شواهد تجربی نشان میدهد که شرکتها سیاستهای متفاوتی را در پیش بینی سود منتشر شده و فراوانی این پـیشبینـیها اتخـاذ می‌کنند برای مثال، روگز[۳۹] و اسـتاکن(۲۰۰۵) دریافتند که در طول سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۰، به طور متوسط ۶۳ درصد از شرکتهای نمونه آماری، تنها یک بار اقـدام بـه انتشار پیش بینی نموده اند و تنها یـک درصد از این شرکتها در کل سالهای تحقیـق، سود پیش بینی شده داشته اند. فراوانی پیش بینی، ممکن است تحت تـاثیر عوامـل محیطی قرار بگیرد. گراهام و همکاران[۴۰](۲۰۰۹) نشان دادند شرکتهایی که با احتمال بیشتری به سود مورد انتظار و از پـیش تعیـینشده دست مییابنـد، فراوانی پیش بینی سود بیشتری دارنـد. تعدد پیش بینی سود ناشی از تجدیدنظر مدیران در پیش بینیهای قبلی است و باعث می شود که مدیران اطلاعات و دادههایی را که به تازگی در خصوص عملکرد آتی شرکت به دست آوردهاند به سرمایه گذاران منعکس کنند. از این جهـت، فراوانی پیش بینی، هم محتوای اطلاعاتی و هم به موقع بودن اطلاعات را تامین می کند و در نتیجه بر واکنش سرمایه گذاران به پیش بینیهای منتشر شده تاثیرگذار است و محرکی برای تصمیمات سرمایه گذاری آنان محسوب می شود(همان منبع).
ایزلی[۴۱] و اوهارا (۲۰۰۴) ثابت کردند که شرکتها می توانند از طریق بالا بردن دقت اطلاعـات منتشره بر هزینه سـرمایه خود تاثیرگذار باشند. آنها نشان دادنـد که بازار سرمایه به دقت اطلاعات واکنش نشـان میدهـد و شرکتهایی که اطلاعات دقیـقتـری ارائـه می‌کنند؛ منابع مالی را با هزینه کمتری در اختیار می گیرند. بر این اساس، انتظـار مـیرود دقت پیش بینی سود هر سهم که از طریق اختلاف بین سود هر سهم تحقق یافته و سود هر سهم پیش بینی شده اندازه گیری میشـود؛ بر واکنش سرمایه گذاران تاثیرگذار بوده و در نتیجه با ارزش و ریسک شرکت رابطه معناداری داشته باشد. ممکن است مدیران انگیزه های متفاوتی برای انتشار پیش بینی سود داشته باشند که این انگیـزهها بر اعتبار و قابلیـت اتکای این اطلاعات تاثیرگذار اسـت، ولی تنها پیش بینیهای معتبر به کاهش عدم اطمینان در خصوص دورنمای آتی شرکتها و تخصیص بهینه منابع در بازار سرمایه کمک می کند. شـواهد تجربی نشان می دهند کـه اعتبار پیش‌بینی سود بر نگرش سـرمایه گـذاران در خصوص اطلاعات منتشـر شده شرکتها تاثیرگذار اسـت(همان منبع).
در تحقیقی فورستر و همکاران تاثیر افشای اختیاری پیش‌بینی سود مدیریت بر ارزیابی سرمایه گذاران از ریسک و ارزش شـرکت را بررسی نمودند. ایـن پژوهشگران ویژگیهای پیش‌بینی سود را از جهات مختلفی مدنظر قرار داده و آزمون کرده اند. آنها دریافتند که یک رابطه معکوس و معنـادار بین انتشار پیش بینی سود مدیریت با ریسک اطلاعاتی شرکت وجود دارد. در تحقیـق فورستر و همکاران، ریسک شرکت از طریق معیارهای مختلفی ماننـد ریسک غیرسیستماتیک، نوسان در بازده سهام، ضریب بتا و دامنه تفاوت در قیمتهای پیشنهادی خرید و فروش سهام مورد توجه قرار گرفت که نتایج در همه مدلها یکسان بود. آنهـا همچنین ثابت کردند که پیش‌بینی سود مدیریت، رابطه مستقیم و معناداری بـا ارزش شرکت (محاسبه شـده بر اساس معیار کیوتوبین) دارد و ایـن رابطه زمانی شدیدتر بوده است که شرکتها، پیش‌بینیهای با دقت بیشتر و به موقعتری منتشر کرده اند(همان منبع).
مدرس(۱۳۸۷) بررسی تحلیلی تأثیر توانایی پیش بینی اجـزای تعهدی و جریانهای نقدی بر کیفیت سود پیش بینی شده را مورد بررسی قرار داد. نتایج این پژوهش نشان میدهد، با بهره گرفتن از سودهای گذشته می‌توان سود آینده را با حداقل خطای ممکن پیش بینی کرد. عملکرد سودها با قابلیت پیش‌بینی اجزای سود و استمرار آنها رابطه مثبت دارد. جریانهای نقدی توانایی قویتری در پیش‌بینی سود داردمشـایخ(۱۳۸۶). دقت پیش بینی مدیران را از سود هر سهم آینده با پیش بینی مبتنی بر اطلاعات الگوی گام تصادفی مورد بررسی قرار داد. نتیجه پـژوهش نشان میدهد بین اشتباه پیش بینی سود مدیران و اشتباه پیش بینی بر اساس گام تصادفی تفاوت معناداری وجود دارد. با افزایش اندازه شرکت، پیش بینی مدیریت دقیقتر می شود و دقت پیش بینی سود مدیران در شرکتهای سود ده نسبت به شرکتهای زیانده بیشتر است. جهانخانی و صفاریان (۱۳۸۲) به بررسی محتوای اطلاعاتی سود برآوردی پرداختند. در این تحقیق تغییرات قیمت مربوط به ۲۷ شرکتی جمع آوری شد که طی دوره ۱۳۷۴ تـا ۱۳۷۶ سود برآوردی را اعلام نموده اند. اطلاعات مربوط بـه چهار هفته قبل و چهار هفته بعد از اعلان سود برآوردی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیــق نشـان داد کــه سود برآوردی هـر سـهم دارای محتوای اطلاعاتی بوده و باعث تغییر قیمت و حجم معاملات سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران شده است. البته از آنجایی که اعلان سود برآوردی هر سهم عامل مؤثری در تصمیم گیری سر مایهگذاران و سهامداران در خصوص خرید و فروش سهم است، باید پیش بینی سود هر سهم حداقل انحراف را از میزان واقعی خود داشته باشد. ولی متاسفانه به دلیل عدم اعمال سیاست های مطلوب از سوی بورس تهران، اختلال های زیادی خصوصاً تا قبل از سال ۱۳۷۶ در ارقام پیش‌بینی شده به چشم میخورد(همان منبع).
شاخص سهام
کلمه شاخص در کل به معنای نمودار یا نشان دهنده یا نماینده می‌باشد. شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن می‌باشد و وسیلهای برای اندازه گیری و مقایسه پدیدههایی است که دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن می‌توان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره بررسی نمود. محاسبه شاخص برای هر شرکت صنعت یا گروه یا دسته امکان پذیر است و می‌توان آن را محاسبه نمود.
برای محاسبه شاخص یک سال را به عنوان سال مبنا یا پایه فرض کرده و پس از تقسیم ارزش جاری بر ارزش مبنا (ارزش سال پایه) آن را در عدد ۱۰۰ ضرب میکنیم. عدد به دست آمده شاخص آن گروه یا دسته مورد نظر را به ما نشان میدهد.
شاخص کل قیمت[۴۲]
یکی از اصلیترین شاخص های بورس اوراق بهادار تهران است که روش محاسبه آن بر اساس فرمول زیر انجام می‌گیرد:
{( ارزش جاری سهم در بازار*تعداد سهام منتشره) تقسیم بر (ارزش پایه سهام*تعداد سهام در سال پایه)} ضرب در عدد ۱۰۰
که در این محاسبه سال پایه سال ۱۳۶۹ می‌باشد. این شاخص گویای آن است که ارزش کل بازار نسبت به سال (پایه) یا همان سال (۱۳۶۹) چند برابر شده است.
انواع گروه‌های محاسبه شاخص کل قیمت در بورس تهران
۱-شاخص قیمت کل بازار: که در محاسبه آن قیمت سهام تمام شرکتهای معامله شده تاثیر داده می شود.
۲-شاخص قیمت تالار اصلی: که در محاسبه آن فقط قیمت سهام شرکتهای معامله شده در تابلو اصلی تأثیر داده می شود.
۳-شاخص قیمت تالار فرعی: که در محاسبه آن فقط قیمت سهام شرکتهای معامله شده در تابلوی فرعی تاثیر داده می شود(کارگزاری پارس گستر خبره،۱۳۹۱).
