۰۰۰/۰

با توجه به جدول (۴-۸) مقدار ضریب همبستگی مشاهده شده در سطح ۰۵/۰ ≤ P معنی دار بوده، فرضیه آماری H₀ رد و فرضیه مقابل یا H₁ تایید می گردد. بنابراین با ۹۵ درصد اطمینان می توان گفت که، بین بهسازی نیروی انسانی و عنصر رابطه ای سرمایه اجتماعی در سازمان آموزش و پرورش قم رابطه مثبت وجود دارد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۲-۴) فرضیه فرعی سوم: بین بهسازی نیروی انسانی و عنصر شناختی سرمایه اجتماعی در سازمان آموزش و پرورش قم رابطه مثبت وجود دارد.
برای آزمون این فرضیه از پاسخ های نمونه آماری به تمامی گزاره های بخش بهسازی نیروی انسانی پرسشنامه و گزاره های ۸ تا ۱۳ بخش سرمایه اجتماعی پرسشنامه استفاده گردید. به منظور بررسی این موضوع که آیا بین بهسازی نیروی انسانی و عنصر شناختی سرمایه اجتماعی در سازمان آموزش و پرورش قم رابطه مثبت وجود دارد یا خیر؟، از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن که برای تعیین همبستگی بین دو متغیر کیفی در یک جامعه کاربرد دارد استفاده شده است. فرضیه های آماری در این آزمون به شرح زیر می باشند:

فرضیه H₁ به این صورت بیان می شود که میانگین نمره پاسخ های مربوط به بهسازی نیروی انسانی با میانگین نمره پاسخ های مربوط به عنصر شناختی سرمایه اجتماعی دارای همبستگی می باشد، و فرضیه H₀ نیز به این صورت که دو میانگین فوق بدون همبستگی هستند، بیان شده است.
جدول(۴-۹) آزمون ضریب همبستگی برای فرضیه فرعی سوم

متغیرها

N

میانگین

انحراف معیار

ضریب همبستگی

P

بهسازی نیروی انسانی
عنصر شناختی سرمایه اجتماعی

۱۶۲
۱۶۲

۳۷۶/۳
۲۱۵/۳

۶۸۱/۰
۶۹۵/۰

۵۹۵/۰
۱

۰۰۰/۰

با توجه به جدول(۴-۹) و ضریب همبستگی مشاهده شده، میانگین نمره پاسخ های مربوط به بهسازی نیروی انسانی و عنصر شناختی سرمایه اجتماعی در سطح ۰۵/۰ ≤ P دارای همبستگی مثبت می باشد؛ پس فرضیه آماری H₁ تایید و فرضیه مقابل یا H₀ رد می شود. بنابراین با ۹۵ درصد اطمینان می توان گفت که بین بهسازی نیروی انسانی و عنصر شناختی سرمایه اجتماعی در سازمان آموزش و پرورش قم رابطه مثبت وجود دارد.
۴-۳) یافته های جانبی پژوهش
۴-۳-۱) بررسی نظرات پاسخ دهندگان با توجه به جنسیت
از آزمون t مستقل به منظور بررسی معنی دار بودن تفاوت میانگین نمره نظرات پاسخ دهندگان بر اساس جنسیت در خصوص بهسازی نیروی انسانی، سرمایه اجتماعی و عناصر مختلف سرمایه اجتماعی استفاده شده است. از آزمون t مستقل زمانی که دو گروه مستقل از همدیگر وجود داشته باشد استفاده می گردد. توسط نرم افزارSPSS همسانی واریانس ها (از طریق آزمون لوین) بررسی شده است. در آزمون t مستقل فرضیه های آماری به شکل زیر تعریف می شوند:

فرض H₀ به این صورت بیان می شود که تفاوت معنی داری بین میانگین نمره نظرات پاسخ دهندگان زن و مرد وجود ندارد و فرض H₁ بدین صورت است که بین میانگین نمره نظرات پاسخ دهندگان زن و مرد تفاوت معنی داری وجود دارد.بر طبق یافته های جدول (۴-۱۰) t مستقل مشاهده شده در سطح ۰۵/۰ ≤ P در مورد بهسازی نیروی انسانی، سرمایه اجتماعی و عناصر مختلف آن تفاوت بین دو گروه مرد و زن معنی دار نبوده و بین نظرات پاسخ دهندگان زن و مرد تفاوت وجود ندارد یعنی فرضیه آماری H₀ تایید و فرضیه مقابل یا H₁ رد می شود.
جدول (۴-۱۰) آزمون t مستقل برای بررسی نظرات پاسخ دهندگان بر حسب جنسیت

عوامل مورد بررسی

درجه آزادی

میانگین نمره نظرات مردان

میانگین نمره نظرات زنان

هرچند بحرین در این جنگ از وزن کافی برای حمایت از هیچ‌یک از طرف‌های درگیر برخوردار نبود اما تنش‌های حکومت این کشور با ایران بالاخص پس از انقلاب، باعث شد تا بتوان آن را حامی بغداد تلقی کرد. با تجاوز عراق به کویت بین سال‌های 1991 تا 1993 نوعی بهبود در روابط ایران با شورای همکاری خلیج فارس حاصل شد که ناشی از موضع‌گیری ایران بر ضد اشغال کویت بود.(جوادی،30 فروردین 1391)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

4-3-2-4 حضور نظامی آمریکا در بحرین و خلیج فارس
چه در دوران پیش از انقلاب اسلامی و چه پس از آن، موضع ایران همواره بر مخالفت با حضور نیروهای خارجی در خلیج فارس استوار بوده است. با این حال از سال 1993 و پس از آزادسازی کویت در عملیات طوفان صحرا، بحرین به‌عنوان مرکز فرماندهی ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا مطرح شد. بحرین برای پایگاه نظامی، 6 درصد از خاک خود را در اختیار نظامیان آمریکایی قرار داد. با توجه به این‌که ایران و آمریکا پس از اشغال سفارت آمریکا در تهران رسما روابط دیپلماتیک خود را قطع کرده و موجی از تنش و بی‌اعتمادی در روابط خود را شاهد بوده‌اند، ایران نمی‌تواند اعطای مرکز فرماندهی به آمریکا را در چند کیلومتری مرزهایش عملی دوستانه تلقی کند.( نجات ، 24تیر1391)
بحرین مقر ناوگان پنجم دریایی آمریکا در منطقه خاورمیانه است و واشنگتن سال گذشته ٢٠٠ میلیون دلار کمک نظامی به بحرین اختصاص داد. در حالی که خاندان آل خلیفه برای بیش از دو قرن بر بحرین مسلط بوده‌اند، ناآرامی‌ها و قیام کنونی مردم بحرین شرایط بسیار دشواری را برای آمریکا ایجاد کرده و آن را با متحدی بی‌ثبات مواجه نموده است. با آغاز اعتراضات در بحرین، مقامات آمریکا ضمن تأکید بر حمایت از خاندان آل خلیفه و ثبات و امنیت بحرین به عنوان کشوری دوست و متحد، خواستار رویکرد مسالمت‌آمیز اصلاحات سیاسی از سوی حکومت این کشور شدند. مسئله‌ای که از نگرانی مقامات آمریکایی از تشدید اعتراضات و برهم خوردن ساختار قدرت موجود ناشی می‌شد. با این حال، با گسترش و تداوم اعتراضات و نامعلوم شدن آینده بحرین و ورود نیروهای سعودی به بحرین، آمریکا رویکرد محتاطانه‌تری در پیش گرفت. رویکردی که نشانگر مخالفت جدی و اساسی آمریکا با سرکوب خشونت‌آمیز معترضین بحرینی نیست و در جهت مدیریت بحران و حفظ حاکمیت خاندان آل خلیفه محسوب می‌شود.( اسدی ،31تیر1391)
از سوی دیگر، بحرین با بضاعت کم سرزمینی و جمعیتی خود، در حوزه امنیتی سیاست وابستگی را دنبال کرده است.وابستگی به بریتانیا تا سال 1971 و به ایالات متحده و عربستان سعودی پس از آن، از سیاست‌های بحرینی‌ها بوده است.چرا که بدنبال تحولات اخیر وادامه نارضایتی مردم، سرانجام پس از چندین ماه زمینه سازی عربستان وحکومت آل خلیفه برای مشروعیت بخشیدن مداخله عربستان در بحرین، یک مسئول بحرینی تأکید کرد که این کشور با طرح شاه سعودی برای الحاق به عربستان موافقت کرده است. اتحادیه دوجانبه مورد توافق این کشور با عربستان سعودی، در چهار محورامنیت، دفاع، اقتصاد، و امور خارجی خواهد بود.( کرمی، 3شهریور1391)
5-3-2-4اعتراضهای مردمی و جنبش ۱۴ فوریه بحرین
اعتراضی مردم بحرین ریشه در دهه های گذشته دارد و پیش از تحولات جهان عرب در اواخر 2010، آنها دو بار علیه حکومت آل خلیفه قیام کرده بودند و براساس توافقات صورت گرفته میان مخالفان و دولت بحرین در دهه 90 میلادی قرار بود یک سلطنت مشروطه در این کشور برقرار شده و انتخابات آزاد پارلمانی برگزار شود. اما ناکامی این تحول و از سوی دیگر شرایط مساعد منطقه ای بعد از تحولات تونس و مصر به همراه اجرایی نشدن توافقات صورت گرفته میان مخالفان و پادشاه از دلایل آغاز خیزش شیعیان بحرین در فوریه 2011 به حساب می آید. ( کرمی، 4فروردین1391)
با شروع انقلاب‌های عربی‌ای که در ایران به نام “موج بیداری اسلامی” و در خارج از آن به عنوان “بهار عربی” شناخته می‌شوند، روابط ایران و بحرین وارد فاز بی‌سابقه‌ای از تنش شد.
در بحرین اکثریت شیعی پرچم‌داران جنبش ضد آل‌خلیفه هستند که از حمایت معنوی ایران نیز برخورداند. روحانیون شیعه‌ای که با توجه به محدودیت‌های اعمال شده از سوی صدام حسین، به جای نجف اشرف، قم را برای تحصیل برگزیده بودند، در قالب حزبی به نام “وفاق اسلامی” در این جنبش تاثیری جدی دارند. شیخ علی سلمان، از مقامات بلندپایه این حزب تحصیل‌کرده حوزه علمیه قم است. پیام‌های مخابراتی سفارت ایالات متحده در بحرین تصریح دارند که 30 درصد از شیعیان بحرینی از روحانیونی تبعیت می‌کنند که خود تحت تعالیم روحانیون ایران هستند.هر چند که برخی نظری عکس داشته و می‌گویند که در طول تاریخ، همواره این تشیع بحرینی بوده که بر تشیع ایرانی تاثیر گذارده است.
دولت بحرین اعتراض سختی را نسبت به حمایت ایران از این جنبش ابراز داشته است و کل جنبش را به دخالت خارجی منتسب می‌کند. همین امر مستمسکی شد تا نیروهای سپر جزیره از خاک عربستان برای کمک به کنترل اوضاع وارد بحرین شوند. سپر جزیره نیرویی ۳۰ هزار نفری بود که برای دفاع از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در برابر تجاوز خارجی تاسیس شد. طی یک‌سال گذشته بین ایران و بحرین و به تبع آن ایران و عربستان سعودی ادبیات بسیار تندی حاکم شده است. یکی از روزنامه‌های داخلی در مقاله‌ای تلویحا خواستار استرداد بحرین به ایران شده است و این موضوع نیز به تنش دامن زده است. در طول این مدت بحرین سطح روابط خارجی خود را با ایران از سفیر به کاردار تقلیل داده است. جالب اینجاست که سران بحرین علی‌رغم سرکوب قیام مردم خود که با اعتراض برخی سازمان‌های حقوق بشری نیز مواجه شده است، نسبت به مسائل در جریان در سوریه موضع‌گیری کرده و خواستار عدم اعمال خشونت از سوی نیروهای دولتی در سوریه شده‌اند.( نجات ،24تیر 1391)
6-3-2-4 موضع ایران نسبت به تحولات اخیر بحرین
ایران به دلایل عدیده­ای نمی­تواند نسبت به تحولات بحرین بی­تفاوت باشد. از   یک سو این جزیره فقط چهار دهه قبل از ایران جدا و مستقل شده، هنوز تعداد زیادی ایرانی تبار در این کشور زندگی می­ کنند که در سرکوبهای اخیر بی­نصیب نبوده اند. از سوی دیگر ایران دارای پیوندهای اجتماعی و فرهنگی عمیق با جامعه بحرین است .اما از سوی دیگر وضعیت بین ­المللی ایران به گونه ­ای است که در صورت هر گونه دخالت مستقیم در خارج از مرزهای خود با واکنش شدید بین ­المللی روبرو خواهد شد. به همین دلیل است که اپوزیسیون بحرین هم از دهه­های پیش تلاش داشته خود را مستقل نشان داده و خواستار مداخله ایران نیست. خواسته ­ها و مطالبات مردم بحرین از منظر ارزشها و اصول پذیرفته شده بین ­المللی مشروع و قابل دفاع است. علی­رغم اتهامات عربستان و حاکمیت بحرین قرائن و مستنداتی برای اثبات دخالت ایران وجود ندارد و همانطور هم که گفته شد کمیته حقیقت­یاب بحرین نیز این عدم مداخله را تایید کرده اما پادشاه بحرین به هنگام قرائت گزارش کمیته حقیقت یاب، ایران را متهم کرد که از نظر تبلیغاتی بحرین را هدف قرار داده است. مقامهای سیاسی ایران در ماه مارس ۲۰۱۱ در واکنش به ورود نیروهای نظامی عربستان به بحرین تهدید کردند که ایران دست بسته نخواهد نشست. اما عملا اقدامی صورت نگرفت. به همین دلیل این انتقاد وارد است که تهدیدی که زمینه عملی شدن نداشت نباید صورت می­گرفت. ایران از نفوذ در بین مردم بحرین برخوردار است و می ­تواند به عنوان یک بازیگر، جزیی از راه حل باشد و کمک کند که مردم بحرین و حاکمیت این کشور زودتر به یک توافق سودمند برسند. (فرازمند، 4فروردین1391)
ضمن آنکه نقش ایران در این حوزه متفاوت‌تر از سایر نقاظ جهان عرب است که مبتنی بر ترکیبی از مسائل مربوط به منافع و ارزش‌ها بوده است؛ به خصوص در مورد بحرین این سیاست کاملاً مشهود است. از لحاظ منافع، بحرین در حوزۀ فوری سیاسی – امنیتی ایران در منطقۀ حساس خلیج فارس قرار دارد. حضور نیروهای سعودی در بحرین و حمایت آمریکا از این سیاست، با هدف تسلط و کنترل جریان‌های سیاسی – امنیتی در بحرین و کل منطقه خلیج فارس، صورت گرفته است. این سیاست عربستان می‌تواند توازن قدرت در منطقه خلیج فارس و حتی منطقه خاورمیانه را به ضرر ایران به هم بزند. از لحاظ ارزش‌ها هم مسئله بحرین برای ایران حائز اهمیت است. بیشتر جمعیت بحرین ضمن اینکه شیعی هستند، ریشه ایرانی دارند و به زبان فارسی صحبت می‌کنند. ایران هم یک کشور شیعی است که به طور طبیعی همانند هر کشور دیگری به حق و حقوق هم نوعان و هم مذهبان خود در منطقه حساس است. این حساسیت حتی در زمان رژیم شاه که یک حکومت غیر ایدئولوژیک بود هم در مورد جنبش‌های شیعی در لبنان و عراق وجود داشت.
از آغاز بحران، گروه‌های مختلف داخلی، اعم از حوزه‌های علمیه و روحانیون، بازار، دانشگاهیان، روشنفکران، فیلم‌سازان، نویسندگان و به طور کلی مردم عادی نیز نوعی حس همبستگی ارزشی و حمایت از همنوعان را نسبت به وقایع اسفبار سرکوب مردم بیگناه در بحرین داشته‌اند. در اینجا شدیدترین مواضع نه از سوی دولت بلکه از سوی مجلس شورای اسلامی اتخاذ شده که می‌گوید حضور نیروهای خارجی در بحرین، «بازی با آتش» است. این امر نشان می‌دهد که مسئله بحرین، در سطح افکار عمومی ایران بسیار حساس است. (برزگر ، 16فروردین1390)
7-3-2-4 نقش کنونی عربستان در بحرین
موج تحولات جهان عرب، محیط پیرامونی عربستان در بحرین و یمن را که در استراتژی های امنیتی این کشور جزء حوزه حیاتی تعریف گردیده است را در محاصره تحولاتی قرار داد که در صورت تداوم اولیه می توانست عربستان را به شدت در حوزه تدافعی برده و به نوعی بازنده تحولات عربی نشان دهد. بنابراین مدیریت عربستان بر دو قیام بحرین و یمن، بخصوص بحرین از این زاویه معنا می یابد که بحرین در استراتژی های امنیت ملی عربستان نقش مهمی را بازی می کند. خاندان سلطنتی حاکم بر بحرین و متحد نزدیک به عربستان سعودی برای مقابله با اعتراض های تصاعد یابنده شیعیان، از سعودیها درخواست کمک نمود و سعودی ها روز چهاردهم مارس 2011 به بحرین تانک و سرباز فرستادند و در قالب نیروهای سپر جزیره حرکت اعتراضی مردم را سرکوب نمودند. بنابراین این فوریت اقدام نشانگر نگرانی های جدی امنیتی عربستان بود که تداوم آن می توانست به تغییرات قابل توجه در محیط امنیتی عربستان منجر شود. (کرمی، 3بهمن91)
8-3-2-4 نگرانی های امنیتی عربستان از ماهیت تحولات بحرین
الف ) چالش در نظام های پادشاهی
کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به خصوص عربستان با توجه به ماهیت حکومتشان که حکومت-های موروثی و پادشاهی هستند، طبیعی است که در مقابل با انقلابی که درصدد ایجاد تغییر در ساختارهای موجود و بوجود آوردن تغییرات جدید باشد موضع گیری کنند. از این روست که یکی از اصلی ترین خواسته معترضین اصلاحات سیاسی و انجام انتخابات دموکراتیک در کشور بوده و هست.
بنابراین شیخ نشینهای حاشیه خلیج فارس و عربستان سعودی با توجه به مشابه بودن ساختارهای سیاسی، پایه های حکومت خود را در مقابل با موج تحولات اعتراضی متزلزل یافته و در جهت مقابله با آن اقدام نمودند. در این رهگذر دو راهکار سیاسی از سوی سعودی ها مطرح گردید که هر دو به دلایل مختلف عملاً راه به جایی نبرده است. راهکار اول عبور از مرحله همکاری بسوی اتحاد سیاسی و راهکار دوم پیوستن دو پادشاهی اردن و مغرب به جمع اعضای شورای همکاری خلیج فارس. بنابراین عربستان تمام تلاش خود را در این راستا معطوف به این مسئله نموده است تا نشان دهد که پادشاهی های مطلقه شکل پایدار و ثبات بخش به حساب می آیند.
ب ) قدرت گیری شیعیان
پیروزی انقلاب شیعیان در ایران، قدرت یابی شیعیان عراق، تقویت گروه های مقاومت شیعی در لبنان و اتحاد متشکل از ایران، سوریه و حزب الله، عملا جبهه محافظه کاری عربی به رهبری عربستان را در چالش و موقعیت تدافعی قرار داد و عربستان بیم آن داشت که تحولات اعتراضی شیعیان بحرین حلقه تکمیل کننده این زنجیر باشد. فارغ از این مسئله، عربستان در ساختار داخلی خود و در شرق این کشور در مناطق الاحساء، قطیف و العوامیه که در مجاورت بحرین قرار دارد، جنبش اعتراضی شیعیان را دارد که موفقیت تحولات بحرین می توانست الهام بخش شیعیان شرق عربستان باشد. بنابراین طبیعی بود که عربستان به این مسئله واکنش تندی نشان داده و تلاش نمود تا به هر قیمتی تحولات اعتراضی در بحرین را سرکوب و مدیریت نماید
باید گفت که بحرین سال هاست که روابط سیاسی، اقتصادی و نظامی - امنیتی گسترده ای را با عربستان دارد و به نوعی در زیر چتر حمایتی عربستان قرار می گیرد. بحران بحرین در بستر شرایط جدید خاورمیانه به وقوع پیوسته است و از دید سعودی ها تداوم و موفقیت آن می تواند منجر به تغییراتی در پیرامون عربستان گردد. از نظر عربستان هرگونه قدرت گیری شیعیان در بحرین به افزایش نفوذ ایران می‌ انجامد و خطر را به دروازه‌های عربستان می‌رساند. انقلاب مردم بحرین می‌تواند برای شیعیان عربستان نیز الهام بخش باشد.
با توجه به ماهیت دگرگون یابنده خاورمیانه و با توجه به ساختارهای داخلی بحرین که خود زمینه کشمکش را فراهم می آورد، می توان گفت که این وضعیت به ظاهر آرام برای حکومت بحرین و عربستان سعودی چندان پایدار نخواهد بود. از سوی دیگر هم  بکارگیری نیروهای نظامی ‌و حضور نظامی‌ در یک کشور هزینه زیادی برای بازیگر مداخله کننده در پی خواهد داشت و با آرام شدن فضا، حضور این نیروها هم برای عربستان و هم برای حکومت بحرین مسئله ساز خواهد شد. بحرین یکی از کشورهایی است که تغییرات آن می تواند منجر به دگرگونی در نظم منطقه خلیج فارس، تغییر موازنه قوا و چالش در نظام های پادشاهی باشد که این مسئله بیش از هر کشوری برای عربستان گران تمام خواهد شد. (کرمی،3بهمن 1391)
9-3-2-4 سیاستهای تبعیض آمیز حکومت بحرین وشکاف میان دولت و جامعه
با وجود مشارکت احزاب شیعی در انتخابات پارلمانی و کسب برخی کرسی‌ها، همواره این احساس در شیعیان بحرین وجود دارد که آنها از شرکت جدی و تأثیرگذار در ساختار قدرت محروم هستند و توزیع کرسی‌های پارلمانی در مناطق شیعی و سنی بحرین به گونه‌ای است که شیعیان در شرایط کنونی هیچ‌گاه نمی‌توانند بیش از ١٨ کرسی از مجموع ٤٠ کرسی پارلمان و اکثریت را در این مجلس از آن خود کنند. اما نکته مهم‌تر اینکه این مجلس قدرت سیاسی اندکی دارد و مجلس شورا که تمامی اعضای آن از سوی پادشاه منصوب می‌شوند، قدرت اصلی پارلمانی را داشته که به نوعی در مقابل مجلس نیابتی توازن ایجاد می‌کند.
اما احساس تبعیض، بی‌عدالتی و محرومیت اکثریت شیعی بحرین، به عدم مشارکت واقعی در قدرت سیاسی از طریق انتخابات محدود نمی‌شود، بلکه این گروه در عرصه‌های مختلف اداری، اجرایی، اقتصادی و اجتماعی نیز با سیاست‌های تبعیض‌آمیز آل خلیفه مواجه‌اند و این امر تداوم نارضایتی و اعتراضات شیعیان بحرین را در پی داشته است. براساس گزارش سال ٢٠٠٣ مرکز حقوق بشر بحرین، از ٥٧٢ منصب عمومی و عالی، تنها ١٠١ منصب یعنی ١٨ درصد و از ٤٧ منصب عالی در حد وزیر و مدیرکل، فقط ١٠ منصب (٢١ درصد) به شیعیان تعلق دارد. شیعیان در این نظام به هیچ‌وجه نمی‌توانند عهده‌دار مناصب عالی حکومتی مانند وزارت دفاع، خارجه، دادگستری و کشور شوند. نرخ بیکاری جوانان در بحرین ٦/١٩ درصد اعلام شده است که نشان دهنده شرایط اقتصادی نامناسب به ویژه در میان شیعیان است. این نرخ بیکاری در حالی است که بسیاری از فرصت‌های شغلی در این کشور به مهاجرین خارجی سنی مذهب سپرده می‌شود. ورود مهاجرین خارجی و اعطای تابعیت بحرینی به آنها در قالب سیاست تغییر ترکیب جمعیتی بحرین، به نفع سنی‌ها صورت می‌گیرد که خود یکی از عوامل مهم نارضایتی و اعتراض شیعیان این کشور محسوب می‌شود. با اقدامات عامدانه خاندان حاکم بر بحرین، روند مهاجرت به این کشور که به نسبت وسعت و جمعیت آن، پرشتاب‌ترین کشور مهاجرپذیر جهان است، در دو سال گذشته با ورود اتباع کشورهایی مانند اردن، فلسطین، لبنان، عربستان سعودی و مصر به خاک این کشور، شکل تازه‌ای به خود گرفته است؛ به گونه‌ای که نسبت به ٥ سال گذشته بیش از ١٠ درصد رشد داشته است. دولت بحرین در جهت افزایش فشار بر شیعیان، با نادیده گرفتن ایجاد اشتغال برای جوانان متخصص و تحصیل کرده بحرینی، متخصصان اردنی و مصری را جایگزین آنان می‌کند و برای ایجاد انگیزه جهت ورود این اتباع غیر بحرینی به این کشور، به واگذاری امکانات و حتی تابعیت به آنها اقدام می‌کند.
در مجموع همان گونه که بررسی‌ها و موارد فوق نشان می‌دهد، شکاف دولت و جامعه در بحرین در طول دهه‌ های گذشته با توجه به سیاست‌های تبعیض آمیز خاندان آل خلیفه بسیار تشدید شده است و برخی اصلاحات ظاهری نتوانسته است به تعدیل چالش مشروعیت رژیم سیاسی بحرین منجر شود. در نتیجه با وقوع قیام‌ها و اعتراضات مردمی ضد حکومتی در کشورهایی مانند تونس و مصر، مردم شیعی بحرین نیز مرحله جدید و وسیعی از اعتراضات خود علیه خاندان آل خلیفه را آغاز کردند. این امر به شروع تحولاتی در بحرین منجر شد که بازیگران مختلف ذینفع، در آن نقش آفرینی کنند. (اسدی، 31تیر1391)
10-3-2-4دورنمای اوضاع بحرین
گرچه عربستان فعلا با فشار قابل ملاحظه­ای در بحرین روبرو نیست ولی وضعیت عربستان در پی روی کار آمدن حکومتهای مردم سالار در جهان عرب  تضعیف خواهد شد. ضمن اینکه بحرین کشوری است که حیات آن وابسته به فعالیتهای تجاری و توریستی و بانکی بین ­المللی است. ادامه این­گونه فعالیتها در شرایط امنیتی کنونی مقدور نیست و اگر بناست بحرین به شرایط طبیعی باز گردد باید عربستان در سیاست امنیتی خود تجدید نظر کند. جناح­های معتدل در حاکمیت بحرین نیز تمایل دارند به این وضعیت پایان داده شود. وضعیت بین ایران و عربستان نیز در پیچیده شدن راه حل خروج از وضعیت فعلی موثر است. راه حل بحران بحرین تقریبا مشخص است. بازگشت به توافقات ولیعهد بحرین و اپوزیسیون قبل از ورود نیروهای نظامی عربستان. ظاهراً همه طرف­های داخلی و خارجی به جز عربستان با این راه حل موافقند. متقاعد کردن عربستان به خروج از بحرین در شرایط ناآرام خاورمیانه کار راحتی به نظر نمی رسد. از سوی دیگر ادامه وضعیت فعلی حیات سیاسی و احتماعی و اقتصادی در این جزیره کوچک را تعطیل کرده است. باید حاکمیت بحرین و جامعه بین ­المللی سعودیها را متقاعد کنند که  اجازه دهد بحران بحرین از طریق یک راه حل داخلی حل و فصل شود ( فرازمند،4فروردین 1391)
11-3-2-4 طرح اتحاد عربستان با بحرین،زمینه سلطه        
پس از آغاز جنبش اعتراضی در بحرین در فوریه ۲۰۱۱، عربستان سعودی که موجودیت آل خلیفه را در منطقه در خطر میدید، نیروهای خود را تحت عنوان توافقنامه نیروهای سپر جزیره برای مداخله و تغییر وضعیت موجود در بحرین اعزام کرد.برهم خوردن توازن منطقه ای و همچنین خیزش جنبش اعتراضی در بحرین، سران این دو کشور را بر آن داشت تا برای توجیه علت حضور نیروهای سعودی در بحرین، و جلوگیری از گسترش اعتراضها به عربستان، به فکر الحاق بحرین به عربستان بیفتند.
بحرین بیش از هر کشوری اصرار دارد که اتحادیه کنفدرالی تشکیل شود. به گونه‌ای که مجلس نمایندگان آن در یک نشست فوق‌العاده به طور عجولانه طرح مربوط به کنفدرالیسم شورا را تصویب کرد. بحرین موقعیت استراتژیکی دارد، از ثروت‌های طبیعی برخوردار است و مرکز مالی منطقه محسوب می‌شود،اما با خطرات امنیتی و تهدیدات مرزی مواجه است و اینوضعیت شکننده در منطقه باعث گردیده تا اصرار زیادی برای تشکیل اتحادیه کنفدرالیسم داشته باشند، تا بتواند تا در برابر این تهدیدها بایستد
در این میان عربستان تلاش می کند تا نفوذ خود را بر این کشور افزایش دهد؛ اما این نفوذ زمانی می توانست اثرگذار باشد که مبتنی بر اراده مردم بحرین و عربستان باشد.اتحاد میان عربستان و بحرین نگرانی از بابت حوادث منطقه و بهم خوردن توازن منطقه ای و ارسال پیام به قدرت های دیگر منطقه مانند ایران است.دولت عربستان در بحرین به طور کامل حضور دارد و دولت منامه در زمینه اقتصادی و مالی کاملا متکی به آل سعود و تحت نفوذ آن است و حتی بخش گردشگری بحرین نیز وابسته به گردشگری عربستان است.بحرین و عربستان امیدوارند که با تشکیل اتحادیه میان عربستان و بحرین اکثریت شیعیان بحرین که بیش از ۷۵ درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند از اکثریت بیفتد و با احتساب جمعیت عربستان شمار آنها تا ۱۰ درصد کاهش یابد. (کرمی ،3شهریور1391)
12-3-2-4 عدم تمایل دیگر کشورهای شورای همکاری برای تشکیل اتحادیه خلیج فارس
اراده سیاسی پایه اصلی تشکیل اتحادیه خلیج فارس است، اما نگرانی‌هایی نیز نزد دیگر کشورهای ساحلی وجود دارد که با تشکیل اتحادیه، کشورهای کوچک این مجموعه تحت سلطه کشورهای بزرگ به ویژه عربستان قرار بگیرند.این نگرانی وجود دارد که این اتحادیه به ضرر کشورهای کوچک باشد. همه کشورهای عضو شورای همکاری تمایل به ورود به این اتحادیه را ندارند.برخی از این کشورهامخالف اتحاد میان دو کشور هستند و این اقدام را به منزله خطری برای جامعه مدنی می دانند.این امر از دیدگاه امارات، قطر و عمان نیز مردود است و این کشورها نگران گسترش نفوذ آل سعود بر کشورهایشان هستند.ملت های منطقه در عراق، عربستان، کویت، امارات، قطر، بحرین و عمان با یکدیگر تعامل و ارتباط دارند و در میان آنها یک نوع وحدت تاریخی برقرار است که نمی توان آن را نادیده گرفت.نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که اتحاد حقیقی جز با وجود نظام های دمکراتیکی که در آنها مردم بر کشورهایشان حاکم باشند، تحقق نخواهد یافت و چنین امری به طور کلی در عربستان یافت نمی شود. اگر قرار باشد اتحاد بحرین و عربستان گام نخستین برای اتحاد شورای همکاری خلیج فارس باشد، حتما کشورهای دیگر عضو این شورا یعنی قطر، کویت، امارات و عمان نیز در صف مخالفین این ایده قرار خواهند گرفت. علی رغم پیوستگی جغرافیایی و شباهت هایی که بین اعضای شورای همکاری وجود دارد، اختلافات بین این کشورها نیز کم نیست. اکثر کشورها با عربستان مسائل مرزی حل نشده دارند؛ امارات، عمان، کویت و قطر از جمله کشورهایی هستند که هنوز بر سر مناطق مرزی خود به حل و فصل نهایی با عربستان نرسیده اند.
حال اتحاد بحرین و عربستان در چهار حوزه امنیت، دفاع، اقتصاد، و امور خارجی می تواند پرسش های متعددی را مطرح کند که پاسخ آنها منوط به تحقق سناریوهای آینده می باشد. از جمله اینکه اتحاد کشور کوچکی چون بحرین با وسعت هفتصد کیلومتر مربع و اقتصادی که متکی به کمک های خارجی است، با کشوری که بیش از دو و نیم میلیون کیلومتر مربع وسعت دارد و بزرگترین صادرکننده نفت جهان است، معنایی جز تحت الحمایگی دارد؟ آیا اتحاد میان بحرین و عربستان زمینه ساز اتحادیه کنفدرالیسم در خلیج فارس خواهد بود؟آنچه که در این میان روشن است، نگرانی عربستان سعودی از برهم خوردن توازن منطقه ای و حادث شدن حوادث خاورمیانه در حوزه پیرامونی عربستان، بیشترین تاثیر را در ایجاد اتحاد با بحرین داشته و دارد که با توجه به ضعف های استراتژیکی بحرین می تواند زمینه ساز الحاق بحرین به عربستان را در پی داشته باشد.(کرمی،3 شهریور 1391)
عربستان سعودی با ارسال نیروهای نظامی خود به بحرین و سرکوب مخالفین شیعی، دچار اشتباهی جدی و استراتژیک شده است؛ چون موضوع بحرین را که اساساً مبتنی بر تقاضاهای اصلاحات سیاسی، رفع تبعیض‌ها، رفرم اقتصادی و به طوری کلی امنیت بشری بوده است، رفته رفته به یک موضوع فرقه‌ای مربوط به رقابت شیعه و سنی تبدیل می‌کند. این امر نه تنها واکنش ملت ایران بلکه ملت‌های شیعی دیگر در عراق، لبنان و غیره را در پی داشته و به مسائل فرقه‌ای که یکی از خطرناک‌ترین شکل منازعه در خاورمیانه و منبع اصلی بی‌ثباتی برای امنیت منطقه و امنیت جهانی است، دامن می‌زند. (برزگر،16فروردین 1390)
4-2 -4- گفتار چهارم ، لبنان
1-4-2-4 ویژگی های جامعه لبنان
جامعه لبنان، جامعه‌اي چندگانه، موزائيكي و به لحاظ ديني و مذهبي متنوع است. بافت اجتماعي اين كشور بسيار متنوع و متكثر است. به لحاظ جغرافيايي كشور لبنان، جزو كشورهاي كوچك و به لحاظ تراكم جمعيتي يك كشور پرتراكم است. اين كشور پس از فروپاشي امپراتوري عثماني به مستعمره كشور فرانسه درآمد و در سال 1943 به استقلال دست يافت. ساخت سياسي لبنان نيز ساختي كم نظير است. پيروان سه گرايش مذهبي – ديني اكثريت را در اين كشور در دست دارند در نتيجه قدرت سياسي در اختيار مسيحيان (رياست جمهوري) اهل سنت (نخست وزيري) و شيعيان (رياست پارلمان) قرار گرفته است. اين سنت با وجود وقوع جنگ داخلي در اين كشور به مدت 15 سال و علي‌رغم وقوع تحولات فراوان در تركيب و بافت جمعيتي، همچنان حاكم است. به طور سنتي پيروان مسيحيت در اين كشور از فرانسه به عنوان مادر مهربان و پيروان اهل سنت از عربستان سعودي به عنوان كانون عقيدتي و پيروان مذهب شيعه از ايران به عنوان مركز حركت ديني خود ياد مي‌كنند. در نتيجه و به لحاظ تاريخي نفوذ ايران در جامعه لبنان تقريباً بي‌رقيب است. شيعيان لبنان به لحاظ تاريخي در معرض انزوا قرار داشتند. اين وضعيت با ورود امام موسي صدر به اين كشور در نيمه دوم دهه شصت ميلادي قرن پيشين دستخوش دگرگوني شد. براي فهم بهتر وضعيت شيعيان لبنان در مرحلة ماقبل مهاجرت امام موسي صدر به اين كشور كافي است به اين نكته مهم اشاره كنيم كه امام موسي صدر وضعيت شيعيان لبنان را حتي در نامگذاري نخستين تشكيلات اجتماعي شيعيان يعني «جنبش محرومان» بازتاب دادو دگرگون کرد. (موسوی ، بهمن ماه 1390)
2-4-2-4 وضعیت شیعیان لبنان پس از پیروزی انقلاب اسلامی و نقش ایران در لبنان
وضعيت جامعه شيعه لبنان با پيروزي انقلاب اسلامي ايران وارد مرحله تازه‌اي شد. پس از پيروزي انقلاب اسلامي در ايران و ظهور صف‌آرايي‌هاي تازه در ساختار و موازنه قواي منطقه‌اي، كشور لبنان وارد دايره كشورهاي خط مقدم جبهه عليه اسرائيل شد. از آن پس، رژيم صهيونيستي جنگها و حملات گوناگوني عليه لبنان به راه انداخت. يكبار به بهانه حضور سازمان آزاديبخش فلسطين (1982) و يكبار براي تقويت كمربند امنيتي در جنوب لبنان (1987) و بار بعدي و مهمتر از همه براي نابودي جنبش مقاومت اسلامي (حزب الله) جنگ دامنه‌داري عليه اين كشور (2006) به راه انداخت.
ايران پس از انقلاب اسلامي، موازنه قواي منطقه‌اي را به سود مسائل محوري منطقه نظير مسئله فلسطين و ديگر جنبشهاي آزاديبخش تغيير داد. رژيم صهيونيستي از اين دگرگوني همه جانبه در ساختار قدرت منطقه‌اي دچار وحشت شد. موشه دايان وزير جنگ رژيم صهيونيستي در دهه‌هاي 60 و 70 ميلادي قرن پيشين در واكنش به پيروزي انقلاب اسلامي ايران گفت: زلزله‌اي در منطقه به وقوع پيوست كه به زودي پس لرزه‌هاي آن به اينجا (فلسطين) كشيده خواهد شد. در نتيجه جمهوري اسلامي ايران به مركز جانبداري از نهضت هاي رهايي‌بخش در منطقه تبديل شد. در يك ارزيابي دقيق مي‌توان گفت كه تقدير چنان ورق خورد كه پيروزي انقلاب اسلامي در ايران با خروج مصر از دايره مبارزه با اسرائيل از طريق امضاي قرارداد كمپ ديويد همزمان شده بود. اين نگاه لزوماً نگاهي جبري به تحولات منطقه‌اي نيست، بلكه بيشتر به بازي تقدير باز مي‌گردد، زيرا خروج مصر از دايره مبارزه با اسرائيل بدون جايگزين شدن يك قدرت بزرگ منطقه‌اي نظير ايران، مي‌توانست موج نااميدي و يأس را در سراسر خاورميانه و شمال افريقا بگستراند. كشور لبنان پس از پيروزي انقلاب اسلامي در ايران وضعيت متفاوتي در مقايسه با گذشته پيدا كرد. فلسطينيها و جنبش مقاومت ملي چنان عمليات گسترده‌اي عليه پايگاههاي رژيم صهيونيستي در شمال فلسطين اشغالي به راه انداختند. اسرائيل براي پايان دادن به اين وضعيت، جنگ 1982 را با شعار اخراج فلسطينيها از لبنان به راه انداخت.(موسوی بهمن 1390)
3-4-2-4 حزب الله لبنان
باور رژيم صهيونيستي اين بود كه با خاتمه دادن به حضور فلسطينيها در لبنان موضوع مقاومت ضد صهيونيستي در لبنان نيز به تاريخ سپرده خواهد شد، اما باز هم صفحه تقدير چنين ورق خورد كه به جاي سازمان آزاديبخش فلسطين، جرياني بومي، اسلامي و ملي و سازش‌ناپذيري به نام حزب الله لبنان پس از يك دوره كشمكشهاي فراوان در ساختار سياسي و آرمانهاي شيعيان لبنان شكل گرفت. حزب الله لبنان با الهام گرفتن از آموزه‌هاي انقلاب اسلامي ايران رويكرد و آرمان خود را روي مبارزه با رژيم صهيونيستي به منظور حراست از تماميت ارضي لبنان و شكستن اسطوره نيرومندي ارتش صهيونيستي متمركز كرد. اين حزب طي فقط دو دهه موفق شد دو پيروزي مهمي در رويارويي با ارتش صهيونيستي به دست آورد. بدين ترتيب وجهه و موقعيت حزب الله لبنان بويژه پس از پيروزي در مقاومت عليه اسرائيل در جنگ ژوئيه 2006 از مرزهاي ملي لبنان فراتر رفت و به يك قدرت مهم منطقه‌اي غير قابل چشم پوشي تبديل شد. ايالات متحده امريكا و اسرائيل حزب الله لبنان را بازوي قدرتمند ايران در خط مقدم رويارويي ضد صهيونيستي مي‌دانند.در چنين وضعيتي، حزب الله لبنان موقعيت اين كشور را نيز در معرض تغيير قرار داد. چنانكه مي‌دانيم تمامي همسايگان رژيم صهيونيستي قرارداد صلح با تل‌آويو امضا كردند، به استثناي سوريه و لبنان و ايران در تمامي اين تحولات در كنار حزب الله لبنان قرار داشته و دارد، حزب الله لبنان نيز از موقعيت مردمي بي‌همتايي در اين كشور برخوردار است. در نتيجه طبيعي است كه مردم لبنان كه به لحاظ ايدئولوژيك بارژيم صهيونيستي تضاد دارند، بويژه شيعيان اين كشور از ايران به مثابه قدرت منطقه‌اي كم رقيب جانبداري كنند. جامعه لبنان جامعه‌اي دموكراتيك و متنوع است. اين جامعه، جامعه‌اي نيست كه يك حزب يا يك جريان سياسي بتواند جمعيت انبوه را با پول و يا با امتياز سياسي براي جانبداري از خود يا همپيمان منطقه‌اي‌اش به خيابانها سرازيرکند. حزب الله لبنان در آغاز هزارة سوم، تصميم گرفت در ساختار سياسي جامعه لبنان از طريق انتخابات پارلماني مشاركت كند، اين رويكرد حزب الله موجب شد اين حزب هم در پارلمان و هم در كابينه دولت حضور جدي پيدا كند. تا آنجا كه دولتهاي اخير اين كشور در برنامه خود رسماً از حق مقاومت مردم لبنان عليه اشغالگران صهيونيستي حمايت كردند. اين يكي از موفقيتهاي بزرگ حزب الله محسوب مي‌شود. در نتيجه مي‌توان گفت كه جانبداري لبنان از ايران و بالعكس، جانبداري يك حزب از يك كشور و يا بالعكس نيست، بلكه اين جانبداري و يا اين همپيماني جنبه ساختاري پيدا كرده است. استقبال كم نظير مقامات رسمي از مقام رياست جمهوري اسلامي ايران، بازتابي از استقبال كم سابقه مردم لبنان از يك مقام رسمي ايراني است. بدين ترتيب موقعيت ايران در جامعه لبنان، موقعيت گروهي، جناحي و حتي مي‌توان گفت، موقعيتي مذهبي نيست، بلكه موقعيتي ملي است. چرا كه حزب الله لبنان نيز به دليل كارنامه درخشان خود در اين كشور به يك جريان ملي تبديل شده است. براي فهم بهتر موقعيت اجتماعي اين حزب اشاره به اين نكته ضروري است كه اكنون چند سال است كه جريان حزب الله لبنان با چند جريان سياسي، حزبي و اجتماعي مسيحي لبنان ائتلاف دارد و اين ائتلاف در ساختار پارلماني و قوه مجريه اين كشور نيز جريان دارد.
نفوذ ایران در لبنان پس از جنگ اگوست 2006 یا همان جنگ 33 روزه باز هم در لبنان افزایش یافت که در این میان همان سیاستی که باعث حضور پررنگ ایران در غزه شد حضور ایران در لبنان را تقویت کرد.(موسوی، بهمن 1390)
4-4-2-4 نقش عربستان در لبنان
عربستان در دوره اي از ديپلماسي خود تاكنون رفتاري ميانه رو داشته است، اما به صراحت مي توان گفت كه رياض اكنون ديپلماسي تندي را اتخاذ كرده است كه با حوادث ۱۱ سپتامبر شروع شد و پس از حمله ايالات متحده به عراق رشد زيادي يافت و اكنون تغيير در ديپلماسي رياض از ميانه روي به افراط گرايي به شديدترين شكل خود در لبنان ظاهر شده است. ديپلمات هاي عرب بر اين اعتقادند كه با توجه به بحران موجود ميان سوريه و عربستان در صورتي كه رياض نتواند نفوذ سياسي خود در لبنان را تضمين كند، بحران ميان دو كشور وخيم تر خواهد شد. يك ديپلمات عرب مي گويد: «با گذشت سه سال از ترور رفيق حريري، عربستان دريافته كه عاملان ترور پيش از هر موضوعي، قدرت و نفوذ عربستان در لبنان را هدف قرار داده بودند. حتي تجربه گروه ۱۴ مارس نيز دردي از عربستان دوا نكرد، به نحوي كه رياض مجبور شد بسياري از امور را راساً برعهده گيرد». به باور ديپلمات هاي عرب «هنگامي كه رفيق حريري در دهه نود ميلادي در لبنان به قدرت رسيد، عربستان نگران نبود. حتي در مورد سوريه نيز نگراني نداشت. عربستان حتي به دليل محدود ساختن نفوذ خود به موقعيت حريري، روابط ديگر خود را فداي آن نمود. چون تصور مي كرد تمركز روابط بر شخصي چون حريري منجر به نظم بخشيدن به روابط مي شود.  عربستان در شرايط كنوني ناچار به دخالت در امور گوناگون و حتي جزيي در رابطه با گروه هاي همپيمان خود در جريان المستقبل و اسلامگرايان سني است. شبكه كنوني حمايت مالي عربستان از سيستم پراكنده اي پيروي مي كند. درحاليكه در زمان حريري چنين نبود. عربستان اكنون مجبور است روابط مالي خود با همه گروه ها و شخصيت هاي سياسي كوچك و بزرگ را بطور مستقيم اداره كند. حتي اكنون در مورد ساير گروه هاي ۱۴ مارس همانند حزب سوسياليست ترقيخواه دروزي و حزب قوات لبنان و هزاران شخصيت سياسي و رسانه اي در لبنان سيستم حمايت مالي عربستان ديگر از سوي خاندان حريري صورت نمي گيرد.  عربستان حتي مجبور شد بطور شخصي در تنظيم روابط ميان سعد حريري و فؤاد سنيوره و روابط ميان برخي افراد پيرامون مفتي اهل سنت لبنان اقدام نمايد.  به گفته ديپلماتهاي عرب، مشكل حقيقي لبنان ناشي از تعدد محورهاي نفوذ عربستان در لبنان است كه افراد متعددي نيز از دربار و بخش بازرگاني عربستان در جزئيات موضوعات لبنان دخالت مي كنند. وزارت خارجه و دستگاه هاي امنيتي عربستان نيز هر روز پرونده هاي متعددي را در موضوع لبنان و كشورهاي مجاور آن دنبال مي كنند. رايزني هاي عربستان با كشورهاي عرب با نفوذ در لبنان نيز منجر به ايجاد تغييراتي در برنامه هاي كاري عربستان در لبنان شده است. اختلال در عملكرد عربستان در لبنان نيز ناشي از تنش هاي موجود ميان عربستان با سوريه و ايران در موضوعاتي چون عراق و فلسطين است.
اهتمام بيش از حد عربستان به لبنان و تعدد محورهاي نفوذ رياض در لبنان منجر به ايجاد تناقض در عملكرد آن كشور در لبنان شده است. پادشاه عربستان به فرماندهان سوريه پيام مي دهد كه قدرت خود را از دست داده و ايران همه چيز را كنترل مي كند تا جايي كه جنبش شيعي در سوريه گسترش زيادي يافته است. فرستاده پادشاه عربستان به «بشار اسد» رئيس جمهور سوريه مي گويد كه در چند سال گذشته نزديك به ۴ ميليون شهروند سوري شيعه شده اند. ناگفته پيداست كه اطلاعات اشتباه عربستان ناشي از همان اختلال روابط ميان عربستان و برخي مقامات لبنان است. همين اختلال است كه ارزيابي از امور سياسي لبنان را تا اين اندازه غيرواقعي نموده كه رياض از پذيرفتن نماينده شيعيان لبنان خودداري مي كند. عربستان تعادل خود را از دست داده، بويژه آنكه راه حلي براي بحران لبنان بدون توجه به شيعيان و شخص نبيه بري و نصرالله قابل تصور نيست.
ديپلماتهاي عرب مي گويند:«احساس خطر عربستان از متزلزل شدن نقش آن كشور در لبنان ممكن است به وضعيت كنوني محدود نشود. بويژه آنكه در شرايط كنوني از افزايش نقش ايران و سوريه در عراق و فلسطين و همچنين تاثير فشار شكست اش در منازعات منطقه بر اوضاع عربستان واهمه دارد».(الاخبار ،28اردیبهشت1387)

- عدم نقص قوانین مقررات
- عدم رفتار خلاف شئون پلیس
مؤلفه
راهنمای مدل
۳-۵ یافته­های جانبی
علاوه بر مؤلفه­ های برشمرده شده که از مدل­ها کیفیت احصاء­شده تعدادی از پاسخ­گویان جامعه نمونه با توجه به عوامل انگیزشی کارکنان مثل حقوق مکفی، پاداش مناسب در قبال کمیت و کیفیت کار، تفویض اختیارات تأکید داشتند. معتقد بودند؛ علاوه بر مشتریان باید به خواست کارکنان ارائه­دهنده خدمات ترافیکی نیز توجه شود. اهمیت دادن به نیاز کارکنان بر کیفیت خدمات راهور تأثیرگذار باشد. زیرا تا زمانی کارکنان از لحاظ مادی و معنوی تأمین نباشند، نمی­ توان انتظار چندانی در ارائه خدمات با کیفیت را داشت. آنان بر مؤلفه­ های زیر تأکید داشتند.
۱- حقوق کارکنان راهور باید مناسب باشد.
۲- کارکنان راهور از لحاظ معیشتی باید تأمین باشند.
۳- کارکنان راهور در قبال ارتقاء کیفیت خدمات باید از سوی سازمان پاداش مناسب دریافت نمایند.
۴- پلیس راهور باید با توجه به نیاز سازمانی جهت ارتقاء سطح تحصیلی کارکنان خود اقدام نماید.
۵- کارکنان خدماتی راهور برای ارائه خدمات باید اختیارات کافی داشته باشند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۶- اضافه کار کارکنان راهور باید متناسب با میزان کار و به­موقع پرداخت شود.
۷- کارکنان راهور نباید، دغدغه تنبیهات از سوی مافوق داشته باشند.
۴-۵ دانش افزایی سهم علمی پژوهش
انتظار می­رود پژوهش حاضر در ابعاد زیر به پیشرفت دانش در حوزه مدیریت کیفیت خدمات در پلیس کمک کرده باشد.
۱- ارائه مدلی که به­ طور جامع ابعاد مدیریت کیفیت خدمات در پلیس را در برگرفته است و می ­تواند در ارتقای کیفیت خدمات ترافیکی به مردم کمک نماید.
۲- بومی نمودن ابعاد برگرفته از مدل­های کیفیت؛
۳- ارائه بینش جدید به مدیران و پژوهش­گران حوزه خدمات پلیس به­ ویژه پلیس راهور؛
۴- از ویژگی بسیار مهم مدل حاصله از این پژوهش آن است که علاوه بر جدید بودن به­واسطه آن­که ترکیبی از مدل­های مختلف مدیریت کیفیت خدمات است (به­عبارت دیگر از همه مدل­ها بهره گرفت، ولی مثل آنها نیست)، متناسب با سازمان راهور است. همچنین دو بعُد، حفظ ارزش­های اسلامی و مقبولیت اجتماعی است که برای اولین بار در مدل کیفیت خدمات به­عنوان ابعادی از کیفیت منظور شده است که در هیچ­یک از مدل­های دیگر وجود ندارد.
۵-۵ محدودیت­های پژوهش
علی­رغم نقش این پژوهش در توسعه مدل­های مدیریت کیفیت خدمات، محدودیت­هایی نیز بر نتایج آن به­شرح زیر وارد است.
۱- با توجه به این­که یکی از ابـزار جمع­آوری اطلاعات در این تحقیق پرسش­نامه بود، تلاش زیادی برای استاندارد­سازی پرسش­نامه انجام شد، به­گونه ­ای که بخشی از پرسش­نامه­ ها از طریق مصاحبه حضوری نیز تکمل شد. ولی معایب ماهیتی که به پرسش­نامه به­عنوان ابزار جمع­آوری اطلاعات وارد است، در این تحقیق نیز مصداق دارد.
۲- همانند اغلب مطالعات مبتنی بر روش­های مدل­سازی ساختاری، یافته­های این تحقیق نیز مبتنی بر مدل­های کیفیت و تجربیات افـراد نسبتاً محدودی به­دست آمـد، لذا ممکن است قدرت تعمـیم­پذیری تحقیق را با محدویت­هایی مواجه نماید.
۳- پژوهش حاضر در سطح راهور ناجا و تهران بزرگ انجام شد. تعمیم برخی از یافته این پژوهش برای سنجش کیفیت خدمات راهور در شهرهای کوچک همراه با احتیاط و اصلاح عمل شود.
۶-۵ پیشنهادها
الف) راه­کارهای پیشنهاد برای مدیران
۱- یافته­های این پژوهش می ­تواند نقش بسزایی در استقرار TQM در پلیس راهور داشته باشد. با توجه به این­که ابعاد و مؤلفه­ های مدل مدیریت کیفیت خدمات راهور حاصله از این تحقیق با تحلیل عاملی تأییدی و نظر خبرگان سازمانی مناسب تشخیص داده شد. پیشنهاد می­گردد؛ پلیس راهور از مدل مذکور برای سنجش کیفیت خدمات خود بهره ­برداری نماید.
۲- بر اساس ابعاد و مؤلفه­ های مدل تأییدشده با تحلیل عاملی اصلاحات لازم در بخش­های خدماتی و عملیاتی پلیس راهور جهت ارتقاء سطح کیفیت به­عمل آید.
۳- با توجه به این­که در بُعد قابلیت اعتماد، عمل نمودن پلیس راهور به وعده انجام کار در موعد مقرر، بیش از سایر مؤلفه­ ها مورد تأیید قرار گرفت. پیشنهاد می­گردد؛ پارامترهای اعتمادسازی در برنامه ­های پلیس راهور در اولویت قرار گیرد.
۴- با عنایت به این­که در بُعد ظاهر فیزیکی مؤلفه­ های “زیبایی ظاهر فیزیکی ساختمان­ها و آراستگی کارکنان راهور” بیش از سایر مؤلفه­ ها مورد تأیید قرار گرفت. پیشنهاد می­ شود؛ پلیس راهور برنامه استانداردسازی اماکن پلیس راهور را با تأکید بر زیباسازی مورد توجه قراردهد و جهت آراستگی ظاهری کارکنان سهمیه لباس سازمانی را متناسب با مأموریت­ها تأمین نماید. همچنین مؤلفه­ های مذکور را اساس ارزیابی بُعد ظاهر فیزیکی کیفیت خدمات راهور قرار دهد.
۵- با توجه به این­که در بُعد اطمینان دادن مؤلفه­ های “داشتن تخصص انجام کار و توانمندی کارکنان در تغییر باور شهروندان نسبت به خدمات پلیس راهور” بیش از سایر مؤلفه­ ها مورد تأیید قرار گرفت. پیشنهاد می­ شود؛ ضمن آن­که مؤلفه­ های مذکور جزء پارمترهای اساسی سنجش بُعد قابلیت اطمینان قرار گیرد. جهت استمرار بهبود کیفیت خدمات راهـور در هدایت و مدیریت ترافـیک و رسیدگی به تصادفات، آموزش تخصصی کارکنان و مهارت­ های شخصی و سازمانی آنان با بهره­ گیری از مراکز علمی درون سازمانی و برون سازمانی در برنامه ­های سالانه پلیس راهور مورد توجه قرار گیرد.
۶- با توجه به این­که در نتیجه تحلیل عاملی بُعد رفتاری، مؤلفه­ های “تلاش کارکنان راهور برای حل مشکل ارباب­رجوع و مساعدت همیشگی به ارباب­رجوع” بیش از سایر مؤلفه­ ها مورد تأیید قرار گرفت. پیشنهاد می­ شود؛ مؤلفه­ های مذکور جزء اولویت ارزیابی کیفیت خدمات “بُعد رفتاری” قرار گیرد.
۷- با توجه به این­که در بُعد کیفیت رفتاری، مدیران ارشد بر متعادل­سازی کنترل­های سازمانی، آموزش و ارتقاء فرهنگی و اصلاح رفتاری ارباب­رجوع، مسائل معیشتی کارکنان و متناسب­سازی حجم کاری کارکنان راهور تأکید داشتند. پیشنهاد می­ شود. پلیس راهور “کنترل­های سازمانی” در بُعد رفتاری را بر اساس مؤلفه­ های مدل حاصل از این تحقیق تنظیم نمایند. برنامه ­های انگیزشی را جهت ارتقاء معیشت و روحیه کاری کارکنان تقویت نماید.
۸- با توجه به این­که در بعُد پاسخ­گویی به شهروندان مؤلفه­ های، “سرعت در ارائه خدمات راهور و پذیرش مسئولیت اعمال خود بدون پنهان­کاری"، بیش از سایر مؤلفه­ ها مورد تأیید قرار گرفت. لذا پیشنهاد می­گردد؛ مؤلفه­ های مذکور در ارزیابی بُعد پاسخ­گویی شهروندان با اولویت مورد توجه پلیس راهور قرار گیرد.
۹- با توجه به این­که در بُعد پاسخ­گویی قانونی مؤلفه­ های “عدم نقض قوانین و مقررات و روش­های سازمانی توسط کارکنان راهور و گزارش سریع تخلفات به سلسله مراتب"، بیش از سایر مؤلفه­ ها مورد تأیید قرار گرفتند. پیشنهاد می­گردد؛ مؤلفه­ های فوق در بُعد پاسخ­گویی قانونی به­عنوان مؤلفه­ های اصلی سنجش کیفیت خدمات راهور مورد توجه قرار گیرد.
۱۰- با توجه به این­که در بُعد موقعیت (دسترسی) مؤلفه­ های “تعامل پست الکترونیکی شهروندان برای دریافت خدمات راهور و دریافت خدمات از طریق اداره پست” بیش از سایر مؤلفه­ ها مورد تأیید قرار گرفت. لذا پیشنهاد می­گردد؛ پلیس ضمن منظور نمودن مؤلفه­ های مذکور به­عنوان شاخص­ های اصلی سنجش کیفیت خدمات راهور در بُعد موقعیت (دسترسی)، با کاهش مکانیزم­ های کنترلی و فراهم آوردن بسترهای الکترونیکی به­تدریج مراجعه حضوری شهروندان برای دریافت خدمات از راهور را حذف یا کاهش دهد.
۱۱- در بُعد الزامات عملکردی مؤلفه­ های “مناسب بودن ابعاد ظاهری محصولات و زیبایی ظاهری رنگ محصولات راهور” بیش از سایر مؤلفه­ ها مورد تأیید قرار گرفت. بنابراین پیشنهاد می­گردد؛ مؤلفه­ های مذکور در بُعد الزامات عملکردی جهت سنجش کیفیت خدمات راهور در اولویت قرار گیرد.
۱۲- با عنایت به این­که در بُعد فن­آوری اثربخش مؤلفه­ های “بالا بودن دقت و سرعت ماشین آلات” بیشتر از سایر مؤلفه­ ها مورد تأییـد قرار گرفتند. پیشنهاد می­گردد؛ مؤلفه­ های مذکور در سنجش کیفیت خدمات راهور از بُعد فن­آوری مورد توجه مسئولان راهور واقع شود. از فن­آوری پیشرفته در ارائه خدمات ترافیکی استفاده گردد.
۱۳- با توجه به این­که بُعد مشروعیت و مقبولیت بیشترین بار عاملی را در ابعاد کیفیت تأییدشده در این تحقیق داشته است، لذا پیشنهاد می­گردد؛ این بُعد با اولویت در سنجش کیفیت خدمات راهور مورد توجه برنامه­ ریزان خدمات ترافیکی پلیس راهور قرار گیرد. در این بُعد به مؤلفه­ های"اطلاع­رسانی، تعامل بدون تبعیض و بر اساس قانون و تلاش برای ارتقای فرهنگ ترافیکی شهروندان"، بیشتر از سایر مؤلفه­ ها توجه شود.
۱۴- در بُعد حفظ ارزش­های اسلامی مؤلفه­ های “منظم و منضبط بودن کارکنان راهور در خدمات و رفتار مؤدبانه و مهربانانه همراه با رأفت اسلامی با شهروندان"، بیشتر از سایر مؤلفه­ ها مورد تأیید قرار گرفتند. بنابراین پیشنهاد می­گردد؛ مؤلفه­ های مذکور که برگرفته از رهنمودهای مقام معظم رهبری نیز می­باشد، به­عنوان شاخص­ های اصلی سنجش کیفیت خدمات راهور مورد توجه مدیران راهور قرار گیرد.
۱۵- در بُعد سازگاری فرهنگی مؤلفه­ های “پرهیز از هر گونه رفتار خلاف هنجار عمومی و احترام به باورها و اعتقادات شهروندان” بیشتر از سایر مؤلفه­ ها مورد تأیید قرار گرفتند. پیشنهاد می­ شود؛ مؤلفه­ های مذکور جز شاخص­ های اصلی سنجش کیفیت خدمات راهور از بُعد سازگاری فرهنگی پلیس راهور مورد استفاده قرار گیرد.
ب) پیشنهاد برای پژوهش­گران بعدی
۱- در تحلیل عاملی بُعد حفظ ارزش­های اسلامی، مؤلفه “داشتن محاسن (ریش) در حد متعارف توسط کارکنان” مورد تأیید قرار نگرفت. با عنایت این­که عملاً اکثر کارکنان مرد راهور در حد متعارف سازمانی دارای ریش هستند، پیشنهاد می­گردد؛ در زمینه کیفیت سیمای مطلوب کارکنان مرد پلیس راهور تحقیق انجام شود.
۲ - بر اساس مدل حاصله از این تحقیق کیفیت خدمات پلیس راهور ناجا مورد سنجش قرار گیرد.
۳- با توجه نتیجه مصاحبه با مدیران ارشد در خصوص “معیارهای متفاوت واحدهای نظارتی در کنترل کیفیت رفتاری کارکنان راهور برای تعامل با ارباب­رجوع"، پیشنهاد می­ شود؛ درباره الگوی مناسب نظارت بر کیفیت رفتاری کارکنان پلیس راهور با شهروندان (ارباب­رجوع) تحقیق علمی شود.
۴- با توجه به نتایج حاصل از تحلیل عاملی تأییدی بُعد کیفیت خدمات الکترونیکی از لحاظ بار عاملی، نسبت به سایر ابعاد تأییدشده در این تحقیق در مرتبه سوم قرار دارد. ولی نتایج مصاحبه با مدیران ارشد محدودیت­های امنیتی را مانع گسترش (E- SQ)، در بستر اینترنت در راهور می­دانند. پیشنهاد می­ شود؛ چگونگی توسعه خدمات الکترونیکی راهور با حفظ ملاحظات امنیتی مورد مطالعه قرار گیرد.
۵- با توجه به نتایج حاصل از مصاحبه با مدیران ارشد و ادبیات تحقیق، در کیفیت خدمات مشتریان (شهروندان) نیز نقش دارند. خدمات راهور نیز بر اساس قانون به شهروندان ارائه می­ شود. با توجه به چالش­های رفتاری مطرح شده، توسط مصاحبه شوندگان پیشنهاد می­گردد؛ درباره شیوه ­های تسری قانون­مداری و فرهنگ ترافیک در بین شهروندان تحقیق علمی صورت گیرد.
۶- با عنایت به نتایج تحلیل عاملی تأییدی این تحقیق موقعیت از ابعاد کیفیت خدمات راهور است. ولی نتایج حاصل از مصاحبه با مدیران ارشد، نشان­گر آن بود که اماکن خدمات و عملیات ترافیکی راهور در وضع موجود بر اسـاس معیارهای دسترسی شهروندان ساماندهی نشدند. لذا توصیه می­ شود؛ در خصوص مکان­ یابی اماکن خدمات­دهی راهور بر اساس دسترسی شهروندان مورد مطالعه علمی صورت گیرد.
۷- با توجه به این­که از اهداف اساسی کیفیت خدمات پلیس راهور کاهش تصادفات، سوانح ترافیکی و سلامت شهروندان در ترافیک است. پیشنهاد می­ شود؛ تأثیر مدیریت کیفیت خدمات بر کاهش تصادفات رانندگی مورد بررسی علمی قرار گیرد

که در آن پارامتر تصحیح لایه­ای است که بصورت اختلاف بین جرم آزمایشگاهی هسته­ها و جرمی که از مدل جرم قطره مایع کروی بدست می ­آید، تعریف می­ شود.
(۳-۷)
برای محاسبه از روابط زیر استفاده شده­ است[۲۷]
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

(۳-۸)
و تغییرات تصحیحات لایه­ای بر حسب عدد جرمی برای هسته­های مختلف به صورت شکل (۳-۱) ارائه می­ شود[۲۶]
شکل (۳- ۱) تصحیح لایه­ای برحسب عدد جرمی برای هسته­های مختلف[۲۶]
در مرجع[۲۸] برای پارامتر چگالی تراز رابطه برازش شده زیر معرفی می­ شود
(۳-۹)
لازم به توضیح است که در فصل چهارم نمودار مربوط به این رابطه ارائه خواهد شد.
یکی از روابطی که برای پارامتر چگالی تراز تعریف شده است رابطه وابسته به انرژی زیر است که به چگالی تراز تک ذره­ای در انرژی فرمی که در فصل قبل معرفی شده بود، وابسته است[۲۹]
(۳-۱۰)
و در واقع رابطه بالا همان مقدار حدی پارامتر چگالی تراز است و این آخرین پارامتری که برای محاسبه پارامتر چگالی تراز مورد نیاز است.
مقدار حدی پارامتر چگالی تراز وقتی که تمامی آثار لایه­ای ناپدید شده باشند محاسبه می­ شود و بطور کلی رابطه زیر برای آن تعریف می­ شود
(۳-۱۱)
یعنی وقتی در هر انرژی برانگیختگی مقدار حدی پارامتر چگالی تراز با مقدار پارامتر چگالی تراز یکسان می­باشد. از روش­های مختلفی برای تعریف مقدار حدی پارامتر چگالی تراز استفاده شده است، یکی از آنها همان رابطه (۳-۹) است که به چگالی تراز تک­ذره­ای وابسته است. همچنین رابطه­ای از طریق برازش ترازهای جدا از هم و یا فاصله تشدید بصورت زیر تعریف می­ شود که در بخش­های بعدی در مورد شیوه ­های برازش تفسیر کاملتری ارائه خواهد شد[۳۰]
(۳-۱۲) .
روش سوم در محاسبه مقدار حدی پارامتر چگالی تراز رابطه­ای است که با بهره گرفتن از مدل قطره مایع بصورت زیر بدست می ­آید[۳۳]
(۳-۱۳) .
در این پژوهش از رابطه (۳-۶) برای مقدار حدی پارامتر چگالی تراز استفاده شده است. در فصل بعد به بررسی بیشتر این پارمتر می­پردازیم.
پارامتر قطع اسپین پهنای توزیع اندازه حرکت زاویه­ای در چگالی تراز را بیان می­ کند که به انرژی برانگیختگی وابسته می­باشد. این پارامتر که وابسته به اندازه لختی و دمای ترمودینامیکی هسته می­باشد از رابطه زیر بدست می ­آید
(۳-۱۴)
که در آن نماد پارامتر قطع اسپین موازی را نشان می­دهد که از تصویر اندازه حرکت زاویه­ای حالت­های تک ذره­ای روی محور تقارن حاصل می­ شود. اگرچه از مطالعات چگالی تراز میکروسکوپی مشاهده می­ شود که کمیت یک مقدار ثابت نیست، ولی اثرات لایه­ای مورد نظر را به خوبی نشان می­دهد.
پارامتر قطع اسپین گاز فرمی نیز از رابطه زیر بدست می ­آید
(۳-۱۵) .
با توجه به رابطه (۳-۶) برای مقدار حدی پارامتر چگالی تراز و با اعمال دمای هسته و با در نظر گرفتن رابطه که در آن جرم نوکلئون و شعاع هسته می­باشد، پارامتر قطع اسپین گاز فرمی مساوی بدست می ­آید، همچنین رابطه نیز برای پارامتر قطع اسپین ارائه شده است[۳۱-۳۳].
برای این پارامتر روابط مختلف دیگری نیز ارائه شده است که یکی از پرکاربردترین آنها رابطه زیر می­باشد
(۳-۱۶)
که در آن و به ترتیب چگالی تراز تک ذره­ای پروتونی و نوترونی در انرژی فرمی می­باشند و دمای هسته و انرژی برانگیختگی است و پارامتر چگالی ترازمی­باشد[۳۴].
میانگین متوسط مربعی اسپین تک ذره­ای می­باشد که در نواحی انرژی فرمی محاسبه می­ شود و برای آن در مراجع مختلف با توجه به روش­های برازشی که مورد استفاده قرار می­گیرد مقادیر متفاوتی ارائه شده است. بطور مثال در مرجع [۳۵] رابطه برای آن معرفی شده است که به میانگین متوسط مربعی تصویر اندازه حرکت زویه­ای روی کل ترازهای پرشده در حالت پایه هسته­ها مربوط می­ شود.
پارامتر قطع اسپین بصورت تابعی از عدد جرمی درشکل (۳-۲) رسم شده است
شکل(۳-۲) پارامتر قطع اسپین برحسب عدد جرمی برای مقادیر جسم صلب [۳۵].
همانطور که مشاهده می­ شود در هر سه روش بطور کلی روند تغییرات یکسان است و با افزایش عدد جرمی پارامتر قطع اسپین نیز افزایش می­یابد به جز در برخی موارد که در نواحی لایه­ های بسته و هسته­های جادویی می­باشد. در فصل چهارم با بهره گرفتن از رابطه (۳-۱۶) مقادیر مربوط به این پارامتر در جدولی ارائه می­شوند و نمودار تغییرات پارامتر قطع اسپین برحسب عدد جرمی، دما و انرژی برانگیختگی نیز رسم خواهد شد.
در بخش­های بعدی به معرفی برخی مدل­ها پرداخته خواهد شد که در این مدل­ها برای محاسبه چگالی تراز بطور مستقیم از روش­های آماری که به صورت تئوری ارائه می­شوند استفاده می­ شود.
.

۳-۲ مدل گاز فرمی (FGM)

مدل گاز فرمی (FGM) بهترین بیان تحلیلی برای شناخت چگالی تراز است و اساس این مدل بر این است که حالت­های تک­ذره­ای که تراز­های برانگیخته هسته­ها تشکیل می­ دهند دارای فاصله یکسانی از هم می­باشند. در این مدل هسته­ها بدون برهمکنش در نظر گرفته شده واز اثرات تجمعی صرفنظر می­ شود در نتیجه برای چگالی تراز رابطه زیر تعریف می­ شود
(۳-۱۷)
که در آن پارامتر چگالی تراز است که با بهره گرفتن از چگالی تراز تک­ذره­ای و یا از طریق برازش داده ­های آزمایشگاهی با این فرض که چگالی تراز تک ذره­ای مقدار ثابتی است تعریف می­ شود که در بخش مربوط به پارامتر چگالی تراز روش­های محاسبه آن بطورکامل ارائه شد.
مدل گاز فرمی یک مدل وابسته به انرژی است و در ادامه به بررسی این مسئله با جزئیات بیشتر پرداخته می­ شود. همچنین این مدل شامل انرژی برانگیختگی مؤثر نیز می­باشد که از رابطه زیر بدست می ­آید
(۳-۱۸)
انرژی جابجایی یک پارامتر تجربی است که برابر و یا در برخی مدل­ها تقریبأ به انرژی جفت شدگی وابسته است که شامل اثری مشابه آثار زوج-فرد در هسته است. ایده­ اصلی براین واقعیت است که جفت شدگی­های نوکلئون­ها باید قبل از آنکه هر یک از اجزا بطور جداگانه­ ای برانگیخته شوند، محاسبه شود. نقش مهمی را به عنوان پارامتر قابل تنظیم برای بازتولید مشاهده پذیر ها بازی می­ کند و تعریف آن در مدل­های مختلف می ­تواند متفاوت باشد. انرژی برانگیختگی واقعی است و بیانی برای وابستگی به ترازهای جدا از هم می­باشد.
با در نظرگرفتن تصویر اندازه حرکت زاویه­ای کل چگالی تراز گاز فرمی از رابطه زیر بدست می ­آید
(۳-۱۹) .
این مدل در نواحی انرژی برانگیختگی بالا دارای نقص می­باشد و انطباق قابل قبولی را با داده ­های آزمایشگاهی ندارد. با این وجود این مدل به عنوان اساس برای سایر مدل­ها در بررسی چگالی تراز هسته­ای محسوب می­ شود و سایر مدل­ها با اعمال برخی اصلاحات برمدل گاز فرمی ارائه می­شوند[۳۶].

۳-۳ مدل جابجایی گاز فرمی (BSFGM)

مدل جابجایی گاز فرمی ( (BSFGMبا اعمال برخی اصلاحات در مدل گاز فرمی و با درنظرگرفتن جفت شدگی­های نوکلئونی در برهمکنش­های هسته­ای ارائه شده است. در این مدل برای چگالی تراز از همان رابطه (۳-۱۷) استفاده می­ شود با این تفاوت که در آن انرژی برانگیختگی مؤثر به شکل زیر تعریف شده است
(۳-۲۰) .
اختلاف مدل جابجایی گاز فرمی و مدل گاز فرمی در همین جمله جابجایی انرژی می­باشد که برای بدست آوردن نتایج بهتر جمله انرژی جفت شدگی نیز در آن لحاظ شده و در مراجع مختلف تعاریف متفاوتی برای آن ارائه شده است بطور مثال در مرجع [۳۷,۳۸] با رابطه زیر معرفی شده است
(۳-۲۱)
که در آن پارامتر جابجایی است و مقدار آن از رابطه بدست می ­آید و انرژی جفت شدگی است که با رابطه زیر تعریف می­ شود
(۳-۲۲)

اسوه در اصل معنی آن حالتی است که انسان به هنگام پیروی از دیگری به خود میگیرد و به تعبیر دیگر، همان تأسی کردن و اقتداء نمودن است.
جمله، (لقد کان لکم فی رسول الله اسوهٌ حسنه)، مفهومش این است که برای شما در پیامبر i تأسی و پیروی خوبی است و شما میتوانید با اقتدا کردن به او، خود را اصلاح کنید و در مسیر «صراط مستقیم» قرار بگیرید. _{(مکارم شیرازی، ۱۳۸۰، جلد ۱۷،ص ۲۴۳ )}
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۱-۹-۵- الگو: طرح و نمونه و روبری از چوب نازک یا مقوا و کاغذ و یا پارچه نازک که از روی آن چیزی را می برند و یا می سازند، نمونه، طرح. _{(معین محمد،۱۳۹۰،ج۱،ص۵۳)}
۱-۹-۶- مربی: پرورش دهنده، تربیت کننده، پرورنده، رشد دهنده. _{(حسینی دشتی سید مصطفی،۱۳۷۶،جلد نهم-۲۶۱)}
۱-۹-۷- نقش: نگاشتن، نگارش، نگار کردن، کندن نگین. _{(حسینی دشتی سید مصطفی،۱۳۷۶،ج۱۰،ص۷۲۹)}
فصل دوم
اهداف و اصول
مقدمه:
در بیان اهمیّت تعلیم و تربیت همین بس که خداوند در آیات بسیاری خود را رب موجودات دانسته و پس از مقام الهویت به ربوبیت و پروردگاری خویش بر جهانیان اشاره می کند. در آیه ۱۲۹و ۱۵۱ سوره بقره مقام تربیت و رشد انسان ها را به عنوان وظیفه پیامبران و هدف بلند ایشان می شمارد و تزکیه به معنای رها سازی شخص از عناصر بازدارنده برای دست یابی به مواد و منابع رشد و نمو را از اصول دعوت و وظایف تمامی انبیاء الهی بر می شمارد.
از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مربی در تربیت از نظر اسلام می باشد، که در این فصل از تحقیق به اهداف، عناصر و اصول تربیت پرداخته و در قسمت پایانی از نظرات پنج نفر از صاحب نظران اسلامی در مسائل تربیتی استفاده گردید.
۲-۱- اهداف تربیت:
از نظر رهنمودهای اسلام، ابتدا باید انسان و ابعاد وجودی و نیروها و استعدادهای او را شناخت و آنگاه به تربیتش پرداخت. البته از آنجا که شناخت حقیقت ژرف و نامتناهی وجود انسان به طور کامل مشکل است و از سویی پرده های ستبر غرایز و مادیات، عقل آدمی را احاطه کرده و انسان نمی تواند به برنامه ریزی و تهیه قانون کاملی برای سعادت خود بپردازد، خدای متعال که آفریننده انسان و ربّ و پرورنده حقیقی اوست برنامه های تربیتی خاصی را تعیین فرموده و توسّط پیامبرانش به انسانها ابلاغ نموده است.
امام علی ۸ به کمیل میفرماید: ای کمیل، خداوند پیامبر i را تربیت کرد و آن حضرت مرا تربیت نمود. پس من نیز اهل ایمان را تربیت نموده و آداب پسندیده را به آنها یاد میدهم. _{(مجلسی، محمد باقر،۱۳۸۵، ج۷۷،ص۲۶۸)}
تربیت باید با برنامه دقیق و حساب شده انجام گیرد تا موفقیت آمیز و نتیجه بخش باشد. در تربیت تنها پند و اندرز کافی نیست، بلکه باید تمام شرایط به طور هماهنگ فراهم شود تا نتیجه مطلوب به بار آید.
مربی به هنگام تربیت متربیان باید به چند نکته اساسی توجه نماید:
مربی باید فرد مورد تربیت را بشناسد و از ویژگی ها و رموز آفرینش جسمانی و نفسانی او آگاه باشد.
مربی باید هدفی داشته باشد؛ یعنی در نظر بگیرد که چگونه انسانی میخواهد بسازد.
مربی باید برنامه داشته باشد؛ یعنی بداند برای پرورش شخصیّتِ فرد، چه شرایطی ضروری است. او باید همه آنها را فراهم سازد که در چنین صورتی میتوان در انتظار نتیجه بود.
بهترین زمان برای تربیت، دوران کودکی است، زیرا در این دوران شخصیت کودک هنوز کاملاً شکل نگرفته و او برای هر گونه تربیت آمادگی دارد. مسئولیت این امر حساس و مهم در مرتبه اول، بر عهده والدین نهاده شده است.
اصولاً در تربیت پنج هدف متعالی در نظر گرفته میشود:
۲-۱-۱- اصلاح رابطه انسان با خودش:
از مهمترین اهداف تربیت، اصلاح رابطه انسان با خودش است؛ بدین معنا که انسان خود را بشناسد و استعدادهایش را در جهت تکامل و سعادت خویش بکار گیرد.
یکی از راه های تربیت، شناخت بهتر شخص از نیروها و قوای درونی خودش است و از همین رو در روایات تاکید فراوانی بر آن شده است.
پیامبر اکرم i به رابطه خودشناسی با خداشناسی اشاره کرده، می فرماید: «من عرف نفسه فقد عرفه ربه» _{( مجلسی،ج۲، روایت ۲۲ )} کسی که خود را شناخت، به خدای خود معرفت می یابد.
امام علی ۸ می فرماید: «مَعرِفَهُ النّفسِ اَنفَعُ المَعارف» _{(غرر، ص۴۶۶۰، ۱۴۸/۶، ترجمه محمد علی انصاری )} نافع ترین معارف، شناخت نفس است.
و نیز می فرماید: آنکه به معرفت نفس دست یابد، به پیروزی بزرگی رسیده است. _{( نادری شاهرودی، ۱۳۸۹، ص ۱۷۲)}
دهها روایت دیگر نیز در این زمینه وجود دارد که حاکی از ارزش شناخت نفس است تا انسان به عظمت آن واقف گردد.
تاکید روایات بر مطالعه و شناخت نفس، این نکته را میرساند که مطالعه در خود و معرفت به خویش یکی از بهترین راه های وصول به حق است. معرفت نفس خود علمی است که سبب می شود فرد در مقابل انحرافات و خواهشهای بیجا که گاه از سوی نفس سر میزند و مانع رشد او میشود، بایستد و آن ها را اصلاح میکند.
در پرتو معرفت نفس خلوت دل حاصل میشود، اغیار از دل بیرون میروند و انسان عارف با خدای خود پیوند
می یابد، یعنی درک میکند که فقیر و محتاج مطلق به خدای سبحان است. انسان در این دریای معرفت نفس هر چه بیشتر غور کند، درّهای گرانبها تری را به دست میآورد و آن وصول و قرب الی الله است.
شهید مطهری می گوید:
“درست است که امام علی ۸ مظهر انسان کامل بود و درست است که انسان، نمونه های عالی انسانیت را دوست میدارد، اما اگر علی۸ همه این فضایل انسانی را که داشت، میداشت؛ آن حکمت و آن علم، آن فداکاریها و از خود گذشتگیها، آن تواضع و فروتنی، آن ادب، آن مهربانی و عطوفت، آن ضعیف پروری، آن عدالت، آن آزادگی و آزادی خواهی، آن احترام به انسان، آن ایثار، آن شجاعت، آن مروت و مردانگی نسبت به دشمن، آن سخا و جود و کرم و… اگر علی۸ همه اینها را که داشت، میداشت، اما رنگ الهی نمیداشت، مسلماً اینقدر که امروز عاطفه انگیز و محبت خیز است، نبود. علی۸ از آن نظر محبوب است که پیوند الهی دارد. دل های ما نا خود آگاه در اعماق خویش با حق سَر و سرِّ و پیوستگی دارد و چون علی۸ را آیت بزرگ حق و مظهر صفات حق مییابند، به او عشق میورزند. در حقیقت، پشتوانه عشق علی۸، پیوند
جانها با حضرت حق است که برای همیشه در فطرت ها نهاده شده و چون فطرت ها جاودانی است، مهر علی۸ نیز جاودان است.” _{(مطهری مرتضی،۱۳۶۸،ص۱۰۰)}
امام علی۸ خود، میفرماید:
“هر کس میخواهد بدون قوم و قبیله عزیز باشد و بدون قدرت، هیبت داشته باشد و بدون ثروت، بینیاز باشد و بدون بذل و بخشش، فرمانش را برند، پس باید از زیر بار ذلت نافرمانی خدا به عزت طاعت خدا منقلب شود که او تمام اینها را دارد.”_{(دلشادتهرانی،۱۳۸۵،ص۵۷)}
۲-۱-۲- اصلاح رابطه انسان با خدا:
اصلاح رابطه انسان با خدا، اساسی ترین هدف در تربیت است، زیرا تا رابطه انسان با خدا اصلاح نشود، هیچ امری به درستی اصلاح نمی شود و زمانی که این رابطه اصلاح شود، اصلاح دیگر امور نیز ممکن می گردد. انسانی که رابطه خود را با خدا اصلاح نماید عاقبت به خیر خواهد شد و این میسر نمی شود مگر با عمل نیک و رعایت فضائل اخلاقی و دوری جستن از رذائل نفسانی. خلاصه باید خدا گونه شد تا به سعادت ابدی رسید و باید همه چیز را برای او خواست و به مقام فنا بالله رسید.
خداوند متعال می فرماید:
$pkš‰r’¯»tƒ ß`»|¡RM}$# $tB x8¡xî y7În/tÎ/ ÉOƒÌx6ø۹$# ÇÏȓÏ%©!$# y7s)n=yz y71§q|¡sù y7s9y‰yèsù ÇÐÈ þ’Îû Äd“r& ;ou‘qß¹ $¨B uä!$x© št7©.u‘ ÇÑÈ _{(انفطار- ۸،۷،۶)}
ای انسان چه چیزی تو را به پروردگار کریم و بزرگوارت مغرور و فریفته ساخت؟ خدایی که تو را آفریده و به صورتی کامل بیاراست و به هر صورتی که خواست ترکیب فرمود.
این آیه، انسان را متوجه خلقتش کرده و تنبّه و آگاهی میدهد که خدا تو را آفریده و تو در آفرینش خویش محتاج و نیازمند به او بودهای و این فقر وجودی تو را به خدا میرساند. پس چرا مغرور میشوی؟ انسانی که خود را بشناسد و به موقعیّت خویش در برابر خداوند تبارک و تعالی عارف شود هرگز به خود مغرور نمی گردد.
بنابر این، انسان آنگاه که خود را بشناسد و به گوهر گرانبهای وجودش پی ببرد، به سوی خداوند تبارک و تعالی حرکت می نماید، زیرا می فهمد که برای این جهان آفریده نشده و ارزش این جهان با همه وسعتش کمتر از اوست و اصلا آنچه را خدا در آسمانها و در زمین آفریده همه را مسخر انسان گردانیده است.
t¤‚y™ur /ä۳s9 $¨B ’Îû ÏNºuq»yJ¡¡۹$# $tBur ’Îû ÇÚö‘F{$# $Yè‹ÏHsd çm÷ZÏiB 4 ¨bÎ) ’Îû šÏ۹ºsŒ ;M»tƒUy 5Qöqs)Ïj9 šcr㍩۳xÿtGtƒ _{(جاثیه -۱۳)}
گفتنی است رابطه حسنه با خداوند حاصل نمی گردد مگر با ترک اعمالی از جمله:
۱- ترک خیانت.
ترک ظلم و ستم که باعث هلاکت امتها شمرده شده است.