مطابق ۴-۴۹، در این متنارزش‏های الگوی اسلامی و ایرانی پیشرفت مورد تأکید قرار گرفته شده است. پیش‏فرض این متن این است، که ارزش‏های بنیادین الگو، ارزش‏های دینی هستند، ودر سایه آن ارزش‏های بنیادین، امکان سایر ارزش‏هااز قبیل آزادی، استقلال و غیره فراهم می‏شود. همچنین پیش‏فرض دیگر این متن این است که الگوهای رایج توسعه از نظر دارا بودن ارزش‏های بنیادین دینی دچار دال تهی،که نشانه نقصان و کمبود است، می‏باشند. بنابراین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت این کمبود الگوهای رایج را جبران می‏سازد. . اپیزودهای معنایی این متن به شرح زیر است

مفاد این متن، می‏تواند به اپیزودهای معنایی زیر تقسیم شود

• همه ارزش‏های الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت همسان و همتراز نیستند

• برخی از ارزش‏هابنیادین هستند تبار و ریشه‏های آنها در منابع دینی، و باور‏های عمیق جامعه نهفته است، و برخی از ارزش‏هاریشه در تحولات اجتماعی و سیاسی دارند.

• پایه تمدن الگویی اسلامی ایرانی پیشرفت، ارزش‏های بنیادین از قبیل ایمان د ینداری است.

• با تحکیم ارزش‏های بنیادین الگو از قبیل ایمان، می‏توان از ارزش‏های زندگی نوین از قبیل آزادی، پیشرفت و غیره صیانت کرد.

در راستای تبیین این متن،باید گفت که اینمتن متاثر ازبافت موقعیتی نماز جماعت، و مطالبات ارزشی مخاطبان است. اگر چه در نماز جمعه عموم مردم شامل اقشار بازاری و کسبه، مشاغل آزاد، کارکنان دولت، اقشار دانشگاهی، جوانان، زنان، سالمندان، و غیره شرکت می‏کنند، اما فضای حاکم بر موقعیت نماز جمعه، فضایی ارزشی از نوع ارزش‏های دینی می‏باشد. بسیاری از مخاطبان کسانی هستند که با جان، مال، فرزندان خود در راه ارزش‏هاجهاد کرده اند، بسیاری جانباز، ایثارگر هستند. بنابراین دغدغه‏های اصلی مخاطبان ارزش‏های دینی مثل ایمان ودینداری است.
۴-۶-۲-۷- مولفه‏هاو شاخص‏ها‏ی پیشرفت بر اساس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
این متون سخنرانی، مربوط به تبیین مولفه‏هاو شاخص‏های پیشرفت بر اساس الگوی اسلامی ایرانیپیشرفت است، مولفه‏هاو شاخص از متون سخنرانی‏های رهبری در دیدار با دانشجویان در تاریخ ۱۸/ ۸/ ۱۳۸۵، در نخستین نشست اندیشه‏های راهبردی در تاریخ ۱۰/۹/۱۳۸۹، در اجتماع بزرگ زائران علیّ بن موسی الرضا(علیه السلام) در تاریخ ۱/۱/۱۳۸۸، در دیدار با مسئولان نظام در تاریخ ۱۵/۵/۱۳۸۲،بیان شد.
جدول(۴-۵۰) تحلیل گفتمان متون مربوط به مولفه‏هاو شاخص‏هایپیشرفت بر اساس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی)

واژگان کانونی
ابعاد ملی، ابعاد معنوی، ابعاد مادی، شاخص متداول، عدالت، تصورات ما، منابع، تنوع، جمعیت جوان، استحکام ساخت درونی قدرت، محوریت مردم، خودکفایی در مسایل اساسی و حیاتی، محرومین

واژگان سلبی
بی هویتی، فرهنگ وابسته، بی‏بهره از گذشته و تاریخ، تحقیر، تأکید یک بُعدی، پیشرفت یک جهتی، نگاه غلط،

قطب‏بندی‏ها
تاکید بر ابعاد ملی در تقابل با ابعاد محلی، تأکید بر ابعاد همزمان مادی ومعنوی درتقابل با تک بُعدی بودن،بکار گیری شاخص‏های مادی متداول پیشرفت، در تقابل با عدم بکارگیری، شاخص‏های متداول جهان، عدالت اجتماعی در تقابل با بی‏عدالتی، تعمیق فکر وو اندیشه در تقابل با سطحی بودن اندیشه، توجه به منابع در تقابل با بی‏توجهی به منابع، توجه بر تنوع در تقابل با بی‏توجهی به تنوع و خصوصیات، استحکام ساخت درونی قدرت در تقابل با ساخت بیرونی قدرت، محوریت مردم در تقابل با محوریت دولت، خود کفایی در مسایل حیاتی در تقابل با وابستگی مسایل حیاتی به اغیار، دفاع از محرومین در تقابل با دفاع از مستکبران،

مفاهیم اصلی متن
شاخص‏های متوازان مادی و معنوی، حول استحکام درونی

جان کلام متن
شاخص پیشرفت الگو بر معیارهای متوازن مادی و معنوی، ملی، استوار است، ساخت درونی قدرت از معیارهای اصلی الگو است که سایر معیارها از قبیل معیارهای تعمیق و پیشرفت در عرصه اندیشه، مسایل حیاتی کشور، عدالت و غیره حول معنا پیدا می‏کند.

مطابق ۴-۵۰، در این متونمعیارها و شاخص‏های پیشرفت مورد تأکید قرار گرفته شده است. پیش‏فرض این متن این است، کهمعیارهای اصلی و مرکزی اتکا به درون است، ودر سایه آن سایر معیارها مثل توازن مادی و معنوی، بلندمدت و کوتاه مدت، عدالت،فراهم می‏شود. همچنین پیش‏فرض دیگر این متن این است کهمعیارهای الگوهای رایج توسعه از قبیل رشد تولید و غیرهمورد پذیرش است. . اپیزودهای معنایی این متن به شرح زیر است
مفاد این متن، می‏تواند به اپیزودهای معنایی زیر تقسیم شود

• معیار‏های پیشرفت ابعاد ملی است، و نه محلی یا منطقه‏ای

• معیارها باید متوازن باشند

• معیار‏های اثربخش موجب غنی‏سازی اندیشه و پیشرفت در عرصه فکر می‏شوند

• عدالت به صورت جامع و بویژه با تأکید بر عدالت پایدار و نه مقطعی از شاخص‏های اصلی پیشرفت است