(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 1
مقدمه 2
فصل اول: کلیات و مفاهیم تحقیق
1-کلیات و مفاهیم 4
1 -1- کلیات 4
1-1-1- بیان مسأله 4
1-1-2- سؤالات تحقیق 7
1-1-3- فرضیات تحقیق 7
1-1-4- اهداف تحقیق 8
1-1-5- ضرورت انجام تحقیق و جنبه نوآوری 8
1-1-6- سوابق تحقیق 8
1-1-7- اهداف کاربردی 10
1-1-8- روش تحقیق 10
1-1-9- ابزار گرد آوری داده ها 11
1-1-10- روش تجزیه وتحلیل اطلاعات 11
1-1-11- سازماندهی تحقیق 11
1-2- مفاهیم 12
1-2-1- معنا شناسی و مفهوم قیادت 12
1-2-2- معنا شناسی و مفهوم مسکرات و خمر 16
فصل دوم: بررسی قیادت از منظر فقه امامیه و اهل سنت
2- بررسی قیادت از منظر فقه امامیه و اهل سنت 21
2-1- مقدمه 21
2-2-شیوه ها و انواع قوادی 21
2-3- مراتب قوادی از منظر قانون مجازات اسلامی 22
2-3-1-شروع به جرم 23
2-3-2-نظریه عینی 23
2-3-3- نظریه ذهنی 23
2-3-4- نظریه ترکیبی (ذهنی و عینی) 23
2-3-5- معاونت در جرم 24
2-3-6-شرکت و مباشرت در جرم 25
2-4- بررسی اجتماعی پدیده قیادت 26
2-5- بررسی حرمت قیادت در مذاهب اسلامی 27
2-5-1- بررسی حرمت قیادت از دیدگاه تشیع 27
2-5-2- بررسی حرمت قیادت از دیدگاه اهل تسنن 27
2-5-2-1- بررسی و نقد ادله حدی بودن قوادی در قرآن کریم 28
فصل سوم:
بررسی شرب مسکر از منظر فقه امامیه و اهل سنت 36
3- بررسی شرب مسکر از منظر فقه امامیه و اهل سنت 37
3-1- مقدمه 37
3-2- بررسی فقهی حرمت شراب 38
3-2-1- تاریخچه حرمت تدریجی شراب 38
3-2-2- فلسفه حرمت شراب 42
2-احادیث نبوى و علوى (سنت) 43
3-3- بررسی حرمت شرب خمر در مذاهب اسلامی 44
3-3-1- بررسی فقهی نجاست انواع الکل از دیدگاه تشیع 44
3-3-2- دلایل ناپاکی الکل تخمیری 48
3-3-2-1- سکرآور نبودن الکل تخمیری 48
3-3-2-2- انصراف دلایل نجس بودن خمر از الکل 48
3-3-2-3- استحاله خمر به الکل 49
3-4- دیدگاه فقها نسبت به الکل تخمیری 51
3-4-1- بررسی حرمت شرب خمر 52
3-4-2- حد مسکر 54
3-5- اثبات شرب خمر 55
3-6- مقایسه حرمت شرب خمر در مذاهب اسلامی 57
3-7- بررسی توبه شارب خمر 58
3-7-1- توبه قبل از قیام بینه 59
3-7-2-توبه بعد از قیام بینه 63
3-7-3-توبه قبل از اقرار 65
3-7-3-1- دلیل سقوط حد 65
3-7-4- توبه بعد الاقرار 65
3-8- قصاص شارب خمر 68
3-8-1- حکم قتل با شرب خمر عصیانا و عدم خروج از اعتدال 70
3-8-2- حکم صورت شک در عدم خروج از اعتدال با شرب خمر 70
3-8-3- قتل در حال خماری و مستی توسط شرب غیر خمر 71
3-8-4- حکم صورت شک در عدم خروج از اعتدال با شرب غیر مسکر 72
فصل چهارم: نتیجهگیری و پیشنهادات
4-1- نتیجه گیری 74
4-2- پیشنهادات 77
منابع 78
چکیده
بررسی قیادت و شرب مسکر از منظر فقه امامیه و اهل سنت
با توجه به مبانی اعتقادی و اصول اسلامی حاکم بر جامعه، قیادت و شرب خمر از جمله بزههای کیفردار محسوب میشود. قیادت به عنوان یکی از گناهان و اعمال ناپسند به معنای رساندن و جمع کردن دو نفر یا بیشتر را برای انجام عملی درکنار هم میباشد و باد و بار اقرار شخص کامل و مختار و یا با شهادت دو مرد عادل ثابت میشود، حد قیادت 75ضربه شلاق است. پیامبران و ائمه درباره این عمل شنیع و ناپسند احادیث و روایات متعددی بیان نمودهاند که همگی در نکوهش آن ذکر گردیده است. شیعیان و اهل تسنن نیز در این باب اجماع داشته و آن را بسیار مذموم و نکوهیده میدانند. شراب و دیگر مسکرات نیز بدون در نظر گرفتن منبع تولید آن- طبیعی یا مصنوعی- در دین اسلام تحریم شده و شرب آن مستحق حد گردیده است. مسلمانان واقعی شیعه و سنی نیز در این باب با هم اجماع داشته و شرب خمر را حرام میدانند. تنها برخی از فرقههای گمراه و تحریف شده با قبول شرایطی شرب خمر را حرام نمیدانند. بر همین اساس هدف از انجام این پایان نامه بررسی حکم قیادت و شرب خمر از دیدگاه علمای فقه امامیه و اهل سنت می باشد. از مهمترین یافته های این تحقیق این است که در موضوع قیادت و شرب مسکرات، فقهای امامیه و اهل سنت هر دو آن را از گناهان کبیره دانسته و آن را مستحق حد و تعزیر دانسته اند، همچنین مواد صنعتی و شیمیایی و مخدری جدید و امروزی مانند روانگردان ها و حکم مسکرات را دارند. مواردی از جمله قاچاق زنان و دختران، تشکیل باندهای فساد و مراکز فحشا، راه اندازی سایت های غیراخلاقی و.مصادیق قوادی بوده و حکم قوادی بر آن جاری می گردد.
کلیدواژهها: شرب خمر، قیادت، امامیه، اهل سنت.
مقدمه
امروزه کمتر کشوری است که در آن فساد، مواد مخدر و جرایم ناشی از مشروبات الکلی به عنوان یکی از معضلات و مشکلات اصلی آن محسوب نمیگردد. هرساله مبالغ هنگفتی صرف مبارزه با این فساد میگردد ولی کماکان شمار باندهای فساد و فحشا و تعداد قربانیان آن روز به روز افزایش مییابد. امروزه در کشور ایران نیز این موارد به طور قابل توجهی افزایش یافته است و مشکلات زیادی را در پیش روی صاحبنظران، عالمان و فقها قرار داده است. با توجه به حساسیت نظام جمهوری اسلامی ایران نسبت به مواد مخدر و همچنین معضلات ناشی از فرار زنان و دختران، باندهای فساد، سایتهای غیراخلاقی که مصادیقی از قیادت به شمار میروند، تحقیق و اجتهاد فقهی در مذاهب شیعه و سنی در این موارد یک امر ضروری است.
در بحث حرمت شراب و دیگر مسکرات و همچنین مواد مخدر سنتی و جدید، ملاکهای و علل زیادی همچون ایجاد مفاسد و ضررهای روحی، جسمانی، طبی و روانی وجود دارد که بسیاری از دانشمندان از دیدگاههای مختلف آن را مورد بحث و بررسی قرار دادهاند. در این باب نظر فقهای شیعه و سنی تاحد زیادی باهم مشابه است؛ اما در برخی موارد نظیر نوع الکل (صنعتی یا تخمیری)، منشأ الکل (گندم، جو، خرما و.) با هم متفاوت است که در این پایان نامه به تفصیل مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
همچنین قیادت یا واسطه گرى که در اصطلاح عبارت است از به هم رساندن دو نفر براى انجام اعمال منافى عفت، از مصادیق بارز و آشکار کمک و یارى در گناه و معصیت است،که به همین جهت در شرع از آن نهى شده و تحریم گردیده است و احادیث در مذمت آن بسیار است. امروزه این جرم از یک جرم و گناه ساده فراتر رفته و به یک معضل اجتماعی و روبه تزاید بدل شده است که قاچاق زنان و دختران، تشکیل باندهای فساد و مراکز فحشا، راهاندازی سایتهای غیراخلاقی و. را به همراه دارد.
مباحث و دیدگاههای فقهی متعددی در این رابطه بیان گردیده که عنصر جنسیت، قوانین و مجازاتهای موجود و کفارهی گناهان، نظریات فقها و دانشمندان، مشارکت در جرم و. را مورد بحث و بررسی قرار داده است. در این پایان نامه ضمن بیان موارد مذکور، به مقایسه دیدگاه فقهای شیعه و سنی خواهیم پرداخت.
1-کلیات و مفاهیم
1 -1- کلیات
1-1-1- بیان مسأله
قیادت یعنی این که کسی دو نفر یا بیشتر رابرای انجام عملی درکنارهم جمع کند،قیادت با دو بار اقرار شخص کامل و مختار و یا با شهادت دو مرد عادل ثابت میشود،حد قیادت 75ضربه شلاق است، در قیادت آزاد یابنده بودن، مسلمان یا کافر بودن، مردیازن بودن تفاوتی ندارد، بنابرقولی درصورت مرد بودن، درهمان مرتبه اول سروی را تراشیده و درشهرگردانیده سپس به شهری دیگرتبعید میشود (محمدی، 1382، 15). به بیان دیگر جمع در حرام بین مردان و زنان یا مردان یا زنان است براى زنا یا لواط یا مساحقه، و حرمت شدیده در همه ثابت است، و با اقرار دو مرتبه ثابت مى شود (و دور نیست کفایت یک مرتبه) با بلوغ مُقِرّ در مقابل طفولیت، و کامل بودن او در مقابل جنون در حال اقرار، و حرّیت او در مقابل مملوکیت، و اختیار او در مقابل اکراه و ثابت مى شود با دو شاهد عادل از مردها، و محتمل است اکتفا به زنها در جمع در مساحقه.در قیادت فاعل آن، هفتاد و پنج تازیانه زده مى شود که سه ربعِ حدّ زانى است، چه مرد باشد قوّاد یا زن، یا حرّ باشد یا مملوک، یا مسلم باشد یا کافر و نفى او از شهر خودش بلکه حلق رأس و اشهار او، مشهور است، و اینها احوط مى باشند لکن بعد از تکرار عمل در غیر نفى و در نفى، یک سال بودن لازم نیست. و در زن که صاحب قیادت است، بعد از جلد چیزى نیست غیر توبه (بهجت، 1386).
دو روایت پیامبر اسلام (صلى الله علیه وآله) فرمود :«هر کس براى زنا بین مرد و زنى واسطه شود، خداوند بهشت را بر او حرام کرده و جایش در دوزخ است، که دوزخ بدجایى است، و دائم مورد خشم خداست تا بمیرد». امام ششم (علیه السلام) مىفرماید:«در قیامت خداوند با سه کس سخن نمىگوید، و به آنان نظر رحمت نمىکند، و ایشان را پاکیزه نمىنماید، و براى آنان عذاب دردناکى است: پیر زناکار، دیوث، زن شوهردارى که زنا دهد» (انصاریان، 1378: 47).
در باب مسأله قیاده نظریات مختلفی توسط فقهای شیعه و سنی بیان گردیده است که سعی ما در این است که در این پایان نامه به بررسی این نظریات پرداخته و دیدگاه آنها را با هم مقایسه نماییم. این موضوع به صورت تطبیقی تاکنون به صورت یک پایان نامه مدون مورد بررسی قرار نگرفته است. تدوین این پایان نامه می تواند به نوعی پاسخگوی نظریات تطبیقی در این باب باشد.
شراب و به طور کلی«مسکرات»از بزرگترین بلاهای خانمان برانداز جامعه بشری بوده و هست.در نکوهش این سم مهلک، همین اندازه کافی است،که با بزرگترین سرمایه بشر و مایه امتیاز او از سایر جانداران،که همان«عقل و خرد»است،سر جنگ و مبارزه دارد. سعادت انسان در پرتو خرد تأمین میگردد،فرق انسان با سایر جانداران در همان قوای فکری است، و«الکل»دشمن بزرگ آن به شمار میرود.از این نظر،جلوگیری از نوشیدن مشروبات الکلی یکی از برنامههای پیامبران آسمانی بوده است.همچنین شراب، در تمام شرایع آسمانی محکوم به تحریم بوده است. در شبه جزیره عربستان، میخوارگی به صورت یک بلای عمومی،یک بیماری واگیر درآمده