سلامت انسان و اجتماع، به نسبت بهره مندی از ارزش های انسانی بستگی دارد.بارعایت این ارزش ها می توان با پدیده ها روابط منطقی برقرار کرد .توجه به اهمیتِ زیاد ارزش ها در ایجاد ثبات در شخصیت افراد و حیاتِ اجتماع و نقش بارز آنهاـ به عنوان عوامل تأثیر گذاری که از نسلی به نسل دیگر منتقل میشوند ـ لزوم آموزش واشاعه صحیح آن ها را می طلبد.این تحقیق در تلاش بوده تا به شناسایی نکات مرتبط با(آموزش دهنده ،آموزش گیرنده ، محتواهای درسی ،روشها و فنون تدریس وارزشیابی )در رابطه باآموزش ارزش های دینی و اخلاقی بپردازد .تحقیق حاضر از نوع کتابخانه ای و نظری است که با روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفت. نتایج این تحقیق بیانگر ارائه روشی جدید به نام روش پله کانی آموزش ارزش هاست که شامل سه مرحله اصلی است.:1. مرحله ی «قبل از آموزش یا « آمادگی و آگاهی» که در آن به زمینه سازی و بستر سازی جهت آموزش ارزش ها پرداخته میشود.2. مرحله ی آموزش یا « پایه گذاری» ،که در آن به ارائه سی و چهار روش فرعی پرداخته میشودوآموزش دهنده، به صلاحدید خود،یک یا ترکیبی از چند روش را، جهت آموزش ارزش ها و پایه گذاری آن هابه کار می گیرد.3. درمرحله ی بعد از آموزش یا « پرورش »محقق به ارائه راه کارهایی جهت تقویت و تحکیم ارزش های آموخته شده توسط متربی ، می پردازد و قدرت تشخیص و افتراق وی را در زمینه ی شناسایی ارزش ها از ضد ارزش ها و شبه ارزش هابالا می برد. هر یک ازمراحل قبلی ،خود از تعدادی مرحله فرعی تشکیل شده اند. فرایندآموزش ارزشها ،علاوه بر نیاز به روش های تدریسِ مناسب، نیازمندآموزش دهنده، آموزش گیرنده ، و محتواهای آموزشی خاصیست و بایستی با یک نظام ارزشیابی ویژه و دقیق ارزیابی شود ؛لذا محقق در فصل های مختلف این تحقیق به بررسی این موارد پرداخته است.
کلید واژه ها:
آموزش ارزش ها، ارزش های اخلاقی ،ارزش های دینی،آموزش دهنده ،آموزش گیرنده،محتوا ،ارزشیابی ،روش پله کانی آموزش ارزش ها
فهرست مطالب
عنوانصفحه
فصل اول:طرح تحقیق
1-1.مقدمه2
1-2.بیان مسئله3
1-3.هدف های تحقیق7
1-4.اهمیت و ضرورت انجام تحقیق8
1-5.سوال های تحقیق.10
1-6. تعاریف مفاهیم مطرح شده در سوالهای تحقیق10
1-6-1. تعاریف مفهومی10
1-6-2. تعاریف عملیاتی.12
1-7.روش تحقیق 13
1-7-1. نوع تحقیق13
1-7-2.شیوه جمع آوری اطلاعات14
فصل دوم:پیشینه تحقیق
2-1. مقدمه.16
2-2- مبانی نظری.16
2-3. مبانی تجربی.28
2-4. چکیده تحقیقات انجام شده در خارج از ایران33
فصل سوم:نکات مرتبط با آموزش دهنده یا مربی
3-1.مقدمه.38
3-2. نکات مرتبط با مربی38
3-2-1.تزکیه.38
3-2-2. توانایی ایجاد انگیزه.39
3-2-3. توجه به ظرفیتها و استعدادها.40
3-2-4. ایجاد تسهیل در آموزش40
3-2-5. عدالت41
3-2-6. اعتدال42
3-2-7. تدریج و پرهیز از شتابزدگی42
3-2-8. . انعطافپذیری و نرمش43
3-2-9.حلم و بردباری.44
3-2-10. فضل45
3-2-11. صلاحیت و شایستگی علمی45
3-2-12. ابراز محبت و ملایمت در گفتار و رفتار. 46
3-2-13. مغتنم شمردن فرصتها در آموزش47
3-2-14. توانایی عینیت بخشیدن به آموزش.48
3-2-15. شجاعت اخلاقی49
3-2-16. آراستن ظاهر50
3-2-17. تهذیب عملی50
3-2-18. هماهنگی میان گفتار و عمل51
3-2-19. تکریم شخصیت متربی51
3-2-20. حسن تدبیر یا حزم و احتیاط52
21-3-21. تواضع و فروتنی در برابر متربی53
3-2-22.افزایش عزت نفس در متربی53
3-2-23. شناخت مراحل رشد و هدایت نیازهای هر مرحله.54
3-2-24. مسئولیتپذیری54
3-2-25. جلب اعتماد و مقبولیت در متربی.55
3-2-26. انتقال نیکو و ایجاد ارتباط56
3-2-27 . عدم تعلیم به واسطهی اجر مادی.57
فصل چهارم: نکات مرتبط با آموزش گیرنده یا متربی
4-1.مقدمه59
4-2. نکات مرتبط با آموزش گیرنده یا متربی.59
4-2-1. آمادگی59
4-2-2. انگیزه61
4-2-3. قدرشناسی62
4-2-4. اراده مصمم63
4-2-5. بلند همتی و جدیت63
4-2-6. عامل بودن به مسائل آموخته شده.64
4-2-7.تهذیب نفس64
4-2-8. تواضع و احترام در برابر استاد.65
4-2-9. عزت نفس66
4-2-10. مبارزه با ناکامی های احتمالی در امر یادگیری.67
4-2-11. یادگیری فعالانه67
4-2-12. قصد تقرب به خدا و تحصیل یقین68
4-2-13. پرهیز از تقلید کورکورانه68
4-2-14. شهامت پرسیدن69
4-2-15. خودسازی معنوی.70
4-2-15-1. مشارطه یا عزم70
4-2-15-2. مراقبه70
4-2-15-3. محاسبه.71
4-2-15-4. مؤاخذه71
فصل پنجم:محتواهای آموزشی
5-1.مقدمه74
-نکات اساسی در انتخاب محتواهای آموزش ارزش ها.74
5-2. معیارهای انتخاب محتوا.74
5-2-1.اهمیت.74
5-2-2.اعتبار.75
5-2-3.سودمندی76
5-2-4.انطباق با زمان آموزش و موقعیت های زمانی و مکانی.76
5-2-5.انعطاف پذیری77
5-2-6.ارتباط محتوا با هدف77
5-2-7. جذاب بودن محتوا.78
5-2-8 .تناسب با پیشینه تجربی فراگیر. 78
5-2-9-پایه ی یادگیری مستمر و آموزش های بعدی.78
5-2-10.فرصت دادن به انواع فعالیت های یادگیری.79
5-2-11.تناسب محتوا با مراحل رشد و توان فراگیران.79
5-2-12.کمک به رشد همه جانبه فرد79
5-2-13.انتخاب محتوا بر اساس روش آموزش.80
5-2-14.علاقه آموزش گیرنده80
5-3.نحوه ی سازمان دهی محتوا80
5-3-1.توالی(تقدم و تاخر )80
الف-سازمان دهی محتوا از ساده و آسان به شکل پیچیده.81
ب-سازمان دهی محتوا از کل به جزء .81