۲-۶-۵ رابطه ویژگی شخصیتی و شخصیت برند

چو وهمکاران (۲۰۰۰) مطالعه‌ای را بر روی رفتار خرید دانشجویان کالج برای خرید کفش ورزشی را برای یافتن میزان همبستگی بین ویژگی‌های شخصیتی و شخصیت برند انجام دادند. با طبقه‌بندی برندها با توجه به ترجیحات دانشجویان کالج و خرید واقعی نهایی آنها، مشخص گردید ویژگی‌های شخصیتی متفاوت دانشجویان کالج اختلاف معناداری را در اولویت بندی شخصیت برند نشان می‌دهد.

چون وهمکاران (۲۰۰۴) همچنین به بررسی این مساله پرداختند که آیا تفاوت معناداری بین تاثیر شخصیت برند هنگامی که مصرف کنندگان با ویژگی‌های شخصیتی متفاوتی قصد خرید دارند وجود دارد یا نه؟ نتایج نشان داد که مصرف کنندگان دارای ویژگیهای برونگرایی و پذیرای تجریه زیاد، بیشتر تحت تاثیر شخصیت برند قرار می‌گیرند.
گاورز و سکورمنز (۲۰۰۵) در تحقیق دیگری به بررسی تاثیر ترجیح مصرف کنندگان زمانی که خود پنداری آنها منطبق با شخصیت محصول است. پرداختند. این تحقیق نشان داد که ترجیحات برای محصولاتی وجود دارد که تجانس زیادی بین خودپنداری افراد و شخصیت محصول وجود دارد. این نتایج نشان می‌دهد که همه ابعاد مدل پنج بزرگ ارتباط مثبت معناداری با شناخت از شخصیت برند دارد.

۲-۶-۶ رابطه شخصیت برند و وفاداری برند

مگنیسا^[۴۲](۲۰۰۷) به بررسی تاثیر شخصیت برند بر روی ترجیحات، علاقه‌مندی، وفاداری و تصمیم خرید برند در مصرف کنندگان پرداخت. نتایج نشان می‌دهد که شخصیت برند تاثیر مثبتی بر ترجیح علاقه‌مندی، وفاداری و تصمیم خرید مصرف کنندگان دارد.
گیو^[۴۳](۲۰۰۳) بررسی کرد که آیا شخصیت برند تاثیر معناداری روی ترجیح برند دارد؟ نتایج نشان داد که مصاحبه شوندگان، برندهایی را ترجیح می‌دهند که شناخت بیشتری از شخصیت برند آنها دارند. این مساله ممکن است بخاطر این باشد که مصرف کنندگان برندهایی را که شخصیت متمایزتری دارند را دوست دارند.
کومار ودیگران (۲۰۰۶) ارتباط بین شخصیت برند و وفاداری را بطور جداگانه در مورد کالاهای بادوام (ماشینها) و کالاهای مصرفی (خمیر دندان) بررسی کردند. نتایج نشان داد که شخصیت برند می‌تواند در کالاهای مصرفی بر وفاداری برند مصرف کنندگان موثر باشد.

۲-۶-۷ رابطه ویژگی شخصیتی با وفاداری برند

ماتلرز و همکاران^[۴۴] (۲۰۰۶) وابطه بین ویژگی‌های شخصیتی برونگرایی و پذیرا بودن تجربه، ارزش احساسی، علاقه‌مندی و وفاداری به برند را مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که برونگرایی و پذیرا بودن تجربه همبستگی مثبتی بر روی وفاداری برندها یا کالاهای دارای ارزش احساسی دارند. (لی یین،۲۰۱۰)

۲-۶-۸ رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی با شخصیت برند و وفاداری به برند

لانگ یی لین (۲۰۱۰) رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی را با شخصیت برند و وفاداری به برند در مورد خریداران اسباب‌بازی و بازی‌های ویدئویی بررسی نمود. در این مطالعه با ۴۰۰ نفر در یک مرکز خرید در کشور تایوان مصاحبه شد.نتایج تحقیق نشان داد که:
-ارتباط مثبتی بین ویژگی شخصیتی سازگاری با شخصیت برند صمیمیت و توانمندی وجود دارد.
-همچنین شخصیت برند توانمندی ودلفریبی رابطه معنی داری با وفاداری احساسی دارد.
-علاوه بر این ابعاد توانمندی، دل فریبی و آرامش (شخصیت برند) رابطه معنی داری با وفاداری در عمل دارند.

۲-۷ جمع بندی و ارائه مدل مفهومی پژوهش

خلاصه­ای از برخی پژوهشهای انجام شده جهت شناسایی و بررسی عوامل موثر بر وفاداری برند در جدول (۲-۳) نشان داده شده است. همانطور که مشخص است محققین مختلف از جنبه­ های متفاوتی عوامل موثر بر وفاداری برند را مورد مطالعه و بررسی قرار داده اند.
جدول(۲-۲) پیشینه تحقیق

در دعا سهم زن و مرد یکسان است و نقش زنها اگر بیش از مردها نباشد کمتر نیست. زیرا یک موجود عاطفی و رقیق القلب است و در راه ذات اقدس اله رقت دل، عاطفه و احساس نقش موثرتری دارد. بنابراین او میتواند از مردها موفق تر باشد.

اگر زن در بخشهای متفاوت کارهای اجرایی یا مسئله جبهه و جهاد حضور نداشت دلیل بر آن نیست که در تقرب الی الله سهمش کمتر از مرد باشد بلکه خدا اسلحه جهاد اکبر را به زنان بیش از مردان عطا کرده است.
در ضمن زن میتواند در بخش مهمی از امور مربوط به جهاد حضور یابد. چرا که تمام جهاد، در سنگر بودن و تیراندازی نیست. و علاوه بر کمکهای تدارکاتی پشت جبهه، نقشه کشیدن و راهنمایی کردن نیز بخشهای مهمی از جهاد به شمار میآید.
در مورد حسن رفتار و سلوک مردان نسبت به همسران، خداوند میفرماید: «وَ عَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ». (نساء/۱۹)
با همسران خود به طور شایسته رفتار کنید.
قرآن هدایتگر انسان است و «هُدًى لِّلنَّاسِ» (بقره/۱۸۵) است، کلمهی انسان صنف مخصوص یا گروه خاصی را در نظر ندارد بلکه شامل زن و مرد به طور یکسان میشود^[۵۲].
«اسلام میگوید: «درون خانه، کعبه آمال مرد است، و زن خانه خدای این کعبه» … بنابر روایات و اخبار، در صدر اسلام، زنان صاحب قدرت و شخصیت و از شجاعت ردّ و اعتراض بهرهمند بودند و در کارهای اجتماعی و فعالیتهای رزمی و سیاسی شرکت میجستند.^[۵۳]»
اگرچه گذر زمان شرایط را تغییر داد ولی اسلام همیشه مدافع حقوق زن بود.
«اسلام خط بطلانی بر تمام اندیشه های باطل کسانی کشید که زن را موجود پست و فرومایه میدانستند کسانی که دختردار شدن را ننگ میپنداشت و زن را موجود زاید در نظام خلقت تصور میکرد. اسلام زن را به پارسایی فرا خواند و او را نشان خوشبختی و سعادت دو جهان یک مرد معرفی نمود^[۵۴].» به آنهایی که دختران را ناپسند میدانستند، فرمود: «دختران را مکروه مدارید که آنها مایه آنند.^[۵۵]» اسلام زیاد طول نکشید که دختردار شدن را از ننگ به گنج مبدل کرد و فرمود: «هر مسلمانی که دو دختر وی به بلوغ رسند و تا در خانه او هستند با آنها نیکی کند، بهشتی میشود.^[۵۶]»
اسلام زن را از اسارت قبیله و محرمات و عادات جاهلی رهانید و به او اختیاراتی اساسی بخشید و نیز پایگاهی اعطا کرد که به وی مجال و امکان میدهند تا آزادیهای دیگر را کسب کند.
اگرچه برخی برآنند که زنان عرب قبل از اسلام مقام و موقعیت ممتازی داشتهاند و در فعالیتهای مختلف زندگی شرکت میجستهاند. البته این عقیده جرجی زیدان نویسنده مصری است^[۵۷].
«اسلام علی رغم کلیه قوانین و عدالت جاریه عصر خود زن را به اعطای شخصیت و استقلال اراده مفتخر داشت و دختران مسلمان در قرن هفتم میلادی، از اختیار و آزادیای که دختران اروپایی تا قرن شانزدهم میلادی از آن محروم بودند بهرهمند گردیدند.^[۵۸]» اسلام زن را مالک بالاستقلال دارائی خود شناخته و مرد (پدر، شوهر، پسر، برادر) را هیچگونه دخالتی در امور مالی زنان نداده است بنابراین زن، در کلیه معاملات حقوقی از عقود و ایقاعات مختار و آزاد است و در وصیت هم اختیار کامل دارد به هر نحوی که بخواهد اموال خویش را با رعایت حدود و مقررات شرعی، مورد وصیت قرار دهد.^[۵۹]»
در مسئله حجاب با این که زنها را به حجاب دعوت میکنند اما از عاطفه زن به عنوان یک محور تربیتی استفاده میکنند اسلام زن را در سایه حجاب و سایر فضایل به صحنه میآورد تا معلم عاطفه، رقت، درمان، لطف و … مانند آن شود و دنیای امروزی حجاب را از زن گرفته تا زن به عنوان عروسک به بازار بیاید و غریزه را تامین کند و زن وقتی با سرمایه غریزه به جامعه آمد دیگر معلم عاطفه نیست به همین دلیل اسلام اصرار دارد که زن در جامعه بیاید ولی با حجاب که درس عاطفه بدهد نه غریزه.
قرآن کریم وقتی درباره حجاب سخن میگوید میفرماید: «حجاب عبارت است از احترام گذاردن و حرمت قائل شدن برای زن که نامحرمان او را از دید حیوانی ننگرند لذا، نظر کردن به زنان غیر مسلمان را، بدون قصد تباهی جایز میداند و علت آن این است که زنان غیر مسلمان از این حرمت بیبهرهاند^[۶۰].»
حجاب به معنی آن نیست که باید زن را در لباسی محکم و نفوذ ناپذیر پیچید و مادام العمر در پستوی خانه زندانی و رها کرد. اسلام دین فطرت و تعادل است. حجاب بر اساس تعالیم اسلام، برای حفظ شرافت و کرامت و وقار زن بر اساس «فطرت» او در نظر گرفته شده است. همان گونه که تعالیم اسلام بر پوشش زن با شرایط خاص تاکید میورزد و از «تبرج» یعنی خودنمایی و جلوه گری نهی میکند؛ شخصیت او با معیارهای حقیقت و عدالت تغییر میکند. لذا زن در دیگر حقوق اجتماعی و انسانی با مرد برابر است^[۶۱].
گاهی ممکن است این چنین برداشت شود که قرآن به مردها بهای بیشتری میدهد و غلبه را از آنِ مردها میداند و اگر زنی را به مقام فضیلتی میستاید آن را در گروه مردها به شمار میآورد نه این که برای زن حساب جدایی باز کند و شاهد بر این مطلب آن است که در جریان حضرت مریم علیها السلام میفرماید:
«صَدَّقَتْ بِکَلِمَاتِ رَبِّهَا وَ کُتُبِهِ وَ کَانَتْ مِنَ الْقَانِتِینَ» (تحریم/۱۲).
کلمات پروردگارش را تصدیق نمود و از عبادت پیشگان بود. و نمیفرماید «و کانت من القانتات».
زن در عین حال که کلمات الهی را باور دارد و به کتابهای الهی ایمان دارد، و اهل خضوع است با وجود این، خدای سبحان به مردها استقلال میدهد و حضرت مریم را در زمره مردها میشمرد.
جواب این توهم همان است که، فرهنگ محاوره غیر از فرهنگ ادبیات کلاسی و کتابی است به همین دلیل اگرچه قرآن کریم در این موارد و در سوره آل عمران ارزشها را با الفاظ مذکر میآورد اما در سوره احزاب مشخص میکند که در این فضائل زن و مرد همتای هم هستند و به هر دو گروه استقلال میدهد و میفرماید:
«إِنَّ الْمُسْلِمِینَ وَ الْمُسْلِمَاتِ وَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْقَانِتِینَ وَ الْقَانِتَاتِ وَ الصَّادِقِینَ وَ الصَّادِقَاتِ وَ الصَّابِرِینَ وَ الصَّابِرَاتِ وَ الْخَاشِعِینَ وَ الْخَاشِعَاتِ» (احزاب/ ۳۵).
مردان و زنان مسلمان و مردان و زنان مومن و مردان و زنان عبادت پیشه و مردان و زنان راستگو مردان و زنان شکیبا و مردان و زنان فروتن.
به طور کلی خدا به گونهای بیان میکند که هم معنا را تفهیم کند و هم بیان کند که با فرهنگ محاوره سخن میگویم نه با فرهنگ کلاسیک.
اسلام به دختران اختیار داد که با میل خود ازدواج کنند و عدم رضایت دختر در ازدواج را سبب عدم صحت ازدواج میداند. اسلام ازدواج با محارم را ممنوع اعلام کرد، و به زن شخصیت همراه با حق داد و خداوند میفرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ یَحِلُّ لَکُمْ أَن تَرِثُواْ النِّسَاء کَرْهًا» (نساء/۳۲).
«ای اهل ایمان، برای شما حلال نیست که زنان را به اکراه و جبر به میراث گیرید».
با ازدواج دین زن و مرد کامل میشود و هویت مرد و هویت زن یک هویت دینی است نه غریزی و مهریه و کابین اولین بار برای آدم و حوا معین شد و ارزش قدسی دارد^[۶۲].
خداوند میفرماید: «هُوَ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَهٍ وَجَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا لِیَسْکُنَ إِلَیْهَا» (اعراف/ ۱۸۹).
«او خدایی است که همه شما را از یک فرد آفرید؛ و همسرش را نیز از جنس او قرار داد، تا در کنار او بیاساید».
تساوی زن و مرد در اسلام از حیث توانایی و تکلیف نیست و به قولی، زن و مرد دو ستارهاند که در دو مدار مختلف میچرخند و اگر در سیر من الخلق الی الحق، اسلام تفاوتی میان زن و مرد قائل نیست. در سیر من الحق الی الخلق، معتقد است که آن دو همپایه و همسنگ نیستند زیرا به طور کلی مردان را از لحاظ ساختمان دماغی و بدنی و اخلاقی نسبت به زن، قویتر و فعالتر و متین تر میداند^[۶۳].
«حقوقی که زنان در صدر اسلام داشتند بعدها به مرور از آنها سلب شد و مرد قدرت مطلقه و حق تصرف در احوال و اموال زن را یافت و این همه مرده ریگ مرد سالاری» و نیز بازتاب آداب و رسومی بود که در جامعه متداول شد^[۶۴].
زنان قرآن هم در چهرههای منفی و مثبت دیده میشوند. یکی از مقتدرترین زنان قرآن ملکه بلقیس است، که با قدرت تمام حکومت میکرد و موجوداتی مانند مرغ مسخر او بودند از دیگر زنان قرآن زلیخا را باید نام برد که قصه او و یوسف از بهترین قصههای قرآن میباشد^[۶۵].
در ماجرای سقوط آدم زن ندانسته مانند شیطان یک عامل اصلی و تقریباً همکار اوست پس از آفریدن حوا و سجده فرشتگان آدم را بفریفت و خوشه گندم بخورد خدای تعالی ایشان را از بهشت بیرون افکند^[۶۶].
در داستان هابیل و قابیل نزاع بر سر زن است چون هابیل همسری زیبا دارد این مورد حسادت قابیل قرار میگیرد و شیطان کشتن برادر را در نظر او میآراید.
در داستان موسی، مادر موسی وسیلهیی است برای آنکه اراده خداوند اجرا شود و آسیه زن فرعون نمونه یک زن پارسا و نیک فطرت است که باعث نجات پیامبر از هلاک و رهایی او از خشم فرعون میشود. و در ادامه این دختران شعیب هستند که مانند دو فرشته سعادت باعث نجات موسی که فردی فراری است میشوند تا او را به درجه یک پیغمبر نجات دهنده برسانند.
در زمان داود حکم چنین بوده که اگر زنی شوهرش میمرد یا کشته میشد حق نداشت شوهر دیگری اختیار کند. اولین کسی که خداوند این حکم را از او برداشت و اجازه داد با زن شوهر مرده ازدواج کند. داود بود که با همسر اوریا پس از کشته شدن و گذشتن عدّه ازدواج کرد.
قتل یحیی به سعایت زنی به نام سلومه دختر هیرودیا بود که عاشق یحیی بود و چون یحیی به او اعتنایی نمینمود سلومه پادشاه را به بریدن سر یحیی اشاره کرد.
قرآن کریم در مقام بیان قوه جاذبه و معرفی ملکه عفاف هم تمثیل از مرد میآورد و هم از زن مانند یوسف و مریم قرآن در مورد یوسف فرمود: اگر برهان رب را نمیدید به این قصد بود ولی چون برهان رب را دید، قصد نکرد، اما درباره حضرت مریم نه تنها درباره خودش سخن از قصد نیست بلکه فرشته متمثل را نیز از این قصد نهی میکند.
زنان مخاطب سروش غیب نیز بودهاند مانند رابعه شامیه که میگفت غذایش با تسبیح پخته شده است یعنی با تسبیح خدا رسیده است و رابعه بصریه که بسیار اشک میریخت و وقتی سخن از آتش به میان میآمد مدهوش میشد و رابعه دختر اسماعیل که اگر چنانچه حالی برای او پیش میآمد اهل بهشت را میدید.
در فضیلت زنان و مادران حدیثی مشهور از حضرت رسول نقل شده است: الجنه تحت اقدام الامهات و یا به نقل از پیامبر ذکر میشود. اگر مشغول نماز مستحبی هستی پدرت تو را خواند نماز را قطع نکن و اگر مادرت تو را خواند نماز را قطع نما. البته قطع نافله حرام نیست اما در حالت جواز قطع یا رجحان آن یکسان نیست. و از این جهت نیکی نسبت به مادر افضل از احسان نسبت به پدر است.
و سرّ ترجیح آن هم در تحمل رنجهای فراوان مادر تعبیر شده است و نیز گرامی داشت خاله (خواهر مادر) در نبود و فقدان مادر به منزله تکریم مادر تلقی شده است.

۲-۲-۳- زنان صدر اسلام
زنان در اسلام همواره جایگاهی رفیع و پر منزلت داشتهاند. زنان صدر اسلام از حضرت خدیجه (س) تا حضرت فاطمه (ع) و زنان پیامبر و زنان امامان معصوم و زنان مومن هر یک بنابر مقام و منزلت خویش جایگاهی ویژه داشتهاند.
«زمانی که بسیاری از مردان در حقانیت دین مبین اسلام تردید داشتند؛ حضرت خدیجه شهامت آن را داشت که بپذیرد حق با پیامبر (ص) است^[۶۷].» رسول خدا در وصف حضرت خدیجه میفرماید: «خدیجه سبقت گیرنده زنان جهانیان در ایمان به خدا و به محمد است. «المستدرک- حاکم ۳/۱۸^[۶۸].» زندگانی حضرت فاطمه زهرا (س) سراسر ایثار و مبارزه بر ضد ستم است.
همیاری او با پدر بزرگوارش و همسر ارجمندش نشان از مقام و شأن وجودی ایشان دارد. رفتار پیامبر (ص) بر مبنای احترام زن و مقام والای او بوده است و این رفتار تا واپسین روز زندگانی آن حضرت ادامه داشت.

۴۹-۵۰ درصد از کسانی که درگیر استفاده از اعتبارات اسنادی بودند اعلام کردند که هر چه قدر الزامات موجود در اعتبارات اسنادی بیشتر باشد، امکان مغایرت بیشتر است.
برای فرض دوم نیز این نتیجه بدست آمد که ۲۹-۳۱ درصد افراد اعلام نمودند که هر چه قدر ابهامات موجود در مقررات متحد الشکل اعتبارات اسنادی بیشتر باشد، امکان مغایرت بیشتر است. بقیه مغایرتها در اعتبار اسنادی مربوط به سایر شرایط می باشد.

۲-۱۲-۲) تحقیقات داخلی :
۱- تحقیقی تحت عنوان “پرداخت های بین المللی از طریق اعتبار اسنادی ” توسط راضیه زارع زردینی در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه تهران، مجتمع آموزش عالی قم به راهنمایی عبدالحسین شیروی در سال ۱۳۸۱انجام شده است.
این تحقیق روش های پرداخت بین المللی را بیان و محاسن و معایب هر یک را عنوان نموده و در نهایت به این نتیجه رسیده است که روش اعتبار اسنادی یکی از کاراترین روش های پرداخت در مبادلات بین المللی است.
۲- تحقیقی تحت عنوان ” بررسی علل عدم تمایل صادرکنندگان به استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی “توسط اسماعیل واحدی در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه تهران به راهنمایی دکتر داور ونوس در سال ۱۳۷۶ انجام شد.
نتایج این تحقیق به شرح زیر است :
صادر کنندگان شناخت و آگاهی کافی نسبت به مکانیزم اعتبار اسنادی ندارند.
پرداخت وجه اعتبار اسنادی از طرف بانک به صادر کننده گان به موقع صورت نمی گیرد.
تهیه اسناد مطابق مفاد و شرایط اعتبار، اغلب برای صادر کنندگان به خاطر وجود پاره ای مشکلات مقدور نمی باشد.
الزامات قانونی مناسب و مشوق های لازم برای استفاده کنندگان از مکانیزم اعتبارات اسنادی در نظر گرفته نشده است.
خریداران خارجی تمایلی به گشایش اعتبارات اسنادی به نفع صادر کنندگان ندارند و اغلب صادرکنندگان برای متقاعد نمودن آن ها موفق نمی باشند.
صادر کنندگان خدمات مشاوره ای در زمینه اعتبارات اسنادی را توسط یک بخش مستقل نظام بانکی دریافت نمی کنند.
و در نهایت مهمترین نتیجه این است که، با وجود تمام شرایط و مزایای ذکر شده در مورد اعتبار اسنادی، صادر کنندگان تمایلی به استفاده از این روش ندارند.
البته برای محقق این سوال است که آیا نتیجه این تحقیق در شرایط امروز برقرار می باشد یا خیر؟
۲-۱۳) الگویی مفهومی تحقیق
الگوی مفهومی تحقیق، پیوندهای درونی میان متغیرهایی که در موضوع مورد بررسی نقش دارند، را بیان می کند. پدید آوردن چنین الگویی به ما کمک می کند تا روابط خاصی را در نظر بگیریم و آنها را بیازماییم و درک خود را در زمینه پویایی های موقعیتی که قرار است پژوهش در آن صورت گیرد، بهبود ببخشیم. ( سکاران، ۱۳۸۶، ص۸۱)
از جمله کارکردهایی که کشورهای مختلف جهان، بعد از کسب تجربه طولانی در مبادلات بین الملل به آن رسیده اند آن است که باید با بهره گرفتن از یک سیستم پذیرفته شده جهانی، راهکاری را برای تبادلات اتخاذ کرد که میزان ریسک بازرگانان را کاهش داد که اطمینان یابند که کالای مطابق با درخواست خود را دریافت خواهند کرد و از طرف دیگر، حمایتهای قانونی و قضایی را در سطح بین الملل برای طرفین درگیر در دادوستد بین دو کشور، فراهم آورند.این دو عامل به عنوان متغیرهای مستقل در الگوی مفهومی مورد بررسی قرار گرفته اند.
هم چنین کارکردهایی برای روش های خرید بین الملل وجود دارد که این کارکردها بیشتر در اعتبارات اسنادی خود را نشان می دهد.کارکردهایی نظیر افزایش قدرت خرید و پایین بودن هزینه خرید از این طریق.
اما از سویی دیگر، در صورتی این کارکردها تحقق می یابند و نتیجه می دهند که هم بازرگانان با این رویه ها آشنایی داشته باشند و هم سازمانهای اصلی درگیر در این فرایند از این طریق، استقبال نمایند که همه این مولفه ها در قالب الگوی مفهومی مورد آزمون قرار گرفته اند.
در نهایت با گردآوری داده ها می توان به آزمون عوامل مذکور و تاثیر آنها در میزان تمایل واردکنندگان به استفاده از این روش پرداخت.
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
۳-۱) مقدمه
کشف واقعیت و نیل به امکان پیش بینی، همواره موتور محرکه تحولات علمی بوده است. اینکه واقعیت چیست و چگونه باید آن را کشف کرد قرن هاست که مورد مجادله و بحث قرار گرفته است. تحقیق فرآیندی است که از طریق آن می توان درباره ناشناخته ها به جستجو پرداخت و نسبت به آنها شناخت لازم را کسب نمود. در این فرایند از چگونگی گردآوری شواهد و تبدیل آنها به یافته ها تحت عنوان روش شناسی یاد می شود.(خاکی , ۱۳۸۴)
در این فصل به بررسی روش تحقیق بکار رفته در این پژوهش پرداخته می شود. این فصل شامل تشریح روش و طرح تحقیق، ابزار اندازه‌گیری، اعتبار و روایی پرسشنامه، تعریف جامعه آماری، تعیین نمونه و روش نمونه‌گیری، آزمون‌های آماری مورد استفاده و نرم‌افزار آماری است که برای تجزیه و تحلیل داده‌ها به کار رفته است.
۳-۲) روش شناسی تحقیق
از نظر دسته‌بندی تحقیقات بر حسب هدف، می‌توان این تحقیق را یک تحقیق کاربردی محسوب کرد، از آن جهت، این تحقیق از نوع کاربردی به‌شمار می‌رود که واردکنندگان می‌توانند پژوهش‌هایی را در حوزه روش پرداخت اعتبار اسنادی در بیع بین المللی کالا تعریف کنند. سپس از نتایج پژوهش‌ها برای کاربرد در واردات کالا، استفاده نمایند. با دستیابی به اهداف، ملاحظه می‌شود که تحقیق می‌تواند دانش واردکنندگان نسبت به انواع روش های پرداخت در بیع بین المللی کالا را افزایش دهد و همچنین در انتخاب بهترین روش به آنها کمک نماید.
برای این‌که روش تحقیق متناسبی با اهداف و سوالات پژوهش اتخاذ شود، به مروری بر روش‌های به‌کار رفته توسط پژوهش‌های پیشین پرداخته می‌شود. از جمله روش‌های تحقیق که برای بررسی و شناسایی عوامل موثر بر تمایل وارد کننده در استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی در بیع بین المللی کالا در تحقیقات گذشته به‌کار رفته، روش تحقیق توصیفی است.
همچنین برای سنجش اثر متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته (به‌عنوان مثال استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی در بیع بین المللی کالا) از روش‌های توصیفی از نوع پیمایشی می‌توان استفاده کرد. با پیمایش می‌توان پاسخ های وارد کنندگان عضو اتاق بازرگانی تهران را در مورد تأثیر عوامل مورد بررسی در استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی در بیع بین المللی کالا گردآوری کرد.
تحقیقات دیگر نشان داده‌اند که از روش مطالعات کتابخانه‌ای و گردآوری داده‌های ثانویه برای بررسی تمایل یک وارد کننده به استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی می‌توان استفاده کرد و بنابراین روش تحقیق آن‌ها بر حسب نحوه گردآوری داده‌ها از نوع مطالعه کتابخانه‌ای به ‌شمار می‌رود. (Sulivan&Abella,2006) هرچند این روش نتایج خوبی برای تحقیقاتی به همراه دارد که در آن‌ها می‌توان داده‌های مربوط به عملکرد را به صورت داده‌های ثانویه به دست آورد، ولی روش اعتبار اسنادی در ایران به دلیل تحریم ها رواج چندانی نداشته است به همین دلیل عملاً پژوهش از به کار گیری این روش تحقیق عاجز است و داده‌های خود را به این طریق، گردآوری می‌کند که متغیر وابسته را به صورت جداگانه تعریف کرده و از طریق شناسایی عوامل موثر بر تمایل وارد کنندگان در استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی موثرترین عامل را معرفی می کند. زیرا بنابر تحقیقاتی که زیر بنای تدوین الگو قرار گرفته‌اند تعریفی از متغیر وابسته (استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی در بیع بین المللی کالا) بیان شده است که پاسخ‌های داده شده به پرسشنامه مشخص می‌کنند عوامل اثر گذار کدام هستند و مهمترین عامل موثر چه عاملی است؟
با توجه به شیوه جمع‌ آوری داده‌ها(که در بالا توضیح داده شد) و رویکردی که در گردآوری داده‌ها به‌کار رفته، می‌توان گفت که این پژوهش از نوع توصیفی است. زیرا از نظر دسته‌بندی تحقیقات بر حسب نحوه گردآوری داده‌ها (روش تحقیق) به جمع‌ آوری شواهد واقعی در خصوص نوع پدیده‌ها می‌پردازد و شرایط موجود را توصیف می‌کند (سرمد و همکاران، ۱۳۸۶، ص ۸۲). به عبارت دیگر، با یک نگاه توصیفی، با پرسش در مورد عوامل موثر بر تمایل وارد کنندگان به استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی در بیع بین المللی کالا، داده‌ها و اطلاعات مورد نظر این تحقیق جمع‌ آوری شده است. تحقیقات توصیفی مشتمل بر چند نوع هستند که یکی از آن‌ها روش پیمایشی است. از نظر دسته‌بندی تحقیقات توصیفی، این پژوهش از نوع پیمایشی به‌شمار می‌رود، به دلیل اینکه وارد میدان فعالیت شده و پرسش‌هایی از واردکنندگان عضو اتاق بازرگانی، در قالب سنجش نظرات‌ و ادراک ایشان از میزان اثر گذاری عوامل موثر بر تمایل وارد کنندگان به استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی پرسیده می شود.
مسئله‌ای که پژوهش در جهت پاسخ به آن طرح شده، تمرکز بر بررسی عوامل موثر بر تمایل واردکنندگان به استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی در بیع بین المللی کالا دارد. شناسایی این ارتباط، احتیاج به آن دارد که با دیدگاه توصیفی، پدیده‌ها بررسی شوند و ارتباط میان آن‌ها آشکار شود، در این‌جا محقق هیچ‌گونه دستکاری در پدیده‌های مورد بررسی ندارد و لذا از سایر انواع روش‌های تحقیق آزمایشی و شبه آزمایشی استفاده نخواهد کرد. از این رو، با توجه به توضیحات بالا، کاربرد روش تحقیقی توصیفی در این تحقیق قابل توجیه است. توصیف عوامل موثر بر تمایل وارد کننده در استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی در بیع بین المللی کالا هدف اصلی این پژوهش است که با رویکرد پیمایشی(که یکی از انواع روش تحقیقی توصیفی است) قابل بررسی است. در مجموع، می‌توان گفت که ازنظر نحوه گردآوری داده‌ها، این پژوهش، توصیفی- پیمایشی است و برای شناسایی عوامل موثر بر تمایل وارد کننده در استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی در بیع بین المللی کالا و همچنین شناسایی مهمترین عامل موثر، از طریق مطالعه میدانی و با حضور در میدان فعالیت وارد کنندگان عضو اتاق بازرگانی، مراحل نمودار (۱-۳) را به‌صورت اجرایی طی می‌کند.

نمودار ۳-۱ ) مراحل اجرایی تحقیق
برای انجام مراحل تحقیق به شرح فوق، لازم است که هرکدام از مفاهیم بیان شده در فرضیات، به‌صورت مشهودتری در فضای جامعه آماری، تعریف شوند تا پاسخ دهندگان (وارد کنندگان عضو اتاق بازرگانی تهران) با توجه به شواهد موجود، به سوالات پرسشنامه پاسخ دهند. لذا تعریف متغیرهای تحقیق در این‌جا ضروری است.
۳-۳) مدل مفهومی
مدل مفهومی تحقیق از پیوندهای درونی میان متغیرهایی که سرانجام در پویایی موقعیت مورد بررسی نقش دارند، گفت و گو می کند. پدید آوردن چنین مدل مفهومی به ما کمک می کند تا روابط خاصی را در نظر بگیریم و آنها را بیازماییم و درک خود را در زمینه پویاییهای موقعیتی که قرار است پژوهش در آن صورت گیرد، بهبود بخشیم (سکاران، ۱۳۸۶، ص ۸۱).
شکل ۳-۱: مدل مفهومی تحقیق
۳-۴) جامعه آماری^[۳۱]
جامعه ای که این پژوهش به بررسی آن می پردازد، شامل وارد کنندگان عضو اتاق بازرگانی تهران می‌باشد. بنابراین پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر بر تمایل وارد کننده در استفاده از روش پرداخت اعتبار اسنادی در بیع بین المللی کالا می پردازد و سطح تحلیل آن، سطح افراد است. پاسخ دهندگان پرسشنامه‌ی مورد نظر در این پژوهش، وارد کنندگان عضو اتاق بازرگانی تهران هستند.
۳-۵) نمونه آماری تحقیق و روش نمونه‌گیری
در خصوص تعیین حجم نمونه، می‌توان از چند روش استفاده کرد و حجم نمونه متناسب با تحقیق را به دست آورد. این روش‌ها عبارتند از: به کارگیری تحقیقات مقدماتی، استفاده از تحقیقات پیشین و کسب شناخت از مشخصات واحدهای جامعه آماری. (سرمد و همکاران،۱۳۸۶،ص ۱۸۶-۱۸۸) استفاده از این روش‌ها برای آن صورت می‌پذیرد که بتوان از میزان پراکندگی صفت اصلی تحقیق اطلاع حاصل کرد. در پژوهش حاضر، از یک تحقیق مقدماتی برای تعیین حجم نمونه تحقیق استفاده شد و یک برآورد اولیه از پراکندگی صفت اصلی تحقیق به عمل آمد. صفت اصلی در اینجا تمایل واردکنندگان به استفاده از روش اعتبار اسنادی است که در تحقیق مقدماتی میزان تمایل به استفاده از اعتبار اسنادی، حدود یازده درصد بیان شد. هم چنین در این تحقیق مقدماتی، میزان اطمینان به یافته‌های تحقیق، سطح ۹۵ درصد در نظر گرفته شد. با توجه به پراکندگی صفت اصلی، هر قدر پراکندگی صفت در جامعه به میزان ۰٫۵ نزدیک تر باشد، حجم بیشتری لازم است تا انتخاب شوند. با توجه به آن‌که این تحقیق، در نظر دارد که میزان خطای نمونه‌گیری، کمتر از پنج درصد باشد، از این رو مقدار d (سطح خطای نمونه گیری) برابر با ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد. به منظور دستیابی به حجم نمونه ای که بتواند بر اساس پراکندگی میزان صفت اصلی تحقیق (یا همان مقدار p) که برابر ۱۱ درصد است از فرمولی برای تعیین حجم نمونه استفاده شد که برآورد دقیقی از تعداد کل واردکنندگان وجود ندارد و به عبارت دیگر تعداد اعضای جامعه به اصطلاح، نامحدود است. منظور از نامحدود آن است که بیش از تعداد قابل شمارش باشند وگرنه از نظر تعداد، بیش از جامعه آماری ایرانیان نخواهد بود. از این رو با بهره گرفتن از فرمول تعیین حجم نمونه بر اساس جامعه آماری نامحدود و میزان اطمینان به یافته های تحقیق مقدماتی (  ) که برابر ۱٫۹۶ در نظر گرفته می شود، تعداد ۱۵۰ نفر از واردکنندگان به شرح زیر انتخاب گردید. ( استفاده از کلیه مراحل تعیین حجم نمونه بر اساس کتاب سرمد و همکاران، ۱۳۸۶، صفحات ۱۸۶ تا ۱۹۰ است)

هرگاه ساختار جمعیتی یک دست و منسجم باشد روش نمونه گیری مناسب با آن روش نمونه گیری تصادفی ساده می باشد.(خاکی،۱۳۸۷،ص ۲۷۴)
بررسی عوامل موثر بر تمایل واردکنندگان تقریباً عمومی است و ارتباطی با مبالغ و نوع کالای وارداتی ندارد و از این نظر می توان ساختار جامعه تحقیق را یکدست قلمداد نمود. به همین دلیل نمونه آماری تحقیق با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب می گردد.
بنابراین، تعداد ۱۵۰ پرسشنامه بین واحدهای نمونه به صورت تصادفی توزیع گردید. با حضور در محل دفتر وارد کنندگان عضو اتاق با هرکدام از پاسخ‌گویان صحبت به عمل آمد و در صورت وجود ابهام، برای آنان توضیحات کافی ارائه گردید. در مواردی نیز که دانش واردکنندکان پاسخ‌دهنده، در زمینه روش اعتبار اسنادی کافی نبوده، موضوع برای ایشان تشریح گردید تا در صورت عدم وجود زبان مشترک، پاسخ‌هایی نامربوط به پرسشنامه داده نشود. از این رو، می‌توان گفت که تلاش کافی به خرج داده شد که پاسخ‌های معتبری به ‌دست آید. فرایند گردآوری پرسشنامه ها به این صورت بود که محقق با پرسش از افراد، تلاش کرد که تعداد ۱۵۰ عدد را به صورت کامل پر کند از این رو
پرسشنامه های ناقص را در حین گردآوری اطلاعات کنار گذاشت و پس از اینکه تعداد مذکور گردآوری شد، پرسشگری را خاتمه داد.
۳-۶) روش جمع آوری داده ها
برای جمع آوری داده ها به ابزارهای گوناگونی نیاز است. هر یک از ابزارهایی که برای جمع آوری داده ها به کار می روند دارای مزایا و معایبی هم هستند که هنگام بکار گیری آنها باید به این مزایا و معایب و تاثیری که بر نتایج تحقیق می گذارند واقف بود و با رعایت نکات لازم، زمینه افزایش اعتبار تحقیق را فراهم آورد.

۲۶ فوریه :رهبران جنبش معترضان اکراین آرسنی یاتسنیوک یکی از نمایندگان پارلمان را به عنوان نخست وزیر پیشنهاد کردند.پوتین دستور برگزاری رزمایش های نظامی را در سراسر مرز صادر کرد.
۲۷ فوریه :مردان مسلح نقابدار پارلمان محلی و ساختمان های دولتی را در کریمه تصرف کردند.دولت اکراین متعهد شد با حمایت غرب مقابل چنین اقداماتی بایستد.به یانوکوویچ در روسیه پناهندگی اعطا شد.
۲۸فوریه :اکراین اعلام کرد نیروهای روسیه در اطراف مراکز راهبردی در شبه جزیره کریمه موضع گرفتند.پارلمان اکراین با تصویب قطعنامه ای از روسیه خواست به اقداماتی که بر ضد حق حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور صورت می گیرد ، پایان دهد.تورچینف اعلام کرد نیروهای مسلح را به دلیل تهدید حملات و تعرضات احتمالی به حال آماده باش کامل درآورده است.
اول مارس ۲۰۱۴: نیروهای تحت فرماندهی روسیه بدون شلیک گلوله ای کریمه را تصرف کردند.دولت اکراین و هواداران غربی آن نتوانستند واکنشی نشان دهند.باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا از پوتین خواست نیروهایش را عقب بکشد.
۲مارس : اکراین از بیم حملات بیشتر روسیه کمک بین المللی راخواستار شد.هواداران دو طرف به خیابان‌های شهرهای اکراین و مسکو آمدند.گروه هشت مقدمات برگزاری اجلاس ماه ژوئن سران گروه هشت را در روسیه به حال تعلیق درآورد.
۳مارس :اکراین اعلام کرد ۱۶ هزار نظامی روس در کریمه مستقرند.روسیه اعلام کرد به درخواست یانوکوویچ با استقرار نیرو موافقت کرده است.شاخص سهام روسیه ۱۲ درصد کاهش یافت و بانک مرکزی روسیه نرخ بهره را به یک و نیم درصد افزایش داد.
۶ مارس :پارلمان کریمه اعلام کرد این منطقه خواهان پیوستن به روسیه است و اجازه خواهد داد رای دهندگان در همه پرسی شانزدهم مارس در این باره تصمیم گیری کنند.
۱۲ مارس :اوباما به نشانه حمایت از دولت جدید اکراین با یاتسنیوک در واشنگتن دیدار و اعلام کرد آمریکا برگزاری همه پرسی در کریمه را کاملا رد می کند.
۱۴ مارس :آخرین تلاش های دیپلماتیک پیش از برگزاری همه پرسی کریمه در لندن به شکست انجامید.سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در بحبوحه  تهدیدهایی در خصوص اعمال تحریم‌های بیشتر بر ضد مسکو در صورت الحاق کریمه با جان کری همتای آمریکایی خود در لندن دیدار کرد.
۱۶ مارس :همه پرسی درباره استقلال کریمه یا الحاق آن شبه جزیره به روسیه برگزار شد.
۱۸ مارس : رئیس جمهور روسیه الحاق کریمه به روسیه را تائید وکریمه را بخش جدایی ناپذیر از خاک روسیه اعلام نمود.
بخش سوم :ریشه‌ها وروند شکل گیری بحران اکراین
۱-۳-۱ ) اهمیت اکراین برای روسیه

اکراین بطور مکرر بعد از فروپاشی «اتحادجماهیرشوروی»،بصورت پاندولی بین بلوک شرق وغرب درحال نوسان بوده است علت آن نیز اهمیت استراتژیک این کشوربرای هر دو بلوک است.^[۲۷]شبه جزیره کریمه جایی است که خط جدایی میان حامیان اتحادیه اروپا و روسیه درآن مشخص تر ازهرجای دیگر اکراین است. حدود ۶۰ درصد از جمعیت بیش از دو میلیون نفری این شبه جزیره، روس تبارند و از بر سر کار آمدن دولتی حامی اتحادیه اروپا در کی یف و ضایع شدن حقوق شان نگران بودند. حکومت محلی این شبه‌جزیره نیز حامی روس‌ها بود.
قدرت ‌نمایی روس‌ها در شبه ‌جزیره کریمه به قرن ۱۹ میلادی بازمی‌گردد یعنی زمانی که رقابت بین قدرت‌های اروپایی چون انگلیس،فرانسه،روسیه وعثمانی در اوج خود بود. درآن زمان روسیه تزاری باتلاش برای تسلط بر مناطقی از مدیترانه و بالکان وارد عمل شد و در اولین گام با درهم کوبیدن ناوگان عثمانی در دریای سیاه،برشبه جزیره کریمه تسلط یافت.برای مقابله باتوسعه ‌طلبی روسیه تزاری بود که نیروهای نظامی متشکل ازفرانسه،انگلیس ونیروهای عثمانی به مواضع روسیه دردریای سیاه یورشبردند که این جنگ‌ها با شکست سنگین روسیه از نیروهای فرانسوی و انگلیسی خاتمه یافت و این جزایر در اختیار امپراطوری عثمانی قرارگرفت تا توازن قوا در این برهه از تاریخ به سود روسیه تغییر نکند.کریمه بعدها درجنگ جهانی اول با فروپاشی امپراطوری عثمانی و شکست روسیه در اختیار نیروهای پیروزی عنی فرانسه و انگلیس قرار گرفت و طی جنگ دوم جهانی نیز پس ازپیروزی روسیه کمونیستی بر آلمان نازی در اختیار روسیه قرار گرفت.
اما این که چرا اکراین تا این حد از اهمیت استراتژیک برای مسکو برخوردار است به آسیب‌پذیری روسیه از طریق اکراین باز می‌گردد.مرور تاریخچه درگیری‌های این کشور با دیگر کشورهای اروپایی ازجمله آلمان تا اندازه‌ای ریشه احساس نا امنی روسیه از نفوذ غرب بر اکراین را نشان می‌دهد. به عنوان مثال برلین درطول تاریخ از اکراین به عنوان اهرم فشار بر روسیه بهره برده است.
از جمله این موارد می‌توان به دوره جنگ جهانی اول اشاره کرد. در آن دوران لنین،رهبرانقلاب اکتبر ۱۹۱۷ روسیه پس از به قدرت رسیدن،در مقابل آلمان تسلیم شد.او سپس در پیمانی که با آلمان‌ها به امضا رساند ،اکراین را در اختیار آلمان قرار داد. علت اهمیت اکراین برای آلمان‌ها این بود که بواسطه وجود ۴۰۰ مایل زمین مسطح در مرز اکراین و روسیه،این کشو رپایگاه مناسبی برای اقدام علیه روس‌ها به شمار می‌آمد.^[۲۸]
۱-۳-۲ ) اهمیت اکراین برای اتحادیه اروپا
اکراین برای غرب نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. باید گفت اکراین مهمترین کشور اروپای شرقی در ابعاد جغرافیای سیاسی و اقتصادی برای اتحادیه اروپاست. اهمیت ژئوپلیتیکی اکراین،به عنوان دومین کشور بزرگ اروپایی واقع در سواحل شرقی و غربی دریای سیاه،تا بدان‌ جاست که زبیگنیوبرژینسکی ازآن کشور به عنوان «ترن سیاست منطقه‌ای برای گسترش اتحادیه‌ی اروپا»^[۲۹]یاد می‌کند.اکراین ازجایگاه ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک ممتاز و انحصاری در اروپای شرقی برخوردار است؛تا آنجا که با عدم نفوذ اتحادیه ‌اروپا در این کشور،این کشور نه تنها می‌تواند سدی بزرگ در برابر برنامه‌های دراز مدت اتحادیه در زمینه ‌گسترش به سمت شرق باشد،بلکه این مسئله ممکن است نقش و نفوذ روسیه را در مسائل اروپای شرقی پر رنگ ‌تر کند.به لحاظ اقتصادی نیز این کشور محل ترانزیت ۸۰ درصد گاز طبیعی و ۷۵ درصد نفت خام وارداتی اتحادیه اروپا از روسیه است. ویژگی‌هایی از این دست،اکراین را به کشوری ذاتاً بین‌المللی تبدیل کرده است.ازهمین رو،اکراین را باید محل تلاقی منافع قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای نظیر روسیه،اتحادیه‌اروپا و ایالات متحده آمریکا نامید. در حقیقت،همانگونه که ازمیان رفتن نفوذ روسیه در این کشور موجب کمرنگ شدن هویت اروپایی روسیه می‌شود،عدم گرایش کی‌یف به سمت ساختارهای اقتصادی،سیاسی و امنیتی غربی نیز سبب مسدود شدن نفوذ ایالات متحده‌آمریکا و اتحادیه اروپا در منطقه اروپای شرقی می‌شود.
۱-۳-۳ ) رابطه تجاری اتحادیه اروپا واکراین
همان گونه که کی‌یف به واسطه ترانزیت ۸۰ درصد گاز طبیعی و ۷۵ درصد نفت خام صادراتی روسیه به اتحادیه اروپا،اعتباری روابط استراتژیک برای بروکسل دارد، اتحادیه اروپا نیز به عنوان بزرگترین شریک تجاری و سرمایه‌ گذارخارجی در اکراین،از نقش و جایگاهی اساسی در اقتصاد این کشور برخوردار می باشد در حقیقت،با ورود ده عضو جدید به خانواده اتحادیه اروپا در سال۲۰۰۴ و دو عضو دیگر در ژانویه ۲۰۰۷،اتحادیه اروپا به بزرگترین شریک تجاری اکراین تبدیل شده است. تجارت با اتحادیه اروپا،تقریبا” یک سوم صادرات و واردات اکراین درسال ۲۰۰۵ راتشکیل داده است،مناسباتی که گردش تجاری آن به رقمی برابر با ۲۰ میلیارد یورو رسید.به بیان دیگر،اتحادیه اروپای پس ازگسترش، ۳۲ درصد از مجموع تجارت خارجی اکراین و اکراین نیز۱% ازتجارت خارجی اتحادیه اروپا را از آن خود کرده‌اند. درسال ۲۰۰۵،واردات اتحادیه اروپا از اکراین ۷ میلیارد یورو و صادراتش به آن کشور ۱۳ میلیارد یورو بوده است.
علاوه براین،اتحادیه اروپا ۴۰ درصد ازسرمایه گذاری خارجی در اکراین را از آن خود کرده است. اهمیت این مسئله از آ ن روست که کشورهای آمریکا، قبرس و روسیه به ترتیب با ۸/۱۳، ۴/۱۲ و ۵/۵ درصد،فاصله ای بسیار با اتحادیه اروپا در عرصه سرمایه گذاری خارجی در اکراین دارند.^[۳۰]همچنین اتحادیه اروپا در دسامبر۲۰۰۵،وضعیت اقتصاد بازار آزاد در اکراین رابه رسمیت شناخته و به این کشوروعده داده است که همزمان با عضویت اکراین در سازمان تجارت جهانی(WTO)،گفتگو با مقامات کی‌یف را در مورد تشکیل منطقه آزاد تجاری آغاز کند.
۱-۳-۴) روابط ناتو واکراین
در طی ۲ دهه گذشته گفتگوهای سیاسی و همکاری های عملی ناتو با اکراین بیشتر شده است و پس از مداخله نظامی وغیر قانونی روسیه در این کشور همچون الحاق کریمه و کمک به شورشیان طرفدار خود در ایالت های شرقی اکراین ، همکاری ناتو و اکراین طیف وسیعی از همکاری ها را شامل خود کرده است .
پشتیبانی اکراین از ماموریت ناتو در افغانستان و کوزوو، مشارکت در عملیات ضد دزدی دریایی در اقیانوسها به رهبری ناتو سطح همکاری فی مابین را افزایش داده است .مبنای رسمی روابط ناتو واکراین به توافق نامه ۱۹۹۷ بر می گردد که منجر به تاسیس کمیسیون مشترک ناتو واکراین (NUC ) گردید. و طی بیانیه سال ۲۰۰۹ تکمیل گردید. درنشست ماه مه ۲۰۱۲ شیکاگو رهبران ناتو که به مناسبت پانزدهمین سالگرد موافقت نامه ۱۹۹۷ گرد هم آمده بودند، ضمن بررسی عملکرد اکراین در اصلاح ساختارهای سیاسی ،اجتماعی و اقتصادی و بهبود روند دست یابی به حقوق بشر و آزادیهای اساسی ، حمایت خود را از توسعه اقتصادی و اجتماعی این کشور در چارچوب کمیسیون مشترک اعلام نمودند .^[۳۱]پس از تحولات اخیر ناتو حمایت کامل خود را از استقلال ، تمامیت ارضی و حاکمیت این کشور اعلام نموده ودربهار ۲۰۱۴ در نشست وزرای امور خارجه به بحث پیرامون نحوه دفاع از این کشور در قبال توسعه طلبی های روسیه پرداختند.که متعاقب آن پارلمان اکراین بحث و بررسی درخواست عضویت این کشور در ناتو را رسما اعلام نمود.^[۳۲]
دکتر سواری معتقد است:"در صورتی که اکراین عضو ناتو می ­بود، شاید هیچکدام از این جریانات اتفاق نمی ­افتاد و تمامیت ارضی اکراین حفظ می ­شد. چرا که احتمالاً توسل به دفاع مشروع جمعی موضوع ماده ۵۱ منشور ملل متحد مطرح می­شد و اکراینی­ها شاید الان حسرت عدم عضویت در این پیمان امنیتی را می­خورند.”^[۳۳]
۱-۳-۵ ) روند بین المللی شدن بحران اکراین
روسیه تلاش داشت تا با بهره گرفتن از نفوذ سنتی خود در اکراین مانع از نزدیکی دولت کی‌یف به اتحادیه اروپا شود. در همین رابطه شاهد بودیم که مسکو پیشنهادهای خوبی از نظر اقتصادی (پرداخت وام ، تجدید نظر در بازپرداخت بهای گاز مصرفی و.. ) به اکراین داد و این کشور تا آن زمان تن به آغاز مذاکرات با اتحادیه اروپا نداد. با توجه به ریشه های تاریخی روابط اکراین با روسیه از یک طرف و شعارهای عوام پسندانه مسئولان این کشور مبنی بر تلاش برای پیوستن به اتحادیه اروپا در دوسال گذشته (درزمان حکومت یانوکویچ ۲۰۱۱ و۲۰۱۲) از طرف دیگر موجب شده بود که کی یف گزینه انتظار را برگزیند و برای تصمیم گیری دقیق در انتظار گذشت زمان بماند، بدون اینکه پاسخ روشنی برای برون رفت ازوضعیت جاری درپیش روی تصمیم سازان این کشور باشد.
با این رویکرد بود که ویکتور یانووکویچ اعلام کرد کی یف خواستار عقد قرارداد همکاری تجاری با اتحادیه اروپا با شرایط جدید است.^[۳۴]یانوکوویچ که گفته می شود نگرانی از آزادی یولیا تیموشنکو نخست وزیر سابق زندانی اکراین داشت و احتمال حضور وی در انتخابات ۲۰۱۵ این کشور از انگیزه‌های اصلی وی در خود داری از امضای توافق عضویت در اتحادیه اروپا بوده است، به مخالفان خود وعده داد که اکراین درآینده نزدیک مذاکرات با نمایندگان اتحادیه اروپا درباره شرایط عقد قرارداد همکاری تجاری را از سر می گیرد.اما در واقعیت دولت اکراین در یک سر در گمی بین انتخاب شرق و غرب گرفتار شده بود.
«الکساندر رار»،عضوباشگاه مشورتی والدی می گوید^[۳۵]: «درشرایط فعلی سه سناریو برای برون رفت اکراین از بحران جاری وجود دارد، نخست اینکه الحاق به اتحادیه اروپا به عنوان یک انتخاب راهبردی برای کی یف باقی بماند که در این صورت در نهایت موافقت نامه همکاری‌های تجاری با بروکسل امضا خواهد شد.رار اضافه می کند: هر چند این گزینه در میان جمعیت اکراین طرفداران بسیاری دارد ،اما باید پذیرفت که تحقق آن برای این کشور بسیار پر هزینه و زمان بر خواهد بود حدود یک دهه زمان برای هماهنگ شدن استانداردهای اکراین با اتحادیه اروپا زمان لازم است، در حالیکه هیچ منفعت کوتاه مدتی ازاین رهگذر برای اکراینی‌ها متصور نیست^[۳۶].»
در تایید این ادعا می توان به اظهارات چندی قبل ویکتور یانکوویچ (رییس جمهوروقت) اکراین خطاب به «استفان فوله» کمیسر امور توسعه اتحادیه اروپا اشاره کرد که اذعان کرده بود تصمیم به امضای موافقت نامه همکاری‌های تجاری با این اتحادیه تنها تا پایان سال ۲۰۱۳ برای کشورش ۸ میلیارد دلار تمام شده است.^[۳۷]این درحالی است که کارشناسان مسائل اقتصادی می گویند که هزینه سالانه هر گونه تصمیم جدی برای پیوستن به اتحادیه اروپا می‌تواند برای اقتصاد ضعیف اکراین حدود ۲۰ میلیارد دلار حداقل در دو سال نخست تمام شود. طولانی بودن فرایند عضویت کشورهای شرق اروپا در اتحادیه اروپا که برخی کشورهای این منطقه در اواخر دهه۱۹۹۰میلادی با دریافت کمک های مالی از بروکسل برای مطابق کردن استانداردهای خود با این ساختار منطقه‌ای اقدام کردند، اما با توجه به بحران مالی حاکم بر حوزه شنگن، کی یف در پیمودن این مسیر نمی‌تواند چشم یاری از بروکسل داشته باشد.
رار که ریاست انجمن آلمان – روسیه را برعهده دارد، معتقد است:« گزینه دوم پیش روی اکراین توسعه همزمان همکاری ها با مسکو و بروکسل است. برای این منظور باید کمیسیون سه جانبه ای از نمایندگان روسیه، اتحادیه اروپا و اکراین تشکیل شود تا بروکسل را درباره ضرورت تعریف مکانیسم وابستگی دو جانبه کی یف به مسکو و بروکسل متقاعد کند. از نظر شخص من این بهترین گزینه است‌.وی از پیوستن اکراین به اتحادیه گمرکی تحت سلطه مسکو متشکل از روسیه، بلاروس و قزاقستان در پهنه پس از فروپاشی شوروی سابق به عنوان آخرین گزینه پیش روی اکراین یاد می‌کند که به گفته وی به دلیل قابلیت بالای رقابتی تولیدات اکراین در بازار این اتحادیه می‌تواند به مانند موتور محرکه ای برای اقتصاد این کشور شرق اروپا عمل کند و از نظر مالی انرژی تازه ای را به پیکر ضعیف اقتصاد آن تزریق کند. کارشناسان مسائل روابط بین الملل در تبیین پیامدهای پیوستن اکراین به اتحادیه گمرکی می‌گویند که کی یف در صورت تحقق این امر، فرصت‌های چندی را از دست خواهد داد.^[۳۸]»
از این منظر دستاوردهای چند سال اخیر این کشور در حوزه هایی مانند تحکیم مبانی قانونی و بازنگری در استانداردهای حاکم بر شئون مختلف زندگی اجتماعی در راستای همخوان کردن آن با معیارهای اروپا از بین خواهد رفت.از سوی دیگر الحاق کی یف به اتحادیه گمرکی در واقع چرخشی اساسی در سیاستگذاری خارجی این کشور شرق اروپا از اروپا به آسیا خواهد بود.
در حالی که مسکو با گزینه های دوم (تعریف مکانیسمی برای شراکت همزمان با مسکو و بروکسل) و سوم (پیوستن کی یف به اتحادیه گمرکی) موافق است، اتحادیه اروپا تنها بر پیوستن اکراین به این ساختار منطقه ای تاکید دارد و در این راه از ابزار تحریک افکار عمومی این کشور بر بسترآرزوی اروپایی شدن بهره می برد.^[۳۹]
در واقع با توجه به هدف اصلی و پشت پرده اتحادیه اروپا از تلاش برای الحاق اکراین به این ساختار مبنی بر تضعیف روسیه و کاستن از قلمروی نفوذ آن در پهنه شوروی سابق، بدیهی است که بروکسل تنها به گزینه امضای موافقت نامه همکاری های تجاری با کی یف رضایت می دهد.
روس ها نیز با اطلاع از اهداف نهان غرب برای جدا کردن جمهوری های شوروی سابق و به ویژه اکراین از روسیه و ایجاد گسست درعلقه های تاریخی و فرهنگی یک هزار ساله بین دو ملت از تمامی ابزارهای در اختیار خود مانند ترانزیت انرژی به اروپا از مسیر اکراین، تامین بخش عمده انرژی مورد نیاز این کشور، تسهیل در واردات کالاهای اکراینی و پذیرش سالانه حدود ۴ هزار کارگر مهاجر از این کشور شرق اروپا بدون نیاز به داشتن روادید، برای جلوگیری از تحقق این ایده می کوشد.^[۴۰]حال هر چه باشد، مقام‌های اکراین از امضای موافقت نامه همکاری‌های تجاری با اتحادیه اروپا در نشست ویلینیوس تحت عنوان شراکت شرقی خود داری کردند؛ رویدادی که به اعتراض های گسترده ای یک هفته‌ای در این کشور وامانده میان مسکو و بروکسل منجر شد.
بحران اکراین که در نوامبر سال ۲۰۱۳ شروع شد با الحاق کریمه به روسیه از یک بحران داخلی و منطقه ای (بین روسیه واکراین) به یک بحران تمام عیار بین المللی تبدیل شد و با الحاق کریمه به روسیه وتغییر مرزهای جغرافیایی در دریای سیاه و دگرگونی وضعیت ژئوپو لتیکی این دریا ،این منطقه را بار دیگر به مرکز مناقشه روسیه و غرب تبدیل نمود. بعد از وقوع انقلاب های رنگی در این حوزه جغرافیایی در طی سال های ۲۰۰۳ و۲۰۰۴ مخصوصا” انقلاب نارنجی در اکراین که منجر به روی کار آمدن طرفداران غرب در این کشور شد و کفه ترازوی قدرت را به نفع غرب سنگین نمود،از آن روز به بعد این موضوع باعث بروز تنش خزنده و زیر پوستی بین روسیه و غرب گردید.این تنش و رقابت پنهان بعد از رخدادهای نوامبر ۲۰۱۳ که منجر به سقوط دولت ویکتور یانوکویچ طرفدار روسیه گردید وارد فاز جدیدی شد و با گسترش بحران کی یف به کریمه در ۱۶ مارس ۲۰۱۴ و برگزاری رفراندوم الحاق آن جمهوری خود مختار به روسیه به اعتقاد صاحب نظران جنگ سرد نوین بین دو بلوک قدرتمند نظامی جهان (روسیه وغرب) شکل گرفت.
بحران اکراین در ابتدای شکل گیری از نظر نوع و منشاء بیشتر یک تسویه حساب گروه های صاحب قدرت داخلی و در ادامه روند دموکراسی خواهی ملت اکراین از انقلاب نارنجی آن کشور بود.با ادامه بحران و تغییرات عمده حاصل از آن در ساختار قدرت حاکم در کی یف که منجر به کم رنگ تر شدن نفوذ روسیه و پر رنگ تر شدن قدرت طرفداران غرب در این کشور می شد. بار دیگر سناریوی تجزیه اکراین با محوریت روسیه کلید خورد. سناریویی که تدوین آن به سده های گذشته، به زمان تقسیم اکراین بین قدرت های آن عصر ،یعنی قدرت منطقه ای مشترک المنافع لهستان – لیتوانی حامی مذهب کاتولیک در مرکز وغرب ، امپراطوری تزاری روسیه حامی مذهب ارتدوکس در شرق و امپراطوری عثمانی طرفدار مسلمانان در جنوب و حاشیه دریای سیاه درقرن ۱۴ و ۱۵ میلادی برمی گردد.^[۴۱]
چنانچه عنوان کردیم با گسترش بحران از کی یف به شبه جزیره کریمه در ۲۳ نوامبر ۲۰۱۴ واعلام استقلال جمهوری خود مختار کریمه در ۱۱ مارس ۲۰۱۴ و متعاقب آن با برگزاری رفراندوم والحاق به روسیه در ۱۶ مارس ۲۰۱۴ در زیر لوای حق تعیین سرنوشت ، عملا” بحران اکراین از یک بحران داخلی ( صاحبان قدرت) ومنطقه ای ( بین روسیه واکراین) به یک بحران تمام عیار بین المللی تبدیل شد.چرا که قدرت نمایی روس ها در کریمه و متعاقب آن نا آرامی ها خونین در ایالت های شرقی اکراین ، اتحادیه اروپا و ایالات متحده امریکا را وادار به واکنش های تند دیپلماتیک و تقابل در قالب دکترین تحریم نمود.از سوی دیگر تاکید کرملین به حمایت از روس تبار ها و دست آویز حقوقی قرار دادن حمایت از روس تباران در اکراین به بهانه در معرض تروریسم وپاکسازی قومی بودن زنگ خطر جدی متوجه سایر جمهوری های جدا شده از اتحاد جماهیر شوروی را بصدا در آورد و باعث ایجاد نگرانی در این جمهوری ها از قبیل آذربایجان، گرجستان، ازبکستان و حتی قزاقستان طرفدار روسیه گردید.
در نتیجه غرب و بسیاری از کشورهای عضو سازمان ملل متحد الحاق کریمه به روسیه را مغایر با اصول حقوق بین الملل اعلام و عنوان نمودند این الحاق به روسیه منتج از رفراندوم ساکنان کریمه را به رسمیت نمی شناسند.حتی امریکا و اتحادیه اروپا به روسیه تذکر دادند در صورت ادامه حمایت روسیه از جدایی طلبان شرق اکراین نسبت به اخذ تصمیمات جدی درقبال روسیه تردد نخواهند کرد و از اعمال تحریم های سخت تر اقتصادی دریغ نخواهند نمود.در این راستا سامانتا پاور نماینده دائمی ایالات متحده امریکا در سازمان ملل متحد طی سخنان شدید اللحنی عنوان نمود که: روسیه با این عمل خود بزرگ ترین سرقت تاریخ بشر را رقم زد. به اعتقاد پاور یک دزد می تواند اموالی را تصرف نماید ولی هرگز نمی تواند مالکیت قانونی آن اموال را بدست آورد.^[۴۲]
همچنین پاور، در ۱۱ژوئن ۲۰۱۵ در کی یف مدعی شد در گیری در شرق اکراین ساخته و پرداخته روسیه است. او گفت مسئولیت بحران انسانی این درگیری نیز بر شانه مسکو است.وی طی سخنانی در پایتخت اکراین خطاب به گروهی از شهروندان اکراینی از ایستادگی مردم این کشور در برابر تهاجم روسیه تقدیر کرد.او گفت پیام واشنگتن برای روسیه در این مورد فرقی نکرده است: «اگر روسیه به نادیده گرفتن حاکمیت و تمامیت ارضی اکراین و به نقض قوانین بین المللی-که پایه و اساس صلح و ثبات بین المللی است - ادامه دهد، ایالات متحده هزینه این اعمال را برای روسیه افزایش خواهد داد. سامانتا پاور گفت از دیگر کشورها هم خواستار اقدامی مشابه خواهیم شد، و یادآوری خواهیم کرد که سکوت یا عدم واکنش در برابر تهاجم روسیه ، مسکو را جسورتر خواهد کرد.^[۴۳]اما از نگاه روسیه الحاق کریمه به روسیه کاملا” با اصول حقوق بین الملل تطابق دارد و عامل اصلی تمامی این اتفاقات و خطر بالقوه تجزیه اکراین و از دست رفتن استقلال اکراین ، غرب و هم پیمانان داخلی غرب در آن کشور می باشد.
در نهایت می‌توان گفت که بحران سیاسی جاری در اکراین بیش از هر چیزی بیانگر واقعیت تلخ قرار گرفتن این کشور ۴۸ میلیون نفری در دو راهی دو قدرت بزرگ و تاثیرگذار در معادلات بین المللی به نام‌های روسیه و اتحادیه اروپاست که هر یک می‌کوشد با جذب آن به طرف خود یک گام بیشتر در راه تامین منافعش بر دارد.
دکترین روسیه در بحران اکراین^[۴۴]
درتحلیل مسائل بین المللی می‌توان از دو رهیافت سیاسی و حقوقی استفاده کرد. وقتی اختلاف نظر کشورها در خصوص تفسیر،تطبیق و اجرای قوانین بین‌المللی باشد به آن،اختلاف حقوقی می‌گویند. ولی زمانی که اختلاف دولت‌ها در خصوص تغییر یک وضعیت سیاسی یا واکنش به تغییریک موقعیت سیاسی باشد به آن اختلاف سیاسی می‌گویند.
دولت‌ها برای توجیه اقدامات سیاسی خود ازپوشش‌های حقوقی استفاده می‌کنند؛چون این امراقدام آنها را مشروع و قانونی جلوه می‌دهد و کمترآنها را در معرض فشار افکار عمومی قرار می‌دهد. در خصوص تحولات اکراین نیز این قضیه به خوبی نمایان است؛دو طرف مناقشه اقدامات طرف مقابل را غیرقانونی و اقدام خود را قانونی قلمداد می کنند^[۴۵]. در این میان مقامات مسکو برای قانونمند نشان دادن اقدامات خود در خصوص تحولات اکراین به دکترین های حقوقی ذیل متوسل شده است:
۱٫دکترین نجات شهروندانی که درمعرض خطرجدی تبعیض وتروریسم قرار گرفته‌اند – یانکوویچ درنامه اش گفته است: ارتش روسیه برای بازگشت قانون و حکومت در اکراین به دخالت نظامی اقدام کند .هم اکنون در اکراین تحت تاثیر کشورهای غربی،اقدامات تروریستی و خشونت آمیزی انجام می شود. مردم اکراین به دلیل زبان و عوامل سیاسی تحت ظلم هستند. به همین دلیل از پوتین می خواهم از نیروهای نظامی روسیه برای اعمال مشروعیت،صلح،قانون،ثبات،ودفاع ازحقوق اکراینی ها استفاده کند.

با وجود تفاوت های در این نوع موافقت نامه ها بازهم می توان برخی اصول و قواعد مشترک را در همه ی آنها یافت که می توان آنها را اصول مشترک موافقت نامه های آحادسازی بین المللی دانست و آنها را به شرح زیر بیان داشت.

بند اول: قواعد کلی آحادسازی

الف: منطقه ی آحاد شده(واحد)

پس از این که با انجام مطالعات اولیه معلوم می شود که مخازن گاز در امتداد خطوط مرزی دو کشور وجود دارد، معمولا به استناد ماده ای در معاهده تحدید حدود دو دولت- قید یافت شدن منابع مشترک در امتداد مرز- که در مقدمه هر موافقت نامه آحادسازی بین المللی قید می شود، یا در نبودن موافقت نامه تحدید حدود مرزی یا نبودن شرط گفته شده در آن در صورتی که اراده دو دولت بر آحادسازی تعلق گرفته باشد، اولین اقدام تعیین محدوده ی مورد نظر برای یک کاسه سازی است.

پهنه ی منطقه ی را با بهره گرفتن از روش تعیین نقاط جغرافیای در طول و عرض جغرافیایی مشخص می گردد و در ضمن باید مساحت آن نیز معین گردد.^[۱۸۰]
در موافقت نامه های نمونه یک ماده بسیار مطول به تعریف و تفاسیر عبارات به کاررفته در موافقت نامه اختصاص یافته است که در آن منطقه آحادشده، میادین داخل در آن، مخازن هر میدان، تاسیسات متعلق به واحد، طرح توسعه، خطوط مرزی، عامل واحد، کمیسیون صلاحیتدار، ترکیبات هیدروکربنی، امتیاز و … می پردازد.^[۱۸۱]
عمق منطقه برای اکتشاف یا بهره برداری مهم است توافق ها بین طرفین یک موافقت نامه در ابتدای کار براساس اطلاعات اولیه و معمولا غیر منطقی و عیر دقیق از محدوده منطقه و مخازن زیر آن منعقد می شود و لذا معمولا محدودهای آحادشده مستلزم بازنگری اند، چون که در صورت کشف این مطاله مخزن آحادشده یا کشفی جدید در محدوده منطقه به مرزهای واحد گسترده می شود، ممکن است بسیاری از مزایای آحادسازی از بین برود. ولی رویه نشان داده است که موافقت نامه های آحادسازی به قدر کافی منعطف هستند.
در منطقه آحادشده مواد نفتی و غیر نفتی نختلف قابل استحصال است، بنابراین باید معلوم شود که آحادسازی برای به دست آوردن چه محصولی می باشد. در موافقت نامه های آحادسازی هدف تشویق به استفاده از موثرترین روش ها برای استحصال حداکثری از منابع هیدروکربنی است.
توافق ها بین طرف های یک موافقت نامه در ابتدای کار براساس اطلاعات اولیه و معمولا غیر منطقی و غیر دقیق از محدوده منطقه و مخازن زیر آن منعقد می شود و لذا معمولا محدودهای آحاد شده مستلزم بازنگری اند. ولی رویه نشان داده است که موافقت نامه ها به قدر کافی انعطاف دارند و از جمله امکان تغییرات در محدوده منطقه ای که آحاد شده، وجود دارد.^[۱۸۲]
ب : موافقت نامه آحادسازی و حقوق دارندگان امتیاز
وقتی موافقت نامه آحادسازی بین دو دولت منعقد می شود ممکن است منطقه آحاد شده از سوی یکی به هردو دولت به شرکت های نفت و گازی مختلف برای اکتشاف و بهره بردای از منابع واگذار شود و یا سابقه ی واگذاری نداشته باشد، که در این مورد مشکلات کم خواهد بود.
در موافقت نامه های آحادسازی تلاش بر آن است تا حقوق دارندگان امتیاز با کمتر خدشه ای مواجه شود. از جمله این موافقت نامه ها می توان به موافقت نامه های چهارگانه انگلیس و نروژ و انگلیس و هلند اشاره نمود که دولت ها ملزم به تشویق دارندگان امتیاز در میدان یک کاسه شده در انعقاد موافقت نامه با دارندگان امتیاز دولت دیگر. البته موافقت نامه دارندگان امتیاز باید دارای قیدی باشد که در صورت تعارض بین آن موافقت نامه با موافقت نامه آحادسازی بین دو دولت، موافقت نامه اخیر را مرجح بداند، ضمنا موافقت نامه بین دارندگان امتیاز و اصلاحات بعدی آن نیز باید به تصویب دو دولت برسد.

ج : قید عدم خدشه به حقوق حاکمیتی طرفین^[۱۸۳]

قید عدم خدشه به حقوق حاکمیتی، نگرانی های طرف های یک موافقت نامه ایجاد منطقه بهره برداری مشترک JDZ را کاهش می دهد و مشوقی برای تسریع در دستیابی به توافق است.^[۱۸۴] این بدان خاطر است که انگیزه خودیاری اقتصادی دولت ها در بهره برداری مشترک، دولت ها را در امور مربوط به حاکمیت شان غافل نمی سازد.
در موافقت نامه فریج به عنوان اولین موافقت نامه آحادسازی بین المللی، این دغدغه به شرح عبارت زیر که با تفاوتی اندک تقریبا در تمامی موافقت نامه های بعدی آمده، بیان شده است:
ممنوعیت تفسیر موافقت نامه به نحوی که به صلاحیت هر یک از دو دولت بر فلات قاره ای که طبق حقوق بین الملل به او تعلق دارد، تاثیر گذارد.
هیج چیز در این موافقت نامه به نحوی که حقوق هر دولت را در اعمال صلاحیت توسط دادگاه هایش مطابق حقوق بین الملل محدود کرده یا نادیده بگیرد، تفسیر نخواهد شد.

د : مدیریت منطقه

برای اجرای موثر موافقت نامه و رسیدن به اهداف آن معمولا کمیسیونی مرکب از نمایندگان دو دولت تشکیل می شود تا وظایفی را که در موافقت نامه برای آن پیش بینی شده است، انجام دهد. مدیریت منطقه را نباید با عامل واحد که توسط دارندگان امتیاز تعیین می شود، اشتباه نمود. در مواردی مدیریت منطقه از دو بخش سیاست گذار و مجری تشکیل می شود.

ﻫ : تعیین و تقسیم ذخایر

دولت های طرف موافقت نامه آحادسازی باید با مشورت با یکدیگر نسبت به توافق در خصوص تخمین، محاسبه و تعیین میزان کل ذخایر مخزن یا مخازن اقدام کرده و سپس براساس آن میزان، از منبع که در قلمرو آبی یا خاکی هر یک قرار گرفته است نسبت به تقسیم ذخایر منبع با یکدیگر توافق نمایند.^[۱۸۵]
در صورتی که دو دولت آمادگی انجام اقدامات فوق را نداشته باشند و موافقت نامه لازم الاجرا شود بهره برداری از منبع مشترک موقتا براساس توافق دارندگان امتیاز در خصوص سهم هر طرف از ذخایر حاصل از منبع صورت خواهد گرفت و چنانچه نیز امکان پذیر نباشد، تقسیم براساس تساوی انجام می شود.^[۱۸۶] نکته قابل ذکر این که:
ترتیبات موقتی به هیچ وجه به وضعیت دو دولت لطمه ای وارد نمی کند.
به محض این که دو دولت به توافق برسند، توافق آن ها جایگزین ترتیبات موقتی می شود.
چنانچه دو دولت ظرف ۱۲ ماه نتواند به توافق برسند، مساله باید از طریق آیین های حل اختلافی که در موافقت نامه پیش بینی شده حل و فصل شود.
هیچ یک از دو دولت نمی تواند به بهانه عدم تعیین و تخمین کل ذخایر مخزن و عدم تقسیم توافقی آن بین دو دولت، دارندگان امتیاز دولت دیگر را از انجام عملیات باز دارد.^[۱۸۷]
در برخی موافقت نامه ها به دلیل وضعیت خاص آن ها، میزان سهم هر یک از طرفین از ذخایر منبع از قبل توافق می شود و در موافقت نامه تصریح می گردد.

و : تعیین و تقسیم مجدد ذخایر

تعیین دقیق سهم هر دولت از محدوده احادشده و ذخایر موجود در منابع آن مقتضی اطلاعات کافی و مطالعات فنی است که معمولا در ابتدای آحادسازی در دسترس نمی باشد و توافقات اولیه برای تعیین و تقسیم منبع و ذخایر آن با وجود برخی ادعاها و عدم قطعیت به دست می آید.
از این رو در همه ی موافقت نامه های آحادسازی داخلی و بین المللی یک ماده به بازتعیین و باز تقسیم ذخایر مخزن اختصاص می یابد. برای درخواست تجدید نظر در نسبت های تعیین شده اولیه آیین خاصی پیش بینی شده است که مهم ترین آن دوره زمانی انجام این کار و تعیین زمان موثر شدن نسبت های جدید است.
در برخی کشورها مقررات داخلی یکبار و برخی بیش از یکبار اجازه باز تعیین و باز تقسیم ذخایر را می دهند. در مواردی که بیش از یکبار اجازه باز تعیین داده می شو، دوره های زمانی به طور دقیقی از قبل تعیین شده است.
بایستی توجه داشت متقاضی بازنگری، هموراه برای افزایش سهم عمل نمی کند. بلکه ممکن است در مواردی که هزینه های مخزن بالا می رود، برای کاهش قدرالسهم خود تقاضا بدهد تا از این قدر هزینه ها را کاهش دهد.^[۱۸۸]
یکی دیگر از مشکلات پیش روی متقاضی بازنگری این است که اطلاعات و داده های جدید قطعی و مسلم نیستند و معمولا تشخیص و تفسیر افرادی که به عنوان متخصصان امر، کار بازنگری را انجام می دهند، مهم است و لذا اختلافات زیادی بر سر انتخاب آنها پیدا می شود.^[۱۸۹]
وجود این مشکلات و موانع باعث شد گرایش به سوی بازنگری و قید آن در موافقت نامه های آحادسازی کاهش یابد.

ز : تعیین عامل

برای این که طرفین موافقت نامه آحادسازی از ثمر بخش بودن کار خود اطمینان حاصل کنند، لازم است برای بهره برداری از واحد آحادشده که به موجب موافقت نامه ای جداگانه ای صورت می گیرد، مطمئن شوند.
در مواردی که آحادسازی قبلا به شرکت ها واگذار شده یا بعدا بشود، این موافقت نامه باید توسط دارندگان امتیاز منعقد شده و به تصویب دو دولت برسد.^[۱۹۰] در مواردی که نظام حقوقی دو دولت، مالکیت خصوصی را در بخش گاز نمی شناسد معمولا آحادشده در اختیار شرکت های ملی نفت و گاز دو دولت قرار می گیرد و دو شرکت برای اکتشاف و بهره برداری یا هر فعالیت دیگر عامل تعیین می کنند. رابطه عامل با شرکت های ملی نفت و گاز از طریق انواع قراردادهای متداول در صنعت نفت که مورد قبول دو دولت باشد، تنظیم می شود.
دارندگان امتیاز باید طرح خود را برای بهره برداری نفتی از محدوده جهت تصویب در اختیار دو دولت بگذارند که تصویب، اصلاح و اجرا با درنظر گرفتن این هدف صورت خواهد گرفت.^[۱۹۱]

بند دوم: قواعد جانبی آحادسازی

الف : ایمنی و تسهیلات منطقه

طرفین باید از وجود امنیت در منطقه مطمئن شوند، لذا ضوابط و معیارهای ایمنی در تاسیساتی که به منطقه وارد می شود و سیستم های ارتباط رادیویی و مخابراتی، نحوی نصب، عملیات و کنترل آن ها، تابع ترتیباتی است که مورد توافق طرفین قرار می گیرد و دارندگان امتیاز باید آن ها را رعایت کنند.
دسترسی به تاسیسات منطقه برای اهداف موافقت نامه مشروط به رعایت استانداردهای امنیتی باید حتی الامکان آزاد باشد.

ب : مالیات

نظام مالیاتی در فعالیت های گازی یکی از دغدغه های عاملان این عرصه است، از این روی برای جلب توجه شرکت های مربوطه باید نظام مالیاتی حتی الامکان روشن و صریح باشد و از تغییرات غیر مکرر و غیر منطقی که در مطالعات اولیه عاملان موثر است، بدور باشد. به همین دلیل است که در موافقت نامه های آحادسازی ماده ای به بیان نظام مالیاتی می پردازد. این نظام مالیاتی در منطقه می تواند به روش های مختلف زیر باشد:
مواردی که حقوق مالیاتی هر یک از دو دولت نسبت به عامل واحد یا دارنده امتیاز اعمال می شود.
مواردی که ممکن است برای منطقه، نظام مالیاتی جداگانه مورد توافق قرار گیرد.
با این حال دو نکته در تمام موافقت نامه ها یکسان است:
بیان رئوس معافیت ها، انواع مالیات، درآمدها و دارایی های مشمول مالیات، دوره زمانی مالیات و …
اجتناب از اخذ مالیات مضاعف^[۱۹۲].

ج : امور استخدامی و تامین اجتماعی