جدول ۲-۳. میزان چربی بعضی از اقلام غذایی ۲۹
جدول ۲-۴. اسیدهای چرب اشباع ۴۰
جدول ۲-۵. اسیدهای چرب غیر اشباع ۴۲
جدول ۳-۱. دستگاههای مورد استفاده (روغن شترمرغ) ۶۶
جدول ۳-۲. دستگاههای مورد استفاده (ترشح حلزون) ۶۹
جدول ۳-۳. مواد بکار رفته در فرمولاسیون عمومی کرم ۷۲
جدول ۳-۴. نوع و مقدار مواد بکار رفته در فرمولاسیون کرم (روغن شترمرغ) ۷۳
جدول ۳-۵. نوع و مقدار مواد بکار رفته در فرمولاسیون کرم (ترشح حلزون) ۷۴
جدول ۴-۱. نتایج GC/MASS 88
جدول ۴-۲. نتیجه تست uv- visible نمونه ترشح حلزون ۸۹
جدول ۴-۳. مقادیر مواد بکار برده شده در فرمولاسیونهای ۱ تا ۹ بر حسب گرم و نتایج مربوط به تعیین pH و پایداری آنها ۹۰
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار ۴-۱. هگزا دکانوئیک اسید متیل استر ۸۱
نمودار ۴-۲. ۹- هگزا دکانوئیک اسید متیل استر ۸۲
نمودار ۴-۳. n- هگزا دکانوئیک اسیدمتیل استر ۸۳
نمودار ۴-۴. ۹-۱۲- اکتا دکا دینوئیک اسید متیل استر ۸۴
نمودار ۴-۵. ۹- اکتا دکانوئیک اسید متیل استر ۸۵
نمودار ۴-۶. اکتا دکانوئیک اسید متیل استر ۸۶
نمودار ۴-۷. ۹- اکتا دکانوئیک اسید متیل استر ۸۷
نمودار ۴-۸. سیس- واسنیک اسید متیل استر ۸۷
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل ۲-۱. لایههای مختلف پوست ۸
شکل ۲-۲. تصویر اولئیک اسید با پیوند سیس و ترانس ۳۷
شکل ۲-۳. مسیر تغییر مشتقات ویتامین A به فرم فعال آن ۵۵
شکل ۲-۴. انواع مشتقات ویتامین C مورد استفاده در فرآوردههای آرایشی ۵۶
شکل ۲-۵. ساختمان ویتامین E (آلفاتوکوفرول) ۵۷
شکل ۲-۶. ساختمان ویتامین D 58
شکل ۲-۷. انواع مشتقات ویتامین B3 مورد استفاده از فرآوردههای آرایشی ۵۸
شکل ۲-۸. انواع مشتقات ویتامین B5 مورد استفاده در فرآوردههای بهداشتی ۶۰
شکل ۲-۹. ساختمان لینولئیک اسید ۶۰
فهرست اختصارات
-
- HDL: High Density Lipoprotein
-
- EFA EFA: Essential Fatty Acids
-
- LDL: LDL: Low Density Liporotein
-
- GLA: GLA: Gama Linoleic acid
-
- GC: GC: Gas Chromatography
خلاصه فارسی
هدف از انجام این پژوهش، بررسی اسیدهای چرب معمول روغن شترمرغ و تعیین مقدار رتینول موجود در ترشح حلزون جهت ساخت کرم با خواص درمانی میباشد.
از ۳۰۰۰ سال پیش خواص درمانی روغن شترمرغ برای درمان زخمها، سوختگیها، درد مفاصل و ناراحتیهای پوستی، اگزما و موارد مشابه شناخته شده است.
از دوران باستان نیز ترشح حلزون در طب برای درمان دردهای مربوط به سوختگی با آفتاب، زخمها و به عنوان نرم کننده پوست مورد استفاده قرار میگرفت.
برخی از ویژگیهای روغن شترمرغ بدین قرار میباشند: عدد یونی ۶۴/۷۰ و عدد صابونی ۱۸۴ و اسیدهای چرب آزاد مانند اولئیک اسید ۲۱/۰ بدست آمد.
اسیدهای چرب روغن بوسیله استخراج با گداخت مرطوب جدا شدند، و با دستگاه GC MASS شناسایی و جداسازی شد. این بررسی نشان میدهد که روغن شترمرغ به دلیل داشتن اسیدهای چرب زنجیره کوتاه که به راحتی از پوست عبور کرده حساسیت ایجاد نمیکند، خاصیت ضد درد و التهاب دارند و قابلیت مصرف در موارد دارویی و آرایشی و بهداشتی و غذایی را دارد در ادامه این پژوهش از روغن بدست آمده ۹ فرمولاسیون کرم تهیه شد که آنالیزهای فیزیکوشیمیایی ۴ مورد آنها را مناسب ارزیابی کرد.
و همچنین با توجه به خاصیتهای درمانی ترشح حلزون بر آن شدیم که کرم با ترشح حلزون تهیه کنیم به همین منظور پس از استخراج ویتامین Aموجود در ترشح حلزون تعیین مقدار انجام شد. سپس از عصاره بدست آمده ۹ فرمولاسیون کرم تهیه شد که آنالیزهای فیزیکوشیمیایی ۴ مورد آنها را مناسب ارزیابی کرد.
کلید واژه: روغن شتر مرغ، ترشح حلزون، اسیدهای چرب، GC/MASS، ویتامین A، کرم
مقدمه
کاربرد فرآوردههای آرایشی و بهداشتی، پیشینهای به گسترهی تاریخ آدمی دارد. یافتههای موجود از سنگ نگارهها و پیشینه بیان شدهی سینه به سینهی این سرزمین، نشان از توجه و اهتمام مردمان ایران زمین به بهداشت و نقش آن در حفظ تندرستی دارد. آموزههای دین مبین اسلام نیز همواره بر رعایت بهداشت، حفظ پاکیزگی و پیراستن و آراستن مسلمانان استوار بوده است.
طراحی و ساخت فرآوردههای آرایشی و بهداشتی نیز همانند سایر محصولات امروزی بر پایهی اصول علمی بنا شدهاند. گسترهی محصولات سبب شده است تا پژوهشهای بسیاری در این راستا انجام پذیرد و تلاش گردد فرآوردههای سالم و به دور از هر مشکلی به دست مصرف کنندگان برسد. تعداد بیشمار از مقالات علمی و کتابهایی که در زمینهی دانش فرآوردههای فوق انتشار یافته است، گواهی بر این ادعا میباشد.