ در نظر گرفته می شود.
p: نسبت برابر ۵/۰ در نظر گرفته می شود تا اندازه ماکسیمم به دست آید.
q=1-p: که در این جا برابر ۵/۰ است.
: صدک توزیع نرمال استاندارد که در این جا برابر ۹۶/۱ است ، یعنی صدک نود و پنجم از توزیع نرمال استاندارد.
حجم نمونه با توجه به فرمول بالا تعداد ۲۹۷ است که به شرح زیر محاسبه شده است:
۴-۳ ) روشهای گردآوری داده ها و اطلاعات
اطلاعات مورد نیاز برای یک پژوهش را می توان به طرق مختلف جمع آوری نمود . اهم روش های جمع آوری اطلاعات به شرح ذیل می باشد (خلیلی شورینی، ۱۳۷۵: ۵۲) :
الف - مشاهده
ب - پرسشنامه
ج - مصاحبه
د - آماری
ه - تاریخی
و - کتابخانه ای
بنابراین برای جمع آوری اطلاعات روش های متعدّدی وجود دارد . در یک پژوهش ممکن است از چند روش جمع آوری اطلاعات استفاده گردد . در این پژوهش به منظور بررسی ادبیات موضوعی و همچنین تحقیقات انجام شده از روش کتابخانه ای استفاده گردیده است . در این روش مقالات و کتب مورد مطالعه گردیده و با ذکر منبع در پژوهش از بررسیهای آنان استفاده شده است . همچنین به منظور بررسی نظرات اعضای نمونه از پرسشنامه استفاده گردیده است . به هر حال یکی از متداولترین طرق جمع آوری اطلاعات، استفاده از پرسشنامه است . ابزار اندازه گیری این پژوهش نیز پرسشنامه است که نمونه ای از آن در بخش پیوستها ارائه گردیده است . اطلاعات لازم برای آزمون فرضیه های پژوهش از طریق پرسشنامههای کتبی جمع آوری شده است . از آنجایی که احتمال برگشت پرسشنامه از طریق پست بعید بنظر می رسید بنابراین پژوهشگر خود به توزیع و جمع آوری پرسشنامه اقدام کرده است . به منظور عاری بودن اطلاعات جمع آوری شده از هرگونه تأثیر محیطی همانند سوگیری و برای اینکه نظرات پرسش شوندگان از عینیت بیشتری برخوردار باشد از مصاحبه شخصی استفاده نشده است . طرح سوالها از طریق پرسشنامه علاوه براینکه باعث می شود تا پاسخ دهندگان وقت بیشتری را برای فکر کردن داشته باشند، بسیار عملی تر و آسان تر نیز بوده و به پژوهشگر اجازه می دهد تا نمونه های بیشتری را بررسی و مطالعه کند و در نتیجه تعمیم پذیری نتایج بهبود یابد. در تهیه پرسشنامه سعی گردیده سوالات برای پرسش شونده خالی از هر گونه ابهام و اشکال باشد و از بکار بردن واژه ها و اصطلاحات نامفهوم و نامأنوس خودداری گردیده است . ابزار استفاده در این تحقیق پرسشنامه است . پرسشنامه و مقیاسهای بررسی ، احتمالاً پر کاربردترین ابزار تحقیق در علوم اجتماعی است . هزینه پایین ، عدم نیاز به منابع زیاد و قابلیت های بالقوه زیاد برای جمع آوری نمونه ، آن را به عنوان یک ابزار تحقیقی موثر و جذاب برای محقّقان و متخصصان تبدیل کرده است ( اعرابی و آقازاده ، ۱۳۸۵: ۱۶۲) .
ابزار تحقیق و روش های جمع آوری اطلاعات همانند ابزار های موجود در قفسه نجار هر یک برای وضعیت خاصی مناسب است.به هر حال یکی از متداولترین طرق جمعآوری اطلاعات ، استفاده از پرسشنامه است. ابزار اندازه گیری این پژوهش نیز پرسشنامه است که نمونه ای از آن در بخش پیوستها ارائه گردیده است. اطلاعات لازم برای آزمون فرضیه های پژوهش از طریق پرسشنامه های کتبی جمعآوری شده است. از آنجایی که احتمال برگشت پرسشنامه از طریق پست بعید بنظر میرسید بنابر این پژوهشگر خود به توزیع و جمعآوری پرسشنامه اقدام کرده است. طرح سوالها از طریق پرسشنامه علاوه براینکه باعث می شود تا پاسخ دهندگان وقت بیشتری را برای فکر کردن داشته باشند، بسیار عملیتر و آسانتر نیز بوده و به پژوهشگر اجازه میدهد تا نمونههای بیشتری را بررسی و مطالعه کند و در نتیجه تعمیمپذیری نتایج بهبود یابد.
در این تحقیق از یک پرسشنامه محقق ساخته ۴۳ سوالی استفاده شده است . تعداد سوالات هر متغیر در جدول زیر امده است :
متغیر | شماره سوالات | تعداد گویه | |
ویژگیهای فردی | سوالات جمعیتشناختی (۷ تا ) |
||
عوامل فناورانه | ۶-۱ | ۶ |