توبیخوپاداشبایدمرتبطبااندازه‌گیری‌هایعملکردباشد؛
سیستم‌هایاندازه‌گیریعملکردبایدمثبتباشدنهبازدارنده؛
کارکنان،مشتریان،افرادذ‌ی‌نفعبایستیآزادانهدرنتایجوپیشرفت‌هایحاصلازبرنامه‌هامشارکتدادهشوند (طبرسا، ۱۳۷۸).
۲-۱۶-۹. روشمهندسیمجدد
برخیازسازمان‌هافعالیتمهندسیمجددرادرپاسخبهشناساییفاصلهبه‌وجودآمدهبیناهدافونتایجواقعیانجاممی‌دهند. فرایندمهندسیمجدددربرخیازاینسازمان‌هابررویدورهزمانیعملیات،ساختارسازمانی،تأمینمنابعخارجازسازمان،تکنولوژیاطلاعاتوسودانجاممی‌گیرد.
هدفنهاییازمدیریتتغییر،پاسخگوبودنرهبرانارشدسازمان‌هااست. مدیریتبااستفادهازتکنیک‌هاییخاص(طبرسا، ۱۳۷۸).
۲-۱۶-۱۰. برنامه‌ریزیاستراتژیکمشتری‌مدار
اگرچهدستگاه‌هایدولتیدرمشخصشدنمأموریتوتأییداهدافخودمتکیبهمجلسوسایرارگان‌هایذ‌ی‌نفعهستنداماآناننیزمانندسازمان‌هایبخشخصوصیبایدنیازهایمشتریانرامدنظرقراردهند. ابزاربسیاریبرایسنجشایننیازهادردسترساست؛ازجمله:

کنفرانسجستجویآینده:اینکنفرانسبرایتعداد ۳۰ الی ۸۰ نفرازذ‌ی‌نفعانسازمانیادستگاهدولتیبرگزارمی‌شود. اینشرکت‌کنندگانازفضایبرنامه‌ریزی‌شدهکنفرانسبرایکمکبهسازماندرتعریفگذشته،تحلیلزمانحاضروپیشبردآیندهاستفادهمی‌کنند.
مدلمنطقی:اینمدلیکیازاشکالنمایشاصولیمتوالی (ورودی،فرایند،خروجی،بازده) است. اینمدلازصدورتصمیماتوفرایندتصمیم‌گیریپشتیبانیمی‌کند.
تکنیکچرا:اینتکنیکباجوابدادنمناسببهاینسؤالشروعمی‌شود. چراسازمانیبایدازاهداففعالیت‌مداربهسمتاهدافبازده‌مدارحرکتکند.
تجزیه-تحلیلSwot:اینابزاربرایمحیطسازمانسودمنداست؛به‌نحویکهسازمانراقادرمی‌سازداطلاعاتمربوطبهنقاطضعفوقوترابررسیوفرصت‌هاوخطراتخارجیراشناساییکند (طبرسا، ۱۳۷۸).
۲-۱۶-۱۱. الگویاعتبارسنجیروشیبرایارزیابیعملکردارگان‌هایدولتی
الگویاعتبارسنجی،فرایندیاستکهازطریقآن،سازمانبه‌واسطهصلاحیت‌هایتشکیلدهنده‌اش،به‌وسیلهنهادیبیرونیمعتبرشناختهمی‌شود. هدفاینفراینداین استکهکیفیتعملکردسازمان‌هاراگواهیکندوآنهارادربهبودامرشانیاریدهد. الگویاعتبارسنجیمستلزمدومرحلهارزیابیاست:
الف) ارزیابیدرونی؛
ب) ارزیابیبیرونی.
ارزیابیدرونیمرحلهآغازینکاربردالگویاعتبارسنجیتلقیمی‌شود. دراینمرحله،سازمانبه‌منظوراینکهعملکردخودرادرآینهببیند،اقدامبهارزیابیمی‌کندتاجنبه‌هایقوتوضعفخودرادریابدوبهاصلاحنقطه‌ضعف‌هابپردازد. به‌عبارتی،اعضاءبه‌صورتخودبخودبهصورت‌بندیسؤالاتارزیابیپرداخته،روش‌هایگردآوریداده‌هایموردنیازراتعیینکردهوپسازتحلیلآنهاشخصاًدربارهخودقضاوتمی‌کنند. اینمرحلهازالگویاعتبارسنجیصرفاًبرایتسهیلاجرایمرحلهدومانجاممی‌شود. درمرحلهدوماجرایاینالگو،مدیرانسازمانازخارجازنظامموردارزیابیبهبازدیدنظاممی‌پردازندوضمنبررسیگزارشارزیابیدرونی،گزارشرسمیارزیابینظامراتدوینمی‌کنند. چنانچهسازمانموردارزیابیبامعیارهایازقبلتعیینشده،فاصلهدوراز انتظاریرانشاندهد،به سازمانموردارزیابیمهلتمی‌دهندتادرفاصلهکوتاهیامورخودرابهبودبخشدتامجدداًسازمانموردارزیابیقرارگیرد(مرکزمطالعاتمدیریتوبهره‌وریایران، ۱۳۹۱).
۲-۱۶-۱۲. الگوبرداریازلایحهGPRAجهتبهره‌برداریدرنظامارزیابیعملکرد
لایحهعملکردونتایجدولتمعروفبهGPRAمصوبسال ۱۹۹۳ آمریکایکیازالگوهایمؤثرومنسجمدرفعالیت‌هایقانون‌گذاریواجراییبه‌منظورشفاف‌سازیعملکرددستگاه‌هایدولتیومتمرکزساختنآنهابرروینتایجوعایداتبه‌دستآمدهاست. اینالگوبه‌طورخلاصهشاملقدم‌هاییبهشرحزیراست:
خلاصهرهنمودهاییجهتبهاجرادرآوردنمؤثرلایحهGPRA:
قدم ۱. تعریفمأموریتوعایدی‌هایمطلوب
الگویعملی ۱: مشارکتدادنذی‌نفعان.
الگویعملی ۲:ارزیابیمحیط.
الگویعملی ۳: همسوسازیفعالیت‌ها،عملیاتاصلیومنابع.
قدم ۲. اندازه‌گیریعملکرد
الگویعملی ۴:تولیدمجموعه‌ایازشاخص‌هایاندازه‌گیریدرهرسطحسازمانیکهمبیننتایجبوده،محدودبهتعدادیحیاتیبوده،پاسخگویاولویت‌هایچندگانهبوده،برایدستیابیبههرکداممسئولیت‌هایمربوطهمشخصمی‌باشند.
الگویعملی ۵: جمع‌آوریداده‌هاییبهاندازهکافیکامل،صحیحوسازگاربایکدیگر.
قدم ۳. استفادهازاطلاعاتعملکرد
الگویعملی ۶:شناساییشکاف‌هایعملکرد.
الگویعملی ۷:گزارش‌دهیاطلاعاتعملکرد.
الگویعملی ۸:استفادهازاطلاعاتعملکرددرراستایانجاممأموریتسازمانی.
الگوهایعملیرهبریکهپشتیبانپیاده‌سازیلایحهبوده‌اند.
الگویعملی ۹:واگذاریاختیارتصمیم‌گیریدرازایپاسخگویی.
الگویعملی ۱۰:ایجادانگیزه.
الگویعملی ۱۱:ایجادتخصصلازم.
الگویعملی ۱۲: یکپارچه‌سازیاصلاحاتمدیریت (نایبی، ۱۳۷۸).
۲-۱۶-۱۳. تحلیلسلسله‌مراتبیدادهAHP
روشAHPرافردیعراقی‌الاصلبهنامساعتیدردهه ۱۹۸۰ پیشنهادداد (ساعتی، ۱۹۹۰). اینروش،برپایهقضاوت‌هایذهنیتصمیم‌گیرندهدرخصوصارزیابیگزینه‌هایمختلفباتوجهبهمعیارهایگوناگونبناشدهاستوتصمیم‌گیرندگانراقادرمی‌سازد کهاثراتمتقابلوهم‌زمانبسیاریازوضعیت‌هایپیچیدهونامعینراتعیینکنند(ساعتی، ۱۹۹۷). اینفرایند،تصمیم‌گیرندگانرایاریمی‌کندتااولویت‌هارابراساساهداف،دانشوتجربهخودتنظیمکنند،به‌نحویکهاحساساتوقضاوت‌هایخودرابه‌طورکاملدرنظرگیرند. برایحلمسایلازطریقاینروش،بایدمسألهرابادقتوباهمهجزئیاتتعریفوتبیینکردوجزئیاترابهصورتساختارسلسله‌مراتبیترسیمنمود. ایندرختسلسله‌مراتبیازسهسطحهدف،معیارهاوگزینه‌هایرقیبتشکیلشدهاست. AHPدرآغازبرایتصمیم‌گیری‌هایانفرادیدرمحیطیمتلاطموفازیارائهشد. سپسدردهههشتادبهچگونگیاستفادهازآنپرداختهشد. AHPدرتصمیم‌گیری‌هایگروهیباعثخواهدشدکهنه‌تنهامزایایفنونتصمیم‌گیریگروهیحفظشودبلکهمعایبآنها (همانندسرعتهزینهوتکفکری) برطرفشود.
هرگاهAHPبه‌عنوانابزارتصمیم‌گیریاستفادهمی‌شود،گروهدرآغازبایدیکدرختسلسله‌مراتبمناسبکهبیان‌کنندهمسألهتحتمطالعهاستفراهمکند.سلسله‌مراتبتصمیمدرختیاستکهباتوجهبهمسألهتحتبررسیسطوحمتعدددارد. اختصاصاًسطحاولهردرختبیانکنندههدفتصمیم‌گیریاست. سطحآخرهردرختبیانکنندهگزینه‌هاییاستکهباهمدیگرمقایسهمی‌شوندوبرایانتخابدررقابتباهمدیگرهستند.دیگرسطوح (میانی) نشان‌دهندهفاکتورهاییاستکهملاکمقایسهگزینه‌هاهستند(آذر، ۱۳۷۹).
مرحلهاساسیدراینتصمیمتعیینفاکتورهاییاستکهبراساسآنهاگزینه‌هایرقیبباهمدیگرمقایسهمی‌شوند. تعییناینفاکتورهادرتصمیماتانفرادیچندانمشکلنیست؛چراکهخودتصمیم‌گیرندهاینعواملرابهشخصهتعیینمی‌کند. درحالی‌کهممکناستاینعواملدرتصمیم‌گیری‌هایگروهیبهدلیلاختلافعلائقوتخصصافرادمتعددباشد. دراینمرحلهاستفادهازفنونمعمولتصمیم‌گیریگروهیمی‌تواندکارسازباشد،توصیهمعمولدراینزمینهآناستکهبااستفادهازتکنیکداخلیمهم‌ترینفاکتورهاتعیینگردند.
باعنایتبهمبانینظریروشAHPمی‌توانگفتفرایندارزیابیعملکردبه‌راحتیقابلمدل‌سازیبه‌ صورتسلسلهمراتبیاست. دراینمدلسطوحیکآنبیان‌گرتعیینوتبیینهدفیاعملکرددستگاهوسطحآخرآندربرگیرندهشاخص‌هایعملیاتیارزیابیعملکردوبهکمکسطوحمیانی،عملکرددستگاهابعادتشکیلدهندهآنوهریکازاینابعادبه‌نوبهخودنیزبهعواملفرعیدیگرتقسیممی‌شوند. یکیازنقاطقوتمدل‌سازیبافنAHPایناستکهمی‌توانباافزودنبرتعدادسطوحدرختتصمیمهرچهبیشترجزئیاتومسائلحاشیه‌ایرامدنظرقرارداد. به‌عبارتدیگر،افزایشسطوحدرختتصمیمبیان‌گرافزایشمدلومدنظرقراردادنتعدادبیشتریازعواملوعناصرفرعیتأثیرگذاربرمسئلهتصمیم‌گیریاست (مؤمنی، ۱۳۸۵).
ازدهه ۱۹۹۰ معرفیاستانداردهایبین‌المللیوجایزه‌هایبرتریکسبوکاروکیفیتبهبسیاریازشرکت‌هابرایاندازه‌گیریوارزیابیعملکردشاندرجریانفعالیت‌هایمربوطبهمرورمدیریت،ممیزی‌هایداخلیوخارجیکمککردهاست. خودارزیابی‌هادرمقابلنیازمندی‌هایاستانداردها (ازجملهOHSAS 18001, IsO 14001, ISO9001)یامعیارجایزه‌هاییازجملهجایزهمالکومبالدریج،جایزهکیفیتاروپاییو … نوعیازچارچوبارزیابیرامهیاکردهاست.
۲-۱۶-۱۴. نظامتعالیدمینگ
برترینجایزهبهبودکیفیتدرژاپن،جایزهدمینگاست. اینجایزه راانجمنمهندسانودانشمندانژاپن درسال ۱۹۵۱ بهپاسقدردانیازخدماتدکتر «ادوارددمینگ»درکنترلکیفیتوتحتتأثیرنظراتوعقایدویطرح‌ریزیوپیشنهادکردند. اینجایزهازقدیمی‌ترینجوایزکیفیتوبهره‌وریدرسطحجهاناستکهباتوجهبهتئوری‌هایجدیدمدیریتوشرایطنویناقتصادی،به‌منظوربهبودوضعیتصادراتکشورژاپنازطریقبهبودکیفیتمحصولات،ترویجکنترلکیفیتجامع (TQM) دربینصنایع،شناختراهبردهایموفقیت‌آمیزدرامرکیفیتوارتقایآگاهیدربارهاهمیتوروش‌هایمدیریتکیفیتشکلگرفت. هدفکیفیتازنظردمینگآناستکه «بایدتأمین‌کنندهنیازهایمشتریانبرایحالوآیندهباشد»(جعفریقوشچی،۱۳۸۵).
هدفاصلیاینمدل،ایجادانگیزهبراینوآوریدرطراحیوبه‌کارگیریروش‌هایآماریکنترلکیفیتدرشرکت‌هایتولیدیژاپنبودهاست. جایزهدمینگدرسهسطحفرد،بخشومؤسسهارائهشدهاست. اینمدلدهمعیاراصلیداردوهمهمعیارهاامتیازییکساندارند. اینمعیارهاعبارتنداز(جاویدان، ۱۳۸۵):
اهدافوخطمشی؛
سازماندهیوعملکردآن؛
آموزشوگستردگیآن؛
جمع‌آوریونشراطلاعاتونحوهبه‌کارگیریآن؛
استانداردسازی؛
کنترل؛
تضمینکیفیت؛
آثارونتایج؛
برنامه‌هایآتی؛

4- تشویق مدیران، استادان، دانشجویان و کارمندان شایسته براساس شاخصه‌های مدیریت در نظام اسلامی.
5- تقویت زمینه‌های نظری و عملی برای اصلاح مداوم روش‌های مدیریتی و افزایش کارآمدی آنها به منظور تحقق ارزش‌های اسلامی‌ و معیارهای انقلابی

6- نظارت و ارزیابی هدفمند و مستمر به منظور تقویت ابعاد علمی‌ و اسلامی ‌مدیریت مراکز آموزشی و علمی، هم‌چنین رعایت اصول و ارزش‌های اسلامی‌ در سیاست‌های مربوط به مولفه‌های مختلف نتایجی را به بار می‌آورد که از جمله شاخص‌های آن می‌توان اعتلای روح معنویت و مکارم و فضائل اخلاقی را نام برد(rl.majlis.ir) .
2-4-9- قدرت برتر اخلاقی و مصادیق آن
قدرت اخلاقي يك عبارت عام و جامع براي مجموعه اي از ويژگي‌ها و رفتارهاي خاصي است كه بيشتر جنبه اخلاقي دارند و دربدو يك سري ويژگي‌ها، خصايص و رفتارهاي اخلاق اجتماعي به شمار مي روند، ليكن با دقت و تامين در آنها مي توان به كاركرد مديريتي انها نيز واقف شد. و از جمله مصادیق آن که برگرفته از تعالیم اسلامی است، می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
2-4-9-1- تقوا و پرهیزگاری
تقوا و پرهیزگاری يكي از اصول مهم اخلاقي و يكي از منابع اصلي قدرت است و مي تواند در نفوذ و تاثير رهبران بر زيردستان و ميزان آن نقش اساسي داشته باشد. شايد در بدو امر و نگاه ابتدايي چنين به نظر برسد كه تقوا و پرهيزگاري يك مسئله معنوي و مربوط به رابطه ميان انسان و خداست و بنابراين، هيچ ربطي به مسئله مديريت و رهبري در سازمان ندارد و نمي توان آن را يكي از منابع اصلي قدرت دانست ليكن با يك نگاه عميق و تحليلي مي توان به رابطه وثيق و عميق ميان قدرت و تقوا پي برد.تقوا و پرهيزگاري باعث مي شود كه انسان در ميان مردم در نظر ديگران از عزت و احترام بيشتري برخوردار شود و محبوب دلهاي آنان گردد و هر كس كه از عزت و احترام بيشتري در ميان مردم برخوردار باشد و مردم او را بيشتر دوست داشته باشد، قدرت افزون تري خواهد داشت و بهتر از ديگران مي تواند در مردم نفوذ كند و بر آنان تاثيرگذار باشد. حضرت امام حسن مجتبي (ع) در تبيين يكي از آثار مثبت و بركات معنوي تقوا و پرهيزگاري به همين نكته اساسي اشاره مي كند و مي فرمايد:
«اذا اردت عزا بلاعشيره و هيبه بلا سلطان فاخرج من ذل معصيه الله الي عز طاعه الله^[62].»
اگر مي‌خواهي بدون داشتن عشيره و طايفه، عزت و احترام داشته باشي و بدون برخورداري از سلطنت و مقام،هيبت و شكوه داشته باشي، از ذلت معصيت خدا خارج شو و به سوي عزت اطا عت الهي حركت كن.
2-4-9-2- رفق و مدارا
يكي ديگر از اصول مهم اخلاق اجتماعي كه از مصاديق و منابع اصلي «قدرت اخلاقي» است، اصل رفق و مداراست كه يكي از ابزارهاي لازم و ضروري براي مديريت است.رفق و مدارا و ملايمت موجب نرم شدن دل افراد و ايجاد تمايل قلبي در آنان است. بنابراين، نفوذي كه از طريق رفق و مدارا حاصل مي شود، نفوذ در دلهاست و نفوذ در دلها، قوي ترين و موثرترين نفوذ است. پيامبر‌گرامي اسلام (ص) نمونه روشن و بارز در زمره رهبراني است كه از نفوذ قوي و عميقي در ميان مردم برخوردار بودند.
«فبما رحمه من الله لنت لهم و لو كنت فظا غليظ القلب لانفضوا من حولك فاعف عنهم و استغفر لهم و شاورهم في الامر.»^[63]
پس به موجب لطف و رحمت الهي،با آنان نرمخو و نرم دل شدي و اگر تندخو و سخت دل بودي قطعاً از پيرامون تو پراكنده مي شدند پس از آنان درگذر و برايشان آمرزش بخواه و دركارها با آنان مشورت كن.
رفق و مداراي آن حضرت در برخورد با مردم و معاشرت با آنان، يكي از نقاط عطف سيره عملي و اخلاق اجتماعي ايشان بود. و يكي از دستورهاي خداوند متعال به رسول خدا (ص) بود. همين نكته را حضرت امام صادق (ع) متذكر شده و فرموده است:
جاء جبرييل الي النبي (ص) فقال: يا محمد،ربك يقرئك السلام و يقول لك دار خلقي^[64]: جبرئيل نزد پيامبر (ص) آمد و گفت: اي محمد، پروردگارت سلام مي رساند و مي فرمايد: با خلق من مدارا كن.
2-4-9-2-1- آثار و پیامدهای رفق و مدارا
- دستيابي فرد به خواسته‌هايش از ديگران
حضرت امام صادق(ع) ضمن تاكيد بر مدارا كردن با مردم مي فرمايد:
من كان رفيقاً في امره نال ما يريد من الناس^[65]: كسي كه در كار خويش، رفق و مدارا در پيش گيرد، به آنچه از مردم مي خواهد، نايل مي شود.
اميرمومنان حضرت علي (ع) نيز شرط اصلي براي نفوذ در مردم و دستيبابي به مقاصد و خواسته‌هاي خود ازمردم را رفق و مدارا با آنان دانسته و فرموده اند:
من لم يلن لمن دونه لم ينل حاجته^[66]:كسي كه نسبت به زيردستان خود نرمش نداشته باشد، به خواسته اش نمي رسد.
رهبران سازماني بيشتر از ديگران نيازمند سيا ست رفق و مدارا هستند و تنها در صورتي مي توانند به اهداف و نتايج مورد نظر خود دست يابند كه رفتار و برخورد آنان با زيردستان و پيروانشان با نرمي و ملايمت همراه باشد كه آنان را تحت تأثير قرار دهد و در آنان انگيزه ی لازم براي همكاري و همياري با رهبران را به وجود آورد. اگر كاركنان و زيردستان، ‌رهبر خود را قبول داشته باشند، يعني اگر رهبر در زيردستان و پيروان خود نفوذ داشته و در آنان تأثير گذار باشد، دستيا بي به اهداف و نتايج مورد نظر به مراتب آسان تر خواهد بود.
- فائق آمدن بر مشكلات و تسهيل و تقويت روابط انساني
ارتباطات اجتماعي همواره با مشكلات و مسائل خاصي همراه است. مدير اگر بخواهد بر اين مشكلات و سختي‌ها فايق آيد. لازم است كه با رفق و مدارا با كاركنان و زير دستان خويش رفتار كند.حضرت امام صادق (ع) در تبيين اين مسئله مي فرمايد: الرفق ييسر الصعاب و يسهل شديد الانساب^[67]:رفق و مدارا، سختي‌ها و دشواري‌ها را آسان و چاره‌هاي سخت را ساده مي كند.
- بهره‌مندي از دستاوردهاي معنوي
يكي ديگر از آثار مثبت و بركاتي كه بر در پيش گرفتن سياست رفق و مدارا مترتب مي شود، بهره‌مندي از فيوضات و دستاوردهاي معنوي است.
ان في الرفق الزياده و البركه و من يحرم الرفق يحرم الخير^[68]،، همانا در رفق و مدارا فزوني در بركت است و كسي كه از ملايمت و مدارا محروم باشد، از خير محروم شود.
سياست رفق و مدارا در برخورد با ديگران يكي از عوامل مهم براي موفقيت و پيروزي مدير و سازمان است، همچنان كه امير مؤمنان حضرت علي (ع) اين مسئله را مورد تأكيد قرار داده و فرموده‌اند:
الرفق مفتاح النجاح،‌رفق و مدارا كليد پيروزي و كام يابي است.
2-4-9-2-2- رفق و مدارا،‌يا شدت و تندي؟
ممكن است در اينجا اين سؤال مطرح شود كه آيا استفاده از رفق و مدارا در تعاملات و روابط ا نسا ني، به ويژه در سازمان يك امر دايمي و هميشگي است يا با توجه به اقتضائات و شرايط مختلف، ممكن است حتي خلاف آن، يعني رفتار تند و خشن ضرورت يابد؟
سياست رفق و مدارا در صورتي مطلوب و منطقي و يك اصل كلي در تعاملات اجتماعي و روابط ا نسا ني خواهد بودكه مورد سوءاستفاده قرار نگيرد. اميرمؤمنان حضرت علي (ع)‌در يكي از سخنان نغز خويش اين نكته را تبيين كرده و فرموده است:‌
إذا كانَ الرِّفْقُ خُرْقاً كانَ الْخُرْقُ رِفْقَاً” رُبَّما كانَ الدَّواءُ داءً وَ الدّاء دَواءً^[69]،، در صورتي كه رفق و مدارا، اسباب خرق و زحمت شود،‌ تندي و شدت عمل عين رفق و مداراست، چنانكه گاهي دارو موجب بيماري مي شود و بيماري خود داروست.
2-4-9-3- الفت و محبت
اميرمؤمنان حضرت علي(ع) مي فرمايد:
قلوب الرجال وحشيه فمن تألفها اقبلت عليه^[70]: دلهاي مردمان سرکش است، پس آنكه به آنها الفت و محبت ورزد، به او روي مي‌آورند.
پيامبر‌گرامي اسلام (ص) نيز كه خود مظهر لطف و محبت به مردم بود، بر اين نكته ی مهم و اساسي تأكيد كرده و فرموده اند:
المرء مع من احب :دل و جان انسان با كسي است كه او را دوست دارد.
يكي از نيازهاي اساسي انسان كه در اغلب مطالعات صاحب نظران و روان شناسان به چشم مي خورد، نياز انسان به محبت و توجه ديگران است. خداوند متعال انسان را فطرتاً به گونه اي آفريده است كه دوست دارد ديگران به او توجه و محبت نمايند و دل و جان او در تسخير محبت و لطف ديگران است، يعني فطرت آدمي چنان است كه اگر از كسي لطف و محبت و احسان ببيند، به تسخير او در مي آيد و تحت تأثير او قرار مي گيرد. به همين دليل يكي از رموز موفقيت پيامبر‌گرامي اسلام (ص) در نفوذ بر دلهاي مسلمانان و تسخير قلوب آنها مسئله رحمت و محبت است.
2-4-9-4- دفع بدي با خوبي
يكي ديگر از مصاديق قدرت اخلاقي كه نقش بسيار مهمي در تأثير گذاري بر ديگران و نفوذ در آنان دارد، « دفع بدي با خوبي » است. با اين قدرت اخلاقي مديران سازمان‌ها مي توانند در كاكنان و زيردستان خود نفوذ كنند و رفتار آنها را در جهت دستيابي به اهداف سازماني هدايت نمايند.
خداوند متعال در مورد اين اصل مهم و تأثيرات شگرف آن در تعاملات اجتماعي و روابط انساني، خطاب به پيامبر‌گرامي اسلام (ص) مي فرمايد:
ولاتستوي الحسنه و لا السيئه ادفع بالتي هي احسن فاذا الذي بينك و بينه عدوه كأنه ولي حميم^[71]: نيكي با بدي يكسان نيست، بدي را با نيكي دفع كن، آنگاه خواهي ديد همان كسي كه ميان تو و او دشمني است، گويي دوستي گرم و صميمي است.
اصولاً در مقابل رفتارهاي بد و برخوردهاي نا مناسب ديگران،‌ سه نوع واكنش مي توان نشان داد:
اول، مقابه به مثل، يعني در مقابل رفتار و برخورد نامناسب ديگران، برخورد نامناسب داشته باشيم.
دوم، عفو و گذشت، يعني در مقابل رفتار بد آنان هيچ عكس العملي نشان ندهيم.
سوم، عكس العمل مثبت، يعني در مقابل بدي‌هاي آنان از خود خوبي نشان دهيم و، به اصطلاح، بدي را با خوبي دفع كنيم.
اين سؤال مطرح مي شود كه زمينه‌ها و بستر‌هاي مناسب برای به وجود آمدن اين قدرت چيست و چه كسي مي تواند داراي اين قدرت باشد و خداوند متعال در آيه ی بعدي اعمال اين قدرت را منوط به صبر و شكيبايي و ايمان قوي دانسته و فرموده است:
و مايلقیها الا الذين صبروا و ما يلقیها الا ذو حظ عظيم^[72]،، جز كساني كه داراي صبر و استقامت اند، يه اين مقام نمي‌رسند و جز كساني كه بهره‌ی عظيمي از ايمان و تقوا دارند به آن نايل نمي گردند.

نوع III

نوع IV

فولیکول های تخمدان ( نوع I و II) فولیکول های مجرایی ( نوع III و IV)
۳-۸- روش کار
تعداد۴۲ حلقه افعی قفقازی ماده که از دو منطقه لار دماوند و طالقان جمع آوری شده بودند، از تیر-آبان ماه ۱۳۹۲، مورد بررسی قرار گرفتند. در شروع کار ابتدا جانور توسط تکنسین از ویواریوم مربوطه در محل نگهداری خارج و بعد از تعیین جنسیت (به روشی که در صفحات قبل اشاره شد) و اطمینان از ماده بودن آن، به اتاق کار منتقل می شود و در محل حفره چشم الکل ۹۵ درصد تزریق و کشته می­ شود.

تصویر ۳- ۹ : تزریق الکل به حفره چشمی
دمای اتاق کار در۲ ±۲۲ درجه سانتی گراد بود. بعد ازکشتن مار و قبل از کالبد گشایی ابتدا جانور با ترازوی ساعتی (با حساسیت ۵ گرم، ساخت آلمان) وزن شد، سپس آن را روی تخته تشریح، از دو طرف با سوزن ته گرد ثابت کردیم.
تصویر ۳- ۱۰: ترازوی ساعتی با حساسیت ۵ گرم، ساخت آلمان(توزین مار)
طول بدن (از پوزه تا منفذ کلوآک) و طول دم( از کلوآک تا انتهای دم) با متر اندازه گیری و ثبت شد. در مرحله بعدی با قیچی از محل کلوآک تا وسط شکم برش داده شده و پوست را در دو طرف بدن ثابت کردیم، چربی ها را از بدن خارج می کنیم.

تصویر ۳- ۱۱ : کالبد گشایی افعی ماده قفقازی
در مرحله بعد مجرا به همراه تخمدان به منظور مشاهده و مطالعه به وسیله قیچی و پنس از بدن خارج گردید و برای جلوگیری از خشک شدن، آن را درون پتری دیش حاوی سرم فیزیولوژی قرار داده شد و پس از اندازگیری طول مجرا، قسمت­ های مختلف مجرا در زیر استریومیکروسکوپ olympus، مدل SZX-TR30، ساخت ژاپن و وجود اسپرم در مجرا بررسی شد سپس تعداد فولیکول ها شمارش طول آنها اندازه گیری شد و در مراحل آخر تخمدان ها با ترازوی دیجیتال (مدل FX300 و OSK، با دقت ۰۰۰۱/۰ گرم، ساخت ژاپن) وزن گردید.

تصویر۳-۱۲ : جمع­آوری تخمدان، مجرا و فولیکول­ها

تصویر ۳- ۱۳: ترازوی دیجیتال FX300 و OSK، با دقت ۰۰۰۱/۰ گرم، ساخت ژاپن(توزین تخمدان)

تصویر ۳- ۱۴ : استریومیکروسکوپ olympus، مدل SZX-TR30، ساخت ژاپن
۳-۹- آنالیز آماری
در این بررسی پارامترهای مورفومتریک به صورت میانگین(SD±) بیان شدو برای آنالیز آماری از t Test Unpaired توسط نرم افزارGrapad QuickCalcs استفاده شد.

فصل چهارم
نتایج
۴-نتایج
حداکثر میانگین وزن حیوان(g5/199/76) در تیر ماه و حداقل میانگین وزن حیوان(g6/85/37) در آبان ماه ، حداکثر میانگین اندازه طول بدن از پوزه تا منفذ کلوآک ( cm1/31/44) در تیر ماه و حداقل میانگین اندازه طول بدن از پوزه تا منفذ کلوآک ( cm4/41/40) در آبان ماه، حداکثر میانگین طول دم(از منفذ کلوآک تا انتهای دم)،( cm9/01/5) درتیر ماه و حداقل میانگین طول دم(از منفذ کلوآک تا انتهای دم)،( cm3/14/4) در مهر ماه، حداکثر میانگین طول مجرای تولید مثلی راست : طول(mm6/369/172) در مرداد ماه و قطر(mm4/24/8) در مرداد ماه و حداقل میانگین طول مجرای تولید مثلی راست : طول(mm1/455/85) در آبان ماه و قطر(mm8/03/2) درآبان ماه وحداکثر میانگین طول مجرای تولید مثلی چپ: طول(mm7/306/130) در تیر ماه و قطر(mm2/28) در مرداد ماه و حداقل میانگین طول مجرای تولید مثلی چپ: طول(mm7/358/78) درآبان ماه و قطر(mm5/05/2) درآبان ماه، حداکثر میانگین وزن تخمدان راست(g09/033/0) در تیر ماه و حداقل میانگین وزن تخمدان راست (g08/015/0) در آبان ماه و حداکثر میانگین وزن تخمدان چپ(g12/033/0) درتیر ماه وحداقل میانگین وزن تخمدان چپ(g07/019/0)درمرداد ماه، حداکثر میانگین ابعاد تخمدان راست: طول(mm9/114/54) در مرداد ماه و عرض(mm5/11/5) درمهر ماه و حداقل میانگین ابعاد تخمدان راست: طول(mm2/188/37) درمهر ماه و عرض(mm15/3) درآبان ماه و حداکثر میانگین ابعاد تخمدان چپ : طول (mm5/81/41) درتیر ماه و عرض(mm2/12/5) در تیر ماه و حداقل میانگین ابعاد تخمدان چپ : طول (mm5/83/23) درآبان ماه و عرض(mm6/09/3) درشهریور ماه، حداکثر میانگین حجم تخمدان راست(mm³2/3465/648)درتیرماه و حداقل میانگین حجم تخمدان راست(mm³8/3205/502) در آبان ماه و حداکثر میانگین حجم تخمدان چپ(mm³2/2817/670) درتیر ماه و حداقل میانگین حجم تخمدان چپ(mm³1/4895/117) درآبان ماه.

میانگین پارامترهای مورفومتریک جانور، ابعاد و وزن تخمدان، ابعاد مجرا، و طول(نوع) و تعداد فولیکول ها، در ماه های مختلف در جداول ۴-۱ تا ۴-۵ و نمودارهای ۴-۱ تا۱۰-۴ نشان داده شده است.
جدول ۴-۱: میانگین اندازه پارامترهای مورفومتریک افعی قفقازی ماده در ماه های مختلف

پارامتر
ماه

نتایج توزیع خسارت در طبقات قاب ۸ طبقه تحت رکوردهای حوزه نزدیک در حالت بدون میراگر
نتایج توزیع خسارت در طبقات قاب ۸ طبقه تحت رکوردهای حوزه نزدیک در حالت با میراگر
۴-۷-۳ قاب ۱۲ طبقه
در اشکال (۴-۶۳) الی (۴-۶۶)، مقادیر شاخص خسارت مربوط به طبقات قاب ۱۲ طبقه، به ترتیب تحت رکوردهای حوزه دور و نزدیک در حالات بدون میراگر و با میراگر نشان داده‌شده است. همانطور که از نمودارها مشاهده می­ شود بیشترین مقدار خسارت تحت زلزله‌های حوزه دور و نزدیک، به ترتیب مربوط به زمین‌لرزه‌های لوماپریتا و لندرز می­باشد که در طبقات ۲ تا ۱۱حاصل می­ شود. با افزودن میراگر به طبقات، مشاهده می­ شود که از مقادیر شاخص خسارت به‌اندازه زیادی کاسته می­ شود. همچنین با مقایسه زلزله­های حوزه دور و نزدیک مشاهده می­ شود که قاب­ها تحت زلزله­های حوزه نزدیک، خسارت بیشتری نسبت به زلزله­های حوزه دور متحمل شدند.
نتایج توزیع خسارت در طبقات قاب ۱۲ طبقه تحت رکوردهای حوزه دور در حالت بدون میراگر
نتایج توزیع خسارت در طبقات قاب ۱۲ طبقه تحت رکوردهای حوزه دور در حالت با میراگر
نتایج توزیع خسارت در طبقات قاب ۱۲ طبقه تحت رکوردهای حوزه نزدیک در حالت بدون میراگر
نتایج توزیع خسارت در طبقات قاب ۱۲ طبقه تحت رکوردهای حوزه نزدیک در حالت با میراگر
۴-۷-۴ نتایج میانگین شاخص خسارت طبقات در قاب­ها
در اشکال (۴-۶۷) تا (۴-۶۹) میانگین شاخص خسارت طبقات برای قاب­های موردبررسی، تحت هفت زلزله دور و هفت زلزله نزدیک قبل و بعد از مقاوم‌سازی نشان داده‌شده است تا پس از افزودن میراگر به قاب­ها، مقایسه‌ای کلی از کاهش مقادیر شاخص خسارت تحت حوزه دور و نزدیک صورت پذیرد. لازم به ذکر است نمودارهایی که عنوان VED (ViscoElastic Damper) را با خود همراه دارد، نتایج پس از افزودن میراگر ویسکوالاستیک به سازه را نشان می­دهد.

همانطور که از نمودارهای شکل (۴-۶۷) الی(۴-۶۹) که به ترتیب مربوط به قاب­های ۴، ۸ و ۱۲ طبقه می­باشد مشاهده می­ شود قاب­ها تحت زلزله­های حوزه نزدیک در مقایسه با زلزله­های حوزه دور خسارت بیشتری متحمل می­شوند. با افزودن میراگر در همه طبقات مشاهده می­ شود که به‌طور میانگین شاخص خسارت طبقات به ترتیب در قاب­های ۴، ۸ و ۱۲طبقه برای زلزله­های حوزه دور ۵۸%، ۵۷% و ۶۲% کاهش و برای زلزله­های حوزه نزدیک ۶۶%، ۷۶% و ۸۳% کاهش داشته است. نتیجه می­ شود که میراگرهای ویسکوالاستیک تأثیر خوبی در کاهش خسارت وارد بر قاب­ها داشته و این تأثیر در ساختمان­های با تعداد طبقات بالاتر، بیشتر بوده است و به‌طورکلی از میان سه قاب موردبررسی، تأثیر این میراگر در کاهش تغییر مکان قاب ۱۲ طبقه بیشتر از بقیه بوده است.

بررسی شاخص خسارت کل سازه در قاب­های موردبررسی
مقادیر شاخص خسارت کل سازه برای میانگین زمین­لرزه­های حوزه دور و نزدیک، برای حالات با میراگر و بدون میراگر به‌صورت نمودارهای میله­ای در شکل (۴-۷۰) نشان داده‌شده است. لازم به ذکر است نمودارهایی که عنوان VED (ViscoElastic Damper) را با خود همراه دارد، نتایج پس از افزودن میراگر ویسکوالاستیک به سازه را نشان می­دهد.
پارک و انگ شاخص خسارت ۴/۰ را به‌عنوان خسارت شدید تعیین نمودند[۲۲]. البته لازم به ذکر است که اگر شاخص کل کمتر از ۴/۰ باشد، ممکن است شاخص خسارت کل تحت زلزله­ای خاص و یا شاخص خسارت محلی در عضوهای سازه­ای بالاتر از این مقدار باشد. این مؤید این مطلب است که عضو موردنظر خسارت شدیدی دیده است. همانطور که از نمودارها مشاهده می­ شود، خسارت قاب­ها تحت زلزله­های حوزه نزدیک بیشتر از زلزله­های حوزه دور بوده است و با افزایش تعداد طبقات در قاب­ها مقدار خسارت نیز بیشتر می­ شود. با بررسی و مقایسه مقادیر شاخص خسارت در زلزله­های حوزه دور و نزدیک مشاهده می­ شود که قاب ۴ طبقه تحت حوزه نزدیک خسارت ۲۵/۰ را تجربه نموده که بیان‌کننده خسارت متوسط در تعریف پارک - انگ می­باشد ولی قاب ۸ و ۱۲ طبقه تحت زلزله­های حوزه نزدیک خسارت بالای ۴/۰ را تجربه نمودند که بیان‌کننده خسارت شدیدی است. با تقویت قاب­ها به‌وسیله میراگر ویسکوالاستیک، مشاهده می­ شود که شاخص خسارت قاب­های ۸ و ۱۲ طبقه به حدود ۱/۰ می‌رسد که کاهش چشمگیری در میزان خسارت قاب­ها محسوب می­ شود. با افزودن میراگر به قاب­های موردبررسی تحت زلزله­های حوزه دور و نزدیک نتیجه می­ شود که مقدار شاخص خسارت برای قاب‌های ۴، ۸ و ۱۲ طبقه تحت زلزله‌های حوزه دور به ترتیب ۶۰%، ۵۴% و ۶۳% کاهش و تحت زلزله­های حوزه نزدیک به ترتیب ۶۶%، ۷۷% و ۸۳% کاهش می­یابد. بنابراین تأثیر میراگرهای ویسکوالاستیک بر کاهش خسارت قاب­های با ارتفاع زیاد بیشتر بوده است. همچنین تحت زلزله­های حوزه نزدیک عملکرد خوبی در کاهش خسارت نشان می­دهد.
نتایج میانگین خسارت کلی در قاب­های موردبررسی تحت رکوردهای حوزه دور و نزدیک
بررسی برش پایه در سازه
نتایج مربوط به برش پایه قاب­های موردبررسی تحت زلزله­های حوزه دور و نزدیک و در حالات با میراگر و بدون میراگر در اشکال (۴-۷۱) الی (۴-۷۶) نشان داده‌شده است. همان­طور که از نمودارها دیده می­ شود در میان زلزله­های حوزه دور، زلزله لوماپریتا و در میان زلزله­های حوزه نزدیک، زلزله لندرز بیشترین برش پایه را به سازه وارد می­ کنند. با مقایسه مقادیر مربوط به حوزه دور و نزدیک مشاهده می­ شود که قاب­ها تحت زلزله­های حوزه نزدیک برش پایه بیشتری دارند. همچنین پس از مجهز نمودن قاب­ها به میراگر ویسکوالاستیک مقادیر برش پایه کاهش می­یابد که با کنترل مقدار مجاز مطابق با استاندارد ۲۸۰۰ - ویرایش سوم [۴۵]، همه مقادیر در محدوده مجاز آیین‌نامه قرار داشته و از حد مجاز آیین‌نامه که برابر است، کمتر نشده است.
۴-۹-۱ قاب ۴ طبقه
در اشکال (۴-۷۱) و (۴-۷۲) نتایج مربوط به برش پایه قاب ۴ طبقه، به ترتیب تحت زلزله­های حوزه دور و نزدیک برای حالات با میراگر و بدون میراگر نشان داده‌شده است.
برش پایه قاب ۴طبقه تحت رکوردهای حوزه دور در دو حالت با و بدون میراگر (تن)
برش پایه قاب­ ۴طبقه تحت رکوردهای حوزه نزدیک در دو حالت با و بدون میراگر (تن)
۴-۹-۲ قاب ۸ طبقه
در اشکال (۴-۷۳) و (۴-۷۴) نتایج مربوط به برش پایه قاب ۸ طبقه، به ترتیب تحت زلزله­های حوزه دور و نزدیک برای حالات با میراگر و بدون میراگر نشان داده‌شده است.
برش پایه قاب ۸ طبقه تحت رکوردهای حوزه دور در دو حالت با و بدون میراگر (تن)
برش پایه قاب­ ۸ طبقه تحت رکوردهای حوزه نزدیک در دو حالت با و بدون میراگر (تن)
۴-۹-۳ قاب ۱۲ طبقه
در اشکال (۴-۵۳) و (۴-۷۶) نتایج مربوط به برش پایه قاب ۱۲ طبقه، به ترتیب تحت زلزله­های حوزه دور و نزدیک برای حالات با میراگر و بدون میراگر نشان داده‌شده است.
برش پایه قاب ۱۲ طبقه تحت رکوردهای حوزه دور در دو حالت با و بدون میراگر (تن)
برش پایه قاب­ ۱۲ طبقه تحت رکوردهای حوزه نزدیک در دو حالت با و بدون میراگر (تن)
۴-۹-۴ نتایج میانگین برش پایه قاب­های موردبررسی
مقادیر برش پایه سازه برای میانگین زمین­لرزه­های حوزه دور و نزدیک، برای حالات با میراگر و بدون میراگر به‌صورت نمودارهای میله­ای در شکل (۴-۷۷) نشان داده‌شده است. لازم به ذکر است نمودارهایی که عنوان VED (ViscoElastic Damper) را با خود همراه دارد، نتایج پس از افزودن میراگر ویسکوالاستیک به سازه را نشان می­دهد.
با مقایسه زلزله­های حوزه دور و نزدیک مشاهده می­ شود که مقادیر برش پایه تحت زلزله­های حوزه نزدیک، بیشتر از زلزله­های حوزه دور می­باشد. همچنین با مقایسه ارتفاع قاب­ها نتیجه می­ شود که با افزایش ارتفاع قاب­ها، مقادیر برش پایه نیز افزایش می­یابد. نتایج برش پایه پس از افزودن میراگر به قاب­ها موردبررسی قرار گرفته است همانطور که از نمودارها مشاهده می­ شود این مقادیر کاهش می­یابد بطوریکه با افزودن میراگر به قاب­های موردبررسی تحت زلزله­های حوزه دور و نزدیک نتیجه می­ شود که مقدار برش پایه برای قاب‌های ۴، ۸ و ۱۲ طبقه تحت زلزله‌های حوزه دور به ترتیب ۴۲%، ۲۷% و ۴۰% کاهش و تحت زلزله­های حوزه نزدیک به ترتیب ۵۲%، ۴۵% و ۵۸% کاهش می­یابد.
میانگین برش پایه قاب­­های موردبررسی، تحت رکوردهای حوزه دور و نزدیک در دو حالت با و بدون میراگر (تن)
بررسی جابجایی بام در سازه
حداکثر جابجایی بام برحسب سانتی­متر، به ترتیب تحت زلزله­های حوزه دور و نزدیک در حالات با میراگر و بدون میراگر در جدول‌های (۴-۲) و (۴-۳) نشان داده‌شده است. با مقایسه زلزله­های حوزه دور و نزدیک نتیجه می­ شود که مقادیر جابجایی بام تحت زلزله­های حوزه نزدیک بیشتر از حوزه دور است. همچنین با افزایش ارتفاع سازه، مقادیر برش پایه افزایش می­یابد. با افزودن میراگر به طبقات سازه، از مقادیر برش پایه به میزان زیادی کاسته می­ شود. بطوریکه برای قاب‌های ۴، ۸ و ۱۲ طبقه تحت زلزله‌های حوزه دور به ترتیب ۵۴%، ۴۵% و ۴۸% کاهش و تحت زلزله­های حوزه نزدیک به ترتیب ۵۵%، ۶۸% و ۶۴% کاهش دیده می­ شود.
مقادیر جابجایی بام برحسب سانتی‌متر برای رکوردهای حوزه دور

۹۶.۴

۱۰۰.۰

Missing

System

۶

۳.۶

Total

۱۶۸

۱۰۰.۰

(جدول ۴-۷ . نمره رضایت)
۴.۲ درصد نمره زیر ۲۰، ۶.۵ درصد نمره بین ۲۰ تا ۴۰، ۳۰.۴ درصد نمره بین ۴۰ تا ۶۰ ، ۴۴.۶ درصد نمره بین ۶۰ تا ۸۰ و ۱۰.۷% نمره بین ۸۰ تا ۱۰۰ را به این بانک داده اند.۶ نفر هم به این سوال پاسخ نداده اند.
۸.سوال ۸ یک سوال توصیفی بود که از پرسش شوندگان خواسته شده بود که با توجه به ذهنیتی که از این بانک دارند، با یک صفت انسانی این بانک را توصیف کنند. بعد از گردآوری تمام پرسش نامه ها و جمع آوری تمام این صفات، تمام صفاتی را که مفهومی معادل هم داشت در دسته های مشابه قرار گرفتند و در نهایت، ۸ دسته معادل دسته های زیر مورد بررسی قرار گرفتند:
دسته ۱ با نام جوانی: عباراتی مانند فعال، جوان، سریع، بادقت، رو به رشد، شبیه ورزشکار در حال مبارزه با رقبا در این دسته قرار گرفتند.
دسته۲ با نام پیری: عباراتی مانند پیر،خسته، پیرمرد سنتی، قدیمی، پیر فرتوت، تنبل، کند، بی سرعت، کوالای پیر از کار افتاده، لاکپشت، فقط سرپا، جوانی که رو به پیری می رود، جوان خسته در این دسته قرار گرفتند.
دسته ۳ با نام میانسالی: عباراتی مانند میانسال، معمولی، روزمره، میانه رو، آرام، متعادل، نسبتا فعال، یکنواخت، مثل بقیه بانک های دولتی، نرمال،ok در این دسته قرار گرفته است.
دسته ۴ با نام نوجوانی:عباراتی مانند نوجوان، شیطون، کوشش برای بهبود، شخصیت نوپای بازسازی شده، نیاز به تغییرات در این دسته قرار گرفته است.

دسته ۵ با نام بی تفاوتی :عباراتی مانند بی خیال، دنباله رو، بانک فردا(برو فردا بیا)، فعال با فاصله از پیشرفت روز ، از مد افتاده در این دسته قرار گرفتند.
دسته ۶ با نام بانک مفید: عباراتی مانند سیاست مدار، وظیفه شناس، خوب، قابل استفاده و مفید، بانک فردا، جدی، مشتری مدار، برخورد مناسب، با ادب، پویا، با شخصیت، خدوم، کارامد، کار راه انداز در این دسته قرار گرفتند.
دسته ۷ با نام بانک بی مسئولیت : عناوینی مانند ورشکسته، بروکرات غیر ضروری، بی مسئولیت، بی غیرت، بی ادب، مشتری ندار و بانک خجالت در این دسته قرار گرفتند.
دسته ۸ با نام بانک در حاشیه: عناوینی مانند دنبال منافع شخصی، کم پیدا، کمرنگ تر از حد انتظار در این دسته جای گرفتند.
نتایج را در جدول زیر مشاهده می کنید:
X8

Frequency

Percent

Valid Percent

Cumulative Percent

Valid

۱.۰۰

۵۸

۳۴.۵

۳۸.۷

۳۸.۷

۲.۰۰

۱۸

۱۰.۷

۱۲.۰