۱- حمایت و احترام مافوق
۲- ساختار سازمانی
۳- منابع کافی
۴- حمایت کارکنان
۵- عوامل روانشناختی
۶- کار با محتوا
اما با بررسی سوال دوم که به نوعی رتبه بندی عوامل مؤثر مطرح شده است، نتایج رتبه بندی عوامل مؤثر با توجه به نتایج تکنیک در فصل چهارم موارد ذیل را نشان میدهد:
از بین۶ عامل مؤثر بر عزت نفس کارکنان، در رتبه اول عوامل روانشناختی و در رتبه دوم، حمایت و احترام مافوق و در رتبه سوم، کار با محتوا ، در رتبه چهارم حکایت همکاران، در رتبه پنجم منابع کافی و در رتبه ششم ساختار سازمانی قرار گرفته است.
۱- عوامل روانشناختی
در رتبه اول عوامل روانشناختی قرار میگیرد که بیانگر درونی بودن عزت نفس کارکنان است. درونی بودن بدین معنی نیست که غیر قابل تعمیم و ارتقا باشد بلکه برای شناخت آن نیاز به مطالعات و بررسی بسیار است تا بتوان نقاط قوت و ضعف فرد را شناخت. به واقع باید در کارمندان حسی ایجاد کرد تا بدانند فردی مفید در محیط کار بوده و وجود آن ها برای پیشبرد اهداف سازمان حساتی است. این سبب می شود شخص به تواناییهای خود ایمان بیاورد و احساس رضایت از خود داشته باشد. این موارد در نهایت فرد را به داشتن عزت نفس بالا سوق میدهد.
۲- حمایت و احترام مدیران مافوق
فضای کاری هر سازمان بسیار تحت تاثیر شخصیت و شیوه مدیریت مافوق قرار دارد. اگر کارمند متفوق خود را فردی بداند با شیوه های اثربخش مدیریتی که علاوه بر ایجاد روابط دوستانه، از طق مختلف دانش خود را به مقامات زیرست انتقال دهد سبب می شود که نگرش کارکنان به او مثبت شود. حمایت مدیریت از کارکنان روی آن ها تاثیر شگرفی خواهد داشت و شخصیت مدیر را بر کارکنان غالب میکند. تمامی این موارد در نهابت منجر به عزت نفس یالای کارکنان می شود.
۳- کار با محتوا
با توجه به اینکه کار با محتوا در عزت نفس کارکنان ب درجه اهمیت بالایی را در بین گزینه های ذکر شده دارد ، در نتیجه بخشی اعظمی از آنچه که عزت نفس کارکنان را بالا میبرد ناشی از کار با محتوا است، در نتیجه وجود مشاغلی چالشی و جذاب که در عین حال موجبات رضایتمندی و بالندگی کارکنان فراهم کنند و مسیر دستیابی به موفقیت را برای آنان هموار نماید تاثیر به سزایی در ارتقای سطح عزت نفس کارکنان دارد. محیط شغلی را باید به کلاس درسی تبدیل کنیم که فرد خودآگاه و ناخودآگاه از محیط می آموزد و موانع کاری را یک به یک از میان بر میدارد.
۴- حمایت همکاران
در این پژوهش و پس از بررسی محقق، حمایت همکاران به عنوان چهارمین عامل مؤثر بر عزت نفس کارکنان شناخته شد. فردی که در سازمان و میان همکاران از احترام برخوردار باشد و در مقابل دیدگاه ها و نظرات خویش حمایت همه جانبه همکاران را داشته باشد و با محبت و مهربانی همکاران مواجه شود مسلماًً در قیاس با فردی که از این مزایا و محیط برخوردار نیست، از عزت نفس بالاتری برخوردار است.
- منابع کافی
نتایج این پژوهش آشکار ساخت که منابع برای ایجاد عزت نفس در اولویت پنجم کارکنان قرار دارد. این بدین معنی است که امکان اجرایی کردن ایده ها، خلاقیت و نوآوری سازمان که اجرایی شدن آن در راستای منابع سازمان قرار دارد و همچنین فرصت های پیشرفت در سازمان بر سطح عزت نفس کارکنان مؤثر است.
- ساختار سازمانی
در اولویت بندی عوامل مؤثر بر عزت نفس کارکنان ساختار سازمانی در پایین ترین سطح قرار گرفتو البته این بدان معنی نیست که در ایجاد عزت نفس بی تاثیر است بلکه در اولویت های بالا قرار ندارد. از جمله مواردی که تحت مؤلفه ساختار سازمانی میتوانند بر عزت نفس تاثیرگذار باشند تفویض اختیار و مشارکت دادن کارکنان در تصمیم گیری های سازمانی است. این امر که تصمیمات از طریق شور و مشورت انجام شود جو سازمان را به جوی خانوادگی تبدیل میکند که فرد اظهار نظر را حق و وظیفه خود میداند. این امور در کنار هم میـواند موجب بالاتر رفتن عزت نفس فرد گردد.
۳-۵٫ پیشنهادات کاربردی
با توجه به بررسی های انجام شده پیشنهاد میشود که:
با توجه به اولویتبندی گزینهها، شایسته است که مدیران و مسئولین امر دقت و توجه بیشتری به اولویتبندیها داشته تا بتوانند جهت افزایش سطح عزت نفس کارکنان تدابیر بهتر و مفیدتری اتخاذ نمایند.
عوامل روانشناختی به عنوان مهمترین عامل در ایجاد عزت نفس باید بیش از پیش مورد عنایت قرار گیرد. تست ها و مصاحبه هایی برای سنجش شخصیت و روان کارکنان توصیه میگردد تا بتوان به لایههای پنهان آن ها نفوذ کرد و بتوان در ایجاد عزت نفس کارکنان بهبودی حاصل کرد. باید تشویق ها به گونه ای باشد که فرد خود ا فردی مفید بداند و در برابر شکست ها نباید او را دلسرد کرد.
مدیران به عنوان افراد مافوق در سازمان با حفظ شخصیت کاریزماتیک و نخبه خود باید علاوه بر تاثیرگذاری علمی، روابط دوستانه ای با زیردستان برقرار نماید تا موجبات عزت نفس و خودباوری کارکنان را فراهم آورد.
مدیران باید در این راستا تلاش کنند که فرد محتوای شغلی خود را در موفقیت سازمان و نیل به استراتژی های بلندمدت سازمان حیاتی بداند. باید از طریق اعطای آزادی عمل به کارکنان، فرصت رشد را برای آن ها فراهم آورند و موانع بر سر راه آن ها را تا حد امکان حذف نمایند.
ایجاد محیطی دوستانه نیازمند همکاری تمامی کارمندان و حمایت آنان از یکدیگر استو این مهم امکان پذیر نیست مگر آنکه افراد به عقاید یکدیگر احترام بگذارند و در مقابل دیدگاه ها واکنش منطقی داشته باشند. باید مهر و محبت در سازمان جاری باشد تا کارکنان از عزت نفس بالایی برخوردار شوند.
کشور ما به عنوان کشوری اسلامی که دارای پایه های اعتقادی قوی میباشد شهره است و عزت نفس در اسلام صفتی بسیار حیاتی شناخته شده است، و از اینرو توجه و تمرکز بر تاثیرات این عامل باید در دستور کار مدیران سازمان آب و فاضلاب شهر تهران قرار گیرد.
۴-۵٫ پیشنهادات برای تحقیقات آتی
-
- پیشنهاد میشود که هریک از عوامل مؤثر شناسایی شده در این پژوهش به تنهایی و با موشکافی موضوع بسیاری دیگر از پژوهش ها قرار گیرند تا ابعاد جدیدی از موضوع شناخته شود.
- پیشنهاد میگردد برای هر سطح از کامندان تحقیات متفاوتی صورت گیرد چون عزت نفس در سطوح مختلف سازمانی میتواند تحت تاثیر عوامل مختلف و متفاوتی باشد.
۵-۵٫ محدودیت های تحقیق
اساس و پایه هر پژوهشی اطلاعاتی میباشند که با بهره گرفتن از آن ها یافته های تحقیق حاصل میشوند و بدیهی است که هر چقدر اطلاعات دقیقتر و کاملتر در اختیار محقق قرار گیرد، به همان میزان نتایج حاصله از تحقیق نیز دقیقتر بوده و از قابلیت بیشتری جهت تعمیم نتایج حاصل برخوردار خواهد بود، لذا اساسی ترین مشکلات تحقیق در ایران می توان به مشکل دستیابی به اطلاعات نام برد که تحقیق حاضر نیز از آن مستثنی نبوده است.همچنین کمبود اطلاعات و پژوهش های پشتیبانی کننده که خود از پایه ای ترین واقعیات نامطلوب بوده،به ناچار موجب بروز برخی نقصان در ابعاد نظری شده است.
منابع
-
- آذر، عادل، رجبزاده، علی، (۱۳۸۹) تصمیمگیریهای کاربردی رویکردMADM تهران: انتشارات نگاه دانش چاپ چهارم ویرایش اول