پژوهش حاضر با هدف بررسی موانع و مشکلات پیش روی کاربران در مراجعه و استفاده از منابع کتابخانه‌های عمومی، در سال 93-1392 انجام گرفته است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- همبستگی بوده که به صورت پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری شامل کلیهی کاربران کتابخانه‌های عمومی شهرستان همدان، بالغ بر (23153) نفر است که با بهره گرفتن از نمونه گیری طبقهای- تصادفی، از میان آنها (380) نفر، به عنوان حجم نمونه آماری انتخاب گردید. ابزار تحقیق شامل پرسشنامهی استاندارد محقق ساخته بوده که روایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و معادل 86/0 گزارش شد. تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گرفتن از نرم‌افزار 22-SPSS و در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفت که در سطح آمار استنباطی از آزمونهای: نرمالیته؛ همبستگی؛ رگرسیون و تحلیل واریانس استفاده شده است. نتایج حاصل حاکی است بین «شرایط اقتصادی خوب مردم»، «تأثیر نهادهای تربیتی»، «تأثیر خانواده»، «آگاهی کتابداران»، «موقعیت مناسب کتابخانهها» و «جنسیت کاربران» با «میزان مراجعه افراد به کتابخانه‌های عمومی»، رابطه معناداری وجود دارد که این مؤلفه‌ها به عنوان عوامل پیشبرنده، جهت مراجعه هرچه بیشتر کاربران، به کتابخانه‌های عمومی محسوب می‌شوند. از طرفی بین مؤلفه‌های «دوری و نزدیکی کاربران به کتابخانه‌های عمومی»، «سطح خدمات ارائه‌شده توسط کتابخانه‌های عمومی»، «شرایط اقتصادی خوب مردم» و «سن و تحصیلات آنها» با «میزان مراجعه کاربران به کتابخانه‌های عمومی»، رابطه معناداری یافت نشد.
کلمات کلیدی: کتابخانه‌های عمومی، کاربران کتابخانه‌های عمومی، عوامل پیش برنده، موانع بازدارنده.
فهرسـت مندرجـات:
فصل اول: کلیات پژوهش
1 – 1) مقدمه. 1
1 – 2) بیان مسئله. 4
1 – 3) ضرورت و اهمیت پژوهش. 6
1 – 4) تعاریف نظری و عملیاتی پژوهش. 6
۱ – 4– ۱) کتابخانه عمومی. 6
۱ – 4 – ۲) عوامل بازدارنده. 7
۱ – 4 – ۳) عوامل پیش برنده. 7
1 – 5) اهداف کلی و جزئی پژوهش. 7
۱ – 5 – ۱) هدف کلی. 7
۱ – 5 – ۲) اهداف جزئی. 7
1 – 6) سؤالات پژوهش. 8
1 – 7) فرضیه‌های پژوهش. 9
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
2 – 1) مقدمه. 10
2- 2) کتابخانه چیست؟. 12
۲- 3) انواع کتابخانه. 12
۲ – 3 – ۱) کتابخانه آموزشگاهی. 12
۲ – 3 – ۲) کتابخانه دانشگاهی. 13
۲ – 3 – ۳) کتابخانه تخصصی. 13
۲ – 3 – ۴) کتابخانه ملی. 14
۲ – 3 – ۵) کتابخانه عمومی. 14
۲ – 4) تاریخچه کتابخانه‌های عمومی. 15
۲ – 4 – ۱) تاریخچه کتابخانه‌های عمومی در جهان. 15
۲ – 4 – ۲) تاریخچه کتابخانه‌های عمومی در ایران. 16
۲ – 4 – ۳) تاریخچه کتابخانه‌های عمومی در استان همدان. 18
2 – 5) هدف کتابخانه‌های عمومی. 20
۲ – 6) وظایف کتابخانه‌های عمومی. 21
۲ – 7) وظایف کتابخانه عمومی بر اساس بیانیه ایفلا/یونسکو 23
۲ – 8) کتابخانه به مثابه جزئی از نهاد اجتماعی 24
۲ – 9) کتابخانه عمومی به مثابه یک سازمان 25
۲ – 10) نقش کتابخانه عمومی در توسعه. 27
۲ – 11) کاربران کتابخانه عمومی. 28
۲ – 12) استفاده از کتابخانه عمومی. 30
۲ – 13) تأثیر خانواده. 32
۲ – 14) تأثیر نهادهای تربیتی. 35
۲ – 15) شرایط اقتصادی کاربران. 38
۲ – 16) ساختار کتابخانه. 40
2 – 16 – 1) به لحاظ دسترس‌پذیری. 40
۲ – 16 – 2) به لحاظ موقعیت کتابخانه. 42
۲ – 17) مدیریت کتابخانه. 43
۲ – 17– ۱) میزان امانت کتاب. 44
۲ – 17– 2) تعداد روزهای امانت کتاب. 44
2 – 17– 3) ساعات باز بودن کتابخانه. 45
۲ – 17– 4) شیفت کاری کتابخانهها. 46
۲ – 17– 5) جریمه‌های دیرکرد منابع. 47
۲ – 17– ۶) عدم امانت کتب مرجع. 48
۲ – 17- ۷) امکانات رفاهی. 48
۲ – 18) خدماتی که کتابخانه ارائه می‌دهد. 49
۲ – 18 – ۱) اینترنت. 49
۲ – 18 – ۲) سفارش منابع درخواستی. 51
۲ – 19) اطلاع‌رسانی و تبلیغات خدمات کتابخانه 52
۲ – 20) ویژگی‌های کتابداران. 53
۲ – 20 – ۱) ویژگی‌های اخلاقی کتابداران. 53
۲ – 20 – ۲) توانایی‌های علمی کتابداران. 56
۲ – 21) مدل مفهومی پژوهش. 59
۲ – 22) پیشینه پژوهش. 60
۲ – 22 – ۱) پیشینه در داخل. 60
۲ – 22 – ۲) پیشینه در خارج. 65
۲ – ۲3) استنتاج از مرور پیشینه‌ها. 70
فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش
3 – 1) مقدمه. 71
3 – 2) نوع و روش پژوهش. 72
3 – 3) جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری 73
3 – 3 – 1) جامعه آماری پژوهش 73
3 – 3 – 2) نمونه و روش نمونه گیری 73
3 – 3 –۳) پیدا کردن فرمولی برای برآورد حجم نمونه 76
۳– 4) متغیرهای پژوهش. 77
3 – 4 – 1) متغیر مستقل 77
۳ – 4 – 2) متغیر وابسته 78
3 – 5) روش گردآوری اطلاعات. 78
3 – 6) ابزار گردآوری اطلاعات. 79
3 – 6 – 1) اجزای پرسشنامه 80
3 – 6 –2) تعیین اعتبار و روایی ابزار گردآوری اطلاعات 82
3 – 7) روش تجزیه‌وتحلیل داده ها و اطلاعات. 83
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
4 – 1) مقدمه. 84
4– 2) توصیف داده‌های پژوهش. 85
۴ – 2– ۱) توصیف متغیرهای جمعیتشناختی پژوهش 85
4 – 2– 2) تفسیر توصیفی داده‌ها 91
4 -3) انجام آزمون برای تعیین نرمال بودن داده‌ها 92
4– 4) پاسخ‌گویی به سؤالات پژوهش. 93
4 – 5) آزمون فرضیات پژوهش. 101
فصل پنجم: نتیجه‌گیری و ارائه پیشنهادها
5 – 1) مقدمه. 108
5 – 2) تحلیل یافته‌های پژوهش. 109
5 – 2 – 1) تحلیل سؤالات پژوهش 109
5 – 2 – 2) تحلیل فرضیه‌های پژوهش 116
5 – 3) پیشنهادات اجرایی. 119
5 – 4) پیشنهاد برای پژوهش‌های آتی. 121
منابع و مأخذ:. 122
منابع فارسی. 122
منابع لاتین. 131
پیوست .134
مقدمه
امروزه، یکی از شاخص‌های توسعه در هر کشوری بر مبنای تولید، اشاعه و مصرف اطلاعات ارزیابی می‌شود. در جوامع دانشبنیان، مراکز اشاعه اطلاعات از جمله
