حجم جامعه آماری، پس از اعمال محدودیتهای ذکر شده فوق، ۱۴۹ شرکت می باشد.
۴-۳) نحوه تعیین حجم نمونه و کفایت آن
حجم جامعه آماری، پس از اعمال محدودیتهای ذکر شده در بند قبل، ۱۴۹ شرکت می باشد. نمونه پایلوت، برابر با ۱۵ شرکت در نظر گرفته شد. در نهایت، حجم نمونه آماری تعیین شده از طریق معادلات ذیل، به صورت زیر محاسبه شده است.
الف) فرمول واریانس
X: متغیر وابسته تحقیق که برای ۱۵ شرکت(نمونه پایلوت) محاسبه شده و مبنای واریانس فوق تلقی می شود.
محاسبه واریانس، براساس ۱۵ شرکت با بهره گرفتن از متغیر وابسته TAXA2، در سال ۱۳۹۲ انجام گرفت و واریانس برابر با ۲۳۲۳/۰ بدست آمد.
ب) فرمول تعیین حجم نمونه
: متغیر t استیودنت که از جدول t استخراج شده است.
N: حجم جامعه آماری که ۱۴۹ شرکت است.
D: میزان خطا که در سطح اطمینان ۹۵ درصد برابر با ۰۵/۰ است.
پس از انجام محاسبات به روش فوق، حجم نمونه آماری برابر با ۱۰۵ شرکت، تعیین شده است.
۵-۳) روش نمونه گیری و دلیل استفاده از آن
بدین ترتیب، روش نمونه گیری در تحقیق حاضر، تصادفی ساده می باشد به این دلیل که همه افراد جامعه آماری شانس کاملا یکسانی برای انتخاب داشته باشند و بتوان نتایج حاصل از آزمون فرضیات را به کل جامعه آماری تعمیم داد. با عنایت به اینکه تعداد سالهای تحقیق ۵ سال بوده است، شرکتهای انتخاب شده به عنوان ۶ نمونه وابسته ۱۰۵ تایی یا ۵۲۵ سال-شرکت مورد مطالعه قرار گرفته است.
۶-۳) روش های گردآوری داده ها وکاربرد آن ها
الف) روش کتابخانه اى
کاربرد: ازاین روش درگردآوری داده های پیرامون مبانی نظری وسوابق وپیشینه تحقیق استفاده خواهد شد که شامل مطالعه پایان نامه ها ،کتاب ها، مقالات و تحقیقات ونشریات وموارد مشابه خواهد بود که با آن ها محقق مى تواند موضوع تحقیق خود را بیشتر بشناسد و ابعاد آن را ببیند و هدف یا هدف هاى تحقیق خود را بیشتر بشناسد.
ب) روش مراجعه به اسناد و مدارک
کاربرد:ازاین روش درگردآوری داده های مربوط به عملکردهای گذشته نهادهای مرتبط برای تحلیل فرضیات این تحقیق استفاده خواهد شد که از جمله اسناد ومدارک می توان گزارش های مدیریتی موجود درشرکتها و یادداشتهای همراه صورتهای مالی رانام برد.
۷-۳) ابزار گردآوری داده ها و موارد استفاده از آن
الف) فیش
کاربرد فیش : درروش کتابخانه ای مورداستفاده واقع خواهد شد. همچنین جهت جمع آوری اطلاعات موردنیاز برای آزمون فرضیات، داده های شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از طریق نرم افزار ره آرود نوین و سایت رسمی سازمان بورس اوراق بهادار تهران استخراج شده است.
ب) بانک های اطلاعاتی بورس
کاربرد بانکهای اطلاعاتی: جهت گردآوری و تجمیع داده های مالی شرکتهای نمونه آماری از بانکهای اطلاعاتی منتشر شده توسط سازمان بورس اوراق بهادار تهران و اطلاعات موجود در نرم افزارهای سهام مانند نرم افزار ره آورد نوین و نرم افزار تدبیرپرداز استفاده شده است.
ج) کاوش اینترنتی
دراین روش هم داده هایی از طریق مطالعه و جستجو درسایتهای اینترنتی،مقالات و تحقیقات اینترنتی پیرامون مبانی نظری وپیشینه تحقیق گردآوری شده است.
۸-۳) پایایی و اعتبار ابزار تحقیق
منظور از پایایی این است که اگر ابزار اندازه گیری را در یک فاصله زمانی چندین بار و به گروه واحدی از افراد داده شود؛ نتایج، نزدیک به هم باشند. ابزار تحقیق، زمانی دارای پایایی است که چنانچه محقق دیگری نیز از آن استفاده نماید؛ مقادیر بدست آمده برای داده ها، به نتایج اولیه نزدیک باشد.
با توجه به اینکه، داده های تحقیق حاضر، مبتنی بر داده های تاریخی و واقعی شرکتهای نمونه آماری می باشد؛ امکان عدم مطابقت آنها در زمان های مختلف و یا محققین مختلف، بعید می باشد. از این نظر، پایایی ابزارها، اثبات شده است.
۹-۳) روشها و ابزارهای تجزیه و تحلیل اطلاعات
در این تحقیق، جهت تجزیه و تحلیل داده های خام و تبدیل آنها به اطلاعات موردنیاز برای آزمون فرضیات، از تحلیل های توصیفی و آمار استنباطی استفاده می شود.
الف) روش های آماری و کاربرد آنها
روش های توصیفی
تحلیل توصیفی شامل شاخص های مرکزی و پراکندگی برای متغیرهای تحقیق می باشد که مهمترین آنها میانگین و انحراف معیار است. این روشها، جهت برآورد توزیع کلی متغیرهای تحقیق کاربرد دارند و از طریق آنها، محقق می تواند به یک دید کلی در خصوص متغیرهای محاسبه شده دست یابد.
روش های تحقق پیش فرضها(تعمیم یافته ها)
تعمیم یافته های تحقیق در صورتی امکان پذیر است که مدل رگرسیونی برآورد شده معتبر باشد. اعتبار الگوهای رگرسیونی به برقراری پیش فرضهای اعتبار رگرسیون است. این پیش فرض ها بشرح ذیل هستند:
نرمال بودن داده های تحقیق(آزمون جارگو-برا):جهت بررسی این نکته که آیا متغیرهایی که مورد بررسی و محاسبه قرار می گیرند، از قابلیت اتکاء مناسبی برخوردارند، آزمون نرمال بودن انحرافات صورت می گیرد که با بهره گرفتن از آزمون کلموگروف – اسیمرنوف به بررسی نرمال بودن داده های آزمون پرداخته می شود. با توجه به اینکه در جامعه های با توزیع نرمال، روش های پارامتریک و در جامعه های با توزیع غیر نرمال، روش های ناپارامتریک به کار گرفته می شود، لذا در ابتدا نرمال یا غیر نرمال بودن داده ها مشخص می شود و سپس فرضیه های تحقیق مورد بررسی قرار می گیرند. به منظوربررسی نرمال بودن از آزمون جارگو-برا استفاده می شود.
آزمون جارگو-برا آزمونی برای پیدا کردن نوع توزیع های آزمون است. آماره آزمون فوق از مقایسه قدرمطلق بیشترین تفاوتها بین مقادیر مشاهده شده واقعی از مقادیر مورد انتظار بدست می آید. نیکویی برازش این آزمون نشان می دهد که آیا داده های آزمون از توزیع خاصی (در اینجا توزیع نرمال) پیروی می کنند یا خیر. با توجه به اینکه در جامعه های با توزیع نرمال، روش های پارامتریک و در جامعه های با توزیع غیر نرمال، روش های ناپارامتریک به کار گرفته می شود، لذا در ابتدا نرمال یا غیر نرمال بودن داده ها مشخص می شود و سپس فرضیه های تحقیق مورد بررسی قرار می گیرند.
فقدان هم خطی بین متغیرهای مستقل(ماتریس همبستگی):بین متغیرهای مستقل موجود در الگوی رگرسیون همبستگی وجود نداشته باشد (دارای همخطی[۴۳] نباشند). زیرا در صورتی که شدت رابطه بین متغیرهای مستقل بسیار زیاد باشد، اندازه گیری جداگانه اثرات هر یک از متغیرها بر روی متغیر وابسته دشوار است. در تحقیق حاضر، این فرض از طریق ماتریس همبستگی بررسی می شود. چنانچه، ضریب همبستگی بین دو متغیر مستقل، کمتر از ۵/۰ باشد؛ بین آنها هم خطی شدید وجود ندارد.
فقدان خودهمبستگی[۴۴] یا همبستگی پیاپی بین خطاها(آزمون دوربین – واتسون):یکی از مفروضاتی که در رگرسیون مد نظر قرار می گیرد، استقلال خطا (تفاوت بین مقادیر واقعی و مقادیر پیش بینی شده توسط معادله رگرسیون) از یکدیگر است. در صورتیکه فرضیه استقلال خطاها رد شود و خطاها با یکدیگر همبستگی داشته باشند امکان استفاده از رگرسیون وجود ندارد (مومنی، منصور، ۱۳۸۶).
به منظور بررسی استقلال خطاها از یکدیگر از آزمون دوربین –واتسون استفاده می شود که آماره آن به کمک فرمول زیر محاسبه می شود.
e = میزان اختلال یا خطا
اگر همبستگی بین خطاها را با ρ نشان دهیم در این صورت آماره DW به کمک رابطه زیر محاسبه می شود.
مقدار آماره این آزمون در دامنه ۰ و +۴ قرار دارد زیرا اگر =۰ρ آنگاه DW=2 خواهد بود که نشان می دهد خطاها از یکدیگر مستقل هستند (عدم خود همبستگی).
اگر =۱ρ آنگاه DW=0 خواهد بود که نشان می دهد خطاها دارای خود همبستگی مثبت هستند. اگر =-۱ρ آنگاه DW=4 خواهد بود که نشان می دهد خطاها دارای خود همبستگی منفی هستند.
و نحوه داوری بدین شکل است که اگر این آماره در بازه ۵/۱ تا ۵/۲ قرار گیرد H0 آزمون (عدم همبستگی بین خطاها) پذیرفته می شود و در غیر این صورت H0 رد می شود (همبستگی بین خطاها وجود دارد) و مواقعی که فرض همبستگی بین خطاها رد می شود می توان از رگرسیون استفاده کرد.
آزمون بروش و پاگان :در صورت به کار گیری روش اثرات تصادفی، آزمون LM که دارای آماره با درجه آزادی یک است، صحت بین مدل OLS تلفیقی را در مقابل مدل اثرات تصادفی بررسی می کند. بروش و پاگان این آزمون را در سال ۱۹۷۹ برای بررسی واریانس ناهمسانی و همچنین تعیین روش تخمین بر اساس اثرات تصادفی ارائه کردند. فرضیه صفر در آزمون ضریب لاگرانژ بیان می دارد که الگو دارای واریانس همسانی می باشد.